Religie
monoteisty
czne
Krystyna Wędrychowska kl. III
GB
Religie
monoteisty
czne
Krystyna Wędrychowska kl. III
GB
Czym jest monoteizm?
Nazwa wywodzi się od greckich słów
monos – „jedyny” oraz theos – „bóg”.
Jest to wiara w istnienie jedynego
Boga i wykluczająca
istnienie jakichkolwiek innych istot
boskich.
Przeciwieństwem
monoteizmu jest politeizm (bądź
ateizm).
Geneza monoteizmu
Wilhelm Schmidt
(1868 –
1954)
Według
teorii
monoteizmu
pierwotnego, głoszonej
przez
Wilhelma
Schmidta, monoteizm,
czyli wiara w
jedynego Boga, jest
pierwszą formą religii
dzisiejszych
i
prehistorycznych
ludów
zbieracko
–
łowieckich.
Główne założenia teorii
Schmidta
religia dzisiejszych ludów prakultury ma
zasadniczo
charakter
monoteistyczny,
wyrażający się w uznaniu i kulcie Istoty
Najwyższej,
będącej
prawodawcą
moralnym;
zrekonstruowana i istniejąca wcześniej
religia pramonoteistyczna, czyli najstarsza
wspólna
religia
ludzkości,
wyjaśnia
monoteistyczny
charakter
religii
dzisiejszych ludów zbieracko-łowieckich;
praobjawienie jest głównym źródłem
pramonoteizmu, a ostatecznie i religii
monoteistycznej.
Istoty wyższe
istoty wyższe są stworzone przez Istotę
Najwyższą, a ich siły i zdolności
pochodzą od niej;
istoty
wyższe
otrzymują
od
Istoty
Najwyższej uprawnienia i funkcje, których
sprawowanie
jest
kontrolowane
i
ostatecznie zależne od niej;
bezpośrednie relacje między ludźmi a Istotą
Najwyższą, wyrażające się w kulcie
i przestrzeganiu kodeksu moralnego, nie są
przez istoty wyższe ograniczane.
Cechy Boga według
monoteistów
Monoteiści zazwyczaj przypisują Bogu
cechy doskonałości takie jak:
omnipotencja (czyli wszechmoc),
omniscjencja (czyli wszechwiedza),
omniprezencja
(czyli
wszwechobecność)
oraz najwyższą dobroć w rozumieniu
etycznym.
Wyznania monoteistyczne
Wyznaniami monoteistycznymi
są trzy religie określane jako
abrahamiczne:
judaizm,
chrześcijaństwo i islam, a
także nowe religie powstałe na
ich gruncie, takie jak sikhizm,
rastafari, babizm i bahaizm.
Idea jedynego Boga znana jest
też w zaratusztrianizmie
(Ahura Mazda) i w większości
odłamów hinduizmu.
Monoteizm w judaizmie
Starożytna religia Izraelitów,
wprowadzona przez Mojżesza,
była
najprawdopodobniej
henoteistyczna.
Jahwe
był
jedynym bogiem Żydów, ale
inne ludy miały swoich bogów,
np. Baal był uważany za boga
Kananejczyków. Stąd pierwsze
przykazanie dekalogu Mojżesza
brzmi "Nie będziesz miał bogów
cudzych przede mną".
Monoteizm chrześcijański
Zdecydowana
większość
wyznań
chrześcijańskich
jest
monoteistyczna.
Istotnie
różni
je
uznawanie
koncepcji
trynitarnej
lub
jej
odrzucenie (odłamy
antytrynitarne
i
tryteistyczne)
Monoteizm w islamie
Muzułmanie
uważają
Boga
za
najwyższego
władcę
wszechświata,
jedyną istotę doskonałą i godną czci.
Allah w Koranie jest praktycznie tym
samym bogiem co Jahwe w Starym
Testamencie, a koncepcja Trójcy jest
uznawana
przez
muzułmanów
za
absurdalną. Sama nazwa islam oznacza
podporządkowanie się woli Boga, która
przejawia
się
we
wszystkich
wydarzeniach.
Allah
jest
„wszechmocnym,
wszechwiedzącym,
sprawiedliwym panem świata, stwórcą
nieba i ziemi, życia i śmierci”
Monoteizm hinduistyczny
Większość praktykujących
hinduistów wierzy w Boga
zwanego
najczęściej
Brahmanem lub Iśwarą.
Wiele odłamów oddaje
cześć swoim bóstwom,
będącymi
następcami
Brahmana.
Statua boga Śiwy
Monoteizm w sikhizmie
Sikhizm kładzie podobnie jak
wisznuizm, śiwaizm i religie
abrahamowe
nacisk
na
jedyność Boga i uznaje, że
można
go
czcić
pod
dowolnym imieniem i postacią
(hinduistyczną, muzułmańską,
chrześcijańską),
a
sami
sikhowie zwą go Akal Purakh
lub Waheguru.
Khanda,
symbol
sikhizmu
Źródła
„
Leksykon Religii Od A do Ż” wyd. Muza SA Warszawa
1994;
„Religia. Encyklopedia PWN” wyd. PWN Warszawa 2002;
„Religie Świata. Encyklopedia PWN” wyd. PWN
Warszawa 2007;
http://religie.wiara.pl
http://www.kosciol.pl
http://judaizm.republika.pl
http://www.allah.org
http://siwasakti.pl
http://wikipedia.org
Koniec
Dziękuję
za
uwagę