- DOKONAJ PORÓWNANIA SYSTEMÓW PODATKÓW
POŚREDNICH RÓŻNYCH KRAJÓW
CZŁONKOWSKICH UE
- DOKONAJ ANALIZY ZAGRANICZNYCH INWESTYCJI
BEZPOŚREDNICH NA OBSZARZE UE
Podatek pośredni jest to danina publiczna płacona
w pieniądzu, przymusowa, bezzwrotna,
niezwiązana, zasilająca budżet państwa.
Do podatków pośrednich zaliczamy:
- Podatek akcyzowy
- VAT
- Podatek od gier losowych
Ostateczne opłacenie i odprowadzenie całości
podatku do budżetu państwa następuje zazwyczaj
w momencie, gdy dany towar lub usługa zostaje
nabyta przez finalnego użytkownika (tak jest w
przypadku podatku VAT).
Nazwa "pośredni" wywodzi się od
sposobu jego pobierania. Podatek ten
płacony jest nie bezpośrednio w
urzędzie skarbowym, tylko przy
nabywaniu dobra (np. podatek VAT
wliczony jest w cenę wielu artykułów -
np. samochodów) lub usługi (podatek
od gier losowych jest już wliczony w
cenę jaką musimy zapłacić by móc
uczestniczyć w grze losowej np.
poprzez kupienie losu na loterii).
VAT
Podatek od towarów i usług (VAT) płacony jest w
momencie zakupu towarów i usług przez finalnego
odbiorcę. Istotą konstrukcji tego podatku jest
wielofazowość –przedsiębiorstwo, które zakupiło
surowce, materiały i usługi używane do dalszej
produkcji, może odliczyć sobie zapłacony podatek
VAT, tak by nie został on naliczony podwójnie (raz
w momencie opodatkowania tych surowców, a po
raz drugi przy opodatkowaniu finalnego produktu).
PODATEK AKCYZOWY
Podatek akcyzowy jest specyficznym podatkiem
od spożycia, płaconym w momencie zakupu
niektórych towarów i usług przez finalnego
odbiorcę. Zazwyczaj podatek ten stosuje się o
odniesieniu do towarów uznawanych za
luksusowe, charakteryzujące się sztywnym
popytem (czyli takim, który nie spada wraz ze
wzrostem ceny) albo towarów, których spożycie
państwo chce ograniczyć z przyczyn społecznych.
Podatek akcyzowy jest jednym z najstarszych
podatków, jakie zna historia gospodarki (w Polsce
wprowadzono go w średniowieczu). Typowymi
towarami opodatkowanymi akcyzą są: alkohol,
paliwa silnikowe oraz tytoń.
Opodatkowaniu akcyzą podlegają następujące
kategorie wyrobów:
produkty energetyczne (ogólnie wszystkie wyroby
służące dla celów napędowych lub grzewczych),
energia elektryczna,
napoje alkoholowe (piwo, wino, produkty
pośrednie, wyroby spirytusowe),
wyroby tytoniowe (papierosy, cygara, cygaretki,
tytoń do palenia),
ROLA PODATKÓW POŚREDNICH
1) Stanowią automatyczny stabilizator koniunktury dzięki wrażliwości
na zmiany poziomu dochodu narodowego, zatrudnienia i innych
wartości ekonomicznych, samoistnie reagują na zmianę koniunktury.
2) Pełnią role stymulacyjna - są wykorzystywane jako instrument
oddziaływania na decyzje podmiotów gospodarczych.
3) Wpływają na decyzje dostawców i konsumentów tym samym
wpływają na poziom konsumpcji(obniżenie podatków zwiększą popyt,
natomiast wzrost podatków działa odwrotnie)
4) Podatki pośrednie mogą promować konsumpcje jednych towarów, a
zniechęcać do konsumpcji innych
5) Są bardzo ważne przy słabej administracji podatkowej ze względu na
duża ściągalność
6) Podnoszenie VATu działa jako zachęta dla producentów do
poprawiania efektywności kosztowej w celu zachowania tego samego
poziomu zysku.
Podatki w Unii Europejskiej można podzielić
na podatki bezpośrednie i pośrednie.
Jedynie podatki pośrednie zostały
zharmonizowane, natomiast podatki
bezpośrednie są zróżnicowane w
poszczególnych krajach członkowskich.
Stawka podstawowa (ang. standard rate) podatku
VAT nie może być niższa niż 15%, nie ma natomiast
ustalonej górnej granicy (obecnie najwyższa
stawka w UE i na świecie jest w Szwecji, wynosi
25%). Dodatkowo każdy kraj członkowski może
zastosować tylko jedną stawkę obniżoną (reduced
rate) w stosunku do stawki podstawowej. Stawka
zerowa (zero rate) może być stosowana jedynie w
stosunku do dostaw wewnątrzwspólnotowych oraz
eksportu towarów do krajów trzecich (niebędących
członkami UE). Obecnie kraje członkowskie zgodnie
z wynegocjowanymi warunkami mogą stosować
stawkę przejściową (parking rate). Dla przykładu w
Polsce stawką przejściową jest obniżona stawka 7%
oraz stawka 3% dla nieprzetworzonych produktów
rolnych.
V
A
T
W
K
R
A
JA
C
H
U
E
Stawka ulgowa (preferencyjna) VAT: stawka
należna od importu dzieł sztuki, przedmiotów
kolekcjonerskich i antyków, oraz od dostawy i
WNT dzieł sztuki.
Stawka przejściowa od usług remontowo-
budowlanych, dostawy obiektów budowlanych
oraz usług gastronomicznych.
Stawka zredukowana VAT: na towary i usługi
związane z rolnictwem, w tym produkty rolne,
głównie wymienione w załączniku nr 6 do ustawy,
a także stawka VAT należna od taksówkarzy
rozliczających się VAT ryczałtowo.
VAT W POLSCE
Podstawową stawką podatku VAT w Polsce jest 23
proc. Przy niektórych czynnościach stawka ta jest
niższa, i może wynosić:
8 proc.
7 proc.
5 proc.
0 proc.
sprzedaż zwolniona (zw)
Inwestycje zagraniczne na
obszarze UE
Inwestycje bezpośrednie to bezpośrednie nakłady
na środki trwałe (np. maszyny, całość lub
wydzieloną część przedsiębiorstwa).
W zakresie bilansu płatniczego obejmują one te
inwestycje, w których inwestorzy (określani tu
mianem inwestorów bezpośrednich) pragną
uzyskać znaczący stopień kontroli nad
przedsiębiorstwem (określanym tu
przedsiębiorstwem bezpośredniego
inwestowania). Mają więc charakter bardziej
trwały niż inwestycje portfelowe, które
charakteryzują się większą płynnością i
podatnością na wpływ kapitału spekulacyjnego.
W statystyce bilansu płatniczego najczęściej
wykorzystywanym wskaźnikiem pozwalającym
odróżnić inwestycje bezpośrednie od inwestycji
portfelowych jest posiadanie tzw. trwałego
wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstwa.
Wyraża się to posiadaniem minimum 10% akcji
zwykłych lub 10% głosów
na walnym
zgromadzeniu akcjonariuszy.
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ)
(ang. foreign direct investment - FDI) według
definicji UNCTAD, IMF i OECD są kategorią
międzynarodowych inwestycji, dokonywanych
przez rezydenta jednego kraju (nazywanym
„inwestorem bezpośrednim” lub „firmą
matką”) z zamiarem sprawowania
długotrwałej kontroli w przedsiębiorstwie
innego kraju (nazywanym „przedsiębiorstwem
bezpośredniej inwestycji” lub „firmą-córką”).
Przez „długotrwałą kontrolę” rozumie się tutaj
istnieje długoterminowych relacji pomiędzy
inwestorem bezpośrednim i przedsiębiorstwem
bezpośredniej inwestycji oraz istotny poziom
oddziaływania, który daje inwestorowi
bezpośredniemu efektywny głos w zarządzaniu
przedsiębiorstwem bezpośredniej inwestycji. Aby
inwestycję uznać za BIZ, minimalny próg
zaangażowania kapitałowego inwestora
bezpośredniego w przedsiębiorstwie
bezpośredniej inwestycji ustalono na poziomie
10%.
Zgodnie z powyższą definicją, komponentami
BIZ są: kapitał zakładowy (equity capital),
reinwestowane zyski (reinvested earnings)
oraz inny kapitał (other capital).
Reasumując, BIZ są to długookresowe
inwestycje, podejmowane przez
przedsiębiorstwo lub osobę fizyczną jednego
kraju w przedsiębiorstwo innego kraju, z
zamiarem sprawowania kontroli nad nim i
czerpania z niego zysku. Przy czym istotą BIZ
jest transfer nie tylko kapitału, ale również
pracy i wiedzy (technologicznej,
marketingowej i organizacyjnej.
Największą BIZ w Polsce w 2009 roku
była montażownia maszyn
przeładunkowych fińskiej firmy
Cargotec w Stargardzie
Szczecińskim, która wynosiła 64,4
mln euro
W 2010 roku – była firma
Swedspan/IKEA. Łączna
wartość inwestycji to 160 mln euro
NAPŁYW BIZ DO POLSKI W LATACH 1994-
2010
NAPŁYW BIZ W 2009
Miejsce na
świecie
w
2004 r.
Kraj
Wartość
napływu ZIB
(w mld USD)
1
USA
95,9
2
Wielka
Brytania
78,4
3
Chiny
60,6
4
Luksembur
g
57
5
Australia
42,6
6
Belgia
34,4
7
Hongkong
(Chiny)
34,0
8
Francja
24,3
9
Hiszpania
18,4
10
Brazylia
18,2
Najwięksi odbiorcy zagranicznych inwestycji
bezpośrednich na świecie w 2004 r.
UDZIAŁ WYBRANYCH KRAJÓW W
NAPŁYWIE ZIB DO WIELKIEJ BRYTANII
Wykonała: Grupa 3