TYPY BADAŃ
PEDAGOGICZN
YCH
PODZIAŁ BADAŃ
PEDAGOGICZNYCH wg.Pilcha
Badania pedagogiczne można podzielić ze
względu na:
cel,
organizację,
przedmiot,
procedurę badań.
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych.
Strategie ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
CEL BADAŃ
Badania są tu określane przez cel, jakiemu
służą. Z tego punktu widzenia wyróżnia się:
badania teoretyczne (podstawowe)
badania eksperymentalne(weryfikacyjne)
badania diagnostyczne z odmianami badań
terapeutycznych i prognostycznych
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych.
Strategie ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
BADANIA TEORETYCZNE
(PODSTAWOWE)
To wszelkie poznanie, które zmierza do
gromadzenia wiedzy teoretycznej
(gromadzimy teorię do problemu)
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych.
Strategie ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
BADANIA
EKSPERYMENTALNE
(WERYFIKACYJNE)
Polegają na sprawdzeniu działania czynnika, który
został celowo wprowadzony do badanego układu lub
czynnika, który jest obecny niezależnie od badacza w
danym układzie.
Celem jest tu określenie skutków, siły znaczenia jakości
działania danego czynnika wprowadzonego
eksperymentalnie przez badacza (np. nauka czytania
przez składanie liter; wprowadzenie systemu składania
sylab a potem sprawdzenie, który sposób jest lepszy)
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych. Strategie
ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
BADANIA DIAGNOSTYCZNE Z
ODMIANAMI BADAŃ
TERAPEUTYCZNYCH I
PROGNOSTYCZNYCH
Ich celem jest diagnoza określonego stanu rzeczy lub
zdarzenia-czyli znamy objawy i skutek, ale poszukujemy
przyczyn, uwarunkowań. Wg J. Sztumirkiego badania te są
specyficzną funkcją badań empirycznych, które oprócz
diagnozy mogą dostarczyć też przesłanek do pożądanej
zmiany stanu rzeczy- funkcja terapeutyczna. Mogą też
objawiać tendencje rozwojowe badanych zjawisk lub
procesów-czyli pełnić funkcję prognostyczną.
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych. Strategie
ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
ORGANIZOWANIE PRZEBIEGU
BADAŃ
badania zespołowe lub indywidualne
badania terenowe
badania powtarzalne(panelowe)
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych.
Strategie ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
BADANIA ZESPOŁOWE LUB
INDYWIDUALNE
Mogą być prowadzone przez badacza indywidualnego
( najczęściej to młody pracownik nauki), ale coraz
częściej powoływane są ogromne zespoły badawcze,
które są rozproszone po różnych instytucjach. Takimi
badaniami kieruje sztab ludzi, a problemy dzieli się
między zespoły. Suma tych zespołów i problemów
jakie rozstrzygają daje wrażenie badań
kompleksowych, wszechstronnych.
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych.
Strategie ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
BADANIA TERENOWE
Mają mniejszy i ściśle określony zasięg
terenowy, który jest z góry wyznaczany ze
względu na jakieś jego cechy ich przebieg
jest zaprogramowany i ściśle kontrolowany.
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych.
Strategie ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
BADANIA POWTARZALNE
(PANELOWE)
Służą badaniom jakiejś cechy pod wpływem
czynnika wprowadzonego celowo do badanego
układu lub pod wpływem naturalnego wpływu
czasu i okoliczności.
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych. Strategie
ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
PRZEDMIOT BADAŃ cz.1
Źródłem rozróżnienia przedmiotu naukowego poznania jest
istnienie w logice 2 typów pytań: tzw. pytań rozstrzygnięć i
pytań dopełnień. Te dwa pytania są podstawą do
rozróżnienia dwóch typów problemów badawczych:
problemów dotyczących cech zmiennych, czyli pytań o
pojedyncze fakty;
problemów dotyczących relacji i związków między
zmiennymi, czyli pytań o złożone zależności , często tylko
hipotetycznie rozstrzygalne.
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych.
Strategie ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
PRZEDMIOT BADAŃ cz.2
Badania opisowe-przedmiotem są pojedyncze
zjawiska, indywidualne zdarzenia, których wyjaśnienie
może być oczywiste.
To najczęściej badanie, którego wynikiem jest opis
sprawozdawczy.
To różnego typu sondaże i badania statystyczne;
Badania wyjaśniające- szukają związków między
cechami; zmiennymi; są bogatsze w problematykę i
wielowątkowe, bo szukają różnych możliwości
wyjaśnienia.
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych. Strategie
ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
PROCEDURA BADAWCZA
badania instytucji
badania zbiorowości
badania zjawisk i procesów
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych.
Strategie ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
BADANIA INSTYTUCJI
Są to np. badania placówki wychowawczej - jej
struktury ,funkcji, efektywności. Dominują tu
badania źródeł, dokumentacji; rejestracyjne
i opisowe sposoby gromadzenia informacji.
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych.
Strategie ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
BADANIA ZBIOROWOŚCI
Dominują tu techniki kwestionariuszowe,
wszelkiego typu testy, skale, eksperymentalne
sposoby wywoływania reakcji.
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych.
Strategie ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
BADANIA ZJAWISK I PROCESÓW
Dominują tu sondaże ankietowe, zabiegi
statystyczne.
Tutaj wyróżnia się dwa typy badań:
badania ilościowe
badania jakościowe
Tadeusz Pilch, Teresa Bauman, "Zasady badań pedagogicznych. Strategie
ilościowe i jakościowe", Warszawa 2001, str. 35- 43
BADANIA ILOŚCIOWE
wg.Łobockiego
Pozwalają one na ewoluowanie pedagogiki jako nauki
o wychowaniu, w kierunku uściślania swych dociekań i
badań. Badania takie pozwalają na: ponawianie
współzależności między określonymi oddziaływaniami
wychowawczymi
a skutkami, jakie pociągają za sobą w sferze zachowań
osób badanych; na umożliwianie korzystania ze
statystyki dzięki której jest możliwa bardziej
jednoznaczna interpretacja otrzymanych wyników.
Mieczysław Łobocki, "Metody i techniki badań pedagogicznych", Kraków
2009, str.47-55
BADANIA JAKOŚCIOWE
Ich celowość uzasadnia konieczność uzupełniania
niedomagań i braków typowych dla badań ilościowych.
Badania takie nie narzucają badanym "języka" odpowiedzi
-dzięki temu badacz może poznać dodatkowe aspekty
badanego problemu. W takich badaniach łatwiejsze jest
dotarcie do złożoności niektórych badanych zjawisk.
Badania te pozwalają na poznanie szerszego kontekstu
interesujących badacza zjawisk i rozpoznawanie ich w
warunkach naturalnych. Ważne jest tu partnerskie
traktowanie osób badanych i liczenie się z ich
kompetencjami.
Mieczysław Łobocki, "Metody i techniki badań pedagogicznych", Kraków 2009,
str.47-55
TYPY BADAŃ PODAWANE W
METODOLOGII W ZALEŻNOŚCI
OD RÓŻNYCH KRYTERIÓW
KLASYFIKACYJNYCH wg.
Dutkiewicza cz.1
1) Badania podstawowe i stosowane :
badania podstawowe (poznawcze)- ich celem jest wzbogacenie
wiedzy danej dyscypliny przez formułowanie ogólnych praw
naukowych,
badania stosowane -umożliwiają sformułowanie wniosków, które
mogą być wdrożone do praktyki w cel poprawy efektywności
działań. Mogą one dostarczyć np. nowych programów nauczania
W. Dutkiewicz „Przewodnik metodyczny dla studentów”. Wydanie III
rozszerzone,
Kielce 1996, str. 14-24
TYPY BADAŃ PODAWANE W
METODOLOGII W ZALEŻNOŚCI
OD RÓŻNYCH KRYTERIÓW
KLASYFIKACYJNYCH cz2
2) Badania diagnostyczne - ich celem jest
stwierdzenie pewnych faktów, ustalenie cech i
zasad funkcjonowania w interesującym nas
wyniku rzeczywistości. Wymagają one dużej
wiedzy ogólnej o tej klasie zjawisk , do której
kwalifikuję się interesujący nas przedmiot badań
W. Dutkiewicz „Przewodnik metodyczny dla studentów”. Wydanie III
rozszerzone,
Kielce 1996, str. 14-24
TYPY BADAŃ PODAWANE W
METODOLOGII W ZALEŻNOŚCI
OD RÓŻNYCH KRYTERIÓW
KLASYFIKACYJNYCH cz3
3) Badania weryfikacyjne- pozwalają na ustalenie zależności
między zmiennymi niezależnymi i zależnymi. Punktem wyjścia
są albo znane skutki (bez wzajemnych przyczyn) lub znane
przyczyny .
Wyróżniamy tu:
badania typu indukcyjnego- szuka się tu następstw dla
znanych przyczyn,
badania typu redukcyjnego- znamy skutki, szukamy przyczyn
W. Dutkiewicz „Przewodnik metodyczny dla studentów”.Wydanie III rozszerzone,
Kielce 1996, str. 14-24
TYPY BADAŃ PODAWANE W
METODOLOGII W ZALEŻNOŚCI
OD RÓŻNYCH KRYTERIÓW
KLASYFIKACYJNYCH cz4
4) Badanie:
przekrojowe - są jednorazowe , prowadzi się je w grupach
niezależnych.
Na ich podstawie wnioskuję się niekiedy o procesach
rozwojowych
ciągłe - podłużne - opierają się na pomiarach tej samej
próby dokonywanych przez dość długi okres czasu.
W. Dutkiewicz „Przewodnik metodyczny dla studentów”. Wydanie III rozszerzone,
Kielce 1996, str. 14-24
TYPY BADAŃ PODAWANE W
METODOLOGII W ZALEŻNOŚCI
OD RÓŻNYCH KRYTERIÓW
KLASYFIKACYJNYCH cz5
5) Badania:
kompleksowe - przedmiot badań jest złożony.
Badania te mają zawsze charakter empiryczny, musi
być bardzo dokładny opis stosowanej procedury.
przyczynkarskie - ograniczone są do wąskiej próby,
mogą mieć na celu np. przegląd literatury naukowej
dot. interesującego problemu.
W. Dutkiewicz „Przewodnik metodyczny dla studentów”. Wydanie III
rozszerzone, Kielce 1996, str. 14-24
TYPY BADAŃ PODAWANE W
METODOLOGII W ZALEŻNOŚCI
OD RÓŻNYCH KRYTERIÓW
KLASYFIKACYJNYCH cz6
5) Badania:
synchroniczne - oparte na jednorazowym pomiarze
asynchroniczne - oparte na 2krotnym pomiarze
W. Dutkiewicz „Przewodnik metodyczny dla studentów”. Wydanie III
rozszerzone, Kielce 1996, str. 14-24
Synchroniczne:
retrospekcja
rekonstrukcja
obserwacja obiektów o przyspieszonej lub
zwolnionej dynamice zmian
podejście typologiczne
badania przekrojowe
porównanie międzypokoleniowe
W. Dutkiewicz „Przewodnik metodyczny dla studentów”. Wydanie III
rozszerzone, Kielce 1996, str. 14-24
Asynchroniczne:
eksperyment naturalny
porównanie zamierzeń z ich późniejszą realizacją
powtórne stadia tej samej społeczności lub instytucji
badanie panelowe
W. Dutkiewicz „Przewodnik metodyczny dla studentów”. Wydanie III
rozszerzone, Kielce 1996, str. 14-24
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ