Finanse przedsiębiorstw

Wykład 1

Zasady zaliczenia



Ćwiczenia: pozytywna ocena
(warunek konieczny przystąpienia do
egzaminu)



Wykład: egzamin (test i zadania)



Skala ocen:

◦

0-50%

2

◦

51%-60% 3

◦

61%-70% 3,5

◦

71%-80% 4

◦

81%-90% 4,5

◦

91%-100% 5

2

Literatura



M. Sierpińska, D Wędzki,, Zarządzanie
płynnością finansową w przedsiębiorstwie,
Warszawa 2001, PWN



J. Czekaj, Z. Dresler, Podstawy zarządzania
finansami firm (Wyd. 2 zmienione i
rozszerzone, Warszawa 1998, PWN



W. Bień, Zarządzanie finansami
przedsiębiorstw, Warszawa 1995, Stow. Księg
w Polsce



E. F. Brigham, Podstawy zarządzania
finansami, Warszawa 2005, PWN

3

4

Niechęć do ryzyka

Podejmując decyzje inwestorzy kierują się

dwoma parametrami: oczekiwaną stopą
dochodu i ryzykiem. Podejmą wyższe
ryzyko jeśli oczekiwana stopa dochodu
będzie odpowiednio wyższa, czyli
zrekompensuje to ryzyko.

Aksjomat 1

Wartość pieniądza w

czasie

100 zł dziś jest warte więcej niż 100 zł za

rok.

5

Aksjomat 2

Gotówka, nie zysk, się

liczy

Wpływ gotówki (cash flow), a nie księgowy

zysk, mogą być reinwestowane.

6

Aksjomat 3

Przepływy przyrostowe

– to jest ważne

Przepływ przyrostowy to różnica między

przepływem w sytuacji, gdy przyjęto

projekt, a przepływem, gdy go odrzucono.

7

Aksjomat 4

Przekleństwo konkurencji

Początkowa przewaga i duże zyski szybko

zanikają „dzięki” konkurencji.

8

Aksjomat 5

Efektywne rynki kapitałowe

Efektywny rynek dostarcza obiektywnej

informacji dotyczącej wartości spółek

akcyjnych i weryfikuje podejmowane

decyzje.

9

Aksjomat 6

Problem agencji

Rozdzielenie funkcji własności

(akcjonariusze) od funkcji zarządzania

(płatny zarząd – agenci) powoduje konflikt

interesów.

10

Aksjomat 7

Podatki mają wpływ na

decyzje

Zwrot z inwestycji powinien być liczony w

wartościach po opodatkowaniu.

11

Aksjomat 8

Ryzyko ryzyku nie równe

Pewne ryzyka mogą być zdywersyfikowane,

a niektórych nie da się uniknąć.

„Don’t put all of your eggs in one

basket.”

12

Aksjomat 9

Nie zapominajmy

o etyce

Nieetyczne decyzje powodują utratę

zaufania, a utrata społecznego zaufania w

etyczne standardy firmy to najszybsza

droga do samozniszczenia.

13

Aksjomat 10

Finanse przedsiębiorstw

To zjawiska i procesy finansowe zachodzące

w firmie



Aspekt funkcjonalny:

◦

Procesy gromadzenia kapitału (decyzje finansowe)

◦

Procesy jego wykorzystania (decyzje inwestycyjne)



Aspekt przedmiotowy:

◦

Działalność bieżąca

◦

Działalność rozwojowa

◦

Planowanie działań

◦

Analiza finansowa ich przebiegu



Zakres:

◦

Zjawiska wewnątrz firmy

◦

Zjawiska związane z otoczeniem

14

Co jest głównym celem
działalności przedsiębiorstwa?



Maksymalizacja zysku?



Przetrwanie?



Maksymalizacja sprzedaży?



Redukcja kosztów?



…?

15

Maksymalizacja wartości

przedsiębiorstwa

Cele cząstkowe:

◦

Zarządzanie kapitałem obrotowym

◦

Kształtowanie wielkości i struktury kapitału

◦

Planowanie finansowe

◦

Inne

Cel główny

16

Teoretyczne podstawy
decyzji



Wartość i czas



Oczekiwana stopa dochodu i ryzyko



Teoria portfela



Stopa procentowa

17

Wartość i czas (aksjomat
2)

Opóźnienie dochodu pieniężnego 

koszt utraconych możliwości:

◦

Odroczona konsumpcja

◦

Nieuzyskany dochód



Wartość pieniądza w czasie:

◦

PV – wartość dzisiejsza

◦

FV – wartość przyszła

◦

r – stopa dyskontowa

◦

T – czas

18

Wartość dzisiejsza



Jednorazowa płatność
w przyszłości



Strumień przyszłych płatności otrzymywanych
przez określony czas (renta okresowa)



Strumień przyszłych płatności
otrzymywanych bezterminowo
(renta wieczysta)

19





T

r

FV

PV





1



 







T

T

r

FV

r

FV

r

FV

PV















1

...

1

1

2

2

1

1

r

FV

PV 

Oczekiwana stopa dochodu i
ryzyko (aksjomat 1)

Przyszły dochód (z powodu ryzyka) jest

zmienną losową, którą można
scharakteryzować za pomocą dwóch
parametrów:

◦

Wartość oczekiwana

◦

Odchylenie standardowe

20

Oczekiwany dochód

Oczekiwana stopa zwrotu dla zmiennej

skokowej to średnia ważona przyszłych
możliwych zwrotów

21

Scenariu

sz

Prawdop. Firma X

Firma Y

1

0,5

25%

10%

2

0,5

5%

0%









n

i

i

i

p

r

r

E

1

)

(



Ryzyko a niepewność



Niepewność – rozkład prawdopodobieństwa
przyszłych zdarzeń nie jest znany



Ryzyko – znany jest rozkład
prawdopodobieństwa przyszłych zdarzeń,
można je mierzyć odchyleniem
standardowym

22

zwrot

zwrot

p

ra

w

d

o

p

o

d

o

b

ie

ń

st

w

o

p

ra

w

d

o

p

o

d

o

b

ie

ń

st

w

o

Odchylenie standardowe



Dla zmiennej skokowej:

23















n

i

i

i

p

r

E

r

Var

1

2

)

(



Która z firm jest lepsza?

24

Firma X

Firma Y

Oczek.zwro

t

15%

5%

Odch.stand.

10%

5%

Z

w

ro

t

Ryzyko

Teoria portfolio (aksjomat
9)



Inwestujemy nasze środki po połowie
w akcje firm X i Y (portfolio) – jaki
będzie oczekiwany zwrot i ryzyko
naszej inwestycji?

25

0

1

2

3

4

5

6

7

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

X
Y
0,5*X+0,5*Y

Teoria portfolio

26

czas

zw

ro

t

Niewielka zmiana



Znowu inwestujemy nasze środki po połowie w
akcje firm X i Y (portfolio) – jaki będzie teraz
oczekiwany zwrot i ryzyko naszej inwestycji?

27

Scenarius

z

Prawdop

.

Firma X

Firma Y

1

0,5

25%

0%

2

0,5

5%

10%

Teoria portfolio

28

0

1

2

3

4

5

6

7

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

X
Y
0,5*X+0,5*Y

zw

ro

t

czas

Teoria portfolio – magiczne
wzorki



Oczekiwany zwrot z portfela:



Odchylenie standardowe portfela:

29

Y

Y

X

X

P

w

w















XY

Y

X

Y

X

Y

Y

X

X

P

w

w

w

w

































2

2

2

2

2

Dywersyfikacja – wnioski



Inwestycja w więcej niż jeden walor zwykle
redukuje ryzyko



Jeśli aktywa są idealnie dodatnio
skorelowane, wtedy dywersyfikacja nie jest
możliwa



Jeśli aktywa są idealnie ujemnie
skorelowane, wtedy możliwa jest redukcja
ryzyka do zera



Czy inwestując we wszystkie akcje na
giełdzie możemy całkowicie wyeliminować
ryzyko?

30

Im więcej aktywów, tym niższe ryzyko,
ale tylko do pewnego poziomu

31

Ryzyko rynkowe

Ryzyko
specyficzne

ry

zy

ko

liczba walorów

Rodzaje ryzyka



Ryzyko rynkowe – ryzyko, którego nie da
się wyeliminować (ryzyko systematyczne)

◦

Zmiany stóp procentowych

◦

Zmiany kursów walutowych

◦

Zmiany stóp podatkowych

◦

Wydarzenia polityczne, gospodarcze, pogodowe



Ryzyko specyficzne – ryzyko, które można
wyeliminować (ryzyko dywersyfikowalne)

◦

Zmiany personalne w zarządzie

◦

Strajki pracowników

32

Stopa procentowa

Cena, jaką płaci dłużnik wierzycielowi
za udostępnione fundusze pieniężne.



Teorie stopy procentowej:

◦

Klasyczna – wynagrodzenie za powstrzymanie się
od konsumpcji

◦

Koncepcja preferencji płynności (Keynes):



motyw transakcyjny,



motyw ostrożności,



motyw spekulacyjny

33

Czynniki wpływające na stopę
procentową



Inflacja: stopa realna, stopa nominalna



Okres zapadalności – czasowa struktura
stopy procentowej



Ryzyko

r

n

– stopa nominalna

r

r

– stopa realna

r

i

– stopa inflacji

r

rp

– premia za ryzyko

r

lp

– premia za rezygnację z płynności

34

lp

rp

i

r

n

r

r

r

r

r







