Pomoc z funduszy
europejskich
Fundusze unijne
• Fundusze unijne to środki
finansowe wykorzystywane w
celu wspierania i
restrukturyzacji
gospodarek krajów
członkowskich Unii Europejskiej.
Obecnie do funduszy unijnych
zaliczamy:
• Europejski Fundusz Społeczny
• Europejski Fundusz Rozwoju
Regionalnego
• Fundusz Spójności
W poprzednim okresie programowania do
funduszy strukturalnych były zaliczane
także:
• Europejski Fundusz Orientacji i
Gwarancji Rolnej
• Finansowy Instrument Orientacji
Rybołówstwa
Europejski Fundusz Orientacji
i Gwarancji Rolnej
• Sekcje:
• orientacji - finansuje działania podejmowane
w ramach polityki strukturalnej i zajmuje się
modernizacją gospodarstw rolnych;
• gwarancji - finansuje wydatki związane z
realizacją zasady jednolitości rynku
• Od 2007 r. Fundusz ten został zastąpiony
przez dwa nowe, tj. Europejski Fundusz
Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz
Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej
Finansowy Instrument
Orientacji Rybołówstwa
• Przestał istnieć w roku 2007, a w jego miejsce
stworzono Europejski Fundusz Rybacki . FIOR
wspierał restrukturyzację rybołówstwa państw
członkowskich Unii Europejskiej. Za jego
pośrednictwem finansowane były następujące
inicjatywy:
• rozwój hodowli ryb,
• rozwój infrastruktury portów rybackich,
• podnoszenie konkurencyjności produktów
rybnych i ich promowanie na rynku.
Europejski Fundusz Społeczny
• Jest głównym narzędziem
finansowym Unii Europejskiej,
wspierającym zatrudnienie w
państwach członkowskich oraz
promującym spójność
gospodarczą i społeczną.
Wydatki EFS wynoszą około 10%
całkowitego budżetu UE.
Europejski Fundusz
Społeczny
• Wdrażanie EFS w terenie odbywa się poprzez
projekty, które są zgłaszane i realizowane przez
różnego typu organizacje, zarówno z sektora
publicznego jak i prywatnego. Są wśród nich
władze krajowe, samorządy regionalne i lokalne,
instytucje edukacyjne i szkoleniowe, organizacje
pozarządowe (NGO) oraz sektor wolontariatu,
jak również partnerzy społeczni, na przykład
związki zawodowe i rady zakładowe,
przedstawiciele przemysłu i stowarzyszeń
zawodowych oraz indywidualne firmy.
Europejski Fundusz Społeczny 2007-2013
Obecny okres programowania EFS, obejmujący lata 2007-2013,
przebiega pod hasłem „Inwestycje w kapitał ludzki’. EFS zainwestuje
w tym okresie około 75 miliardów euro – czyli blisko 10% budżetu UE
– w projekty mające na celu zwiększenie zatrudnienia. Środki
finansowe przyznawane są zgodnie z sześcioma priorytetami:
• Poprawa jakości kapitału ludzkiego (34% wszystkich środków)
• Poprawa dostępu do zatrudnienia i równowaga (30%)
• Poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i firm,
przedsiębiorstw i przedsiębiorców (18%)
• Poprawa integracji społecznej osób mniej uprzywilejowanych (14%)
• Wzmocnienie zdolności instytucjonalnych na poziomie krajowym,
regionalnym i lokalnym (3%)
• Mobilizacja na rzecz reform w obszarze zatrudnienia i integracji
(1%)
wysokość wydatków EFS przypadających na
każde państwo członkowskie, w okresie
2007-2013
Europejski Fundusz Rozwoju
Regionalnego
• Fundusz utworzony w 1975 na podstawie
art. 160 Traktatu ustanawiającego
Wspólnotę Europejską. Zgodnie z tym
przepisem, celem funduszu jest
„przyczynianie się do korygowania
podstawowych dysproporcji regionalnych
we Wspólnocie poprzez niwelowanie różnic
w poziomach rozwoju oraz zacofania
regionów’’.
Europejski Fundusz Rozwoju
Regionalnego
• W zakresie swoich zadań fundusz wspomaga w
szczególności środowisko produkcyjne
i konkurencyjność przedsiębiorstw, badania naukowe i
rozwój technologiczny, inwestycje infrastrukturalne,
ochronę środowiska, rozwój turystyki i inwestycji
kulturalnych, a także rozwój społeczeństwa
informacyjnego oraz współpracę przygraniczną.
• Beneficjentami środków finansowych pochodzących z
tego funduszu są przede wszystkim przedsiębiorcy,
instytucje otoczenia biznesu, instytucje
pozarządowe, administracja rządowa oraz samorządy
terytorialne, instytucje i jednostki badawczo-rozwojowe.
Obszary wsparcia z EFRR
• Środowisko produkcyjne i
konkurencyjność przedsiębiorstw
• Badania naukowe i rozwój technologiczny
• Inwestycje infrastrukturalne
• Rozwój turystyki i inwestycji kulturalnych
• Rozwój społeczeństwa informacyjnego
• Ochrona środowiska
• Współpraca przygraniczna
Fundusz Spójności
• Fundusz Spójności – czasowe wsparcie finansowe
dla krajów Unii Europejskiej, nie będące funduszem
strukturalnym, uchwalone w ramach Traktatu z
Maastricht (1992), a przygotowane formalnie przez
rozporządzenie Rady Unii Europejskiej z 16
maja 1994 r. Gwarantował słabiej rozwiniętym
państwom Unii Europejskiej, których produkt narodowy
brutto na mieszkańca nie przekracza 90% średniej
unijnej pomoc w zakresie ochrony środowiska i
infrastruktury transportowej (w ramach sieci
transeuropejskich).
Poziom wykorzystania Funduszu
Spójności
• Wartość wniosków o płatność przekazanych
do KE w ramach Funduszu Spójności wg stanu
na 31 października 2011 r. (dane w EUR).
sektor
dofinansowan
ie
Środowisko
2 850 516 602
Transport
2 782 541 500
Razem
5 633 058 102
Programy Operacyjne
• Aby było możliwe wykorzystanie środków z EFRR, EFS oraz FS,
przygotowane zostały programy, które opisują kto i na co może
otrzymać dotację. Programy Operacyjne (PO) tworzone są na
podstawie SWW i NSRO. Obecnie wszystkie cele zawarte w NSS będą
realizowane przez określone programy finansujące, a są to:
• Program Infrastruktura i Środowisko – współfinansowany z EFRR i FS
• Program Innowacyjna Gospodarka – współfinansowany z EFRR
• Program Kapitał Ludzki – współfinansowany z EFS
• 16 Programów Regionalnych – finansowane z EFRR
• Program Rozwój Polski Wschodniej – finansowany z EFRR
• Program Pomoc Techniczna – finansowany z EFRR
• Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej – finansowany z EFRR
• Oprócz polityki regionalnej Unia Europejska
kładzie także spory nacisk na politykę rolną,
rybactwa i rybołówstwa. W Polsce przejawia
się to w istnieniu dwóch programów:
• Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na
lata 2007-2013
• Programu Operacyjnego „Zrównoważony
rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych
obszarów rybackich 2007-2013”
Charakterystyka programów w perspektywie
finansowej 2007-2013
dla całej Unii
Nazwa Programu
Operacyjnego
Kwota środków
zarezerwowanych na
realizację Programu [mld
euro]
Infrastruktura i Środowisko
37,6
Program Rozwoju Obszarów
Wiejskich
17,2
Regionalne Programy Operacyjne
16,5
Kapitał Ludzki
11,5
Program Operacyjny Innowacyjna
Gospodarka
9,7
Europejska Współpraca
Terytorialna
8,5
Rozwój Polski Wschodniej
2,3
Zrównoważony rozwój sektora
rybołówstwa
i nadbrzeżnych obszarów
rybackich
0,9
Pomoc Techniczna
0,6
Efekty Polityki Spójności
• pełne wykorzystanie funduszy na lata 2004-2006;
• wysokie tempo wdrażania funduszy na lata
• ponad połowa z 1,8 proc. wzrostu gospodarczego w Polsce
w kryzysowym 2009 r. została osiągnięta właśnie dzięki
pieniądzom z UE;
• dzięki Polityce Spójności na lata 2004-2006 oraz 2007-
2013 poziom PKB w 2010 r. mógł być wyższy nawet o
5,8%, natomiast tempo wzrostu PKB - ok. 0,7 punktu
procentowego, niż w scenariuszu bez Polityki Spójności;
• liczba osób pracujących zwiększyła się w 2010 r. o 315
tys., w latach 2013-2015 liczba pracujących może być o
około 450 tys. osób wyższa niż w wariancie bez udziału
Polityki Spójności.
Alokacja na Program Innowacyjna
Gospodarka w Polsce
(dane na 16 grudnia 2011 roku)
Priorytet
Alokacja
na prioryte
t w mln zł
Liczba
zawartych
umów
Kwota wnioskowanego
dofinansowania w
ramach podpisanych umów (w mln
zł)
Badania i rozwój nowoczesnych
technologii
5 328,69
1007
4 746,44
Infrastruktura sfery B+R
5 328,69
122
5 282,87
Kapitał dla innowacji
1 394,44
231
1 326,16
Inwestycje w innowacyjne
przedsięwzięcia
14 066,27
1173
9 742,51
Dyfuzja innowacji
1 636,41
172
1 168,86
Polska gospodarka na rynku
międzynarodowym
1 684,13
2717
1 080,91
Społeczeństwo informacyjne -
budowa elektronicznej
administracji
3 232,79
27
3 228,06
Społeczeństwo informacyjne -
zwiększenie innowacyjności
gospodarki
5 806,88
2890
2093,51
Pomoc techniczna
1 351,98
107
381,07
Wybrane efekty
rzeczowe (1)
• utworzenie ponad 72,2 tysięcy nowych miejsc pracy
• budowę i przebudowę 6596 km autostrad, dróg:
ekspresowych, krajowych, wojewódzkich, powiatowych i
gminnych
• przebudowę 659 km linii kolejowych oraz zakup i
modernizację 250 jednostek taboru
• budowę lub modernizację 14407 km sieci kanalizacji
sanitarnej oraz 3173 km sieci wodociągowej
• budowę lub przebudowę 1196 obiektów turystycznych i
• rekreacyjnych, powstanie 636 nowych produktów
turystycznych oraz 3547 km szlaków
• 14255 gospodarstw domowych uzyska dostęp do Internetu
Wybrane efekty
rzeczowe (2)
• wsparcie ponad 26 tysięcy przedsiębiorstw
• zakup środków trwałych, wartości
niematerialnych i prawnych za ponad 2,3 mld zł
• dokapitalizowanie 106 funduszy pożyczkowych i
poręczeniowych
• wsparcie 53 instytucji otoczenia biznes
• dokapitalizowanie 326 przedsiębiorstw
• wdrożenie blisko 1000 technologii w
przedsiębiorstwach o wysokim potencjale
innowacyjnym
Wybrane efekty
rzeczowe (3)
• w dziedzinie współpracy przedsiębiorstw z
ośrodkami naukowymi przewiduje się:
powstanie 72 laboratoriów w
przedsiębiorstwach
• w realizację wspólnych działań będzie
zaangażowanych ponad 1300 jednostek
naukowych, 164 ośrodki badawcze, ponad
9 tys. pracowników naukowych, ponad 2,3
tys. doktorantów i ponad 4,4 tys.
studentów
Zakładane efekty Programu
wg zawartych umów o dofinansowanie
• wybudowanych zostanie 443 km dróg (w tym ok. 180 km autostrad)
• zmodernizowanych zostanie 120 km torów kolejowych
• powstanie 92 km szlaków turystycznych
• zostanie wybudowanych i doposażonych 67 obiektów instytucji kultury
• powstanie 105 nowych i zmodernizowanych obiektów infrastruktury
szkół wyższych
• zostanie przebudowanych i wyposażonych 171 instytucji ochrony
zdrowia
• zakupionych zostanie 345 nowych ambulansów
• powstanie 45 zakładów przetwarzania odpadów komunalnych
• wybudowanych i zmodernizowanych zostanie 90 oczyszczalni ścieków
• wybudowanych zostanie 129 km gazociągów
• wyposażenie laboratoriów uniwersyteckich w
sprzęt najnowszej generacji
• stworzenie nowych kierunków studiów o profilu
matematyczno-przyrodniczym
• zakup ekologicznych autobusów
• wybudowanie nowoczesnych parków
Technologicznych
• Promocja gospodarcza i turystyczna
• budowa szkieletu sieci szerokopasmowej dla 5
województw Polski Wschodniej
• Tworzenie tras rowerowych
• 2,1 mln osób rozpoczęło udział w projektach:
– 39,4% - osoby nieaktywne zawodowo
– 27,3% - bezrobotni
– 33,3% - zatrudnieni
• osoby młode (15-24 lata) – aż 35% wszystkich
uczestników
• osoby z obszarów wiejskich – 34% uczestników
• najwyższy udział osób z wykształceniem
podstawowym, gimnazjalnym (38%) oraz
ponadgimnazjalnym (28%)
• Ponad 33 tys. przedsiębiorstw otrzymało wsparcie w
projektach ukierunkowanych na rozwój wykwalifikowanej
siły roboczej
• Ponad 8,5 tys. studentów I roku rozpoczęło naukę na
kierunkach zamawianych przez ministra właściwego ds.
szkolnictwa wyższego (m.in.: kierunki techniczne,
matematyczne i przyrodnicze)
• Ponad 63 tys. osób otrzymało środki na podjęcie
działalności gospodarczej
• Z projektów szkoleniowych skorzystało blisko 144 tys.
pracujących osób dorosłych, w tym ponad 24 tys. osób
po 50. roku życia
• Blisko 2 tys. przedszkoli otrzymało wsparcie z EFS
Rezultat programu Kapitał
Ludzki
45%
Bezrobotni, którzy znaleźli zatrudnienie
po zakończeniu udziału w projekcie : Rynek pracy
otwarty dla wszystkich
18%
Bezrobotni, którzy znaleźli zatrudnienie
po zakończeniu udziału w projekcie: Promocja integracji
społecznej
22%
Pracownicy, których dochody wzrosły
po zakończeniu udziału w projekcie: Regionalne kadry
gospodarki
• Wsparto blisko 4 tys. przedsiębiorców kwotą 9,4 mld zł, w
tym ponad 1,8 tys. z sektora MSP
• Ponad 1 mld zł przeznaczono dla przedsiębiorców sektora
MSP na dofinansowanie projektów z zakresu e-biznesu
• Prawie 8,8 mld zł przeznaczono na wsparcie projektów
B+R,
w tym ponad 4,2 mld zł na infrastrukturę sfery B+R
• 4 mld zł otrzymały szkoły i uczelnie wyższe
• Z Programu skorzystało do chwili obecnej 230 jednostek
naukowych – wsparcie na poziomie 3,41 mld zł
• Blisko 3,3 mld zł zostało przeznaczonych na budowę e-
administracji.
Niemierzalne efekty
funduszy
• Unowocześnienie systemu oświaty
• widoczna zmiana w administracji
• orientacja na cele i efektywność podejmowanych działań
• podejście „projektowe”
• upowszechnienie procesu ciągłego uczenia się i doskonalenia metod
• partnerstwo w wymiarze projektu oraz partnerstwo w wymiarze
programu
• aktywna rola partnerów społecznych i gospodarczych, dialog i
współpraca rząd - samorząd
• wymiana i wykorzystywanie doświadczeń innych
• głębsze zrozumienie problemów społecznych
• aktywizacja społeczności lokalnych
• współpraca różnych instytucji w rozwiązywaniu problemów
• finansowanie innowacyjnych i eksperymentalnych rozwiązań
Dziękujemy za uwagę