Profil popytu

Opracowanie prezentacji współfinansowane

przez Unię Europejską w ramach

Europejskiego Funduszu Społecznego

aktualizacja: 11.10.2011

Prezentacja dystrybuowana bezpłatnie, udostępniana do celów dydaktycznych.

autor: mgr Janusz Gniewkowski
recenzent: mgr Wojciech Zalewski

Profil popytu

PLAN PREZENTACJI

1) Szereg czasowy popytu
2) Graficzna prezentacja rozkładu popytu

a) Liczebność występowania
b) Gęstości, prawdopodobieństwa

3) Parametry opisujące profil popytu

a) Średnia arytmetyczna
b) Odchylenie standardowe
c) Współczynnik zmienności

4) Różne rodzaje profili popytu
5) Rozkłady teoretyczne
6) Zadanie
7) Rozwiązanie

foto: iStockphoto.com

SZEREG CZASOWY POPYTU

Szereg czasowy popytu

to uszeregowane chronologicznie wartości popytu w

kolejnych, przyjętych do obserwacji jednostkach czasu. W postaci graficznej
jest

źródłem

wiedzy

o charakterze zmian tego popytu w czasie, wskazuje na istnienie trendów,
sezonowości itp

1)

.

Dla prognozy i oceny niepewności konieczne jest przedstawienie popytu w
formie graficznego rozkładu częstości występowania.

1) S. Krzyżaniak, P. Cyplik, „Zapasy i magazynowanie”, Tom I. Zapasy, Wyd. 2, Biblioteka Logistyka, Poznań
2008.

Profil popytu

Tygodnie

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

Poniedział

ek

10

10

13

10

10

13

9

7

8

11

12

9

Wtorek

8

12

9

11

9

8

11

10

12

11

12

10

Środa

11

9

8

11

12

11

10

11

12

13

9

11

Czwartek

12

9

10

11

11

12

11

11

12

12

10

10

Piątek

12

8

9

10

12

13

12

11

13

8

10

11

Sobota

13

8

10

10

9

10

9

13

9

9

11

11

GRAFICZNA PREZENTACJA ROZKŁADU POPYTU

W komórce C13 wpisz formułę

=SUMA.JEŻELI($C$4:$N$9;C12)/C12

zatwierdź

Enter, a następnie przeciągnij do komórki I13 (dane do profilu
liczebności występowania).

W komórce C14 wpisz formułę

=C13/$J$13

zatwierdź Enter, a następnie

przeciągnij
do komórki I14 (dane do profilu gęstości, prawdopodobieństwa).

Profil popytu

LICZEBNOŚĆ WYSTĘPOWANIA

Profil popytu to graficzna prezentacja rozkładu popytu, liczebności
występowania,
która wskazuje ile razy w danym okresie pojawiła się dana wielkość.

Graficzny wykres powstał z wiersza 13

Profil popytu

GĘSTOŚCI, PRAWDOPODOBIEŃSTWA

Profil popytu to graficzna prezentacja rozkładu popytu, częstości (gęstości),
która odpowiada na pytanie jak często, czyli z jakim prawdopodobieństwem.

Graficzny wykres powstał z wiersza 14

Profil popytu

GĘSTOŚCI, PRAWDOPODOBIEŃSTWA

Możemy prognozować nie tylko, z jakim prawdopodobieństwem może
wystąpić w danym dniu określony popyt, ale także CO WAŻNIEJSZE, z jakim
prawdopodobieństwem nie wystąpi popyt większy od określonej wartości
(wartość skumulowana)

2)

.

Z jakiej kolumny powstanie profil liczebności występowania a z jakiej
gęstości?

Ile Jan K. powinien mieć codziennie zapasu dżemu w sklepie, aby
prawdopodobieństwo obsłużenia wszystkich klientów było większe niż 0,9
czyli 90%?

2) S. Krzyżaniak, P. Cyplik, „Zapasy i magazynowanie”, Tom I. Zapasy, Wyd. 2, Biblioteka Logistyka, Poznań
2008.

Profil popytu

PARAMETRY OPISUJĄCE PROFIL POPYTU

Zmiany losowe popytu, ilustrowane zmianami w czasie i profilem popytu,
można
w najprostszym ujęciu opisać dwoma parametrami:

1) wartość średnia:

2) odchylenie standardowe:

Profil popytu

n

P

n

P

P

P

P

P

i

n















...

3

2

1

1

)

(

1

)

(

...

)

(

)

(

2

2

2

2

2

1

























n

P

P

n

P

P

P

P

P

P

i

n

p



PARAMETRY OPISUJĄCE PROFIL POPYTU

W arkuszu kalkulacyjnym Excel wartość średniej oraz odchylenie standardowe
obliczymy z formuły:

1) Wartość średnia:

=ŚREDNIA(zakres)

2) Odchylenie standardowe:

=ODCH.STANDARDOWE(zakres)

Jeżeli odchylenie standardowe podzielimy przez wartość średnią to
otrzymamy

współczynnik zmienności:

Współczynnik zmienności bardziej obiektywnie będzie charakteryzował profil
popytu.

Profil popytu

P

V

p

p





RÓŻNE RODZAJE PROFILI POPYTU

Zasady generalne:

1) Dla szybko rotujących produktów postać profilu (profil normalny) jest

oddalona od zera, wraz z przesuwaniem się bliżej zera produkty rotują
wolniej.

2) Dla szybko rotujących produktów współczynnik zmienności jest mniejszy,

rośnie
w miarę przesuwania się w lewo. Współczynnik jest dobrym wskaźnikiem
oceny szybkości obrotu oraz klasyfikacji do grup X,Y lub Z z klasyfikacji
XYZ.

Profil popytu

ROZKŁADY TEORETYCZNE

Profil popytu

Typ rozkładu

Zależność

Analiza XYX

Wykres

Rozkład normalny

odchylenie

standardowe

p

jest zazwyczaj

mniejsze od wartości

średniej P

V

p

≤1

szybko rotujące

- grupa X, czasem Y

Rozkład Poissona

zachodzi

wolniej rotujące

- grupa Y i Z

Rozkład wykładniczy

zachodzi

wolno rotujące

- grupa Z

p

P



2



p

P







ROZKŁADY TEORETYCZNE

Dla praktycznego wykorzystania rozkładów konieczna jest znajomość i
właściwa interpretacja dwóch funkcji:

• funkcja prawdopodobieństwa (gęstości),

z niej dowiemy się, jakie jest

prawdopodobieństwo wystąpienia rozpatrywanej zmiennej (popytu) czyli 0
„FAŁSZ”,

• funkcja skumulowanego prawdopodobieństwa

, która mówi o tym, jakie jest

prawdopodobieństwo, że zmienna (popyt) nie przekroczy rozpatrywanej
wartości czyli 1 „PRAWDA”.

Dla ROZKŁADU NORMALNGO (formuła w Excelu):

=ROZKŁAD.NORMALNY(zmienna;wartość średnia;odchylenie

standardowe;kumulacja)

Dla ROZKŁADU POISSONA (formuła w Excelu):

=ROZKŁAD.POISSON(zmienna;wartość średnia;kumulacja)

Dla ROZKŁADU WYKŁADNICZEGO (formuła w Excelu):

=ROZKŁAD.EXP(zmienna;1/wartość średnia;kumulacja)

Profil popytu

ZADANIE

Wcielając się w rolę pracownika sklepu spożywczego „Zosia” zaplanuj, ile Jan
K.

powinien

mieć

codziennie

zapasu

kawy

w

sklepie,

aby

prawdopodobieństwo obsłużenia wszystkich klientów było większe niż 0,8?
Wykorzystaj dane w załącznikach 1 i 2.

Załącznik 1

Szereg czasowy popytu na kawę NESKAFE Classic w sklepie Jana K. w 2010 roku.

Załącznik 2

1.Oblicz średnią wielkość popytu, odchylenie standardowe, współczynnik zmienności.
2.Sporządź graficzny profil popytu – liczebności oraz gęstości (prawdopodobieństwa).
3.Wyjaśnij jaki to jest rozkład profilu: normalny, Poissona czy wykładniczy.
4.Oblicz wartość skumulowaną prawdopodobieństwa (popyt nie większy).
5.

Ile Pan Jan powinien mieć codziennie zapasu kawy w sklepie aby prawdopodobieństwo
obsłużenia wszystkich klientów było większe niż 0,8 czyli 80%.

Profil popytu

Tygodnie

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

Poniedziałe
k

12

12

13

12

10

13

15

13

13

10

12

10

Wtorek

14

12

9

11

14

13

11

10

12

11

12

12

Środa

11

15

13

12

12

11

12

13

12

13

9

13

Czwartek

12

14

12

11

11

12

11

11

12

12

12

10

Piątek

12

13

12

12

12

13

12

11

13

13

10

11

Sobota

12

13

12

11

12

14

13

13

12

9

11

12

ROZWIĄZANIE

Ad 1)

Ad 2)

Profil popytu

p



108

,

0

ROZWIĄZANIE

Ad 2)

Profil popytu

9

10

11

12

13

14

15

0

5

10

15

20

25

30

liczebność występowania

9

10

11

12

13

14

15

0

0,05

0,1

0,15

0,2

0,25

0,3

0,35

0,4

0,45

gęstość, prawdopodobieństwo

ROZWIĄZANIE

Ad 3)

Rozkład NORMALNY

1) Wartość średnia jest mniejsza niż odchylenie standardowe, P <

p

2) Rozkład popytu jest symetryczny, współczynnik zmienności „mały”
3) Rozkład popytu oddalony jest od zera zaczyna się od 9 (popyt 9 szt./dzień)

Profil popytu

9

10

11

12

13

14

15

0

5

10

15

20

25

30

liczebność występowania



ROZWIĄZANIE

Ad 4)

Ad 5)

Jan K. powinien mieć w swoim sklepie codziennie 13 opakowań kawy,
aby prawdopodobieństwo obsłużenia wszystkich klientów w danym dniu było
większe
niż 0,8 czyli 80%.

Sprawdzenie dla ROZKŁADU NORMALNGO

(formuła w Excelu):

=ROZKŁAD.NORMALNY(zmienna;wartość średnia;odchylenie
standardowe;kumulacja)

=ROZKŁAD.NORMALNY(13;11,9;1,27;1) = 80

Profil popytu

ROZWIĄZANIE

Jeżeli nie masz arkusza kalkulacyjnego Excel, możemy oszacować szukanie
prawdopodobieństwa z tablic rozkładu normalnego. Znajdziesz je w dowolnej
książce
z zakresu statystyki lub w podręczniku.

ω - współczynnik bezpieczeństwa (skumulowane prawdopodobieństwo)

Ze względu na znaczną liczbę pozycji asortymentowych w praktycznym
zastosowaniu
(także w aplikacjach komputerowych) wiedzy o rozkładzie profilu stosuje się
tylko wybrane rozkłady teoretyczne dla pozycji szybko rotujących oraz
rozkład

Poissona

i

wykładniczy

dla pozycji wolno rotujących.

Profil popytu

popytu)

e

standardow

odchylenie

(

popyt)

średni

(

sklepu)

otwarcia

chwili

zapasu w

stan

(

p

P

-

P







LITERATURA POMOCNICZA

1. S. Krzyżaniak, P. Cyplik, „Zapasy i magazynowanie”, Tom I. Zapasy, Wyd.

2, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008, rozdział 5

2. A. Niemczyk, „Zapasy i magazynowanie”, Tom II. Magazynowanie, Wyd. 2,

Biblioteka Logistyka, Poznań 2008

3. P. Andrzejczak, J. Zając „Zapasy i magazynowanie”, przykłady i ćwiczenia,

Biblioteka Logistyka, Poznań 2009

Profil popytu

WYŻSZA SZKOŁA LOGISTYKI

Wyższa Szkoła Logistyki jest pierwszą w Polsce uczelnią
logistyczną, utworzoną w 2001 roku z inicjatywy Instytutu Logistyki i
Magazynowania oraz Centrum Edukacji Logistycznej. Kadra uczelni
składa się z wybitnych specjalistów z zakresu logistyki i praktyków
gospodarczych. Doceniając wagę doświadczenia jakiego wymaga się
dzisiaj od absolwentów uczelni wyższych, WSL umożliwia również
odbywanie praktyk i staży w wiodących firmach logistycznych
będących

partnerami

uczelni.

Dzięki

umowom

bilateralnym

podpisanym z uczelniami z krajów europejskich studenci WSL
korzystający
z programu Erasmus wyjeżdżają na studia za granicę. W ramach
współpracy
z uczelniami z Niemiec i Wielkiej Brytanii mają także możliwość
zdobywania podwójnych dyplomów z zakresu logistyki.

Wyższa Szkoła Logistyki przejęła rolę patrona edukacyjnego dla
szkół ponadgimnazjalnych kształcących w zawodach: technik logistyk i
technik

spedytor

w

zakresie

nowoczesnego

kształcenia

dostosowanego do potrzeb rynku. Uczelnia realizuje unikatowy w skali
kraju program współpracy z ponad 200 szkołami ponadgimnazjalnymi.

Niniejsza prezentacja została opracowana w ramach projektu
"Wielkopolska musi wiedzieć" - partnerstwo szkolnictwa zawodowego i
rynku pracy kluczem do podniesienia atrakcyjności zawodów technik
logistyk i technik spedytor w województwie wielkopolskim (projekt
numer: POKL.09.02.00-30-077/09) współfinansowanego przez Unię
Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Profil popytu