Strategie rozwoju i
zarządzania w bankach
Strategie rozwoju i
zarządzania w bankach
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Zarządzanie przedsiębiorstwem bankowym – ogół
decyzji podejmowanych w toku pracy banku, mających
za przedmiot wybór celów działania, jak również
środków i sposobów działania prowadzących do
realizacji tych celów.
Zarządzanie polega na świadomym dokonywaniu
wyboru: celów (ogólnych i szczegółowych), środków
finansowych bądź rzeczowych, rozwiązań
organizacyjnych, sposobów wykonywania czynności
czy postępowania w danej sprawie lub we wszystkich
podobnych sprawach.
Zarządzanie tak określone ma miejsce na wszystkich
szczeblach hierarchii służbowej, także na szczeblu
wykonawczym, ilekroć podejmowane są zdefiniowane
wyżej decyzje.
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Bank na potrzeby zarządzania to przedsiębiorstwo bankowe:
– samodzielna jednostka organizacyjna,
– określająca na podstawie własnych decyzji:
•
zakres swojego działania,
• organizację wewnętrzną, globalną strategię i
szczegółową politykę,
• podejmująca swobodne decyzje i ponosząca za nie
pełną odpowiedzialność finansową,
– prowadząca określoną działalność gospodarczą,
– posługująca się środkami i metodami działania,
– świadcząca swe usługi odpłatnie, zmierzająca do
osiągania zysku, pomnażania kapitału i majątku.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Obszary zagadnień, których dotyczą podejmowane w procesie
zarządzania bankiem decyzje:
1. kształtowanie czynników wewnętrznych
dysponowanymi przez bank,
2. kształtowanie stosunków zewnętrznych.
Wyodrębniona jest dziedzina – zarządzania własnymi i obcymi
środkami finansowymi:
•
sfera działalności depozytowej,
•
pośrednictwa w rozliczeniach i dokonywania operacji
płatniczych,
•
sfera działalności kredytowej i lokacyjnej,
•
obszar różnego typu operacji finansowych.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Etapy zarządzania bankiem - występujące równocześnie:
– organizowanie działalności banku,
– wytyczanie polityki banku:
• strategii banku,
• polityki szczegółowej,
• planów finansowych,
– kierowanie bieżącą działalnością,
– analizowanie i ocenianie osiąganych wyników, badanie
sytuacji zewnętrznej.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Wnioski istotne dla zarządzania bankiem – wynik, efekt
stwierdzeń:
1. bank musi zachowywać stały kontakt z otaczającą go
rzeczywistością,
2. napływające dane muszą być poddawane właściwej
ocenie,
3. ze zgromadzonych danych i dokonanych ocen muszą
być niezwłocznie wyciągnięte odpowiednie wnioski.
Masowość i szybkie tempo podejmowanych decyzji.
Wszystkie dokonywane operacje obciążone są ryzykiem.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Cel polityki bankowej – definicja -
ustalenie przez podmiot
podejmujący decyzje kierunku działania, który ma
doprowadzić w przyszłości do określonego stanu
realnego
.
Stosowanie koncepcji kompleksowej – cel polityki bankowej
obejmuje kilka zadań o różnym znaczeniu dla banku, na ogół
sprzeczne, wymagając kompromisu między koncepcjami.
Cele mogą być w stosunku do siebie komplementarne lub
konkurencyjne.
Uporządkowanie celów sprzecznych można dokonać przez
zastosowanie koncepcji:
– użyteczności,
– warunków pobocznych.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Koncepcja użyteczności przy realizacji celów
konkurencyjnych:
• założenie – żaden cel nie ma pierwszeństwa,
• nieosiągnięcie jednego celu jest wyrównywane przez
przekroczenie innego celu,
• ustalenie pierwszeństwa realizacji celów,
• określenie osiąganych wielkości, które są niezbędne przy
ich realizacji.
Koncepcja warunków pobocznych przy realizacji celów
konkurencyjnych.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Cele działalności banku spełniają funkcje:
• kontrolna – wykorzystywana do bieżącego monitorowania
działalności banku,
• sterująca – sprzyja procesowi decyzyjnemu i koordynacji
celów szczegółowych.
Realizując cele należy uwzględniać ograniczenia pochodzące z
otoczenia oraz z systemu wewnętrznego.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Cele polityki banku formułuje się przez określenie:
1. osiągnięcie zysku,
2. rozwój czynności bankowych,
3. zwiększenie sumy bilansowej , zasobów kapitałowych
jako czynnik warunkujący działanie banku,
4. maksymalizacja wartości akcji banku,
5. zachowanie bezpieczeństwa banku.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Cele polityki banku:
2. rozwój czynności bankowych
Działania bankowe w celu rozszerzenia zakresu usług:
– specjalizacja regionalna,
– specjalizacja według form czynności,
– specjalizacja według rodzaju klienta.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Cele polityki banku:
3. zwiększenie sumy bilansowej, zasobów
kapitałowych jako czynnik warunkujący działanie
banku
• Banki dążą do maksymalizacji obrotów – wzrost wartości
sumy bilansowej.
• Uwzględnić należy rentowność – nie zawsze wzrost sumy
bilansowej przyczynia się do poprawy rentowności, możliwy
jest również jej spadek. Cel komplementarny – osiągnięcie
jednego kosztem pogorszenia się możliwości realizacji
innych.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Cele polityki banku:
3. zwiększenie sumy bilansowej
Zwiększenie kapitału własnego banku zwiększa zdolność do:
1. podejmowania wielkich zadań inwestycyjnych i
finansowania wielkich organizmów gospodarczych,
2. nawiązania współpracy z innymi bankami,
3. wdrażania postępu technicznego,
4. skutecznego podejmowania ryzyka kredytowego.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Cele polityki banku:
4. maksymalizacja wartości akcji banku
Maksymalizacja wartości akcji banku = maksymalizacja wartości
firmy.
Bank realizuje strategię, która wyraża się w:
1. dążeniu do zwiększenia dywidend dla akcjonariuszy poprzez
zwiększenie zyskowności operacji dokonywanych przez bank,
2. dążeniu do zmniejszania ryzyka poprzez redukcję złych
kredytów oraz podniesienie wskaźnika wypłacalności,
3. dokonywaniu odpowiedniej korelacji między dwoma
wymienionymi dążeniami w celu optymalnego osiągnięcia
celu, tj. poprawy oceny banku w oczach inwestorów.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Kierowanie bieżącą działalnością banku:
– oparte o system sprawozdawczy,
– w oparciu o opracowany kompletny plan finansowy,
– kontrola dokonywanych czynności,
– bieżąca, ciągła kontrola, ocena ogólnej sytuacji.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Zespół pracowniczy – wpływ na rozwój banku, element
strategii:
1. wzrasta znaczenie czynnika ludzkiego,
2. kształtowanie zespołu pracowniczego:
1. odpowiednio ilościowo i jakościowo dobór kadry,
2. szkolenie pracowników,
3. motywowanie,
4. integrowanie całej ekipy,
3. oczekiwane cechy pracownika bankowego i zespołu
pracowniczego…
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Zespół pracowniczy – wpływ na rozwój banku, element strategii:
cd 3. oczekiwane cechy pracownika bankowego i zespołu
pracowniczego
• szczególne cechy umysłu i charakteru,
• wysoki poziom moralny:
– bezwzględna uczciwość,
– lojalność względem banku i wobec klientów,
– wysokie poczucie odpowiedzialności,
• świadome tworzenie więzi łączącej zespół z bankiem
wdrażając dobrą współpracę,
• ocena jakości kadry pracowniczej.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Podmioty zainteresowane analizą i oceną działalności banku:
1. organ nadzoru,
2. właściciel banku,
3. osoby zarządzające bankiem,
4. agencje ratingowe,
5. potencjalni inwestorzy i klienci.
Oceny dokonywane metodami wskaźnikowymi i
zaawansowanymi metodami kontrolingowymi.
Wykorzystywane w ocenie banku sprawozdania finansowe .
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Sprawozdania finansowe:
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
bilans
rachunek zysków i strat
rachunek przepływu
środków pieniężnych
sprawozdania ze zmian
w kapitale własnych
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Przygotowanie sprawozdań finansowych według :
• Międzynarodowych Standardów Rachunkowości MSR,
• Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej
MSSF,
W Unii Europejskiej stosuje się wzorce sprawozdań finansowych dla
banków FIN-REP i COREP.
FINREP –FINancial REPorting –opracowany przez CEBS dla wszystkich
krajów Unii Europejskiej pakiet służący do raportowania
ostrożnościowych, skonsolidowanych danych finansowych (luźno)
opartych na MSSF (nieobowiązkowy)
COREP –COmmon REPorting –opracowany przez CEBS (Committee of
European Banking Supervisors) pakiet sprawozdawczy służący do
raportowania danych dotyczących adekwatności kapitałowej banków
według Dyrektyw CRD (Capital Requirments Directive: 2006/48/WE
oraz 2006/49/WE) dla wszystkich krajów Unii Europejskiej (do 2013
roku nieobowiązkowy)
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Controling jako metoda zarządzania bankiem komercyjnym
definicja: system wspierający kadrę kierowniczą w
zarządzaniu; zadaniem jego jest opracowanie raportów
dotyczących sytuacji banku, na podstawie których
kierownictwo banku może podejmować trafne decyzje
pozwalające sprostać konkurencji oraz zapewniające dobrą
obsługę klientów.
Controling odnosi się do:
• analizy sytuacji finansowej banku,
• stopnia realizacji planów,
• poziomu generowania ryzyka i efektywności.
Uwaga!!! kontrola – przeszłość, controlling – przyszłość
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Controlling – praktyczne wskazówki:
• Poszukuje przyczyn pojawiających się problemów i
przedstawia propozycje ich rozwiązania, sygnalizując
możliwości lub zagrożenia.
• Controlling jest skierowany na przyszłość, dlatego też jego
celem jest zapewnienie długofalowego rozwoju banku.
• Realizacja celów, które najczęściej są sprzeczne – umożliwia
znalezienie między nimi pewnego kompromisu i
wypracowuje harmonogram ich realizacji.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Podstawowe funkcje controllingu:
1. gromadzenie oraz analiza informacji,
2. analiza sytuacji finansowej banku,
3. planowanie,
4. monitorowanie ryzyka bankowego,
5. rachunek efektywności banku,
6. kontrola.
Zakres funkcjonowania controlingu w banku:
7. ocena sytuacji finansowej banku,
8. planowanie finansowe,
9. monitorowanie ryzyka bankowego,
10. rachunek efektywności.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Kierownicy
zespołów /
wydziałów
Dyrektorzy
departamentów
Rada / Zarząd
banku
• Sprawozdania z
działalności zespołu /
wydziału.
• Kontrola realizacji
zadań.
• Raporty dotyczące
efektywności departamentu,
stopnia wykonania zadań,
przyczyny odchyleń od
wartości planowanych.
• Syntetyczne sprawozdania
dotyczące wszystkich obszarów
aktywności banku, zawierające:
• Ocenę stopnia realizacji celów,
informację o odchyleniach i ich
przyczynach,
• Informację o zjawiskach
pozytywnych i negatywnych
(dodatkowo – propozycje ich
neutralizacji)
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Strategie rozwoju i zarządzania w bankach
Strategie rozwoju
i zarządzania w
bankach
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011