background image

Finanse  

podstawowe   pojęcia

Definicje podstawowych 
pojęć

Funkcje finansów

Teorie finansów

background image

Definicje podstawowych 

pojęć

• Finanse

 

 -   

są to zjawiska i procesy pieniężne 

związane z kreacją i  ruchem realnych zasobów pieniądza.

•  Jest to ogół zjawisk pieniężnych powstających w związku z 

działalnością gospodarczą i społeczną człowieka.

• Finanse w ujęciu podmiotowym to 

finanse :

Państwa 

   -   sektor  publiczny

Przedsiębiorstw 

 -  prywatnych  i  państwowych 

Gospodarstw domowych  

-  osób fizycznych

2

Podstawy finansów

background image

Definicje podstawowych pojęć 

część  II

Zjawiska elementarne

a)  Cena
b)  Procent  -  stopy procentowe
c)  Podatek, opłata
d)  Kredyt, pożyczka
e)  Kurs walutowy

Zjawiska złożone 

– przepływy,  strumienie 

pieniężne

        I.       Transakcje
        II.      Transfery
        III.     Pożyczki

3

Podstawy finansów

background image

Definicje podstawowych pojęć 

część  III

• Instytucje finansowe

A.  Bankowe

      

1. Bank centralny

       2. Banki komercyjne 

/

hipoteczne, inwestycyjne, 

rozliczeniowe /

      

3. Instytucje oszczędnościowo-pożyczkowe

B. Poza bankowe 

      1. Towarzystwa ubezpieczeniowe
      2. Towarzystwa funduszy inwestycyjnych
      3. Towarzystwa funduszy emerytalnych
      4. Towarzystwa leasingowe
      5. Giełda papierów wartościowych 

4

Podstawy finansów

background image

Definicje podstawowych pojęć 

część  IV

• Polityka finansowa  -- 

realizowana 

przez

A. Gospodarstwa domowe
B. Przedsiębiorstwa 
C. Państwo

A+B  

to  zakres  mikroekonomii

C       

to  makroekonomia    

5

Podstawy finansów

background image

Polityka   finansowa

• Gospodarstw  domowych   -  

obejmuje 

planowanie:

  osiągania  dochodów – 

własna działalność 

gospodarcza, podejmowanie pracy

o   możliwośći  powiększenia  dochodów  -  

rozwój  przedsiębiorstwa, podjęcie dodatkowej pracy, 
nadgodziny

o   konsumpcji -  

ustalanie kolejności wydatków, zależnie 

od istniejących potrzeb

o   gromadzenia oszczędności  -  

gromadzenie  

zasobów w określonym celu, lub na  przyszłość

o   inwestycji  -  

planowanie zakupu lub zamiany 

mieszkania, samochodu, działki

6

Podstawy finansów

background image

Polityka   finansowa

• Przedsiębiorstwa  -  obejmuje

  
   Zwiększanie wartości 

przedsiębiorstwa  -  

doskonalenie jakości  

produkcji, skuteczności  marketingu , reklamy

    Organizację dochodów  -  

organizacja 

sprzedaży  i  ściąganie należności         

    Zwiększanie dochodów  -  

wprowadzanie 

nowości, powiększenie obszaru sprzedaży

    Maksymalizacja  zysku  w dłuższym 

okresie  -  

obniżka kosztów, zmiany organizacyjne, 

redukcja zatrudnienia

7

Podstawy finansów

background image

Polityka   finansowa

• Państwa  -   obejmuje

   stymulowanie rozwoju gospodarczego
   tworzenie warunków do możliwie pełnego   

     

      wykorzystania  potencjału gospodarczego
   tworzenie warunków do możliwie 

najlepszego 

      zaspokojenia  potrzeb społecznych
   tworzenie warunków do efektywnej opieki 

społecznej

8

Podstawy finansów

background image

Funkcje finansów 

część  I

• Stabilizacyjna -  

jest to oddziaływanie na przebieg 

procesów gospodarczych w celu zachowania stałego i 
zrównoważonego wzrostu

,/ przy maksymalnym wykorzystaniu 

zasobów rzeczowych i ludzkich - siły roboczej 

dla zapewnienia 

społeczeństwu stałej poprawy warunków życia . Z tej funkcji 
wynikają dwie następne. 

      

/ podatki, stopy procentowe, opłaty koncesyjne /

• Alokacyjna – 

jest to dokonywanie podziału  materialnych i 

ludzkich czynników produkcji, między sektor prywatny a 
sektor publiczny , a  następnie wewnątrz  tych sektorów  
między  różne  działy czy dziedziny działalności gospodarczej, 
lub zakresy działania finansów publicznych. 

9

Podstawy finansów

background image

Funkcje finansów

część  II

• Redystrybucyjna  -  

jest to wtórny podział 

dochodów wytworzonych w podmiotach 
gospodarczych,                  poprzez  nakładanie na 
te podmioty określonych obciążeń  / podatki, 
składki, obowiązkowe  opłaty 
/ ,  oraz 
ustalanie  wysokości  określonych dochodów 
renty, dopłaty, zasiłki, zwolnienia , usługi 
komunalne, inwestycje infrastrukturalne
/

10

Podstawy finansów

background image

Teorie Finansów

• Klasyczna teoria finansów
• Liberalna teoria finansów
• Teorie podaży pieniądza

   bankowa
   obiegowa
   ilościowa

• Teorie popytowe pieniądza

o    popyt na pieniądz  J.M.Keynesa
o    teoria W.J.Baumola i J.Tobina
o    M.Friedman  i  monetaryzm
o    współczesne ewolucje  teorii  popytowych

11

Podstawy finansów

background image

Klasyczna  Teoria  Finansów

 A.Smith  ;  laissez faire  ;   druga polowa XVII w 

 

• Neutralne zachowanie Państwa wobec 

gospodarki

• Neutralność  podatkowa – podatki niezbyt 

wysokie

• Podatek jedyny ? – wg. Francuzów opodatkować 

tylko rolnictwo 

• Neutralny budżet / zrównoważony / = wydatki 

maksymalnie równe przychodom, brak deficytu

• Brak interwencjonizmu państwa

Podstawy finansów

12

background image

Liberalna  Teoria  

Finansów

• To rozwinięcie  teorii klasycznej

a) Mechanizm rynkowy jako jedyny element 

regulacji rynku

b) Nieproduktywna działalność państwa            

          

/ gospodarcza /   

c) Podatek to zło konieczne 

/ negacja progresji 

podatkowej / - hamuje rozwój gospodarki, 
wzmacnia chęć do unikania podatków

d) Budżet państwa  a  budżet gospodarstwa 

domowego 

/ to relacja odwrotna /

Podstawy finansów

13

background image

Teorie  Podaży  Pieniądza

Cz. I

• Teoria bankowa podaży 

pieniądza

o Obieg towarów , pieniądza i weksli oraz dyskonta – 
W zależności od kondycji gospodarki powinna być 

dostosowana ilość pieniądza. Banki kreują podaż 
pieniądza. 

W  miarę wzrostu gospodarki powinna wzrastać ilość 

pieniądza??

o Uproszczony obieg pieniądza z wykorzystaniem 

kredytu bankowego jako metody zasilania 
gospodarki w pieniądz

Podstawy finansów

14

background image

Teorie  Podaży  Pieniądza

Cz. II

• Teoria  obiegowa / 

kruszcowa /

1.

Pełne pokrycie pieniądza / banknotów / 
w złocie

2.

Powiązanie  między cenami dóbr a 
ilością pieniądza w obiegu 
/ zależność 
wprost proporcjonalna / - inflacja.

3.

Związek pomiędzy poziomem cen  a 
saldem obrotów z  zagranicą  / 
pierwsze  
podejście  do wpływu bilansu  handlowego 
na rynek pieniądza w państwie /

Podstawy finansów

15

background image

Teorie  Podaży  Pieniądza

Cz. III

• Ilościowa  Teoria  Pieniądza

i. Szybkość obiegu pieniądza 

/ I.Fischer /

ii. Zasoby kasowe-gotówkowe 

/ A.Marshall i 

A.Pigou /

Jest to zależność  przyczynowo-skutkowa pomiędzy 

ilością pieniędzy w obiegu a poziomem cen

P = MV / T

P – poziom cen
M – ilość pieniądza w obiegu
V – szybkość obiegu pieniądza

T – wolumen transakcji kupna – sprzedaży  w danym okresie

 

Podstawy finansów

16

background image

Teorie popytowe  

pieniądza

• Popyt na pieniądz  J.M. Keynesa  jest to:

Motyw  transakcyjny – il. Transakcji na rynku
Motyw ostrożnościowy  - oszczędności – im więcej tym 

więcej powinno być w obiegu?

Motyw spekulacyjny  / zagrożenie płynności / - 

transakcje finansowe (giełda) – zachwianie równowagi na 
rynku  kryzysy????

Narodziny interwencjonizmu!  Uzasadnienie dla 

rządów do psucia gospodarki. 

• Funkcje pieniądza  model   IS – LM

Investment – savings
Liquidity - money

Podstawy finansów

17

background image

Teorie popytowe  

pieniądza

• Teoria  W.J.Baumola  i  

J.Tobina

Uznanie wpływu stopy procentowej 

na całość rezerw pieniężnych 

państwa /

Podkreślenie znaczenia kosztów 

transakcyjnych 

/ koszty wymiany /

Ograniczenie znaczenia czynnika – 

motywu transakcyjnego

Podstawy finansów

18

background image

Teorie popytowe  

pieniądza

• M.Friedman  i monetaryzm:

 A.  Zmienne:

         a)  Realny dochód narodowy

   b)  Poziom cen
   c)  Realne stopy procentowe

 B.  Pojęcie bogactwa:

i.

Bogactwo

ii. Aktywa finansowe / niepieniężne – akcje, obligacje /
iii. Dobra realne
iv. Kapitał ludzki / wiedza-umiejętności /

Podstawy finansów

19

background image

Teorie popytowe  

pieniądza

• Współczesne ewolucje teorii 
                                        

popytowych 

 

pieniądz jako środek wymiany -  

funkcja która nabiera znaczenia 
wobec nowych form pieniądza 

/kredytowy- elektroniczny / 

 Szybkość obiegu pieniądza
 Znaczenie roli kredytu
 Inflacja – jako zagrożenie stabilności

Podstawy finansów

20


Document Outline