Do czego służy skala mapy

„Skala
mapy”

Dzisiaj powtarzamy
umiejętności związane z
tematem-

Co oznacza słowo

"skala"?

Słowo "skala" ma kilka znaczeń,
np. często mówi się
o skali zjawiska, skali
zniszczeń, skali głosu,
skali barw (chodzi tu
o "wielkość", "rozmiar",
"rozpiętość", "zakres").

Co to jest skala mapy?

• Mapa jest to graficzny obraz

powierzchni Np.. Miasta czy panstwa.

• Aby przedstawiś duże miasto na

kartce papieru z pomoca przychodzi
nam skala.

W jakim znaczeniu będziemy używać dzisiaj

słowa

skala

?

Skala

to liczba określająca,

ile razy rzeczywiste
rozmiary przedmiotu zostały
zmienione na rysunku
(pomniejszone lub
powiększone).

Co to jest

mapa

?

Mapa

to obraz

powierzchni Ziemi

wykonany w

pomniejszeniu – -czyli w

skali

.

Co to jest skala mapy?

Skala mapy to stosunek liczbowy

przedstawiający wielkość
zmniejszenia odległości na mapie
względem rzeczywistych odległości w
terenie.

Skalę mapy zapisuje się w postaci

ułamka,

np. 1: 10 000 oznacza, że dowolna

odległość na mapie jest w terenie
10 000 razy większa.

?

Co to znaczy, że skala mapy

jest duża albo mała?

Skala mapy jest tym większa im mniejszy
mianownik skali i na odwrót: skala mapy
mniejsza – mianownik większy.

1 : 5 000 1 :
50 000

›

Na przykład -

Ćwiczenie 1

Podane skale uporządkuj, od największej
do najmniejszej.

1:600

1:400

0

1:100

1:30

1:1

Określenie "duża" lub "mała" skala
związane jest też z rozmiarami
obiektów na mapie. Jeżeli np. duże
miasto oznaczone jest na mapie
kropką, to ta mapa ma mniejszą
skalę. Jeśli zaś to samo miasto na
innej mapie zajmuje pewną
powierzchnię, to wówczas mamy do
czynienia z mapą w większej skali.

Skala mapy

• Skalą mapy nazywamy zapis

dzielenia, w którym licznikiem jest
długość odcinka na mapie , a
mianownikiem jest długośc tego
samego odcinka w terenie Np.:

1cm na mapie
100 000 cm w terenie
Możemy to przedstawić w dwóch

postaciach :

1: 100 000 lub 1
100 000 są to

skale liczbowe

Pora
przypomnieć
sobie
podstawowe
jednostki
długości.

Znajomość poniższych zależności jest
bardzo ważna, ponieważ innymi
jednostkami posługujemy się na kartce
papieru (centymetry, milimetry), a innymi
w terenie (metry, kilometry).

1km = 1
000 m

1m = 1 000
mm

1km = 100 000
cm

1cm = 10
mm

1m = 100
cm

Skale mogą być małe i duże

• Im większa jest wartosc ułamka tym

większa jest skala.

• Skala mapy oznacza ,ze kazda

odległosć na mapie została
zmniejszona tyle razy, ile wynosi
mianownik , czyli dzielnik ułamka.

Uwaga!!!
Ten rysunek będzie Was
informował, że zadanie
wykonujecie w grupach.

Ćwiczenie 2

Przelicz jednostki:

3 km = ………m
7 m = ………cm
8,7 km = …………cm

67 mm = …….cm

365 cm = …….m

2 500 m = …….km

3
000

700

870
000

6,7

3, 65

2, 5

Ćwiczenie 3.

Przeliczcie jednostki:

250 000 cm = ………….m
250 000 cm = ………….km
180 000 000 cm = ……………..m
180 000 000 cm = ………….km

2 500

1 800
000

2, 5

1 800

Jakie
poznaliśmy
sposoby
zapisywania
skali
na mapach?

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1. Nie ma początku, ani końca.
2. W matematyce oznaczamy

go wielką literą.

3. W zapisie ułamka: licznik,

kreska ułamkowa i ………..

4. Uproszczony rysunek terenu

lub przedmiotu, widzianych
z góry.

5. Nauka o sporządzaniu

i czytaniu map.

6. Podstawowa jednostka

długości.

7. Jest nim Sosnowiec

lub Warszawa

8. Rodzaj skali -

………….liniowa.

9. Możesz użyć go zamiast

kroczka.

P R O S T A

P U N K T

M I A N O W N I K

P L A N

K A R T O G R A F I A

M E T R

M I A S T O

P O D Z I A Ł K A

C Y R K I E L

Ćwiczenie 9.

Duże skale

• Duże skale mają małe

mianowniki ( dzielniki) np.1:20
000 , 1:25 000

• W tych skalach rysowane są

dokładne mapy niewielkich
obszarów Np.. Okolicy małej
miejscowości.

• Na mapach wykonywanych w

dużych skalach widoczne są
obiekty: domy , drogi, drxzewa

Nie wiem jak Wy, ale ja
trochę się zmęczyłam,
więc pójdę teraz na
spacer.

Do widzenia !

Małe skale

• Małe skale mają duże

mianowniki (dzielniki) Np..1:500
000, 1:1 000 000 , 1:10 000 000

• W tych skalach wykonywane są

mapy państw, kontynentów lub całej
kuli ziemskiej.

• Na mapach tych wymiary

poszczególnych obiektów stanowią
milimetry.

Wycinki map w różnych

skalach

ciekawostka

• Skala służy nie tylko przedstawieniu

danego obiektu nie tylko w
pomniejszeniu ale także w
powiększeniu. W geografii stosuje się
jnajczesciej skale pomniejszające

• W biologii i w medycynie

przedstawia się najczesciej obiekty w
powiekszeniu Np.. 100 razy, co
zapiuje się 100:1 co oznacza ze
obiekt na zdjęciu został 100 razy
powiększiony.

Zadanie domowe

• Czu budynek twojej szkoły może być

odzworowany w skali 1:1000 czy tez
w skali 1:1000000. Odpowiedź
uzasadnij.