Podstawy doboru łożysk

tocznych

Justyna Kołodziejczak

nr 149442

Podstawy doboru łożysk

tocznych

Łożyska

toczne

są

elementami

maszynowymi, których konstruktor na ogół
nie konstruuje. Są one masowym produktem
wyspecjalizowanych

zakładów.

Sprawą

konstruktora jest poznać rodzaje łożysk
tocznych, zakres zastosowania, warunki
prawidłowego

działania

i

montażu

i

eksploatacji, aby umieć je dla danego celu jak
najlepiej

wybrać

i

przez

odpowiednią

konstrukcję ich obudowy i smarowania układu
zapewnić im właściwe warunki pracy.

Zaletami łożysk tocznych w

stosunku do łożysk ślizgowych są:

Znacznie mniejsze tarcie w chwili początku

ruchu i mały wpływ prędkości obrotowej na
tarcie.

Prosty sposób smarowania bez konieczności

nadzoru, małe zużycie smaru.

Większa nośność w odniesieniu do jednostki

szerokości łożysk.

Nie wymagają dotarcia.
Daleko idąca normalizacja wymiarów, jakości,

trwałości.

Wysoka jakość.

Łożyska toczne w stosunku do łożysk

ślizgowych ustępują im:

Pod względem cichobieżności.
Przy silnych wstrząsach, gdy łożysko nie

obraca się.

Przy dużych średnicach i dużych

obciążeniach , zwłaszcza dynamicznych.

W wykonaniach dwudzielnych.
Jako łożyska wzdłużne do największych

obciążeń.

Przy największych prędkościach obrotowych.

Kryteria wyboru rodzaju

łożyska

 Wartość, kierunek i charakter obciążenia
 Prędkość obrotowa
 Wymagana dokładność biegu i

sztywność łożyska

 Wolna przestrzeń do dyspozycji.
 Współosiowość gniazda i czopa
 Warunki montażu i obsługi
 Cena

Podstawowy typ łożyska tocznego-

kulkowe zwykłe

Nadaje się ono do:
 różnokierunkowych obciążeń
Niewskazane przy :
 małych prędkościach obrotowych
 przy dużych obciążeniach

uderzeniowych

 gdy wymagana jest duża sztywność

łożyska i dokładność biegu

Podstawowe zalety poszczególnych

rodzajów łożysk tocznych

Największą sztywność i dokładność biegu dają

łożyska walcowe i łożyska kulkowe
skośne, oraz stożkowe (przy mniejszych
prędkościach obrotowych).

Do dużych obciążeń zwłaszcza uderzeniowych

odpowiednie są łożyska baryłkowe. One i
łożyska kulkowe wahliwe znoszą dobrze
brak współosiowości czopa i osłony.

Najmniej miejsca w kierunku promieniowym

zajmują łożyska igiełkowe bez pierścieni i
łożyska walcowe o długich wałeczkach.

Zależność cen łożysk

tocznych

Cena łożyska zależy nie tylko od wymiaru, ale
także i od rodzaju. Łożyska walcowe o niedużych
średnicach są znacznie droższe od łożysk
kulkowych, przy średnicy około 100 mm cena
wyrównuje się, a powyżej kształtuje się
odwrotnie. Łożyska kulkowe wahliwe są droższe
od zwykłych, skośne dwurzędowe droższe od
wahliwych. Najdroższe są łożyska baryłkowe
wzdłużne.
Ceny łożysk kształtują się rozmaicie w różnych
krajach i w różnych okresach czasu, z tego
względu analizę cen należy przeprowadzać w
oparciu o aktualne dane katalogowe.