Emocjonalna

teoria

motywacji

Emocje jako
podstawowy element
życia psychicznego

.



Kategoria poznania – to czucia i
wyobrażenia



Kategoria uczyć – przeżycia
przyjemności i przykrości



Kategoria woli



Kategorie emocji (impulsje)

Elementy (kategorie) składające
się na życie psychiczne:



Poznanie i uczucia są zjawiskami
jednostronnie doznawanymi
(biernymi i pasywnymi)



Wola jest jednostronnie popędowym
przeżyciem (aktywnie czynnym)



Emocja jest doznawaniem patii
(znoszeniem czegoś), jednak z
drugiej strony jest pewnym apetitus,
np. przeżyciem głodu. To przeżycia
poznawczo-popędowe, tj. bierno-
czynne, pasywno-aktywne

1. Metoda przeciwdziałania
a) negatywna - doprowadzenie emocji do szczególnie
wysokiego stężenia, a później celowe
przeciwdziałanie jej realizacji
b) pozytywna – robienie tego czego zwykle się nie
robi, naruszenie powściągów, zakazów, tabu

2. Metoda drażnienia – wielokrotne ponawianie prób
przeżywania przeszkód, które stoją na drodze
zaspokojeniu silnie pobudzonej emocji

Metody badania emocji i ich
akcji:



Wnioskowanie dedukcyjne

–

wyprowadzenie wniosków z ogólnych przesłanek
biologicznych, o działaniu emocji



Wnioskowanie indukcyjne

–

powinno być

ukierunkowane na zbadanie co jest związane z
istotą specyficznego gatunku przeżyć
emocjonalnych i co jest od niej zależne



Badanie akcji emocji

dostarczanie

materiałów do budowania ogólnych praw
działania emocji i poznanie praw rządzących
zjawiskami psychicznymi

Inne metody badania
emocji:



Zmiany w organizmie



Ruchy lub inne procesy fizjologiczne



Postępowanie (wywołane emocjami)



Procesy psychiczne ( intelektu uczucia lub
woli wywołane emocjami

Akcje emocji to:



Fizyczne



Psychiczne



Zewnętrzne



Wewnętrzne



Widzialne



Częściowo widzialne



Złożone

Rodzaje akcji emocji:



Obiektywna - wykrywanie i nieobserwowanie
emocji na podstawie obserwowanych akcji (lub
akcji i „motorów”)

- Specjalna – rozkładanie na prostsze elementy
emocji już znanych
- Ogólna – wykrywanie emocji należących do
jakiejś szerokiej klasy
- Prosta i złożona – podstawą każdej akcji jest
wykrywanie jednej lub kilku emocji



Subiektywna – badanie emocji w sposób
introspekcyjny, za pomocą metod drażnienia i
przeciwdziałania

Rodzaje diagnoz:



Emocje specjalne –

określone pod

względem ogólnego swego charakteru i kierunku,
np. głód, strach, wstyd, ciekawość



Emocje blankietowe
(abstrakcyjne)

mogą stać się pobudką do

wszelkiego rodzaju działania, wywołane są
nakazami, zakazami, pozwoleniami, radami,
prośbami. Stanowią element przeżyć moralnych i
prawnych

Rodzaje emocji i ich
odmiany:



Emocjonalna - najprostsze emocje bez
pośrednictwa postrzeżeń czy celowości

a) Apulsywna (atrakcyjna, przyciągająca)
b) Repulsywna (odpychająca, powstrzymująca)



Uczuciowo-emocjonalna - to taka, która
pobudza emocje i postępowanie za
pośrednictwem uczuć przykrości i przyjemności



przyjemnościowo-emocjonalna

a) Apulsywna – przyjemnościowo-emocjonalna
b) Repulsywna – przykrościowo-emocjonalna



Intelektualno-emocjonalna

Typy motywacji:



Bodźcami emocji, wymuszającymi danego
postępowania, są wyobrażenia,
postrzeżenia, ale jeżeli nie są powiązane z
emocjami, nie mają samoistnej wartości
motywacyjnej

Motywacja intelektualno-
emocjonalna



Celowościowa (teleologiczna)-

ma na widoku jakiś wyobrażony stan

przyszły (osiągnięcie, zachowanie lub uniknięcie czegoś)

a)

Hedonistyczna

wyobrażenia możliwych przyjemności własnych

b)

Antyhedonistyczna

lub cudzych

c)

Utylitarna

wyobrażenie możliwych korzyści

d)

Antyutylitarna

lub strat

e)

Obiektywna

wyobrażenia wyników technicznych, naukowych



Podstawowa

wyznacza działania „dlatego, że”, a nie „dlatego aby”, ten typ motywacji

wywoływany jest za pośrednictwem wyobrażeń, dotyczących przeszłości lub teraźniejszości



Przedmiotowa

(jest najpospolitsza) postrzeżenia powodują emocje apulsywne lub

repulsywne, które bez świadomości celu powodują ruch, np. zdobywanie pokarmu



Akcyjna (niezależna)

występuje wtedy, gdy procesy emocjonalne,

pobudzające do działań, wywoływane są przez wyobrażenia akcji, tzn. odpowiednich czynności

Odmiany motywacji
intelektualno-emocjonalnej:

Motywacyjny charakter przeżyć etycznych
polega na tym, że skłaniają do jakiegoś
postępowania i zarazem powstrzymują od
jakiegoś innego
Emocje etyczne (prawne i moralne)

a)

Posiadają mistyczno-autorytatywny charakter,
wypływający z jakiegoś tajemniczego źródła

b)

przeżywamy je jako wewnętrzne ograniczenia wolności,
jako swoistą przeszkodę w wyborze i uleganiu naszym
skłonnościom

Motywacyjny charakter przeżyć
etycznych



Specyficznie prawna (bezpośrednia zasadnicza).
Wypływa z poczucia uprawnienia i powinności
do czegoś. Może ona działać w trzech formach:

1)

Aktywnej - zachęca do korzystania z
odpowiednich świadczeń ze strony innych
ludzi

2)

Pasywnej - wynika z poczucia obowiązku,
dostarczenia innym tego co im się należy

3)

Neutralnej - uświadamia o istnieniu praw osób
trzecich

)

Motywacja prawna:



Pośrednia

a)

Pomocnicza (uboczna, surogatowa,
zastępcza)



Pozytywna ma miejsce wtedy, gdy środki
prawne skłaniają do przestrzegania prawa.
Imaginacja kary i nagrody.



Negatywna zapobiega powstawaniu pokus
postępowania niezgodnego z prawem, np.
oficjalne środki kontroli

a)

Samodzielna (wolna) wyznacza
postępowanie, które nie będąc prawnie
obowiązujące uznawane jest za niezbędne i
porzyteczne