Naegleria fowleri
Opis:
Kosmopolityczny pierwotniak,
Pełzak amfizoiczny (może być
formą wolno żyjącą lub
pasożytem fakultatywnym),
Należy do grupy
ślimakopodobnych, ze względu
na sposób poruszania się,
Podczas ruchu wydziela
substancje śluzowe.
Opis:
Pospolity w jeziorach i basenach
kąpielowych, w wilgotnych
glebach i powietrzu
Termofilny
Występuje również w Polsce
(jeziora Wielkopolski)
Wywołuje pierwotne pełzakowate
zapalenie opon mózgowych i
mózgu
Postacie:
Cysta
2 postacie trofozoitu - wiciowaty i
pełzakowaty (Trofozoit pełzakowaty
może przekształcać się w wiciowaty i
odwrotnie, w zależności od
zmieniających się warunków
środowiskowych)
Cysta
Okrągły kształt
Średnica 6-16 μm
Pojedyncze, okrągłe jądra ze
zbitym kariosomem
Pojedyncza lub podwójna otoczka
z otworkami (ostiole)
Trofozoit wiciowaty
Kształt owalny lub gruszkowaty
Na przednim biegunie 2 wici
Na przednim biegunie jądro
Wielkość 8-30 μm
Forma inwazyjna dla człowieka
Trofozoiy pełzakowaty
Kształt zmienny
Wielkość 8-30 μm
Poruszając wydziela substancję śluzowatą
Ma zdolność tworzenia nibynóżek typu
lobopodia (płatowe i szerokie)
W cytoplazmie zauważalna wodniczka
pokarmowa i tętniąca
Jądro okrągłe posiadające pojedynczy
kariosom
Zakażenie
Do zakażenia może dojść przez nos lub
przez gardło podczas kąpieli w jeziorze
lub basenie. Pierwotniak przenika
poprzez komórki węchowe prosto do
mózgu, gdzie dostaje się do płynu
mózgowo-rdzeniowego. Pierwotniak
wywołuje negleriozę - ostre
pierwotne zapalenie mózgu i opon
mózgowo-rdzeniowych.
Objawy:
•
Bóle głowy w okolicy czołowej,
•
Brak apetytu,
•
Nudności,
•
Wymioty,
•
Wysoka gorączka,
•
Sztywność karku,
•
Halucynacje węchowe,
•
Wysoka leukocytoza z neutrofilią,
•
Wzmożone ciśnienie płynu mózgowo-rdzeniowego,
•
Ostry przebieg choroby kończy się śmiercią osoby
zarażonej w 5-6 dniu występowania objawów
chorobowych
Wykrywanie i leczenie:
Diagnostyka choroby jest niezwykle
trudna i analitycznie możliwa tylko
z płynu mózgowo-rdzeniowego, po
badaniu biopsją. Najłatwiej wykryć
obecność tego pasożyta za pomocą
testu biorezonansowego na obecność
drgań biologicznych pierwotniaka. W
leczeniu stosuje się amfoterycynę B
dożylnie.
Pneumocyst
is Carinii
OPIS
dawniej klasyfikowany jako
pierwotniak,
jest kosmopolitycznym,
heterogennym,
jednokomórkowym grzybem
wywołuje u człowieka grzybicze
zapalenie płuc.
Cykl życiowy
U nosicieli występuje jako trofozoity
(średnica 1- 4 μm) w pęcherzykach
płucnych. Znajdują się one w
przestrzeni zewnątrzkomórkowej
przytwierdzone do komórek
nabłonkowych. Trofozoit ma
zmienny kształt, najczęściej
gruszkowaty, sierpowaty lub
pełzakowaty. Posiada pojedyncze
jądro komórkowe o nieregularnym
kształcie, położone ekscentrycznie.
Cykl życiowy
Trofozoity mogą się zlewać tworząc
formy diploidalne. Postacie
diploidalne wytwarzają otoczki i stają
się wczesną precystą. Diploidalne
jądro precysty ulega następnie
podziałowi mejotycznemu i
mitotycznemu, co prowadzi do
powstania w obrębie precysty ośmiu
młodych trofozoitów. To stadium nosi
nazwę późnej precysty. Po stadium
precysty następuje przejście w
stadium cysty (średnica 5-8 μm),
która jest uwalniana do plwociny.
Trofozoit
Trofozoit w
świetle
pęcherzyka
płucnego
Młody trofozoit
atakujący
komórkę
Cysta
Zakażenie
Do zarażenia dochodzi przez inhalację
cyst pasożyta. Osoby z wydolnym
układem immunologicznym szybko
opanowują zarażenie, u niektórych
rozwija się zarażenie bezobjawowe
(nosicielstwo). Pneumocystozowe
zapalenie płuc dotyka ludzi o słabszej
odporności, takie jak dzieci i osoby
starsze (sporadyczne przypadki),
większość przypadków zakażenia jest
wynikiem zakażenia AIDS lub podawania
leków immunosupresyjnych lub
przeciwnowotworowych.
Objawy zakażenia
Duszność
Gorączka
Suchy kaszel
łagodna niedokrwistość i
niedotlenienie.
Wykrywanie
Do badania można użyć plwociny,
ale zalecane są popłuczyny
oskrzelowo-pęcherzykowe lub
biopsje tkanki płucnej.