Podwozia i Nadwozia
Pojazdów Samochodowych
Temat: Przeguby
Przygotował:
Bartosz Światowski Klasa
3c/4
Ogólna definicja przegubu
Przegub
jest elementem służącym do
przekazania momentu obrotowego z jednego
wału na drugi uwzględniając sytuacje gdy osie
obrotu tych wałów nie leżą w jednej płaszczyźnie
(podczas przekazywania momentu możliwe są
załamania).
Przeguby stosowane są do przekazywania
momentu wychodzącego ze skrzyni biegów na
koła napędzane. Szczególnie gdy koła napędzane
są jednocześnie kołami kierowanymi (układ z
napędem na przednie koła) gdzie występują
szczególnie duże kąty załamania.
Przeguby stosowane w układach napędowych
muszą spełniać następujące warunki:
• zapewnić przekazanie momentu obrotowego bez
zmian prędkości kontowej
• płynnie przenieść napęd bez wibracji i hałasu
• prosta konstrukcja zapewniająca bezobsługowość
• duża odporność na zużycie i trwałość
Przeguby dzielimy na:
• Prosty (krzyżakowy)
• Równobieżny (homokinetyczny)
• Weissa
• Rzeppa
• Birfielda
• Tracta
• Tripoda
Przegub prosty (krzyżakowy)
Składa się z dwóch
rozwidlonych końcówek,
krzyżaka i łożysk w specjalnej
obudowie. Zwalnianie i
przyspieszanie wału
wyjściowego (tgz. Pulsacje)
następują co 90 stopni obrotu.
Duża zaletą tych przegubów
jest ich bardzo prosta
konstrukcja.
Przegub równobieżny
(homokinetyczny)
Przeguby te zapewniają w każdej chwili taką samą prędkość
obrotową i kątową wałów napędzającego i napędzanego.
Zbudowane są podobnie jak przeguby proste.
Najczęściej stosowane są na półosiach przednich kół kierowanych
Przegub Weissa
Jest przegubem mogącym pracować przy
kącie załamania do 35 stopni.
Zbudowany jest z widełek (wykonanych w
całości z wałem), widełek którymi
zakończona jest półoś, czterech kul, których
zadaniem jest przenoszenie napędu z półosi
na wał, osadzonych w wyżłobieniach
widełek,
jednej kuli z otworem, służącej do
środkowania wału względem półosi (dzięki
temu osie przecinają się stale w tym samym
punkcie), kołka ustalającego położenie kuli
środkującej w gnieździe widełek, zatyczki
zabezpieczającej kołek przed wypadnięciem.
Ma takie samo zastosowanie jak przegub
równobieżny
Przegub Rzeppa
Przegub Rzeppa przenosi napęd z półosi na wał za pośrednictwem
sześciu kul. Mieszczą się one w wyżłobieniach kulistej czaszy, którą
zakończony jest wał, i piasty kulistej osadzonej na wielowypustach
półosi. Kule utrzymywane są w określonym położeniu przez koszyczek.
Dźwignia, osadzona przegubowo w specjalnym gnieździe w zakończeniu
półosi, a drugim końcem wewnątrz czaszy, służy do ustawienia kul w
płaszczyźnie dzielącej (w przybliżeniu) kąt między wałami na połowy.
Przegub Rzeppa może pracować przy kątach wychyleń wału do 35°(w
nowych rozwiązaniach nawet do 40°). Ma takie samo zastosowanie jak
przegub równobieżny
Przegub Birfielda
Stanowi udoskonaloną wersję
przegubu Rzeppa. Jego zaletą jest
takie ukształtowanie bieżni
prowadnic, przy którym zbędne jest
stosowanie elementów środkujących,
ponieważ geometria prowadnic
zapewnia samoczynne ustawianie
się kul we właściwym położeniu.
Przeguby te wykazują wiele zalet w
porównaniu z innymi przegubami. Są
zwarte, odznaczają się dużą
wytrzymałością oraz możliwością
przenoszenia znacznych obciążeń
dynamicznych. Maksymalny kąt
odchylenia wałów przekracza 40°.
Cechy te sprawiły, że przeguby
Birfielda są stosowane w większości
nowoczesnych samochodów
osobowych w przednim napędem.
Przegub Tracta
Przegub ten umożliwia przenoszenie
napędu z zachowaniem warunku
równobieżności nawet dla wałów
ustawionych pod kątem 50 stopni.
Zbudowany jest z płaskich widełek
połączonych ze sobą dwoma pośrednimi
ogniwami. Ogniwa te są sprzęgnięte ze
sobą za pomocą występu i wcięcia o
charakterystycznych kształtach.
Stosuje się go w samochodach
wymagających dużego skrętu kół
przednich, gdyż dopuszcza on
wychylenie do 50°. Przegub ten (ze
względu na duże trudności wykonawcze
i związany z tym wysoki koszt) jest
stosowany dość rzadko.
Przegub Tripoda
Składa się z trójramiennej piasty i osadzonej na niej łożyskach igiełkowych ze
sferycznymi pierścieniami. Zaliczany do przegubów równobieżnych pomimo
faktu iż wał wyjściowy wykazuje niewielkie wahania prędkości kątowej.
Źródła Informacji
• M. Gabryelewicz „Podwozia i
Nadwozia Pojazdów
Samochodowych” Cz1
• Google.pl
• Google.pl - grafika
• Wikipedia.pl
• www.zsms.bytom.pl
• www.cardanpolska.com