Broń Masowego
Rażenia

„Broń Atomowa jest bronią
absolutną” – Bernard Brodie

„16 Lipca 1945 r.
świat wszedł w nową
erę, erę nuklearną” –
Herman Kahn

 Siła rażenia jest daleko większa niż w przypadku

konwencjonalnego materiału wybuchowego – największe

bomby są zdolne zniszczyć całe miasta.

Pojęcie i Istota Zagrożeń

asymetrycnych

Zagrożenia asymetryczne to takie, których celem jest zniwelowanie lub

redukcja przewagi przeciwnika poprzez zastosowanie taktyki i dostępnej

broni w niekonwencjonalny sposób, pozwalający na wykorzystanie

zarówno słabych punktów przeciwnika, jak i własnej przewagi w jakimś

elemencie prowadzonej operacji.

Przejawem zagrożeń asymetrycznych
mogą być działania terrorystyczne,
podjęte na terytorium państwa, które
wysłało swe wojska w rejon konfliktu.

Polska jako czynny uczestnik koalicji
antyterrorystycznej, posiadający
kontyngenty w wielu różnych misjach,
zarówno pod auspicjami różnych
organizacji międzynarodowych jest
bardzo narażona na tego rodzaju
zagrożenia. Brak doświadczenia w
zakresie reagowania w sytuacjach
takiego zagrożenia dodatkowo
wzmacnia skalę tego czynnika, m. in.
brak jest w naszym kraju etatowego
Centrum Zarządzania Kryzysowego
powoduje, że nie można mówić o
koordynacji działań związanych z
przeciwdziałaniem tego typu
zagrożeniom

Kolejnym zagrożeniem jest proliferacja broni masowego rażenia.
Coraz więcej państw zaliczanych do mniej rozwiniętych a więc i o
mniejszej stabilności politycznej weszła już w posiadanie broni
rakietowej o średnim zasięgu. Część z nich wyprodukowała już
głowice nuklearne a pozostałe do tego dążą. Należy również
pamiętać o broni chemicznej i biologicznej, która jest dużo
łatwiejsza do wyprodukowania i dużo tańsza. Rozprzestrzenianie
broni masowego rażenia należy również rozumieć w ten sposób, że
dostęp do nich mogą mieć lub wkrótce uzyskać organizacje
terrorystyczne, co zdecydowanie zwiększa skalę zagrożeń
asymetrycznych. Ponadto przez broń masowego rażenia należy
rozumieć również jej półprodukty lub komponenty (np. pluton), które
użyte w sposób planowy mogą doprowadzić do zagrożeń na wielką
skalę.

Broń atomowa z nowoczesnymi środkami jej przenoszenia nie jest, jak ją

niekiedy nazwano w sposób nieścisły, bronią taką samą jak każda inna,

tylko bardziej potężną. Przede wszystkim ze względu na na jej siłe, nie

można jej porównać z niczym innym, cośmy znali Dotychczas. Bomba

atomowa o średniej mocy 20KT ma siłę wybuchu równą silę Salwy 4mln

dział 75mm. Bomba termojądrowa o średniej mocy 1MT jest

równoważna salwie 200mln. Dział 75mm. Tę niezmierną siłę, której

skuteczność zwielokrotniają jeszcze opady Promieniotwórcze, wyzwala i

kieruję na cel zaledwie kilku ludzi. Jest to niezwykła rewolucja. – Andre

Beaufre

Do tej pory celem dowódców wojskowych było wygrywać wojnę.

Odtąd ich głównym celem

Będzie im zapobiegać. – Bernard Brodie

Historia broni jądrowej

•Eksplozja próbna:

• 16 lipca 1945 – pustynia w

stanie Nowy Meksyk (USA), miejsce
próby nazywano nieoficjalnie Jornada
del Muerto (Podróż Umarłego).
(Bomba Trinity);

•Użycie bojowe:

• 6 sierpnia 1945 startująca z

wyspy Tinian superforteca B-29 Enola
Gay lotnictwa USA zrzuciła na miasto
4-tonową uranową bombę
atomową Little Boy.

• W czasie II wojny światowej 9

sierpnia 1945 r. o godz. 11:02
amerykański pilot Charles
Sweeney sterujący superfortecą B-
29 Bock's Car zrzucił na Nagasaki
drugą bombę atomową (Fat Man),
która zabiła 75 tys. ludzi oraz
zniszczyła blisko połowę miasta

Bernard Brodie nie miał wątpliwości że broń

atomowa nie pozostanie monopolem

Amerykanów. Był też pewien że jeśli dojdzie do

wojny między państwami posiadającymi

Tę broń, nie będzie można się obronić przed jej

użyciem przez państwo które zostało nią

Zaatakowane jako pierwsze.

Arsenał nuklearny świata

Arsenał nuklearny państw
:

•od 1945 – USA – 10 000 głowic (w
dniu 04.05.2010 r. amerykańskie
Ministerstwo Obrony ogłosiło, że
posiada 5113 głowic nuklearnych)

•od 1949 – ZSRR/Rosja – 16 000

•od 1952 – Wielka Brytania – 160

•od 1960 – Francja – 350

•od 1964 – Chiny – 200

•od 1974 – Indie – 160

•od 1979 – Izrael – 150

•od 1998 – Pakistan – 50

•od 2006 – Korea Północna – 15

29 sierpnia 1949r. ZSRR przeprowadził pierwszą udaną próbę atomową na

terenie swojego kraju, od tego momentu zakończył się atomowy monopol

Ameryki.

Cztery sposoby uchronienia się przed bezprzykładnym

niebezpieczeństwem jakim jest broń atomowa:

a) Zapobiegawcze zniszczenie broni przeciwnika

b) Przechwytywanie broni atomowej

c) Zabezpieczenie fizyczne przed skutkami wybuchu

d) Groźba odwetu

Od chwili pojawienia się broni atomowej po dzień dzisiejszy

stosowano lub próbowano

Stosować w różnych sytuacjach i w odniesieniu do różnych

jej posiadaczy (lub dążących

Do jej zdobycia) wszystkie wyżej wymienione sposoby

zapobieżenia użycia broni nuklearnej.

W okresie Zimnej Wojny dominującym sposobem stało się

odstraszanie.

Broń Masowego Rażenia, symetryczne odstraszanie

Metoda odstraszania nie jest niczym nowym , znana jest z
działań starożytnych Greków
I odnajduję się także w rzymskiej sentencji „Si Vis Pacem,
Para Bellum”; co oznacza „Jeśli
Chcesz pokoju szykuj wojnę”.
Strategia odstraszania polega po prostu na przekonaniu
przeciwnika ,że koszty i ryzyko
Związane z danym działaniem przewyższą korzyści; wojna
jest zwyczajnie nieopłacalna.

Broń jądrowa stanowiła ważny element strategii sojuszu będąc
istotną częścią realizacji założeń jego doktryny wojennej. Początkowo
jedynym państwem NATO, które dysponowało tą bronią były Stany
Zjednoczone. W chwili powstania sojuszu posiadały one 235 bomb
jądrowych. W 1953 r. do państw nuklearnych NATO dołączyła Wielka
Brytania a w 1964 r. Francja. Potencjał tych państw rósł stosunkowo
wolno i ustabilizował się dopiero w połowie lat siedemdziesiątych XX
w. na poziomie 350 i 250 ładunków jądrowych. Początkowo broń
jądrowa stanowiła „miecz” sojuszu, który miał być użyty do odparcia
ewentualnej agresji. Rolę „tarczy” spełniały siły konwencjonalne. W
1967 r., po przyjęciu przez NATO amerykańskiej doktryny
elastycznego reagowania, siły jądrowe przejęły rolę „tarczy”, którą z
czasem określano jako ”parasol jądrowy”.

Strategia zmasowanego odwetu przyjęta w USA w 1950 r. a
zaadoptowana przez sojusz NATO w 1957 r. Zakładała ona wykonanie
uderzeń jądrowych na państwa Układu Warszawskiego w odpowiedzi
na poważniejszy atak militarny. Dopuszczała również wykonanie
uprzedzającego ataku jądrowego w przypadku stwierdzenia
zagrożenia bezpieczeństwa państw sojuszu. Szczególną rolę w wojnie
miało odgrywać lotnictwo strategiczne oraz okręty podwodne
uzbrojone w pociski balistyczne SLBM, przy czym te ostatnie z
przyczyn technicznych uznawane były za broń wyłącznie odwetową.

Dla zapewnienia skuteczności i szybkości działań rozbudowano
system baz wojskowych rozmieszczonych wokół państw "bloku
wschodniego". Od 1953 r. na terenie Europy rozlokowano broń
nuklearną w postaci rakiet średniego zasięgu i bomb jądrowych.
Koalicyjny charakter strategii wojennej przejawiał się głównie w
podziale zadań. Amerykańskie siły zbrojne miały wykonać
strategiczne uderzenia jądrowe, operacje morskie miały być
realizowane przez floty wojenne USA i państw europejskich,
natomiast działania bojowe na terenie Europy miały być
prowadzone głównie przez siły lądowe i lotnictwo taktyczne
europejskich państw NATO

W 1961 r. opracowano strategię elastycznego
reagowania, która została przyjęta przez NATO w 1967 r.
Zakładała ona możliwość prowadzenia działań wojennych
zarówno z wykorzystaniem broni jądrowej, jak i bez niej. W
przypadku ataku państw UW przewidywano prowadzenie
działań o charakterze konwencjonalnym, a w sytuacji ich
niepowodzenia wykorzystanie taktycznej broni jądrowej na
ograniczoną skalę.

Strategiczna broń jądrowa miała być użyta dopiero po jej
zastosowaniu przez ZSRR. Główną rolę w ewentualnym
uderzeniu odegrać miał amerykański potencjał jądrowy,
którego wykorzystanie określały plany operacyjne SIOP (Single
Integrated Operational Plan). Przewidywały one różne warianty
uderzeń o ograniczonym lub masowym charakterze w celu
osiągnięcia założonych celów wojennych.

W 1991 została przyjęta tzw. Nowa koncepcja strategiczna.
Zakładała ona utrzymanie wystarczających sił konwencjonalnych i
nuklearnych zdolnych do odstraszania ewentualnych agresorów i
prowadzenie działań zapobiegających ewentualnym konfliktom
zbrojnym na świecie. Skoncentrowano się też na zagwarantowaniu
bezpieczeństwa państw sojuszu w warunkach różnorodnych i
wielokierunkowych zagrożeń międzynarodowych (konflikty
etniczne i terytorialne, rozprzestrzenianie broni masowego rażenia
i technologii uzbrojenia, przerwanie dostaw surowców
strategicznych, terroryzm i sabotaż). W 1999 koncepcja ta uległa
aktualizacji w oparciu o doświadczenia misji NATO w b. Jugosławii.

Co się tyczy Sowieckiej doktryny nuklearnej to nie była ona dyskutowana i
analizowana tak jak na zachodzie. Sowieccy stratedzy nie mieli
wątpliwości ,że przyszła wojna światowa z „imperialistami” nawet jeśli
rozpocznie się jako konflikt lokalny stanie się nieuchronnie wojną rakietowo
– jądrową z udziałem supermocarstw. Podstawowa różnica między
strategiami zachodnimi a Sowiecką strategią nuklearną polegała na tym, iż
o ile celem pierwszej było odstraszanie o tyle celem drugiej zwycięstwo w
wojnie nuklearnej. Sowieci przygotowywali się właśnie przede wszystkim do
prowadzenia wojny w warunkach obustronnego i masowego użycia broni
jądrowej. W myśli sowieckiej można wyróżnić dwa centralne założenia po
pierwsze sprawą zasadniczą jest pierwsze uderzenie które powinno
rozstrzygnąć o losach konfliktu po drugie wojna nuklearna jest wojną
totalną, której wynik będzie znany w kilkadziesiąt minut po jej rozpoczęciu.

W wyniku rozpadu systemu dwubiegunowego znacznie zmalało

prawdopodobieństwo wybuchu konfliktu zbrojnego na dużą skalę z

użyciem broni jądrowej. Rosja nie zamierzała jednak rezygnować z

rozbudowanego arsenału jądrowego, ponieważ postrzegała

utrzymanie parytetu z USA w tej dziedzinie jako gwarancję swojej

mocarstwowości. Pomimo to, ze względu na kryzys gospodarczy,

władze rosyjskie zostały zmuszone do ograniczania potencjału

nuklearnego. Sposobem na utrzymanie parytetu było zatem

powiązanie redukcji z realizacją układów rozbrojeniowych

zawartych z USA, przewidujących obustronną i stopniową (a więc

najmniej kosztowną) likwidację broni strategicznej

W latach 2000–2003 nastąpił powrót do traktowania nuklearnych sił
strategicznych jako podstawowego instrumentu gwarantującego
bezpieczeństwo państwa, zwłaszcza w sytuacji, gdy inne państwa
(lub sojusze) dysponują znaczną przewagą w siłach
konwencjonalnych. Przyczynił się do tego także splot czynników
wewnętrznych (szybszy wzrost gospodarczy umożliwiający
zwiększenie środków na reformę sił zbrojnych) i zewnętrznych
(wzrost poczucia zagrożenia w związku z interwencją NATO w
Kosowie, wypowiedzeniem przez USA Układu ABM i ich planami
budowy własnego strategicznego systemu obrony
przeciwrakietowej,zmianami w doktrynie bezpieczeństwa
narodowego USA i wreszcie interwencją koalicji pod dowództwem
USA w Iraku).

Asymetryczność Konfliktów niemilitarnych

ujęcie Politologiczne

Zagrożenia zostały również zaliczane
przez niektórych politologów do
zagrożeń kulturowych. Wiążą się one,
przede wszystkim z pojęciem
tożsamości narodowej. Można ją
umiejscowić w dwóch warstwach:
podstawowej, którą stanowią
integrujące naród wartości duchowe
oraz materialnej, które tworzą
symbole, będące pochodną tych
wartości. 

Wśród tych wartości  i symboli są również takie, które rozwijają
świadomość obronną obywateli a więc mają ścisły związek z
bezpieczeństwem państwa. Świadomość ta warunkuje ich zachowanie
w sprawach związanych z obronnością i może motywować do
określonych działań. 

Tożsamość kulturowa wpływa również na charakter stosunków z innymi
krajami, na stopień wzajemnego zrozumienia, sympatii lub
antagonizmów. 
Tożsamość narodowa podlega ciągłej ewolucji. Jej ciągłość wyznaczają
tradycje kulturowe narodu, natomiast o wszystkich zmianach przesądza
internacjonalizacja wartości, pochodząca głównie ze środowiska
międzynarodowego. Konieczna jest tutaj równowaga. 

Po transformacji, gdy Polska otworzyła się na świat, w okresie integracji
z Unią Europejską i globalizacji ekonomii zaczynają dominować w
naszym kraju tendencje zmienne. Szerokie kontakty międzyludzkie,
środki masowego przekazu, szeroko pojęta kultura masowa a nawet
kosmopolityczne zwyczaje żywieniowe sprzyjają unifikacji tożsamości
kulturowej 
na skalę niemalże globalną. Niektóre wytwory kultury masowej, typowo
komercyjne, 
są sprzeczne z naszym charakterem narodowym i tradycjami, w tym z
tymi, które rozwijają świadomość obronną. 

Nie demonizując wagi problemu można stwierdzić, 
że mamy do czynienia zarówno z pozytywnymi jak i negatywnymi
następstwami tego procesu. Pozytywne to wzajemne poznanie się
społeczeństw sprzyjające łamaniu źle kojarzonych stereotypów i
budowaniu wzajemnego poznania i akceptacji. Negatywne to brak
pielęgnowania tradycji i kultury narodowej decydujących o identyfikacji
z ojczyzną.

Najpotężniejsza bomba atomowa

Najpotężniejszą bombą atomową była Car Bomba (ang. Tzar lub Big
Iwan). Eksplozji dokonał Związek Radziecki 30 października 1961 r. na
wyspie Nowa Ziemia położonej na Morzu Arktycznym, na północnych
krańcach obecnej Rosji. Była to dwustopniowa bomba termojądrowa,
czyli oparta na fazie syntezy lekkich jąder atomowych, zainicjowanej
detonacją jądrową. Miała moc 58 megaton czyli w przybliżeniu 4000
bomb zrzuconych na Hiroszimę. Mimo że zmniejszono jej moc ze
względów bezpieczeństwa (Car Bomba zaprojektowana została jako broń
trójfazowa i mogła ona osiągnąć nawet 150 megaton, ale wówczas
obszar objęty zniszczeniami, mimo dużego odosobnienia, objąłby kilka
większych miast północnej Rosji, a opad radioaktywny zagroziłby całej
Europie, toteż zrezygnowano z trzeciej fazy rozszczepiania), część
skalistych wysepek, w których otoczeniu dokonano detonacji,
wyparowała, a sam wybuch był odczuwalny nawet na Alasce. Bomba ta
nazywana była także złowieszczo "Zabójcą Miast". Bomba mogłaby
zniszczyć miasto wielkości Londynu.

Bibliografia

1. R. Kuźniar „Polityka i siła”
2. http://wyborcza.pl.html
3. http://www.pism.pl
4. http://pl.wikipedia.org/wiki/NATO

Dziękujem
y za
uwagę