ZAWARCIE UMOWY
ZAWARCIE UMOWY
Prawo cywilne
ZAWARCIE UMOWY
Tryby zawarcia umowy
Oferta
Aukcja
Przetarg
Negocjacje
Prawo cywilne
OFERTA
Ofertowy tryb zawierania umów wykorzystywany jest
w obrocie powszechnym i profesjonalnym
Regulacja normatywna ma zasadniczo charakter
uniwersalny
Wyjątki: oferta składana między profesjonalistami
(art. 66
2
oraz 68
1
k.c.) lub co najmniej z ich udziałem
(art. 68
2
k.c.) oferta elektroniczna (art. 66
1
k.c.)
Konwencja wiedeńska z dnia 11 kwietnia 1980 r. o
umowach międzynarodowej sprzedaży towarów (Dz.
U. z 1997 r. Nr 45, poz. 286),
Reguły UNIDROIT
Zasady Europejskiego Prawa Umów (PECL)
Prawo cywilne
OFERTA
•
Skierowana do adresata, stanowcza propozycja
zawarcia umowy określonej treści
Do elementów definicyjnych należą :
a)
minimum treści oferty
, którym jest wskazanie
istotnych postanowień proponowanej umowy
b)
stanowczy charakter
propozycji oferenta
c) skierowanie oferty do
adresata
Prawo cywilne
OFERTA
oferta to jednostronna czynność prawna oferenta,
zawierająca stanowczą propozycję zawarcia umowy
określonej treści
oferta to oświadczenie woli oferenta, które dopiero
wraz z akceptem ze strony adresata (oblata) składa
się na czynność prawną - zawartą między stronami
umowę
oferta kierowana jest do drugiej strony (art. 66 § 1
k.c.)
złożenie oferty prowadzi do powstania stosunku prawnego
(oferent-oblat)
stosunek ten ma charakter tymczasowy i trwa nie dłużej niż
do upływu terminu na przyjęcie oferty
w konsekwencji może (nie musi) dojść do zawarcia umowy
Prawo cywilne
OFERTA
•
Oferent,
co
do
zasady,
nie
ma
możliwości
modyfikowania swej propozycji
Ewentualne przyjęcie oferty spowoduje zawarcie
umowy w takim kształcie, jaki wynika z pierwotnego
oświadczenia oferenta
oferta ma charakter wiążący dla podmiotu, który ją
składa
oferent - stan związania oferenta
oblat - prawo kształtujące do przyjęcia oferty
Prawo cywilne
Treść oferty
wskazanie istotnych postanowień proponowanej
umowy
Oświadczenie woli oferenta
nie ma charakteru
formalnego
i nie musi zawierać w swej treści słowa
"oferta" (Uchwała 7 sędziów SN z dnia 28.09.1990
r.,III CZP 33/90, OSNCP 1991, nr 1, poz. 3)
"Ogłoszenie w prasie o sprzedaży samochodów nie ma
cech oferty w rozumieniu art. 66 k.c., skoro nie
zawiera wszystkich istotnych postanowień mającej
powstać w przyszłości umowy. Zgodnie z art. 71 k.c.
tego rodzaju ogłoszenie należy raczej uznać za
zaproszenie do rozpoczęcia rokowań”
Wyrok SN z dnia 20.10. 1978 r., IV CR 402/78, OSNCP 1979,
nr 7-8, poz. 154.
Prawo cywilne
Treść oferty - przykład
Powód złożył w biurze maklerskim pozwanego banku
zamówienie na nabycie akcji. Następnie zakupił ww. akcje,
zaś płatności dokonał Zamiennymi Obligacjami Skarbu
Państwa (ZOSP). Ponieważ później cena sprzedaży akcji w
ofercie publicznej ustalona została w złotych polskich,
biuro maklerskie pozwanego uzależniło wydanie powodowi
świadectwa depozytowego na zamówione przez niego akcje
od wycofania ZOSP i dokonania dopłaty gotówką
odpowiedniej kwoty.
Powód nie przystał na te warunki i - opierając się na
odpowiednich postanowieniach prospektu emisyjnego
wniósł o nakazanie pozwanemu wydania świadectwa
depozytowego, rozliczenia dokonanego zakupu akcji oraz
zasadzenia na jego rzecz odpowiedniej kwoty wraz z
odsetkami tytułem odszkodowania – za utracone korzyści w
związku z nie otrzymaniem świadectwa depozytowego.
Prawo cywilne
Treść oferty – przykład - rozwiązanie
Jeżeli warunki nabycia akcji zamieszczone zostały nie
w odrębnym dokumencie nazwanym ofertą, ale w
prospekcie emisyjnym, to także stanowią element
oferty (art. 66 § 1 KC);
w razie jej przyjęcia bez zastrzeżeń przez drugą
stronę, wchodzą w skład treści umowy nabycia akcji.
Prawo cywilne
Obrót konsumencki
Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych
warunkach sprzedaży konsumenckiej (Dz. U. Nr 141,
poz. 1176 z późn. zm.)
art. 4 ust. 3: „publiczne zapewnienia sprzedawcy,
producenta lub jego przedstawiciela dotyczące
sprzedawanego towaru, powinny być uwzględniane
przy ustalaniu, czy towar konsumpcyjny jest zgodny z
umową. Dotyczy to także zapewnień wyrażonych w
oznakowaniu towaru lub reklamie”
w/w informacje stają się elementem oferty sprzedaży
towaru, i wiążącym składnikiem zawieranej umowy z
konsumentem
Podobna regulacja: ustawa o usługach turystycznych
Prawo cywilne
Stanowczy charakter oferty
art. 66 § 2 k.c.
stan związania oferenta, obowiązek
pozostawania przez określony czas w gotowości do
zawarcia zaproponowanej umowy
art. 71 k.c.
Ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne
informacje,
skierowane
do
ogółu
lub
do
poszczególnych
osób,
poczytuje
się
w
razie
wątpliwości nie za ofertę, lecz za zaproszenie do
zawarcia umowy.
możliwa jest oferta o charakterze alternatywnym,
która polega na przedstawieniu drugiej stronie kilku
opcji do wyboru
nie jest możliwe złożenie oferty warunkowej (?)
Prawo cywilne
Adresat oferty
Art. 66 § 1 k.c. - oferta jest kierowana zawsze do
drugiej strony
oferta może być skierowana do
oznaczonego adresata
oferta może być skierowana do
nieoznaczonego
adresata
(adresatów) ad incertam personam (ad
incertas personas)
Prawo cywilne
Wykładnia oferty
Art. 65 k.c
zasady
współżycia
społecznego
oraz
ustalone
zwyczaje
okoliczności złożenia oświadczenia - sposób oraz
miejsce złożenia i upublicznienia oferty
art.
8
Konwencji
wiedeńskiej
o
umowach
międzynarodowej sprzedaży towarów
punkt widzenia rozsądnego obserwatora, który
spotyka się z ofertą jako uzewnętrznionym w
konkretnych okolicznościach przejawem woli danego
podmiotu
Prawo cywilne
Wykładnia oferty
art. 543 k.c. "Wystawienie rzeczy w miejscu sprzedaży
na widok publiczny z oznaczeniem ceny uważa się za
ofertę sprzedaży" (tzw. oferta handlowa)
Oferty promocyjne i ekspozycje reklamowe
Przechowywanie odzieży w lokalach usługowych
Korzystanie z miejsc parkingowych (niestrzeżonych)
decydujące znaczenie ma rzeczywiste zachowanie
oferenta, a nie towarzyszące mu zastrzeżenia, które
nie odniosą skutku prawnego, jeśli z okoliczności
wynika coś innego (protestatio facto contraria non
valet)
Prawo cywilne
Stan związania ofertą
Związanie
jest
koniecznym
elementem
konstrukcyjnym oferty
Związanie
należy
łączyć
z
kwestią
czasu
obowiązywania oferty
Inną kwestią jest możliwością odwołania lub
modyfikacji oferty
Złożenie oferty, w chwili jej dotarcia do oblata w
sposób umożliwiający zapoznanie się z jej treścią
(art.61 k.c.) oznacza, że:
oferta będzie uznana za wiążącą
dając adresatowi prawo jej przyjęcia
Prawo cywilne
Stan związania ofertą – sytuacje szczególne
Początek
stanu
związania
-
dopuszcza
się
wprowadzenie do oferty terminu początkowego, który
może być późniejszy niż data złożenia oświadczenia
woli
art.66
1
§ 1 k.c.,
oferta elektroniczna
wiąże
składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie
potwierdzi jej otrzymanie
inna chwila stanu początku związania ofertą (postać
condictio iuris związania oferenta)
Koniec stanu związania -
wynika z woli oferenta lub
podlega ustaleniu w oparciu o przesłanki obiektywne
wskazane w art. 66 § 2 k.c.
Prawo cywilne
Art. 66 § 2 k.c.
oferty składane w obecności drugiej strony
lub za
pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się
na odległość (tzw. oferta między obecnymi)
(telefon, komunikatory on-line)
Jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu
którego oczekiwać będzie odpowiedzi, oferta złożona
w obecności drugiej strony albo za pomocą środka
bezpośredniego porozumiewania się na odległość
przestaje
wiązać,
gdy
nie
zostanie
przyjęta
niezwłocznie
Prawo cywilne
Art. 66 § 2 k.c.
oferty składane w inny sposób
(tzw. oferta na
odległość)
(faks, e-mail, SMS, MMS)
złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem
czasu, w którym składający ofertę mógł
w zwykłym
toku czynności
otrzymać odpowiedź wysłaną
bez
nieuzasadnionego opóźnienia
Czas przeznaczony na odpowiedź może zależeć:
od przedmiotu oferty (stopnia skomplikowania
transakcji)
procedur
formalnoprawnych
i
organizacyjnych
(instytucje)
okoliczności wyjątkowych (strajki, klęski żywiołowe,
brak dostaw energii, awaria serwerów)
Prawo cywilne
Spóźnione nadejście oświadczenia oblata o
przyjęciu oferty
Zasada - odpowiedź spóźniona -
która dociera do
oferenta po upływie ustalonego we właściwy sposób
terminu związania nie prowadzi do zawarcia umowy.
Wyjątek Art. 67 k.c.
Jeżeli oświadczenie o przyjęciu oferty nadeszło z
opóźnieniem, lecz z jego
treści lub z okoliczności
wynika, że zostało
wysłane w czasie właściwym
,
umowa dochodzi do skutku, chyba że składający
ofertę
zawiadomi niezwłocznie drugą stronę
, iż
wskutek opóźnienia odpowiedzi poczytuje umowę za
nie zawartą.
Art. 67 stanowi odstępstwo od kwalifikowanej teorii
doręczenia na rzecz teorii wysłania, gdzie wystarczy tylko
nadanie odpowiedzi w tym samym czasie.
Prawo cywilne
Oferta elektroniczna
Dyrektywa 2000/31/WE z dnia 8 czerwca 2000 r. o
niektórych aspektach prawnych usług społeczeństwa
informatycznego,
w
szczególności
handlu
elektronicznego w obrębie rynku wewnętrznego (Dz.
Urz. WE L 178 z dnia 17 lipca 2000 r., s. 1)
Reguła art.61 § 2 k.c.
Złożenie oferty w postaci elektronicznej następuje z
chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji
elektronicznej w taki sposób, że adresat oferty może
zapoznać się z jej treścią
Prawo cywilne
Oferta elektroniczna - art. 66
1
§ 1 k.c.
Związanie oferenta ofertą złożoną w postaci
elektronicznej
następuje
w
przypadku,
gdy
otrzymanie tej oferty zostanie potwierdzone przez
drugą stronę
Prezentowanie
towarów
lub
usług
przez
przedsiębiorcę na stronach WWW jest jedynie
zaproszeniem do zawarcia umowy
Ofertę składa dopiero osoba, która chce zawrzeć
określoną umowę (składający zamówienie) (?)
Art. 66
1
§ 1 ma zastosowanie do wszystkich rodzajów
obrotu - Art. 66
1
§ 2 wprowadza szczególne obowiązki
oferenta i jest adresowany do przedsiębiorców
Prawo cywilne
Art.66
1
§ 2 k.c. Przedsiębiorca składający ofertę w
postaci
elektronicznej
jest
obowiązany
przed
zawarciem umowy poinformować drugą stronę w
sposób jednoznaczny i zrozumiały o:
1) czynnościach technicznych
składających
się
na
procedurę zawarcia umowy;
2) skutkach prawnych potwierdzenia przez drugą stronę
otrzymania oferty;
3) zasadach i sposobach utrwalania, zabezpieczania i
udostępniania przez przedsiębiorcę drugiej stronie treści
zawieranej umowy;
4) metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu
i korygowaniu błędów we wprowadzanych danych, które jest
obowiązany udostępnić drugiej stronie;
5) językach, w których umowa może być zawarta;
6) kodeksach etycznych, które stosuje, oraz o ich
dostępności w postaci elektronicznej
Prawo cywilne
Oferta elektroniczna
Art. 66
1
§ 3 k.c. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio,
jeżeli przedsiębiorca zaprasza drugą stronę do
rozpoczęcia negocjacji, składania ofert albo do
zawarcia umowy w inny sposób.
Art. 66
1
§ 4 k.c. Przepisy § 1 - 3
nie mają zastosowania
do zawierania umów za pomocą poczty elektronicznej
albo
podobnych
środków
indywidualnego
porozumiewania się na odległość
Nie stosuje się ich także w stosunkach między
przedsiębiorcami
, jeżeli strony tak postanowiły.
Prawo cywilne
Skutki
niezachowania
obowiązków
informacyjnych
Ustawa o nieuczciwych praktykach rynkowych
Prawo cywilne
Odwołanie oferty
Zasada
„nieodwołalności
oferty”
-
odwołanie
oświadczenia woli oferenta na zasadach ogólnych
(art. 61 zd. drugie k.c.)
"odwołanie [...] oświadczenia jest skuteczne, jeżeli
doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub
wcześniej"
Art. 66
2
k.c.
(po 2003 r.)
– Stosunki między
profesjonalistami
§ 1. W stosunkach między przedsiębiorcami oferta
może być odwołana przed zawarciem umowy, jeżeli
oświadczenie o odwołaniu zostało złożone drugiej
stronie przed wysłaniem przez nią oświadczenia o
przyjęciu oferty.
odwołalność oferty złożonej między przedsiębiorcami
nie wymaga
odrębnego zastrzeżenia
(przysługuje ex
lege)
Prawo cywilne
Skuteczność odwołania oferty na podstawie
art. 66
2
ograniczenie podmiotowe
- stosunki pomiędzy
profesjonalistami
oferent i oblat są przedsiębiorcami w rozumieniu art.
43
1
k.c.
termin prekluzyjny na odwołanie
odwołanie jest możliwe do chwili wysłania przez
oblata oświadczenia woli o przyjęciu oferty
oświadczenie o odwołaniu musi zostać prawidłowo
złożone drugiej stronie, a zatem musi do niej dotrzeć
w sposób umożliwiający zapoznanie się z jego treścią
(art. 61 k.c.)
oświadczenie oferenta będzie skuteczne, jeżeli
zostanie
złożone
(dotrze
do
oblata)
przed
przystąpieniem do wykonywania umowy (art. 69 k.c.)
Prawo cywilne
Ograniczenia odwołania oferty
Art. 66
2
K.c. § 2.
Jednakże oferty nie można odwołać, jeżeli wynika to z
jej treści lub określono w niej termin przyjęcia.
zastrzeżenie nieodwołalności dokonane przez samego
oferenta
oznaczenie w ofercie terminu na jej przyjęcie
Prawo cywilne
Przyjęcie oferty
Art. 68 k.c
Przyjęcie oferty dokonane z zastrzeżeniem zmiany lub
uzupełnienia jej treści poczytuje się za nową ofertę
Tzw. zasada "lustrzanego odbicia"
Przyjęcie oferty powinno się dokonać bez zmian i
uzupełnień
Oblat uzyskuje prawo podmiotowe kształtujące do
przyjęcia oferty
Wykonanie
tego
prawa
następuje
w
drodze
jednostronnej decyzji woli oblata
Skutkiem decyzji oblata dochodzi do zawarcia umowy,
Prawo cywilne
Sposoby przyjęcia oferty
przez złożone oferentowi oświadczenie woli oblata
(wyraźne lub dorozumiane), które dotrze do drugiej
strony w terminie obowiązywania oferty, w sposób
umożliwiający zapoznanie się z jego treścią (art. 61 §
1 k.c.)
przez
czynność
konkludentną
,
polegającą
na
przystąpieniu, w terminie związania, do wykonywania
umowy, bez konieczności składania oświadczenia
drugiej stronie (art. 69 k.c.)
przez milczenie oblata
– warunki określa art. 68
2
k.c.
Prawo cywilne
Złożenie oświadczenia woli o przyjęciu
oferty
stanowczy charakter
- oświadczenie oblata powinno
wyrażać zamiar bezwarunkowego związania się
umową o treści zaproponowanej w ofercie
związek czasowy z ofertą
- przyjęcie oferty musi
nastąpić w okresie związania oferenta
wymóg zgodności z treścią oferty
- zasada
lustrzanego odbicia
Prawo cywilne
Przyjęcie oferty przez wykonanie
Art. 69 k.c.
Jeżeli według ustalonego w danych stosunkach
zwyczaju lub według treści oferty
dojście do składającego ofertę oświadczenia drugiej
strony o jej przyjęciu nie jest wymagane, w
szczególności jeżeli składający ofertę
żąda
niezwłocznego wykonania umowy,
umowa dochodzi do skutku, skoro
druga strona w
czasie właściwym przystąpi do jej wykonania;
w przeciwnym razie oferta przestaje wiązać
Prawo cywilne
Przyjęcie oferty między profesjonalistami
Art. 68
1
K.c.
Zasada: § 1.
W stosunkach między przedsiębiorcami
odpowiedź na ofertę z zastrzeżeniem zmian lub
uzupełnień niezmieniających istotnie treści oferty
poczytuje się za jej przyjęcie
. W takim wypadku
strony
wiąże umowa
o treści określonej w ofercie
z
uwzględnieniem zastrzeżeń
zawartych w odpowiedzi
na nią.
Wyjątki: § 2.
Przepisu paragrafu poprzedzającego nie
stosuje się, jeżeli w treści oferty wskazano, że może
ona być przyjęta
(1) jedynie bez zastrzeżeń
, albo gdy
oferent
(2) niezwłocznie sprzeciwił się włączeniu
zastrzeżeń
do umowy, albo gdy druga strona w
odpowiedzi na ofertę
(3) uzależniła jej przyjęcie od
zgody oferenta na włączenie zastrzeżeń
do umowy, a
zgody tej niezwłocznie nie otrzymała.
Prawo cywilne
Milczące przyjęcie oferty – uwagi ogólne
Art. 68
2
K.c. (milczenie oblata)
Milczenie jako oświadczenie woli, musi spełniać
warunki przewidziane w art. 60 k.c.
Milczenie powinno w sposób dostateczny wyrażać
wolę podmiotu
Milczenie traktowane jest jako wyraz zgody wtedy,
gdy dana osoba pozostaje bierna, mimo że w danych
okolicznościach powinna i może zabrać głos
•
•
„qui tacet consentire videtur ubi loqui potuit et
debuit”
Prawo cywilne
Przyjęcie oferty między profesjonalistami
Art. 68
2
K.c. (milczenie oblata)
Jeżeli przedsiębiorca otrzymał od osoby, z którą
pozostaje w
stałych stosunkach gospodarczych
, ofertę
zawarcia umowy w ramach swej działalności,
brak niezwłocznej odpowiedzi poczytuje się za
przyjęcie oferty.
•
Prawo cywilne
Przyjęcie oferty
Na mocy długoletniej współpracy łączącej strony
powód dostarczył pozwanemu wyroby hutnicze.
Pozwany
zapłacił
należną
za
nie
fakturę
z
opóźnieniem, wskutek czego strona powodowa
naliczyła należne odsetki. Pozwany zwrócił się do
powoda o anulowanie odsetek bądź przedłużenie
terminu
ich
zapłaty.
W
sporze
sądowym
zakwestionował ponadto fakt istnienia pisemnej
umowy z powodem i uznał, Że skoro do zawarcia
umowy doszło w drodze faktów dokonanych, nie był
on w zwłoce z wykonaniem umowy.
Prawo cywilne
Przyjęcie oferty - przykład
Przyjęcie oferty jest oświadczeniem woli.
Milczenie zaś może być uznane za przejaw
oświadczenia woli wyrażającego zgodę.
Może to mieć miejsce w takiej sytuacji w której osoba
nie zaprzeczająca mogła i powinna była zając
merytoryczne stanowisko w tej kwestii.
Prawo cywilne
Pojęcie stałych stosunków
"choć dla przyjęcia istnienia stałych stosunków [...]
nie jest obojętna ilość, wielkość, powtarzalność i
częstotliwość
zawieranych
między
stronami
transakcji oraz wielkość obrotów, to jednak [...]
decydujące znaczenie ma stały charakter tych
kontaktów umożliwiający przewidzenie zarówno tego,
że oferta zostanie złożona, jak i jej przybliżonej
wielkości, a przede wszystkim zachowania stron
związanego ze składaniem i przyjmowaniem ofert
oraz zawieraniem umów.”
•
Wyroku z dnia 5.12.2003 r., IV CK 286/02, Lex, nr
164015, SN
Prawo cywilne
Chwila i miejsce zawarcia umowy
Art. 70 k.c.
§ 1. W razie wątpliwości umowę poczytuje się za
zawartą
w chwili otrzymania przez składającego
ofertę oświadczenia o jej przyjęciu,
a jeżeli dojście do
składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie
jest wymagane - w chwili przystąpienia przez drugą
stronę do wykonania umowy.
§ 2. W razie wątpliwości umowę poczytuje się za
zawartą
w miejscu otrzymania przez składającego
ofertę oświadczenia o jej przyjęciu
, a jeżeli dojście do
składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie
jest wymagane albo oferta jest składana w postaci
elektronicznej - w miejscu zamieszkania albo w
siedzibie składającego ofertę w chwili zawarcia
umowy.
Prawo cywilne
AUKCJA I PRZETARG
Art. 70
1
§ 1 k.c. Umowa może być zawarta w drodze
aukcji albo przetargu.
Aukcja i przetarg charakteryzują się wielością osób,
które uczestniczą na konkurencyjnych warunakach w
celu wyboru kontrahenta
Prawo cywilne
AUKCJA I PRZETARG
Art. 70
1
§ 2-4 k.c.
W
ogłoszeniu
aukcji albo przetargu należy określić
czas, miejsce, przedmiot oraz warunki
aukcji albo
przetargu albo wskazać sposób udostępnienia tych
warunków.
Ogłoszenie, a także warunki aukcji albo przetargu
mogą być
zmienione lub odwołane tylko wtedy, gdy
zastrzeżono to w ich treści.
Organizator od chwili udostępnienia warunków, a
oferent od chwili złożenia oferty zgodnie z
ogłoszeniem aukcji albo przetargu są
obowiązani
postępować zgodnie z postanowieniami ogłoszenia, a
także warunków aukcji albo przetargu.
Prawo cywilne
AUKCJA
Oświadczenia woli uczestników aukcji są ofertami w
rozumieniu art. 66 k.c.
Oferty te są zgłaszane w warunkach bezpośredniej
komunikacji między uczestnikami, oraz między
każdym z uczestników a organizatorem aukcji
Uczestnik aukcji jest związany treścią złożonej przez
siebie oferty
Złożona oferta wiąże uczestnika aukcji do chwili
złożenia
przez
innego
uczestnika
oferty
korzystniejszej dla organizatora aukcji
Prawo cywilne
Chwila zawarcia umowy w drodze aukcji
Oferta złożona w toku aukcji przestaje wiązać, gdy
inny uczestnik aukcji (licytant) złożył ofertę
korzystniejszą,
chyba że w warunkach aukcji
zastrzeżono inaczej (np.aukcje internetowe)
Zawarcie umowy następuje z chwilą
udzielenia
przybicia
•
Termin "przybicie„ zastąpił w 2003 r. pojęcie
wyboru oferty
§ 3. Jeżeli ważność umowy zależy od spełnienia
szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie,
zarówno organizator aukcji, jak i jej uczestnik,
którego oferta została przyjęta, mogą dochodzić
zawarcia umowy
Prawo cywilne
PRZETARG
Uczestnicy przetargu składają swoje oferty
na piśmie
•
Oferty są składane
w terminie
wyznaczonym przez
organizatora przetargu w ogłoszeniu i warunkach
przetargu
Do czasu otwarcia ofert poszczególni
oferenci nie
znają treści ofert
złożonych przez innych oferentów.
Prawo cywilne
Wybór oferty w przetargu
Art. 70
3
K.c.
§ 1. Oferta złożona w toku przetargu
przestaje wiązać
,
gdy została wybrana inna oferta albo
gdy przetarg został zamknięty bez wybrania
którejkolwiek z ofert,
chyba że w warunkach przetargu zastrzeżono inaczej.
Prawo cywilne
Przetarg – chwila zawarcia umowy
Organizator
jest
obowiązany
niezwłocznie
powiadomić na piśmie uczestników przetargu o jego
wyniku albo o zamknięciu przetargu bez dokonania
wyboru.
Do ustalenia chwili zawarcia umowy w drodze
przetargu stosuje się przepisy dotyczące przyjęcia
oferty, chyba że w warunkach przetargu zastrzeżono
inaczej.
Przepis art. 70
2
§ 3 stosuje się odpowiednio. Dopiero
z chwilą zawarcia umowy z jednym z oferentów po
stronie pozostałych podmiotów uczestniczących w
przetargu powstaje interes prawny w ustaleniu
nieważności tej umowy (wyrok SN z dnia 20 stycznia
2000 r., I CKN 370/98, Lex, nr 50861).
Prawo cywilne
Wadium
Art. 70
4
K.c.
W warunkach aukcji albo przetargu można zastrzec,
że przystępujący do aukcji albo przetargu powinien,
pod rygorem niedopuszczenia do nich, wpłacić
organizatorowi określoną sumę albo ustanowić
odpowiednie zabezpieczenie jej zapłaty (wadium)
Funkcje wadium
– zapewnienie wiarygodności
majątkowej uczestników
kara umowna/zadatek/odszkodowanie
Prawo cywilne
Wadium - Uchylanie się od zawarcia umowy
Jeżeli uczestnik aukcji albo przetargu, mimo wyboru
jego oferty, uchyla się od zawarcia umowy,
której
ważność zależy od spełnienia szczególnych wymagań
przewidzianych w ustawie,
organizator aukcji albo przetargu
może pobraną
sumę zachować
albo dochodzić zaspokojenia z
przedmiotu zabezpieczenia.
W pozostałych wypadkach zapłacone wadium należy
niezwłocznie zwrócić, a ustanowione zabezpieczenie
wygasa.
Jeżeli organizator aukcji albo przetargu uchyla się od
zawarcia umowy,
ich uczestnik, którego oferta została
wybrana, może żądać zapłaty podwójnego wadium
albo naprawienia szkody.
Prawo cywilne
Zmowy przetargowe
Art. 70
5
K.c.
Organizator oraz uczestnik aukcji albo przetargu
może żądać
unieważnienia zawartej umowy,
jeżeli strona tej umowy, inny uczestnik lub osoba
działająca w porozumieniu z nimi
wpłynęła na wynik aukcji albo przetargu w sposób
sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami.
Jeżeli umowa została zawarta na cudzy rachunek, jej
unieważnienia może żądać także, ten na czyj
rachunek umowa została zawarta, lub dający
zlecenie.
§ 2. Uprawnienie powyższe
wygasa z upływem
miesiąca
od dnia, w którym uprawniony dowiedział
się o istnieniu przyczyny unieważnienia, nie później
jednak niż z upływem roku od dnia zawarcia umowy.
Prawo cywilne
Konsekwencje zmowy przetargowej
•
umowa zawarta w drodze przetargu jest przy
spełnieniu przesłanek z art. 70
4
(dziś art. 70
5
)
dotknięta
nieważnością względną i jako wzruszalna,
do czasu jej unieważnienia konstytutywnym wyrokiem
sądu, wywiera jednak wszystkie skutki prawne.
Ewentualny wyrok sądu o unieważnieniu umowy jest
skuteczny ex tunc
postanowienie SN z dnia 10 stycznia 2000 r., III CZP
33/99, Lex, nr 51655
Oszustwa przetargowe z art. 305 k.k.
Skutki ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów
Prawo cywilne
NEGOCJACJE
Art. 72 k.c.
Jeżeli strony prowadzą negocjacje w celu zawarcia
oznaczonej umowy,
umowa zostaje zawarta,
gdy strony dojdą do porozumienia co do wszystkich
jej postanowień,
które były przedmiotem negocjacji.
"uzgodnienie koniecznych elementów umowy - w
braku odmiennej woli stron - nie jest wystarczającą
przesłanką do przyjęcia, iż umowa została zawarta".
Wyrok SN z dnia 11 października 2000 r., III CKN
273/00, Lex, 51885
Prawo cywilne
NEGOCJACJE
„pozostawienie bez odpowiedzi prośby kupującego o
rozłożenie ceny na raty oznacza - mimo uzgodnienia
ceny sprzedaży - brak osiągnięcia konsensu
wymaganego przez art. 72 § 1 k.c. i - w konsekwencji
- pociąga za sobą fiasko negocjacji” (wyrok SN z dnia
10 stycznia 2003 r., V CKN 1604/00, Lex, nr 77072)
Negocjacje polegają na wzajemnym oddziaływaniu na
siebie, dyskusji, przeciwstawianiu własnych interesów
każdej
ze
stron
i
powoływaniu
argumentów
wspierających prezentowane przez każdą ze stron
stanowisko
Zakres, przebieg i forma negocjacji są pozostawione
woli umawiających się stron
Prawo cywilne
Negocjacje
Powodowa spółka, wyłoniona w konkursie, prowadziła
z pozwana negocjacje w sprawie prowadzenia
kampanii reklamowej. Ostatecznie strony ustaliły
wszystkie elementy umowy. Nie podpisali jednak
umowy gdyż powódka miała jeszcze przesłać
dodatkowe materiały. Po ich otrzymaniu pozwana
odstąpiła od zamiaru zawarcia umowy.
Prawo cywilne
Negocjacje
W świetle wyrażonej w art. 72 KC reguły
interpretacyjnej, uzgodnienie koniecznych elementów
umowy - w braku odmiennej woli stron - nie jest
wystarczającą przesłanką do przyjęcia, iż umowa
została zawarta. Dopiero uzgodnienie wszystkich
postanowień
umowy,
które
były
przedmiotem
rokowań, stanowi podstawę do uznania, że doszło do
zawarcia umowy. Innymi słowy, minimalną treść, jaka
powinna być objęta konsensem stron, określa zakres
prowadzonych rokowań, chyba że strony postanowiły
inaczej.
Prawo cywilne
Tajemnica negocjacji
Art. 72
1
k.c.
Jeżeli
w
toku
negocjacji
strona
udostępniła
informacje z zastrzeżeniem poufności
,
druga strona jest
obowiązana do nieujawniania i
nieprzekazywania ich innym osobom
oraz do
niewykorzystywania tych informacji
dla
własnych celów, chyba że strony uzgodniły inaczej.
§ 2. W razie niewykonania lub nienależytego
wykonania obowiązków, o których mowa w § 1,
uprawniony
może
żądać
od
drugiej
strony
naprawienia szkody albo wydania uzyskanych przez
nią korzyści.
Prawo cywilne
Culpa in contrahendo
Art.72 § 2 kc
odpowiedzialność
deliktowa
za
winę
w
kontraktowaniu
Strona, która rozpoczęła lub prowadziła negocjacje
z naruszeniem dobrych obyczajów,
w szczególności
bez zamiaru zawarcia umowy,
jest obowiązana do
naprawienia szkody
, jaką druga
strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie
umowy.
Prawo cywilne
Culpa in contrahendo
Zasady Europejskiego Prawa Umów
art. 2.301 ust. 2 - strona, która prowadziła negocjacje
lub zerwała je z naruszeniem zasad dobrej wiary i
uczciwego obrotu, odpowiedzialna jest za szkodę
wyrządzoną drugiej stronie
za sprzeczne z zasadami dobrej wiary i uczciwego
obrotu uważa się w szczególności podjęcie lub
prowadzenie negocjacji bez rzeczywistego zamiaru
zawarcia umowy
odpowiedzialność z art. 72 § 2 wiąże się z
niespełnieniem albo z brakiem spełnienia racjonalnie
uzasadnionego oczekiwania na zawarcie umowy