Bilans Wód Zlewni

Opracował: Paweł Sobczak

Wydział Górnictwa i Geoinżynierii
rok II, sem. III, studia niestacjonarne
Gospodarka Wodna i Ochrona Wód
Prowadząca: dr hab. Jolanta Marciniak-Kowalska

Kraków, 1 marzec 2013 rok

Zlewnia – definicja, co to jest?

Zlewnia jest podstawową jednostką hydrograficzną na 

powierzchni terenu. Występujące na powierzchni lądów wody 
powierzchniowe: cieki, zbiorniki wodne (jeziora, zbiorniki 
retencyjne, stawy itp.), obszary bagienne stanowią sieć wodną
- sieć ta tworzy system wodny, ujęty w granicach określonej
w terenie jednostki hydrograficznej.

Kraków, 1 marzec 2013 rok

SIEĆ WODNA

ZLEWNIA

JEZIORA

ZBIORNIKI

OBSZARY BAGIENNE

RZEKI

Zlewnia – definicja, co to jest?.

ZLEWNIA – czyli obszar, z którego spływają wody

do jednego wspólnego odbiornika (rzeki, bagna, jeziora).

W zależności od formy odpływu rozróżnia się:

• ZLEWNIĘ POWIERZCHNIOWĄ 

(TOPOGRAFICZNĄ)

• ZLEWNIĘ PODZIEMNĄ

Kraków, 1 marzec 2013 rok

Zlewnia – pojęcia pokrewne.

Jeżeli zlewnia obejmuje cały system rzeczny, tj. system rzeki 

głównej  i  jej  dopływów,  pojęcie  zlewni  jest  równoznaczne
z pojęciem dorzecza.

Dorzecze 

jest  to  zatem  obszar,  z  którego  wody  spływają 

do jednego systemu rzecznego.

Zespół  dorzeczy  doprowadzających  wody  do  jednego 

wspólnego morza stanowi 

zlewisko

 tego morza.

Pojęcie  zlewiska  stosuje  się  także  w  odniesieniu  do  zatok

i zalewów przymorskich.

UWAGA!!!  Pojęcia  zlewni,  dorzecza,  zlewisko  są  to  pojęcia 

stosowane  tylko w polskiej terminologii hydrograficznej.

Kraków, 1 marzec 2013 rok

Zlewnia – pojęcia pokrewne.

Dorzecze i zlewnia: 1 – dorzecze rzeki A

2 – zlewnia rzeki A do profilu X

Kraków, 1 marzec 2013 rok

Zlewnia – Dział wodny.

Granice zlewni stanowi dział wodny, który jest linią rozdzielającą 

kierunki odpływów wód do dwóch różnych systemów rzecznych. 
Rozróżnia się dwa typy działów wodnych:
• Powierzchniowy dział wodny (topograficzny) 

rys poniżej

,

• Podziemny dział wodny.

Kraków, 1 marzec 2013 rok

Zlewnia – Dział wodny.

Powierzchniowy dział wodny – jest wyznaczony przez 

ukształtowanie terenu, biegnie po grzbietach wzniesień i stanowi 
granicę zlewni powierzchniowej.

Kraków, 1 marzec 2013 rok

Podziemny dział wodny jest wyznaczony przez 

ukształtowanie zwierciadła wód podziemnych i stanowi 
granicę zlewni podziemnej. Wyznacza go układ warstw 
nieprzepuszczalnych i wodonośnych, a wykreśla się go na 
podstawie specjalnych map tzw. hydroizohips.

Bilans wód zlewni – definicja.

Bilansowanie zasobów wodnych polega na 

porównaniu ilości wody jaka dostaje się do zlewni

z ilością jaka z niej odpływa w danym przedziale 

czasu (np. miesiąc, rok, wielolecie).

Kraków, 1 marzec 2013 rok

Bilans wód zlewni – równanie.

Mówiąc o bilansie wód zlewni trudno pominąć

równanie bilansu wód zlewni.

Możemy utworzyć ogólne równanie bilansu dla wybranej 

zlewni, porównując ilości wody dopływającej do niej (wejście) 
z ilością, która odpływa (wyjście).

Przyjmując, że retencja początkowa zlewni oraz opad 

atmosferyczny stanowią wejście, zaś odpływ ze zlewni straty 
(głównie na parowanie) i retencja końcowa wyjście, możemy 
napisać ogólne równanie bilansu:

Kraków, 1 marzec 2013 rok

WEJŚCIE = WYJŚCIE

Bilans wód zlewni – równanie.

NIECH:

WEJŚCIE =  Z + P

WYJŚCIE = H + S + R

gdzie:

Z – 

retencja początkowa

P – 

opad atmosferyczny

H – 

odpływ ze zlewni

S – 

straty, głównie na parowanie

R – 

retencja końcowa

stosując powyższe oznaczenia możemy zapisać..

Kraków, 1 marzec 2013 rok

Bilans wód zlewni – równanie.

       Z + P = H + S + R

WEJŚCIE = WYJŚCIE

Kraków, 1 marzec 2013 rok

Przekształcając powyższe równanie możemy zapisać…

Bilans wód zlewni – równanie.

P = H + S ±∆ R

Kraków, 1 marzec 2013 rok

gdzie ∆R=R-Z i jest różnicą retencji, kiedy równa ona jest zero, możemy 
mówić o…

P = H + S

Postaci uproszczonej równania bilansu zlewni!

Tytuł slajdu

pusty

Kraków, 1 marzec 2013 rok

WZÓR

Tekst prezentacji: Verdana Bold 16/24 pt

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, 

sed 

diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore 
magna aliquam erat volutpat. 

Duis autem vel eum iriure dolor in hendrerit in vulputate
velit esse molestie consequat, vel illum dolore eu feugiat 
nulla facilisis at vero eros et accumsan et iusto odio 
dignissim qui blandit praesent luptatum zzril delenit augue 
duis dolore te feugait nulla facilisi. 

Typi non habent claritatem insitam; est usus legentis in iis 
qui facit eorum claritatem.

Kraków, 1 marzec 2013 rok