WZÓR UŻYTKOWY
Łukasz Bożek
Co to jest wzór użytkowy?
Zgodnie z
definicja wzorem użytkowym jest nowe i
użyteczne (to jest pozwalające na osiągnięcie celu, mającego
praktyczne znaczenie, przy wytwarzaniu lub korzystaniu z
wyrobów) rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące
kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej
postaci.
W przypadku zgłoszenia wzoru użytkowego
rozwiązanie musi być przedstawione na rysunku.
Do wzorów użytkowych należy stosować w sposób
odpowiedni metodykę i wytyczne rozpatrywania zgłoszeń
wynalazków.
Użyteczność
Wymóg użyteczności wzoru użytkowego należy rozumieć w szerokim
znaczeniu tego słowa. Warunek ten może spełniać przedmiot, który ma
gorsze walory użytkowe od podobnych dotychczasowo znanych, ale będący
łatwiejszy w stosunku do nich w produkcji, transporcie, składowaniu itp.
Przykładowo, posługiwanie się tym przedmiotem może nie przedstawiać
dodatkowych walorów, a użyteczność może przejawiać się w znacznie
uproszczonym wykonawstwie.
Wymóg użyteczności będzie spełniony, jeżeli możliwe
jest osiągnięcie celu mającego praktyczne znaczenie przy wytwarzaniu
lub korzystaniu z wytworów według wzoru użytkowego.
Generalnie więc, wzór użytkowy powinien wykazywać się użytecznością,
a nie wyższą użytecznością, gdyż taka nie jest warunkiem udzielenia prawa
ochronnego.
Postacie
Wzór użytkowy może dotyczyć jedynie wytworów o trwałej
postaci,
A więc przedmiotów o określonym ukształtowaniu przestrzennym.
Dopuszcza się by elementy składowe przedmiotu przemieszczały się
względem siebie, pod warunkiem, że swoboda ta jest wyraźnie
określona
funkcją samego rozwiązania i nie jest dowolna. Te elementy powinny
być ze
sobą powiązane organicznie lub funkcjonalnie (zestawienie, zespół,
np. okno
i futryna).
Rozwiązanie będące przedmiotem wzoru użytkowego powinno
dotyczyć określonego przedmiotu, a więc takiego elementu, który mógłby
być wyodrębniony z otoczenia. Przedmiot ten może mieć istotne określone
cechy np. wymiary, kąt, a poszczególne jego postacie mogą się różnić
między
sobą, przy zachowaniu niezmienionych cech podstawowych.
Zachowując więc te same podstawowe cechy techniczne przedmiotu,
możliwe jest objęcie jednym zgłoszeniem wzoru użytkowego różnych jego
potaci.
Chodzi bowiem o to, ażeby ochrona wzoru użytkowego, jakkolwiek
znacznie
węższa niż to może mieć miejsce w przypadku wynalazku, nie sprowadzała
się do określenia jedynego, unikalnego modelu umieszczonego na przykład
w gablocie jako wzorzec, a obejmowała również jego modyfikacje.
Jednolitość zgłoszenia
Zgłoszenie wzoru użytkowego może dotyczyć tylko jednego
rozwiązania,
zatem
zakres
żądanej
ochrony
określony
zastrzeżeniami ochronnymi musi być zawarty w jednym
zastrzeżeniu niezależnym, określającym jednoznacznie jeden
przedmiot wzoru. Dodatkowe cechy określające różne np.
postacie przedmiotu, szczegóły budowy mogą być sprecyzowane
w zastrzeżeniach zależnych, ale należy pamiętać, że zgłoszenie
wzoru użytkowego to zgłoszenie konkretnego jednego
rozwiązania, które jest przedstawione w opisie w oparciu o
rysunek.
Dopuszcza się możliwość ujęcia w zgłoszeniu wzoru użytkowego
różnych
postaci przedmiotu pod warunkiem, że posiadają one te same
istotne cechy
zastrzeganego
rozwiązania.
Ocena
spełnienia
wymagania
jednolitości
zgłoszenia powinna być poprzedzona ustaleniem cech istotnych
zgłoszonego
rozwiązania.
Art. 94.
1.
Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne
rozwiązanie o charakterze technicznym,
dotyczące kształtu, budowy lub
zestawienia przedmiotu o trwałej postaci.
2.
Wzór użytkowy uważa się za rozwiązanie
użyteczne, jeżeli pozwala ono na
osiągnięcie celu mającego praktyczne
znaczenie przy wytwarzaniu lub
korzystaniu z wyrobów.
Art. 95. Prawo ochronne na
wzór użytkowy
1.
Na wzór użytkowy może być udzielone prawo
ochronne.
2.
Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się
prawo wyłącznego korzystania ze wzoru
użytkowego w sposób zarobkowy lub zawodowy
na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
3.
Czas trwania prawa ochronnego wynosi
dziesięć lat od daty dokonania zgłoszenia
wzoru użytkowego w Urzędzie Patentowym.
Art. 96. Zakres przedmiotowy
prawa użytkowego
Zakres przedmiotowy prawa ochronnego
określają zastrzeżenia ochronne zawarte
w opisie ochronnym wzoru użytkowego.
Art. 97. Zgłoszenie wzoru
użytkowego
1.
Do zgłoszenia wzoru użytkowego stosuje się
odpowiednio, z zastrzeżeniem ust. 2,
przepisy art. 31 zakres zgłoszenia wynalazku-33.
2.
Zgłoszenie wzoru użytkowego zawiera rysunki.
3.
Zgłoszenie wzoru użytkowego może obejmować
tylko jedno rozwiązanie.
4.
Wymóg, o którym mowa w ust. 3, nie ogranicza
ujęcia w zgłoszeniu różnych postaci przedmiotu,
posiadających te same istotne cechy techniczne
zastrzeganego rozwiązania, jak również
przedmiotu składającego się z części organicznie
lub funkcjonalnie związanych ze sobą.
Art. 98. Wpis do rejestru wzorów użytkowych
Udzielone prawa ochronne na wzory
użytkowe podlegają wpisowi do rejestru
wzorów użytkowych.
Rrt. 99. Świadectwo ochronne na wzór użytkowy
1. Udzielenie prawa ochronnego na wzór
użytkowy stwierdza się przez wydanie
świadectwa ochronnego.
2. Częścią składową świadectwa ochronnego jest
opis ochronny wzoru użytkowego obejmujący
opis tego wzoru, zastrzeżenia ochronne i
rysunki. Opis ochronny wzoru użytkowego jest
udostępniany osobom trzecim i podlega
rozpowszechnianiu przez Urząd Patentowy.