Wprowadzenie do

problematyki podejmowania

decyzji gospodarczych

Agnieszka Grzywna

Karolina Korycińska

Ekonomia menedżerska

zajmuje się analizą istotnych
decyzji podejmowanych przez
menedżerów przy użyciu narzędzi
stosowanych przed ekonomię.



DECYZJE PRYWATNE:

1.

Ogólna teoria przedsiębiorstwa:

Ostatecznym celem zarządu jest maksymalizacja
wartości przedsiębiorstwa

DECYZJE MENEDŻERSKIE

2. Model postępowania zadowalającego:

Przedsiębiorstwo dąży do osiągnięcia
satysfakcjonujących wyników działalności.

- Osiągnięcie minimalnych zadowalających wyników w
odniesieniu do kilku wybranych celów.

3. Model behawioralny:

Całkowita sprzedaż miarą sukcesu
menedżerów.

- Maksymalizacja całkowitej wielkości sprzedaży przy
założeniu osiągnięcia minimalnego poziomu zysku

4. Społeczna Odpowiedzialność Biznesu
– CSR (Corporate Social Responsibility)

Działalność przyczynia się do wzrostu
dobrobytu społecznego – inwestycje w
badania rozwojowe, stałe podnoszenie jakości
oferowanych dóbr i usług, obniżanie kosztów
produkcji.



Inne przesłanki podejmowania decyzji:

◦

Własne, autonomiczne cele menedżerów



Np. realizacja krótkookresowa wysokich zysków
kosztem długookresowego zwiększenia wartości



Ocena kadry zarządzającej, wynagrodzenia, władza

DECYZJE PRYWATNE



Trudności w podejmowaniu decyzji:

◦

Brak informacji

◦

Brak możliwości wdrożenia rozwiązań w życie



DECYZJE PUBLICZNE

◦

Celem decyzji publicznych jest wzrost dobrobytu
społeczeństwa



Nierównomierny rozkład korzyści i kosztów pomiędzy
wszystkie grupy.

1.

Wyliczenie wszystkich potencjalnych
kosztów i korzyści decyzji

2.

Oszacowanie wartości pieniężnej kosztów i
korzyści

3.

Podjęcie decyzji tylko wtedy, gdy suma
korzyści przewyższa koszty

Analiza kosztów i korzyści

Przykłady decyzji
menedżerskich



Polityka cenowa (w kraju i za granicą)



Wielkość sprzedaży



Wielkość produkcji

Przy uwzględnieniu następujących czynników:



Popyt na rynku



Różne koszty



Różne zdolności produkcyjne

Przedsiębiorstwo
produkcyjne



Prognoza ekonomiczna:

◦

Koszty budowy

◦

Wybór lokalizacji (klimat, warunki społeczno-
ekonomiczne w regionie itp.)

◦

Poziom siły roboczej

◦

Oczekiwane płace

◦

Zapotrzebowanie na przedsięwzięcie

◦

Infrastruktura

◦

Zamożność społeczeństwa

Nowe przedsięwzięcie



Program badawczo-rozwojowy

◦

Zapotrzebowanie

◦

Koszty

◦

Konieczne inwestycje

◦

Wybór metody

Rozwój przedsiębiorstwa



Ryzyko kredytowe – ze strony
przedsiębiorstwa oraz ze strony banku

◦

Koszty

◦

Ryzyko niespłacenia zobowiązań (odsetki ze
strony przedsiębiorstwa, utrata płynności; strata
ze strony banku)

◦

Ilościowe metody oceny ryzyka

Finansowanie
przedsięwzięcia



Bariery wejścia



Ekspansja – wybór docelowych rynków



Problem nasyconego popytu



Ocena konkurencji:

◦

Gdzie największe zagrożenia

◦

Mocne i słabsze strony

◦

Obszar działalności

Relacje z konkurencją



Wybór między zaspokajaniem potrzeb
społeczeństwa a ochroną środowiska



Respektowanie obowiązujących przepisów
prawnych



Dodatkowe nakłady na działania
ograniczające zniszczenie środowiska
naturalnego



Oszacowanie kosztów i korzyści

Ochrona środowiska i
ekologia



Etapy podejmowania decyzji

1.Zdefiniowani

e problemu

2.Określenie

celu

3.Zbadanie

wariantów

decyzji

4.Przewidzenie

konsekwencji

5. Wybór

optymalnego

wariantu

6. Przewidzenie

analizy

wrażliwości



Na czym polega problem?



Kto ma podjąć decyzję?



Jakie jest tło, otoczenie, kształt problemu
decyzyjnego?



Jakie mają wpływ powyższe czynniki na cele,
kryteria i warianty wyboru?

1. Zdefiniowanie problemu-

określenie istoty problemu decyzyjnego, w tym
także jego uwarunkowań. Odpowiedź na szereg
pytań powinno pomóc w zdefiniowaniu, np.:



Cele przedsiębiorstw prywatnych, np. zysk



Cele sektora publicznego, np. kryterium
kosztów i korzyści



Problem rozłożenia korzyści i kosztów w
czasie, np. czy przedsiębiorstwo tekstylne
powinno podjąć inwestycje, rezygnując z
zysku dzisiaj, by osiągnąć go za pięć lat



Problem niepewności

2. Określenie celu podmiotu
podejmującego decyzję (kryterium
wyboru)



Dwa poziomy wyboru, np. lokalizacja
inwestycji



Proces decyzyjny jako sekwencja czasowa-
podjęcie określonej decyzji stawia
menedżera wobec kolejnych problemów
wyboru

3.Zbadanie wariantów decyzji

a)

deterministyczny, w którym wynik jest
pewny

b)

probablistyczny opisuje zbiór możliwych
przyszłych wyników, przypisując każdemu
z nich określone prawdopodobieństwo
wystąpienia

4.Przewidzenie konsekwencji-

symulacja możliwych scenariuszy
przyszłych zdarzeń za pomocą
różnego rodzaju modeli:

1)

wyliczanie wariantów decyzyjnych

2)

metody optymalizacyjne

a)

analiza marginalna

b)

programowanie liniowe

c)

drzewka decyzyjne

d)

analiza kosztów-korzyści (cost-benefit)

e)

teoria gier

5. Wybór optymalnego wariantu-

możliwe

metody selekcji



Pozwala na podkreślenie znaczenia
podstawowych czynników determinujących
decyzje oraz umożliwia ocenę wpływu na
funkcję celu zmian czynników, co do których
decydent ma wątpliwości. Analiza
wrażliwości pozwala na optymalne
rozwiązania, gdy decyzje powtarzają się w
nieznacznie zmodyfikowanych warunkach.

6. Przewidzenie analizy wrażliwości-

istota i możliwe zastosowania

Firma

(analiza

zysku)

Firma

(analiza

zysku)

Analiza popytu i

prognozowanie

Analiza kosztów

Analiza popytu i

prognozowanie

Analiza kosztów

Analiza konkurencji i

struktury rynku

Analiza konkurencji i

struktury rynku

Decyzje państwa:

dobra publiczne i

regulacja (analiza

kosztów-korzyści

Decyzje państwa:

dobra publiczne i

regulacja (analiza

kosztów-korzyści

Podejmowanie decyzji w

warunkach niepewności

(ryzyko, informacja,

ocena projektów

Podejmowanie decyzji w

warunkach niepewności

(ryzyko, informacja,

ocena projektów

Obszary zainteresowań
ekonomii menedżerskiej