Stres i sytuacje trudne

Stres dobry i zły



Stres to niespecyficzna reakcja organizmu

na wszelkie stawiane mu wymagania
(Selye,1973)



Przyczyny stresu mogą być

-przyjemne (jakie znamy przykłady?)-eustres
-nieprzyjemne(jakie znamy przykłady?)
Biologiczna odpowiedź organizmu jest

zawsze taka sama, bez względu na źródło
stresu.

Stres wg Lazarusa

Stres to codzienne uciążliwości,
czyli regularnie powtarzające się
warunki i doświadczenia
zagrażające naszemu
psychicznemu dobrostanowi.

Źródła stresu wg Lazarusa

Uciążliwości domowe (zakupy, sprzątanie)
Uciążliwości zdrowotne (choroby, skutki uboczne leków)
Uciążliwości czasowe (nadmiar zadań i zobowiązań)
Uciążliwości własnego życia psychicznego (samotność,
nieśmiałość)
Uciążliwości środowiskowe (przestępczość, hałas, ruch)
Uciążliwości finansowe (kredyty, raty, długi)
Uciążliwości związane z pracą
Uciążliwości związane z perspektywami na przyszłość
Efekty kumulacyjne

Skala stresu wg Rahe

Przeżycie wydarzeń o łącznej sumie od 155
do 199 punktów stwarza 37% ryzyka na
zapadnięcie na poważną chorobę w ciągu
dwóch następnych lat. Jeśli suma ta wynosi od
200 do 299 punktów, ryzyko wzrasta do 51%,
zaś powyżej 300 punktów do 79%

Teoria konfliktów Dollarda - Millera



Konflikt dążenie – dążenie



Konflikt unikanie-unikanie



Konflikt dążenie - unikanie

Teoria Ellisa – irracjonalne
przekonania



Ellis zauważył, że stresujące mogą być nie

tylko wydarzenia, ale i nasze przekonania
na ich temat. Analiza Ellisa:

Zdarzenie - Przekonania -

Konsekwencje
A
B C

Irracjonalne przekonania jako źródła
stresu (Ellis)



Wszyscy ważni dla mnie ludzie powinni mnie w
każdym momencie szczerze kochać i aprobować.



Powinienem być do końca kompetentny w tym co
robię i dążyć do osiągnięcia czegoś ważnego



Sprawy muszą toczyć się tak, jak chcę. Życie staje
się okropne, gdy nie mam możliwości wyboru.



Mój żałosny stan psychiczny wynika z zewnętrznych
okoliczności, na które nie mam żadnego wpływu.



Łatwiej unikać odpowiedzialności i problemów niż
stawiać im czoła i odwołać się do pewnej dyscypliny



Szczęście można osiągnąć nie robiąc nic i żyjąc z
dnia na dzień.

Stadia stresu wg Selyego

1.Reakcja alarmowa (reakcja mobilizacyjna)
Zmiany fizjologiczne, które są pierwszą

odpowiedzią organizmu na działanie
czynnika wywołującego stres, czyli stresora
(jakie znamy z własnego doświadczenia?)

Stadia stresu wg Selyego

2. Stadium odporności



W tym stadium organizm zdaje się

wytwarzać odporność na stresor, który
wywoływał reakcję alarmową

Stadia stresu wg Selyego

3. Stadium wyczerpania
Jeśli oddziaływanie szkodliwego stresora trwa

zbyt długo, zostaje osiągnięty punkt, w
którym organizm nie jest w stanie dłużej
utrzymać swej odporności, zmiany
fizjologiczne, które pojawiły się w fazie
alarmowej wracają i mogą doprowadzić do
śmierci

Choroby „cywilizacyjne”



Jaki jest udział czynników psychologicznych, w
tym stresu w powstawaniu różnych zaburzeń i
chorób (somatycznych i psychicznych).



Zespół stresu pourazowego (PTSD, z
ang.posttraumatic stres disorder),

Utrzymujące się ponad miesiąc 3 grupy objawów

powstałe na skutek przeżytego wydarzenia
traumatycznego (zagrażającego życiu):
powracanie w myślach do wydarzenia, unikanie
ludzi i miejsc związanych z wydarzeniem,
objawy psychofizjologiczne: zaburzenia snu,
apetytu

Wskaźniki dotyczące pomiaru
katecholamin w moczu u dorosłych

Adrenalina

Noradrenalina

Poziomy podstawowe 4-5 ug/dzień 28-30 ug/

dzień

Poziom w stresie 10-15 ug/dzień 50-

70ug/dzień

Poziom w skrajnym >15ug/dzień >70

ug/dzień

stresie

Skutki pobudzenia osi rdzenia
nadnerczy



Wzrost ciśnienia tętniczego



Wzrost pojemności minutowej serca



Spadek przepływu krwi przez nerki



Zmniejszenie światła tętnic na poziomie łożysk
naczyniowych w skórze (zwężenie naczyń)



Wzrost poziomu wolnych kwasów tłuszczowych
w osoczu krwi



Wzrost napięcia mięśniowego (skórcz włókien
mięśniowych)



Wzrost poziomu trójglicerydów w osuczu krwi



Wzrost cholesterolu w osoczu krwi

Somatyczne skutki stresu w
organizmie



Oddech – staje się dwukrotnie szybszy



Poziom cukru – podwyższony w stresie

poziom cukru we krwi wpływa na
dodatkowe uwalnianie insuliny



Układ trawienny- w stresie zmniejsza się

wydzielanie soków żołądkowych i
spowolnieniu ulegają soki żołądkowe



Glikortykotykoidy – służą do szybkiego

gromadzenia energii ( zwalniają czynności
organizmu, spadek odporności)

Jak radzić sobie ze stresem?



Regularny wysiłek fizyczny



Hobby i inne przyjemności, ale czy alkohol?



Techniki relaksacyjne



Higiena psychiczna