background image

ZAKRES EGAZMINU 
DYPLOMOWEGO

Zagadnienie eksploatacyjne
(Zakres 3.2 – 3.3) 

background image

3.2 Charakterystyka wentylatorów

3.2.1 – Wielkości charakteryzujące pracę

3.2.2 – Rodzaje charakterystyk

3.2.3 – Metody regulacji wentylatorów

3.2.4 – Punkt pracy

background image

3.2.1 Wielkości charakteryzujące pracę

1) Natężenie przepływu  [kg/s. ]

Masowy lub objętościowy przepływ gazu w jednostce czasu przez przekrój wentylatora w 
warunkach normalnych (p = 101325 Pa, T = 20).

2) Przyrost ciśnienia (spiętrzenie) p / Spręż  [Pa/----]

Różnica lub stosunek ciśnień panujących w przekroju wlotowym i wylotowym .

3) Moc użyteczna  [W]

Moc użyteczna przekazywana na wał wentylatora.

4) Prędkość obrotowa wirnika n [obr./min]

5) Sprawność wentylatora 

Stosunek zapotrzebowania na moc maszyny w warunkach idealnych do mocy 
rzeczywiście pobranej.

6) Wskaźnik strumienia objętości (wydajność objętościowa) 

Stosunek strumienia objętości do iloczynu powierzchni koła o średnicy odniesienia i 
prędkości odniesienia.

7) Wskaźnik spiętrzenia (cisnienie całkowite) 

Iloraz spiętrzenia całkowitego i ciśnienia dynamicznego czynnika przepływającego z 
prędkością odniesienia.  

8) wskaźnik mocy 

Iloraz iloczynu wskaźnika strumienia objętości i spietrzenia do sprawności wentylatora 

 = 

 

background image

3.2.2 Charakterystyka uniwersalna wentylatora

Charakterystyka wentylatora – podstawowe źródło informacji o 
własnościach eksploatacyjnych przy projektowaniu układów i 
analizie wydajności wentylatora. Charakterystyki przedstawia się w 
formie krzywych na wykresach zależności sprawności mocy i 
przyrostu ciśnienia w funkcji natężenie przepływu. 

Charakterystyka uniwersalna

Stworzona na podstawie trzech charakterystyk pomocniczych:  = f() 
i  = f(). Są one wyznaczane na podstawie doświadczalnej lub 
analitycznej. Doświadczane wyznaczenie charakterystyk polega na 
pomiarze oraz przeliczeniu  przy różnych położeniach przepustnicy 
wbudowanej w przewód tłoczny. Przenosząc punkty z 
charakterystyk pomocniczy na główną otrzymujemy wykres 
muszelkowy.

 

background image

Sporządzanie charakterystyki uniwersalnej:

background image

3.2.3 Metody regulacji wentylatora

Zapewnienie prawidłowości przebiegu procesów technologicznych 
przy pracy wentylatora wymaga aby ciśnienie końcowe sprężania lub 
wydajność były stałe lub zmieniały się w ograniczonych przedziałach 
przy zmiennych wartościach pozostałych parametrów.

Zadania regulacji:

1) Utrzymanie stałego ciśnienia końcowego przy zmiennej 
wydajności

2) utrzymanie stałej wydajności pracy przy zmieniających się 
oporach w sieci 

Sposoby regulacji:

1) zmiana prędkości obrotowej silnika napędowego

2) wydmuch gazu do atmosfery

3) recyrkulacja nadmiaru gazu do króćca ssawnego

4) zmiana kątów ustawienia łopatek roboczych kół wirnikowych

5) zmiana kątów ustawienia łopatek kierowniczych

6) dławanie czynnika: ssanie lub tłoczenie 

background image

3.2.4 Punkt pracy

background image

3.3 Charakterystyka pompy

3.3.1 – Podstawowe informacje i rodzaje charakterystyk 

3.3.2 – Sposoby regulacji pompy

3.3.3 – Dobór pompy

3.3.4 – Punkt pracy 

background image

3.3.1 Podstawowe informacje i rodzaje 
charakterystyk 

Charakterystyka pompy – podstawowe źródło informacji o jej 
własnościach eksploatacyjnych przy projektowaniu układów i 
analizie pracy pompy. Przedstawia się w formie krzywej na wykresie 
zależności: wysokość podnoszenia, sprawności i mocy w funkcji 
natężenie przepływu. 

Rodzaje charakterystyk:

1) charakterystyka pompy dla stałej liczby obrotów 

Określa dla swej liczby obrotów typ i sposób pracy pompy. Jej 
znajomość jest niezbędna do właściwej eksploatacji pompy oraz do 
oceny możliwości współpracy. Wyznaczalne doświadczalnie. Tworzą 
ją trzy krzywe: użyteczna wysokość podnoszenie H, moc 
dostarczona P i sprawność h w funkcji natężenie przepływu 
objętościowego 

 

background image

2) Charakterystyka zbiorcza – wykres muszelkowy

Zależność w układzie H = f() z naniesionymi krzywymi n= cosnt i h 
= const.

Często podawana jest w układzie bezwymiarowym. Każdy z 
parametrów charakterystycznych wyrażany jest wtedy stosunkiem 
rzeczywistej wartości wymiarowej do nominalnej tego parametru.

 

background image

3.3.2 Sposoby regulacji pompy

Regulacja pompy – proces zamierzonego dostosowywania 
parametrów pracy pompy do zmieniających się w czasie wymagań 
układu pompowego.  

Rodzaje regulacji:

- regulacja wydajności pompy

- regulacja wysokości podnoszenia

Parametr regulacji R pompy – wielkość, której zmiana w procesie 
regulacji powoduje zmianę jej charakterystyki, zwłaszcza 
charakterystyki przepływu H(Q).

Parametry regulacji

background image

1) Regulacja dławienia

Regulacja wydajności przez zmianę otwarcia zaworu umieszczonego w 
rurociągu tłocznym za pompą. Podczas przymykania zaworu dochodzi do 
dławienia przepływu. Obszar zakreskowany na wykresie to strata energii 
podczas procesu. Dodatkowo dochodzi do wzrostu sił hydraulicznych. 

2) Regulacja upustowa

Regulacja dla pomp śmigłowych i diagonalnych. Polega

na zawrócenie część strumienia z króćca tłocznego z 

powrotem do części niskociśnieniowej. Za pomocą 

zaworów można płynnie regulować wydajność pompy

obejściem można dostarczyć dodatkowe ilości wody do’

układu. 

background image

3.3.3 Dobór pompy

Parametry mające najważniejszy wpływ na wybór pompy:

1) Wydajność Q [

Zapewnienie dostarczenia wymaganej ilości wody w celu 
zaspokojenie potrzeb odbiorców na cele użytkowe i przemysłowe.

2) Wysokość podnoszenia H [m]

Konieczność dostarczenia wody pod takim ciśnieniem, by z punktu 
pobru do punktu odbioru uzyskać odpowiednie ciśnienie. Ciśnienie 
wyrażonej jest w metrach słupa wody.

3) Moc pompy P [W]

Zapewnienie wymaganej mocy celem dostarczenia oczekiwanej 
ilości wody pod odpowiednim ciśnieniem Każda pompa posiada 
określony przedział wysokości podnoszenia i wydajności, w którym 
pracuje. 

 

background image

3.3.4 Punkt pracy

Dobór pompy opiera się na określeniu

punktu pracy. Określenie punktu wymaga 

wykonania kilku czynności:

- określenie charakterystyki układu

- określenie rodzaju pompy

- określenie wymaganej wydajności i 

wysokości podnoszenia

Następnie z katalogu dobieramy pompę 

o zbliżonych parametrach. Nanosimy jej 

charakterystyki na układ. Miejsce przecięcia

się krzywej  = f(Q) (wysokość podnoszenia

pompy) i  = f(Q) (wysokość podnoszenia 

układu) Następnie porównujemy otrzymany 

punkt z punktem uzyskanym po przecięciu się 

prostych poprowadzonych dla  - rzeczywiste 

parametry. 

 


Document Outline