Układ
sercowo-
naczyniowy

Różnicowanie się układu
sercowo-naczyniowego



Początek rozwoju tego układu

przypada na 18 dzień ciąży



Wiąże się on z powstaniem w

mezodermie pozazarodkowej
pęcherza żółtkowego, szypuły
łączącej kosmówki wysp
krwiotwórczych.

Wyspy krwiotwórcze



Komórki wysp krwiotwórczych

nazywane są hemangioblastami;



Są to komórki zdolne do

różnicowania się na:

komórki

śródbłonka naczyń krwionośnych

i

komórki krwi

;



Angioblasy- są to prekursorowe

komórki naczyń krwionośnych

Powstawanie naczyń
krwionośnych

Naczynia krwionośne powztają w dwóch

procesach:



Waskulogenezy- tworzenie się cewkowatej
sieci pierwotnych naczyń krwionośnych,
powstaje tu m.in.: zawiązek serca, żyły
zasadnicze, aorty grzbietowe;



Angiogenezy- polega na przebudowaniu
pierwotnej sieci naczyń krwionośnych i
trwa on również w okresie postnatalnym
do momentu adaptacji się tkanek i
narządów do nowych warunków
fizjologicznych

Rozwój serca



Początek rozwoju serca przypada 18-

19 dzień ciąży;



W tym czasie w

polu sercotwórczym

tworzą się parzyste

sznury

sercotwórcze

;



Ok. 20 dnia ze sznurów

sercotwórczych tworzą się

cewy

śródsierdziowe

;



22 dnia cewy zbliżają się do siebie,

łączą się w skutek czego tworzą

cewę wsierdziową

.



22 dnia

rozwoju serce rozpoczyna

czynność skurczową.

Cewa sercowa

Lewa i prawa wewnątrzzarodkowa

jama ciała ulęgają połączeniu
zbliżając się do siebie w linii
środkowej tworząc

jamę

osierdzia

w której swobodnie

zawieszona jest cewa sercowa.

Po 4 tyg. rozwoju cewa sercowa

rośnie szybciej niż jama osierdzia.
W związku z tym cewa ulega
licznym przystosowawczym
pofałdowaniom, rozszerza się i
zwęża.

Podział cewy
serca

Dwa pierwsze

przewężenia dzielą
cewę na 3 części:



Opuszkę pierwotną serca



Pierwotna komorę



Pierwotny przedsionek

Dwa kolejne przewężenia

tworzą:



Pień tętniczy



Zatokę żylną

Rozwój głównych przegród serca



Rozwój głównych przegród serca

zachodzi między 27. a 37. dniem
ciąży;



W kanale przedsionkowo-

komorowym pojawiają się
zgrubienia zwane guzami lub
poduszeczkami wsierdziowymi;



Następuje zbliżenie się guzów do

siebie , następnie łączą się one
ze sobą, wytwarzając przegrodę
pośrednia która dzieli kanał
przedsionkowo-komorowy na
część lewą i prawą.

Przegroda pierwotna:



Kształt półksiężycowaty;



Wyrasta z grzbietowo-głowowej ściany
przedsionka i kieruje się w stronę guzów
wsierdziowych;



Dzieli pierwotny przedsionek na 2
połowy;



Do momentu połączenia się obu
krawędzi półksiężycowatej przegrody
tworzy się przejściowo

otwór pierwotny

.

Przegroda pierwotna

W wyniku połączenia się
wolnego brzegu przegrody
pierwotnej z lewa strona
guzów wsierdziowych
zarasta otwór pierwotny.
Wcześniej jednak w górnej
części przegrody pojawiają
się szczeliny, które zlewają
się tworząc

otwór wtórny

.

Przegroda wtórna



Równocześnie z powstaniem

otworu wtórnego po prawej
stronie przegrody pierwotnej
powstaje kolejna półksiężycowa
błona – przegroda wtórna;



Rośnie ona w dół i pokrywa część

otworu wtórnego;



Powoduje to że ujście między

jamami przedsionka jest skośną,
wydłużoną szczeliną, zwaną

otworem owalnym

.

Przegroda wtórna

Podział komory pierwotnej



W 4 tyg. rozwoju w dnie komory

pojawia się grzebień mięśniowy;



W wyniku podziałów mioblastów

grzebień wzrasta w kierunku
guzów wsierdziowych i tworzy

część mięśniową przegrody
międzykomorowej

;



Do 7 tyg. między wypukłym

brzegiem przegrody a guzami
istnieje połączenie-
półksiężycowaty twór
międzykomorowy;



Pod koniec 7 tyg. otwór zarasta.



Z prawej strony połączonych

guzów wsierdziowych wyrasta

błoniasta część przegrody
międzykomórkowej

;



Ostateczny podział na prawą i

lewą komorę następuje w
momencie kiedy obie części
przegrody międzykomorowej
łączą się ze sobą.

Podział opuszki sercai pnia
tętniczego



Z namnażających się komórek

mezenchymy powstaje powstaje
prawy i lewy grzebień opuszki;



Grzebienie łączą się w pniu

tętniczym tworząc przegrodę
aortalno-płucną;



Przegroda ta dzieli pień tętniczy

na dwa kanały: aortę wstępującą i
pień płucny;



Opuszka zostaje wbudowana w

ściany komór serca i tworzy:

◦

W prawej komorze- stożek tętniczy ( z
którego rozwija się pień płucny)

◦

W lewej stanowi opuszkę aorty



Powstają 4 płatki zastawek tętniczych

w ujściu głównych tętnic serca



Po podziale opuszki na na roki

opdpłuwu krwi, para płatków dzieli
się dodatkowo na dwie części;



Tworzy się 6 płatków zastawek

półksiężycowatych ( 3 w aorcie i 3 w
pniu płucnym)

Układ tętniczy



Pierwsze naczynia tętnicze powstają

na początku 4 tyg. rozwoju, są to
dwie aorty pierwotne będące
przedłużeniem cew sercowych;



Prawa i lewa aorta daje liczne odgałęzienia
tworząc: tętnice międzysegmentowe
zarodka



Tętnice żółtkowe



Tętnice pępowinowe



W 4 i 5 tyg. powstaje sześć par

łuków gardłowych ( łuki aorty),
każdy z nich ma własne naczynie
tętnicze i nerw czaskowy.

Układ żylny



W 4 tyg. Cięży sieć żylna składa

się z:



Sieci układu grzbietowego



Sieci odżywczej



Początkowo oba układy sa

symetryczne i parzyste



Z czasem żyły po stronie lewej

zanikają,a krew kieruje się do
porawego pnia

Układ chłonny



Układ chłonny zaczyna rozwijać

się w 5 tyg. ciąży;



Naczynia chłonne powstają z

mezenchymy i tworzą sieć
kanałów i 6 worków chłonnych:



Parzyste worki szyjne



Parzyste worki biodrowe



Worek zaotrzewnowy



Zbiornik mleczu



Limfocyty powstają z

limfoidalnych kom macierzystych

Krążenie płodowe



Krew zawierająca tlen i produkty

odżywcze płynie z łożyska żyłą
pepowinową do wątroby gdzie
rozdziela się na dwa strumienie;



Większa ilość krwi wpływa do żyły

głównej dolnej a pozostała wnika
do naczyń zatokowych wątroby,
miesza się z krwią krążenia
wrotnego i dociera do żyły górnej
dolnej;



W ścianie przewodu żylnego

znajduje się zwieracz który
rozdziela strumień krwi;



Zwieracz zapobiega przeciążeniu

serca przy silnych skurczach macicy



W żyle głównej krew łożyskowa

miesza się z odtleniona krwią z dolnej
części płodu;



Żyła główna wnika do prawego

przedsionka (rozdział strumienia krwi)
następnie krew otworem owalnym
płynie do przedsionka lewego, a
następnie do lewej komory , którą
opuszcza przez aortę;



Krew która zostaje w prawym

przedsionku miesza się z krwią żylną

Krążenie krwi u noworodka
charakteryzuje się :



Zmniejszeniem oporu naczyń płucnych;



Zwiększeniem objętości krwi
przepływającej przez płuca



Wzrostem oporu naczyń krążenie
dużego



Zahamowaniem krążenia krwi z
prawego do lewego przedsionka



Po obkurczeniu tętnic pępowinowych
następuje zamknięcie żyły pępowinowej
i przewodu żylnego- krew przepływa
przez system krążenia zatokowego
wątroby.