background image

Analiza progu 

rentowności

Break Even Point

1

background image

Jest podstawowym narzędziem w zakresie planowania 
krótkookresowego. 
Bazuje ona na wzajemnych relacjach pomiędzy 
przychodami, kosztami a wynikiem finansowym i jest 
stosowana głównie w planowaniu podstawowej 
działalności operacyjnej. 
Analiza ta sprowadza się do ustalenia wzajemnych 
zależności pomiędzy czynnikami takimi jak:
•  wielkość produkcji,

•  cena sprzedaży,

•  jednostkowy koszt zmienny,

•  całkowite koszty stałe,

•  zysk.

Analiza cost-volumen-profit

2

background image

Założenia analizy CVP:
• jednostkowa cena sprzedaży jest stała i nie zależy od 

ilości sprzedawanych wyrobów,

• wielkość produkcji równa się wielkości sprzedaży,
• analiza dotyczy jednego produktu lub stałej struktury 

różnych wyrobów,

• koszty przedsiębiorstwa są podzielone na 

bezwzględnie stałe i zmienne proporcjonalne,

• cena sprzedaży jest zawsze większa od 

jednostkowego kosztu zmiennego,

• czynniki takie jak wydajność i metody produkcji oraz 

jakość wyrobów nie ulegają zmianie w badanym 
okresie i nie mają wpływu na wyniki analizy.

3

background image

Próg rentowności BEP (Break Even 
Point)

• określa wielkość produkcji przedsiębiorstwa, przy 

której przychód uzyskany ze sprzedaży wyrobów 
jest równy kosztom poniesionym na ich 
wytworzenie. 

• wynik finansowy dla progu rentowności wynosi 

zero.

• zwiększenie sprzedaży ponad BEP będzie 

zwiększało poziom zysku, natomiast zmniejszenie 
– będzie prowadzić do straty. 

4

background image

5

background image

Ilościowa wielkość sprzedaży

 
 

gdzie:
BEP - wielkość sprzedaży progu rentowności,
c - cena sprzedaży,
      - jednostkowy koszt zmienny, 
KS - stałe koszty operacyjne,
        –  jednostkowa marża brutto.

 

6

j

j

mb

KS

kz

c

KS

BEP

j

kz

j

mb

background image

gdzie:
BEP’  – progowa wartość sprzedaży,
KS  – stałe koszty operacyjne,
KZ  – zmienne koszty operacyjne,
       – przychody ze sprzedaży
          – stopa marży brutto, przy czym: 

Wartościowa wielkość sprzedaży

7

c

x

BEP

S

KS

P

KZ

KS

BEP

mb

Sn

1

'

Sn

P

mb

S

Sn

j

mb

P

Mb

c

mb

S

KZ

P

Mb

Sn

Sn

Sn

Sn

Sn

mb

P

KZ

KS

P

KZ

P

KS

P

MB

KS

S

KS

BEP

1

'

background image

Wielkość sprzedaży zapewniająca 
planowany poziom zysku:

gdzie:
      –  wielkość produkcji zapewniająca zysk
 Z  – zysk

8

j

Z

mb

Z

KS

P

Z

P

background image

Wskaźnik progu rentowności:

gdzie: 
WPR – wskaźnik progu rentowności,
BEP’  –  wartościowy próg rentowności, 
     – przychody ze sprzedaży

9

Sn

P

BEP

WPR

'

Sn

P

background image

• W ujęciu ilościowym:

• W ujęciu wartościowym:

Margines bezpieczeństwa ze 
względu na wielkość sprzedaży

10

BEP

sprzeda

ż

Planowana

Bp

'

BEP

P

Bp

Sn

background image

Wskaźnik bezpieczeństwa ze 
względu na wielkość sprzedaży

gdzie: 
WB

P

  - wskaźnik bezpieczeństwa ze względu na 

wielkość sprzedaży, 

     – przychody ze sprzedaży, 
BEP’ – wartościowy próg rentowności                         

                                          

Powyższy wzór można zapisać jako: 

11

Sn

Sn

P

BEP

P

WBp

'

WPR

P

BEP

WB

Sn

p

1

'

1

Sn

P

background image

Wskaźnik bezpieczeństwa ze względu na cenę

graniczny poziom ceny, która pokrywa koszty całkowite 

wynosi:

Wskaźnik bezpieczeństwa ze względu na cenę:

gdzie: 

      – wskaźnik bezpieczeństwa ze względu na cenę

c

min

 – cena minimalna, 

       –  cena rzeczywista
KZ – koszty zmienne, 
KS – koszty stałe, 
P – wielkość produkcji

12

P

KS

KZ

c

min

r

r

c

c

c

c

WB

min

r

c

c

WB

background image

Wskaźnik bezpieczeństwa ze 
względu na koszt zmienny

 

gdzie: 

kz

max 

– poziom graniczny kosztu zmiennego, 

Psn – przychody ze sprzedaży, 
KS – koszty stałe, 
P – wielkość produkcji

 

gdzie: 
WB

kzm

 – wskaźnik bezpieczeństwa ze względu na koszt zmienny, 

kz

max

- poziom graniczny kosztu zmiennego,

kz

rz

 – koszt zmienny jednostkowy rzeczywisty

13

P

KS

P

kz

Sn

max

r

r

kzm

kz

kz

kz

WB

max

background image

Przy produkcji wieloasortymentowej podstawą 
obliczenia wskaźników bezpieczeństwa ze względu na 
cenę i koszt zmienny jest zysk na sprzedaży 
(operacyjny). 

gdzie: 
Zs – zysk na sprzedaży, 
Psn – przychody ze sprzedaży,
KC  –  koszty całkowite

14

Sn

s

c

P

Z

WB 

KZ

Z

WB

s

kzm

KC

P

Z

Sn

s

background image

Stopa zysku na sprzedaży

gdzie: 
Zs – zysk na sprzedaży, 
Psn – przychody ze sprzedaży   

  

gdzie: 
Smb – stopa marży brutto, 
WBp –wskaźnik bezpieczeństwa ze względu na wielkość 

sprzedaży

15

Sn

s

Zs

P

Z

p

mb

Zs

WB

S

S

background image

Analiza wrażliwości

to analiza polegająca na wyznaczaniu progu rentowności 
przy zmieniającym się poziomie czynników. Jej podstawą 
jest opracowanie optymistycznego i pesymistycznego 
wariantu zmian warunków działania przedsiębiorstwa. 

W badaniach można uwzględnić zmianę jednego czynnika 
(np. ceny) przy innych nie zmienionych wartościach lub też 
równoczesną zmianę kilku czynników. 

16

background image

Analiza wrażliwości

Zmiana poziomu poszczególnych czynników powoduje 
przesunięcie progu rentowności (wyznaczenie nowego 
poziomu). Dlatego w analizie wrażliwości punktem wyjścia jest 
ustalenie jego poziomu przed zmianą czynników, a następnie 
wyznaczenie każdorazowo nowego progu rentowności przy 
zmianie: jednostkowej ceny sprzedaży, jednostkowych 
kosztów zmiennych, kosztów stałych produkcji. 

Analiza rozwiązań dostarcza istotnych informacji, służących 
do podjęcia decyzji o realizacji przedsięwzięcia oraz wskazuje 
na poziom związanego z nim ryzyka. Skupiając się jedynie 
na zmianach pesymistycznych można określić tzw. zdolność 
do życia danej firmy czy też przedsięwzięcia w najgorszych 
możliwych warunkach działania.

17

background image

Pieniężny próg rentowności:

gdzie: 
BEP

CF

 – pieniężny próg rentowności, 

KS – koszty stałe,
A – amortyzacja, 
mbj – marża brutto jednostkowa.

18

j

CF

mb

A

KS

BEP

background image

W przypadku produkcji wieloasortymentowej procedura 
szacowania BEP jest następująca:
1. obliczamy średnią marżę jednostkową ważoną 
współczynnikami struktury produkcji

 2. obliczamy ilościowy próg rentowności

3. znajdujemy progi rentowności dla poszczególnych produktów 
jako iloczyn współczynników struktury i progu rentowności 
obliczonego w punkcie 2.                    

                                                            

     

                                                                itd. 

Próg rentowności przy produkcji 
wieloasortymentowej

19

P

P

mb

P

P

mb

P

P

mb

mb

i

i

j

...

2

2

1

1

j

mb

KS

BEP

P

P

BEP

BEP

1

1

P

P

BEP

BEP

2

2


Document Outline