ZAKRES EGAZMINU
DYPLOMOWEGO

Zagadnienie eksploatacyjne
(Zakres 3.2 – 3.3)

3.2 Charakterystyka wentylatorów

•

3.2.1 – Wielkości charakteryzujące pracę

•

3.2.2 – Rodzaje charakterystyk

•

3.2.3 – Metody regulacji wentylatorów

•

3.2.4 – Punkt pracy

3.2.1 Wielkości charakteryzujące pracę

•

1) Natężenie przepływu [kg/s. ]

•

Masowy lub objętościowy przepływ gazu w jednostce czasu przez przekrój wentylatora w
warunkach normalnych (p = 101325 Pa, T = 20).

•

2) Przyrost ciśnienia (spiętrzenie) p / Spręż [Pa/----]

•

Różnica lub stosunek ciśnień panujących w przekroju wlotowym i wylotowym .

•

3) Moc użyteczna [W]

•

Moc użyteczna przekazywana na wał wentylatora.

•

4) Prędkość obrotowa wirnika n [obr./min]

•

5) Sprawność wentylatora

•

Stosunek zapotrzebowania na moc maszyny w warunkach idealnych do mocy
rzeczywiście pobranej.

•

6) Wskaźnik strumienia objętości (wydajność objętościowa)

•

Stosunek strumienia objętości do iloczynu powierzchni koła o średnicy odniesienia i
prędkości odniesienia.

•

7) Wskaźnik spiętrzenia (cisnienie całkowite)

•

Iloraz spiętrzenia całkowitego i ciśnienia dynamicznego czynnika przepływającego z
prędkością odniesienia.

•

8) wskaźnik mocy

•

Iloraz iloczynu wskaźnika strumienia objętości i spietrzenia do sprawności wentylatora

•

=

•

 

3.2.2 Charakterystyka uniwersalna wentylatora

•

Charakterystyka wentylatora – podstawowe źródło informacji o
własnościach eksploatacyjnych przy projektowaniu układów i
analizie wydajności wentylatora. Charakterystyki przedstawia się w
formie krzywych na wykresach zależności sprawności mocy i
przyrostu ciśnienia w funkcji natężenie przepływu.

•

Charakterystyka uniwersalna

•

Stworzona na podstawie trzech charakterystyk pomocniczych: = f()
i = f(). Są one wyznaczane na podstawie doświadczalnej lub
analitycznej. Doświadczane wyznaczenie charakterystyk polega na
pomiarze oraz przeliczeniu przy różnych położeniach przepustnicy
wbudowanej w przewód tłoczny. Przenosząc punkty z
charakterystyk pomocniczy na główną otrzymujemy wykres
muszelkowy.

•

 

•

Sporządzanie charakterystyki uniwersalnej:

3.2.3 Metody regulacji wentylatora

•

Zapewnienie prawidłowości przebiegu procesów technologicznych
przy pracy wentylatora wymaga aby ciśnienie końcowe sprężania lub
wydajność były stałe lub zmieniały się w ograniczonych przedziałach
przy zmiennych wartościach pozostałych parametrów.

•

Zadania regulacji:

•

1) Utrzymanie stałego ciśnienia końcowego przy zmiennej
wydajności

•

2) utrzymanie stałej wydajności pracy przy zmieniających się
oporach w sieci

•

Sposoby regulacji:

•

1) zmiana prędkości obrotowej silnika napędowego

•

2) wydmuch gazu do atmosfery

•

3) recyrkulacja nadmiaru gazu do króćca ssawnego

•

4) zmiana kątów ustawienia łopatek roboczych kół wirnikowych

•

5) zmiana kątów ustawienia łopatek kierowniczych

•

6) dławanie czynnika: ssanie lub tłoczenie

3.2.4 Punkt pracy

3.3 Charakterystyka pompy

•

3.3.1 – Podstawowe informacje i rodzaje charakterystyk

•

3.3.2 – Sposoby regulacji pompy

•

3.3.3 – Dobór pompy

•

3.3.4 – Punkt pracy

3.3.1 Podstawowe informacje i rodzaje
charakterystyk

•

Charakterystyka pompy – podstawowe źródło informacji o jej
własnościach eksploatacyjnych przy projektowaniu układów i
analizie pracy pompy. Przedstawia się w formie krzywej na wykresie
zależności: wysokość podnoszenia, sprawności i mocy w funkcji
natężenie przepływu.

•

Rodzaje charakterystyk:

•

1) charakterystyka pompy dla stałej liczby obrotów

•

Określa dla swej liczby obrotów typ i sposób pracy pompy. Jej
znajomość jest niezbędna do właściwej eksploatacji pompy oraz do
oceny możliwości współpracy. Wyznaczalne doświadczalnie. Tworzą
ją trzy krzywe: użyteczna wysokość podnoszenie H, moc
dostarczona P i sprawność h w funkcji natężenie przepływu
objętościowego

•

 

•

2) Charakterystyka zbiorcza – wykres muszelkowy

•

Zależność w układzie H = f() z naniesionymi krzywymi n= cosnt i h
= const.

•

Często podawana jest w układzie bezwymiarowym. Każdy z
parametrów charakterystycznych wyrażany jest wtedy stosunkiem
rzeczywistej wartości wymiarowej do nominalnej tego parametru.

•

 

3.3.2 Sposoby regulacji pompy

•

Regulacja pompy – proces zamierzonego dostosowywania
parametrów pracy pompy do zmieniających się w czasie wymagań
układu pompowego.

•

Rodzaje regulacji:

•

- regulacja wydajności pompy

•

- regulacja wysokości podnoszenia

•

Parametr regulacji R pompy – wielkość, której zmiana w procesie
regulacji powoduje zmianę jej charakterystyki, zwłaszcza
charakterystyki przepływu H(Q).

•

Parametry regulacji

•

1) Regulacja dławienia

•

Regulacja wydajności przez zmianę otwarcia zaworu umieszczonego w
rurociągu tłocznym za pompą. Podczas przymykania zaworu dochodzi do
dławienia przepływu. Obszar zakreskowany na wykresie to strata energii
podczas procesu. Dodatkowo dochodzi do wzrostu sił hydraulicznych.

•

2) Regulacja upustowa

•

Regulacja dla pomp śmigłowych i diagonalnych. Polega

•

na zawrócenie część strumienia z króćca tłocznego z

•

powrotem do części niskociśnieniowej. Za pomocą

•

zaworów można płynnie regulować wydajność pompy

•

obejściem można dostarczyć dodatkowe ilości wody do’

•

układu.

3.3.3 Dobór pompy

•

Parametry mające najważniejszy wpływ na wybór pompy:

•

1) Wydajność Q [

•

Zapewnienie dostarczenia wymaganej ilości wody w celu
zaspokojenie potrzeb odbiorców na cele użytkowe i przemysłowe.

•

2) Wysokość podnoszenia H [m]

•

Konieczność dostarczenia wody pod takim ciśnieniem, by z punktu
pobru do punktu odbioru uzyskać odpowiednie ciśnienie. Ciśnienie
wyrażonej jest w metrach słupa wody.

•

3) Moc pompy P [W]

•

Zapewnienie wymaganej mocy celem dostarczenia oczekiwanej
ilości wody pod odpowiednim ciśnieniem Każda pompa posiada
określony przedział wysokości podnoszenia i wydajności, w którym
pracuje.

•

 

3.3.4 Punkt pracy

•

Dobór pompy opiera się na określeniu

•

punktu pracy. Określenie punktu wymaga

•

wykonania kilku czynności:

•

- określenie charakterystyki układu

•

- określenie rodzaju pompy

•

- określenie wymaganej wydajności i

•

wysokości podnoszenia

•

Następnie z katalogu dobieramy pompę

•

o zbliżonych parametrach. Nanosimy jej

•

charakterystyki na układ. Miejsce przecięcia

•

się krzywej = f(Q) (wysokość podnoszenia

•

pompy) i = f(Q) (wysokość podnoszenia

•

układu) Następnie porównujemy otrzymany

•

punkt z punktem uzyskanym po przecięciu się

•

prostych poprowadzonych dla - rzeczywiste

•

parametry.

•