PODATKI
Podatki
Podatek – obowiązkowe świadczenie
pieniężne pobierane przez związek
publicznoprawny (państwo, jednostka
samorządu terytorialnego) bez konkretnego,
bezpośredniego świadczenia wzajemnego.
Zebrane podatki są wykorzystywane na
potrzeby realizacji zadań publicznych
Współcześnie pieniądze z podatków trafiają
do skarbu państwa, województwa, powiatu
albo gminy, które dzięki temu mogą
inwestować w rozwój infrastruktury, wojska,
policji, oświaty, służby zdrowia, itp. Obecnie
uznaje się, iż podatki są świadczeniami
pieniężnymi, jednakże w historii znane są
również podatki świadczone w innych niż
pieniądz dobrach.
Podatki
Zgodnie z polskim prawem daniny, aby zostały
uznane za
podatki muszą posiadać 4 cechy:
nieodpłatność
przymusowość
powszechność
bezzwrotność
Podatki dzielą się na:
bezpośrednie – nałożone
na dochód lub majątek podatnika, np. podatek
dochodowy, gruntowy, spadkowy;
pośrednie – nakładane na przedmiot spożycia,
np. VAT, akcyza – ostatecznie płaci konsument.
Klasyfikacja podatków
podatki dochodowe
obowiązkowe składki ubezpieczeniowe,
zdrowotne itp.
opodatkowanie własności
podatki od towarów i usług
inne
podatek od posiadania psa (Obecnie
podatek od psów został zmieniony na
opłatę)
podatek od środków transportowych
podatek od czynności cywilnoprawnych
podatek od gier
PIT
Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) –
Dochód jest rozumiany jako nadwyżka sumy
przychodów nad kosztami
ich uzyskania w danym roku podatkowym, z wyjątkiem
wyraźnie
zwolnionych od opodatkowania.
Oprócz zwolnień przedmiotowych ustawodawca polski wyróżnił
pewne
dochody, których nie sumuje się (np. dochodu ze sprzedaży
nieruchomości nie łączy się z dochodami z innych źródeł).
Wyłączenie
niektórych dochodów (przychodów) z ogólnego dochodu
danej osoby
fizycznej nie znaczy, że nie podlegają one opodatkowaniu
podatkiem
dochodowym. Dochody ze źródeł przychodów niewliczanych
do
dochodu ogólnego są co do zasad opodatkowane oddzielnie,
w formie
najczęściej podatku ryczałtowego.
PIT
Źródła przychodów związane z pracą :
stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym również
spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w
rolniczej spółdzielni
produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się
produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura i renta;
działalność wykonywana osobiście (np. z tytułu
osobistego wykonywania usług na podstawie umowy
zlecenia lub umowy o dzieło albo wykonywania
czynności na podstawie kontraktu menedżerskiego,
wynagrodzenia biegłych oraz inkasentów należności
publicznoprawnych, a także wynagrodzenie
otrzymywane przez członków organów osób prawnych);
pozarolnicza działalność gospodarcza, w tym również
wykonywanie wolnego zawodu, o ile nie jest to
działalność wykonywana osobiście;
działy specjalne produkcji rolnej (np. hodowla drobiu i
zwierząt futerkowych, prowadzenie pasiek);
PIT
Źródła przychodów związane z majątkiem:
nieruchomości lub ich części;
najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o
podobnym charakterze;
kapitały pieniężne i prawa majątkowe (dywidendy czy przychody z
tytułu udziału w dochodach funduszy powierniczych oraz przychody
z odpłatnego przeniesienia tytułu własności udziałów w spółkach,
akcji oraz innych papierów wartościowych; natomiast za przychód z
praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw
autorskich i praw pokrewnych, w tym również z odpłatnego ich
zbycia);
odpłatne zbycie: nieruchomości lub ich części oraz udziału w
nieruchomości– jeżeli zbycie nie następuje w wykonywaniu
działalności gospodarczej i zostało dokonane albo przed upływem 5
lat, albo przed upływem pół roku od ich nabycia;
inne źródła (za przychody z innych źródeł ustawa w szczególności
uważa kwoty wypłacanych przez zakład pracy lub organ rentowy
zasiłków chorobowych, wyrównawczych, macierzyńskich,
opiekuńczych oraz świadczeń rehabilitacyjnych; alimenty, z
wyjątkiem alimentów na dzieci, stypendia, dotacje, nagrody oraz
przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach).
CIT
Podatnikami tego podatku są wszelkie osoby
prawne, niezależnie od faktu w jaki sposób
osobowość tę nabyły oraz spółki kapitałowe w
organizacji.
Podmiotami tego podatku mogą być też
jednostki organizacyjne niemające osobowości
prawnej, z wyjątkiem spółek niemających
osobowości prawnej (np. spółek
cywilnych, jawnych, partnerskich,
komandytowych, komandytowo-akcyjnych).
CIT
Przedmiotem opodatkowania w podatku dochodowym
od osób prawnych jest dochód bez względu na rodzaj
źródeł przychodów, z jakich ten dochód został
osiągnięty. Czasami przedmiotem opodatkowania może
być przychód. Sytuacja taka będzie miała miejsce przy
niektórych rodzajach przychodów osiąganych na
terytorium RP przez podatników mających swe siedziby
za granicą (np. przychody z tytułu praw autorskich,
czy dywidend) oraz podmiotów krajowych (np. w
wypadku przychodów z tytułu dywidend i innych
udziałów w zyskach osób prawnych).
Dochód został w ustawie zdefiniowany jako nadwyżka
sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania,
osiągnięta w roku podatkowym.
Podstawę opodatkowania stanowi osiągnięty przez
osobę prawną dochód (przychód pomniejszony o
koszty jego uzyskania) w danym roku podatkowym,
CIT
Przychodem są natomiast wszystkie
otrzymane przez podatnika pieniądze, wartości
pieniężne (w tym również różnice
kursowe walut), wartość otrzymywanych
nieodpłatnie świadczeń, wartość przychodów
w naturze, wartość umorzonych zobowiązań,
wartość zwróconych wierzytelności. Za
przychody związane z działalnością
gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji
rolnej uważa się przychody należne, choćby
nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane.
Ustawodawca polski wyłączył z opodatkowania
przychody z: działalności rolniczej, z wyjątkiem
dochodów z działów specjalnych produkcji
rolnej, z gospodarki leśnej oraz z czynności,
które nie mogą być przedmiotem prawnie
skutecznej umowy.
CIT
Aby obliczyć dochód podlegający opodatkowaniu od
przychodów należy odliczyć koszty ich uzyskania.
Kosztami uzyskania przychodów są koszty
poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem
kosztów wymienionych przez ustawę. Koszty uzyskania
przychodów budzą liczne wątpliwości i sądy
administracyjne były niejednokrotnie zmuszone do
zabierania głosu w tej kwestii. Ustalono że: przy
ustaleniu kosztów uzyskania przychodu, każdy wydatek
– poza wyraźnie wskazanymi w ustawie – wymaga
indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego
związku z tymi przychodami i racjonalności działania
dla osiągnięcia tego przychodu. Do kosztów uzyskania
przychodu zalicza się także poniesione przez spółkę
wydatki na cele produkcyjne, których produkcja nie
została zakończona wyprodukowaniem wyrobu
fiskalnego z uwagi na brak zbytu.
Opodatkowanie własności
Podatki od nieruchomości
podatek rolny (gruntowy)
podatek leśny
podatek od spadków i darowizn
Podatek od nieruchomości
Podatek od nieruchomości w Polsce jest
podatkiem lokalnym, pobieranym
przez samorządy gminne.
Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości
podlegają następujące nieruchomości lub
obiekty budowlane:
- grunty,
- budynki lub ich części,
- budowle lub ich części związane z
prowadzeniem działalności gospodarczej.
Wyłączenia.
Podatek od nieruchomości
Podatnikami podatku od nieruchomości są:
osoby fizyczne,
osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki
nieposiadające osobowości prawnej, będące:
właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, z
zastrzeżeniem, że jeżeli podmiot opodatkowania znajduje
się w posiadaniu samoistnym, obowiązek podatkowy w
zakresie podatku od nieruchomości ciąży na posiadaczu
samoistnym.
posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów
budowlanych,
użytkownikami wieczystymi gruntów,
posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów
budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu
Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli
posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem,
Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub z innego
tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby
fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych
nieruchomości,
Podatek od nieruchomości
Podstawę opodatkowania stanowi:
dla gruntów – powierzchnia gruntu,
dla budynków lub ich części – powierzchnia
użytkowa budynku,
dla budowli lub ich części związanych z
prowadzeniem działalności gospodarczej –
wartość, o której mowa w przepisach o
podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1
stycznia roku podatkowego, stanowiąca
podstawę obliczania amortyzacji w tym roku,
niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w
przypadku budowli całkowicie
zamortyzowanych – ich wartość z dnia 1
stycznia roku, w którym dokonano ostatniego
odpisu amortyzacyjnego.
Podatek rolny
Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane
w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty
zadrzewione i
zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na
prowadzenie
działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.
Podatnikami podatku rolnego są osoby fizyczne, osoby
prawne, jednostki
organizacyjne, w tym spółki, nieposiadające osobowości prawnej,
które są:
właścicielami gruntów;
posiadaczami samoistnymi gruntów;
użytkownikami wieczystymi gruntów;
posiadaczami gruntów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub
jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:
wynika z umowy zawartej z właścicielem, z Agencją
Nieruchomości Rolnych lub z innego tytułu prawnego albo
jest bez tytułu prawnego, z wyjątkiem gruntów wchodzących w
skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w
zarządzie Lasów Państwowych; w tym przypadku podatnikami są
odpowiednio jednostki organizacyjne Agencji Nieruchomości
Rolnych i Lasów Państwowych.
Z podatku rolnego zwolnione są gminy i Skarb Państwa.
Podatek rolny
Podstawa opodatkowania:
Dla gruntów gospodarstw rolnych podstawę
opodatkowania stanowi liczba hektarów
przeliczeniowych ustalana na podstawie
powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych
wynikających z ewidencji gruntów i budynków
oraz
zaliczenia do okręgu podatkowego. Dla
pozostałych
gruntów - liczba hektarów wynikająca z
ewidencji
gruntów i budynków.
Podatek leśny
Podatnikami tego podatku są:
osoby fizyczne;
osoby prawne;
jednostki organizacyjne, w tym spółki, nieposiadające
osobowości prawnej, będące:
właścicielami lasów
samoistnymi posiadaczami lasów
użytkownikami wieczystymi lasów
posiadaczami lasów stanowiących własność Skarbu
Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego.
Przedmiotem opodatkowania podatkiem leśnym są
lasy, z wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej
działalności gospodarczej niż działalność leśna.
Zwolnienia.
Podatek od spadków i darowizn
Opodatkowane jest nabycie własności rzeczy znajdujących się na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej,
tytułem:
spadku,
darowizny,
zasiedzenia,
nieodpłatnego zniesienia współwłasności,
zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez
spadkodawcę darowizny lub w postaci powołania do spadku albo w
postaci zapisu,
nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji
wkładem na wypadek jego śmierci,
nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji
uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego
funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci,
nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych
wykonywanych za granicą, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia
umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce
stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Podatek od spadków i darowizn
Podatnikami podatku od spadków i darowizn
są osoby fizyczne, które nabyły własność
rzeczy i prawa majątkowe w sposób wyżej
wskazany.
Płatnikami podatku od spadków i darowizn
są notariusze - od darowizny dokonanej
w formie aktu notarialnego albo zawartej w tej
formie umowy nieodpłatnego zniesienia
współwłasności lub ugody w tym przedmiocie.
Podatek od spadków i darowizn
Podatek od spadków i darowizn
Podstawę opodatkowania
stanowi wartość nabytych rzeczy i praw
majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów
(czysta wartość), ustalona wg stanu rzeczy i
praw majątkowych w dn. nabycia i cen
rynkowych z dn. powstania obowiązku
podatkowego.
Podatek od spadków i darowizn
Powstanie obowiązku podatkowego
przy nabyciu w drodze dziedziczenia - z chwilą przyjęcia spadku,
przy nabyciu w drodze zapisu lub dalszego zapisu - od daty
ogłoszenia testamentu,
przy nabyciu z polecenia testamentowego - z chwilą wykonania tego
polecenia,
przy nabyciu tytułem zachowku - z chwilą zaspokojenia roszczenia lub jego
części,
przy nabyciu praw do wkładów oszczędnościowych na podstawie dyspozycji
wkładcy na wypadek jego śmierci - z chwilą śmierci wkładcy,
przy nabyciu jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika
funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu
inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci - z chwilą śmierci
uczestnika funduszu inwestycyjnego
przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę
oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez
zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego
świadczenia. Jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają
szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje
z chwilą złożenia takich oświadczeń,
przy nabyciu z polecenia darczyńcy - z chwilą wykonania polecenia,
przy nabyciu w drodze zasiedzenia - z chwilą uprawomocnienia
się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie,
przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności - z chwilą
zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu,
jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.
Podatek od spadków i darowizn
Podatnicy obowiązani są do złożenia zeznania podatkowego, z
wyłączeniem przypadków, gdy podatek pobierany jest przez płatnika
(dokonana w formie aktu notarialnego umowa darowizny, umowa
nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugoda w tym
przedmiocie). Szczegółowe zasady dotyczące składania zeznań
podatkowych określa rozporządzeniem Ministra Finansów z 4
maja 2001 w sprawie
obowiązku składania zeznań podatkowych przez podatników podatku
od spadków i darowizn (Dz. U. z 2001 r. Nr 40, poz. 462 z późn. zm.).
Termin do złożenia zeznania podatkowego wynosi: - 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego jeżeli
zgon nastąpił po 1 stycznia 2007 r. - 1 miesiąc od dnia powstania obowiązku podatkowego jeżeli zgon nastąpił przed 31 grudnia 2006 r.
Do składanego zeznania podatnik winien dołączyć dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania potwierdzające:
nabycie rzeczy i praw majątkowych, w szczególności mogą to być: orzeczenie sądu, testament, umowa, ugoda, zaświadczenie z banku o nabyciu praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy lub zaświadczenie towarzystwa funduszy inwestycyjnych o nabyciu jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci,
posiadanie przez zbywcę tytułu prawnego do rzeczy i praw majątkowych wymienionych w zeznaniu,
istnienie długów i ciężarów, obciążających nabyte rzeczy i prawa majątkowe, a przy nabyciu w drodze zasiedzenia - poniesienie nakładów na rzecz przez nabywcę podczas biegu zasiedzenia.
Skala podatkowa i kwoty wolne od podatku podlegają okresowej waloryzacji.
Podatek od spadków i darowizn
Termin do złożenia zeznania podatkowego
wynosi: - 6 miesięcy od dnia powstania
obowiązku podatkowego jeżeli zgon nastąpił
po 1 stycznia 2007 r. - 1 miesiąc od dnia
powstania obowiązku podatkowego jeżeli zgon
nastąpił przed 31 grudnia 2006 r.
Podatek od spadków i darowizn
Do składanego zeznania podatnik winien dołączyć
dokumenty mające wpływ na określenie podstawy
opodatkowania potwierdzające:
nabycie rzeczy i praw majątkowych, w szczególności mogą
to być: orzeczenie sądu, testament, umowa, ugoda,
zaświadczenie z banku o nabyciu praw do wkładu
oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy lub
zaświadczenie towarzystwa funduszy inwestycyjnych o
nabyciu jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji
uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo
specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na
wypadek jego śmierci,
posiadanie przez zbywcę tytułu prawnego do rzeczy i praw
majątkowych wymienionych w zeznaniu,
istnienie długów i ciężarów, obciążających nabyte rzeczy i
prawa majątkowe, a przy nabyciu w drodze zasiedzenia -
poniesienie nakładów na rzecz przez nabywcę podczas biegu
zasiedzenia.
Skala podatkowa i kwoty wolne od podatku podlegają
okresowej waloryzacji.
Podatek od spadków i darowizn
Zwolnienia podmiotowe
Od 1 stycznia 2007 r. zwolnione z podatku od
spadków i darowizn jest nabycie własności
rzeczy lub praw
majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstę
pnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i
macochę, jeżeli zostanie ono zgłoszone
właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego
w terminie 6 miesięcy od dnia powstania
obowiązku podatkowego.
Podatek od spadków i darowizn
Zwolnione od podatku jest m.in.:
nabycie własności lub prawa użytkowania wieczystego
nieruchomości lub jej części wraz z częściami składowymi, z
wyjątkiem:
budynków mieszkalnych,
budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu
drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i
ze stadem hodowlanym, urządzeń do prowadzenia upraw
specjalnych, jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie,
przechowalnie owoców
nabycie w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez
osobę zaliczoną do I grupy podatkowej w wysokości
nieprzekraczającej 9 637 zł od jednego darczyńcy, a od wielu
darczyńców łącznie nie więcej niż 19 274 zł w okresie 5 lat od daty
pierwszej darowizny, jeżeli pieniądze te lub rzeczy obdarowany
przeznaczy w okresie 12 miesięcy od dnia ich otrzymania na wkład
budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni, budowę domu
jednorodzinnego, nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego
odrębną nieruchomość albo spłatę zabezpieczonego hipoteką
kredytu mieszkaniowego wraz z odsetkami;
Podatek od spadków i darowizn
nabycie w drodze darowizny praw do rachunku
oszczędnościowo-kredytowego przez osobę
pozostającą faktycznie we wspólnym pożyciu
małżeńskim z posiadaczem rachunku
oszczędnościowo-kredytowego w kasie
mieszkaniowej, pod warunkiem przeznaczenia
środków zgromadzonych na tym rachunku na
cele mieszkaniowe;
Podatek od spadków i darowizn
nabycie w drodze spadku:
przez osoby zaliczone do I i II grupy podatkowej
przedmiotów wyposażenia mieszkania, pościeli, odzieży,
bielizny oraz narzędzi pracy przeznaczonych do użytku w
gospodarstwie domowym; jeżeli w skład wyposażenia
mieszkania wchodzą meble zabytkowe,
dzieł sztuki i rękopisów będących przedmiotem twórczości
spadkodawcy oraz materiałów bibliotecznych, jeżeli
spadkodawca zajmował się twórczością lub działalnością
naukową, oświatową, artystyczną, literacką lub
publicystyczną,
zabytków ruchomych i kolekcji wpisanych do rejestru
zabytków, a także zabytków użyczonych muzeum w celach
naukowych lub wystawienniczych na okres nie krótszy niż
2 lata,
przez osoby zaliczone do I i II grupy podatkowej zabytków
nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, jeżeli
nabywca zabezpiecza je i konserwuje zgodnie z
obowiązującymi przepisami;