Podwozia i Nadwozia 

Pojazdów Samochodowych

Temat: Przeguby

Przygotował: 

Bartosz Światowski Klasa 

3c/4

Ogólna definicja przegubu

Przegub

 jest elementem służącym do 

przekazania momentu obrotowego z jednego 
wału na drugi uwzględniając sytuacje gdy osie 
obrotu tych wałów nie leżą w jednej płaszczyźnie 
(podczas przekazywania momentu możliwe są 
załamania).

Przeguby stosowane są do przekazywania 
momentu wychodzącego ze skrzyni biegów na 
koła napędzane. Szczególnie gdy koła napędzane 
są jednocześnie kołami kierowanymi (układ z 
napędem na przednie koła) gdzie występują 
szczególnie duże kąty załamania.

Przeguby stosowane w układach napędowych 

muszą spełniać następujące warunki: 

• zapewnić przekazanie momentu obrotowego bez 

zmian prędkości kontowej

• płynnie przenieść napęd bez wibracji i hałasu
• prosta konstrukcja zapewniająca bezobsługowość 
• duża odporność na zużycie i trwałość 

Przeguby dzielimy na:

•  Prosty (krzyżakowy)
• Równobieżny (homokinetyczny)
• Weissa
• Rzeppa
• Birfielda
• Tracta
• Tripoda

Przegub prosty (krzyżakowy)

Składa się z dwóch 
rozwidlonych końcówek, 
krzyżaka i łożysk w specjalnej 
obudowie. Zwalnianie i 
przyspieszanie wału 
wyjściowego (tgz. Pulsacje) 
następują co 90 stopni obrotu. 
Duża zaletą tych przegubów 
jest ich bardzo prosta 
konstrukcja. 

Przegub równobieżny 

(homokinetyczny)

Przeguby te zapewniają w każdej chwili taką samą prędkość 
obrotową i kątową wałów napędzającego i napędzanego.  
Zbudowane są podobnie jak przeguby proste.

Najczęściej stosowane są na półosiach przednich kół kierowanych 

Przegub Weissa

Jest przegubem mogącym pracować przy 
kącie załamania do 35 stopni.

Zbudowany jest z widełek (wykonanych w 
całości z wałem), widełek którymi 
zakończona jest półoś, czterech kul, których 
zadaniem jest przenoszenie napędu z półosi 
na wał, osadzonych w wyżłobieniach 
widełek, 
jednej kuli z otworem, służącej do 
środkowania wału względem półosi (dzięki 
temu osie przecinają się stale w tym samym 
punkcie), kołka ustalającego położenie kuli 
środkującej w gnieździe widełek, zatyczki 
zabezpieczającej kołek przed wypadnięciem. 

Ma takie samo zastosowanie jak przegub 
równobieżny

Przegub Rzeppa

Przegub Rzeppa przenosi napęd z półosi na wał za pośrednictwem 
sześciu kul. Mieszczą się one w wyżłobieniach kulistej czaszy, którą 
zakończony jest wał, i piasty kulistej osadzonej na wielowypustach 
półosi. Kule utrzymywane są w określonym położeniu przez koszyczek. 
Dźwignia, osadzona przegubowo w specjalnym gnieździe w zakończeniu 
półosi, a drugim końcem wewnątrz czaszy, służy do ustawienia kul w 
płaszczyźnie dzielącej (w przybliżeniu) kąt między wałami na połowy. 
Przegub Rzeppa może pracować przy kątach wychyleń wału do 35°(w 
nowych rozwiązaniach nawet do 40°). Ma takie samo zastosowanie jak 
przegub równobieżny

Przegub Birfielda 

Stanowi udoskonaloną wersję 
przegubu Rzeppa. Jego zaletą jest 
takie ukształtowanie bieżni 
prowadnic, przy którym zbędne jest 
stosowanie elementów środkujących, 
ponieważ geometria prowadnic 
zapewnia samoczynne ustawianie 
się kul we właściwym położeniu.
Przeguby te wykazują wiele zalet w 
porównaniu z innymi przegubami. Są 
zwarte, odznaczają się dużą 
wytrzymałością oraz możliwością 
przenoszenia znacznych obciążeń 
dynamicznych. Maksymalny kąt 
odchylenia wałów przekracza 40°. 
Cechy te sprawiły, że przeguby 
Birfielda są stosowane w większości 
nowoczesnych samochodów 
osobowych w przednim napędem. 

Przegub Tracta

Przegub ten umożliwia przenoszenie 
napędu z zachowaniem warunku 
równobieżności nawet dla wałów 
ustawionych pod kątem 50 stopni.

Zbudowany jest z płaskich widełek 
połączonych ze sobą dwoma pośrednimi 
ogniwami. Ogniwa te są sprzęgnięte ze 
sobą za pomocą występu i wcięcia o 
charakterystycznych kształtach.

Stosuje się go w samochodach 
wymagających dużego skrętu kół 
przednich, gdyż dopuszcza on 
wychylenie do 50°. Przegub ten (ze 
względu na duże trudności wykonawcze 
i związany z tym wysoki koszt) jest 
stosowany dość rzadko.

 

Przegub Tripoda

Składa się z trójramiennej piasty i osadzonej na niej łożyskach igiełkowych ze 
sferycznymi pierścieniami. Zaliczany do przegubów równobieżnych pomimo 
faktu iż wał wyjściowy wykazuje niewielkie wahania prędkości kątowej.

Źródła Informacji

• M. Gabryelewicz „Podwozia i 

Nadwozia Pojazdów 
Samochodowych” Cz1

• Google.pl
• Google.pl - grafika
• Wikipedia.pl
• www.zsms.bytom.pl
• www.cardanpolska.com