Wykorzystanie komputera 

w przemyśle

wstęp

• Od czasu pierwszych zastosowań 

komputerów w przemyśle stworzono bardzo 
szeroki wachlarz programów 
wspomagających pracę inżyniera, robotnika, 
czy specjalisty d/s kontroli produkcji. W 
chwili obecnej praktycznie każda część 
procesu wytwórczego - od powstania idei w 
głowie inżyniera - aż po dostarczenie 
gotowego produktu do klienta może być 
usprawniona przy użyciu komputera, i tak:

projektowanie 

• tworzenie rysunków technicznych - a 

najprościej mówiąc narysowanie 
wymyślonego przez inżyniera detalu 
wspomagają programy typu CAD 
(Computer Aided Design - komputerowo 
wspomagane projektowanie). 
Aktualnie wszystkie szanujące się 
systemy CAD pozwalają na:
- tworzenie projektów w trzech 
wymiarach,
- tworzenie rysunków złożeniowych z kilku 
osobnych elementów, sprawdzenie czy do 
siebie pasują,
- pracę nad jednym dużym projektem 
przez wiele osób,
- automatyczną aktualizację wszystkich 
rysunków złożeniowych po dokonaniu 
zmiany na pojedynczym detalu
- automatyczne tworzenie listy detali, 
kosztorysowanie, współpracę z 
magazynem itd.

obliczenia teoretyczne

• dziś nikt nie wydaje pieniędzy na 

tworzenie modelu zanim nie wykona 
różnego rodzaju obliczeń i symulacji 
przy użyciu komputera. Przy 
projektowaniu auta sprawdza się 
teoretyczną wytrzymałość konstrukcji, 
wylicza się przewidywany opór 
aerodynamiczny i szereg innych 
rzeczy, o których mają pojęcie tylko 
konstruktorzy aut. Im więcej wykona 
się symulacji komputerowych, tym 
więcej pieniędzy zaoszczędzi się 
później.
Do wszystkich dużych systemów 
CADowskich można dokupić 
specjalistyczne nakładki obliczeniowe, 
które często tworzone są na specjalne 
potrzeby wielkich firm.

wizualizacja

• to już właściwie osobna 

dziedzina nauki. A może 
sztuki? W każdym razie, 
mając gotowy trójwymiarowy 
model w komputerze można 
zdecydować, z jakiego 
materiału ma być zrobiony, 
jak ma świecić światło, jak 
ma być ustawiona kamera i 
wykonać proces 
Renderingu. Często tworzy 
się filmiki reklamowe nie 
istniejących jeszcze 
produktów

programowanie 

obrabiarek

• większość maszyn w zakładach 

przemysłowych starowana jest komputerem. 
Wystarczy przejść się w czerwcu po Targach 
Poznańskich, żeby zobaczyć, że wszystko, co 
się w przemyśle rusza, ma już ekran i 
klawiaturę, a konwencjonalną obrabiarkę 
(taką z korbami) można spotkać z rzadka, 
zakurzoną, gdzieś w kącie. Jeśli inżynier 
przygotuje i sprawdzi projekt przy użyciu 
komputera, może także w dużym stopniu 
automatyczne wygenerować program 
obróbczy. Oczywiście nic nie zastąpi 
technologicznej wiedzy i wyczucia inżyniera, 
ale jeśli się tylko wie, co i jak zrobić, to 
reszta jest samą przyjemnością.
Systemy, które potrafią na podstawie 
rysunku stworzonego w CADzie 
wygenerować program NC - czyli do 
obrabiarki noszą nazwę CAM (Computer 
Aided Manufacturing - komputerowo 
wspomagane wytwarzanie).

wykonanie przedmiotu

• większość obrabiarek przemysło0wych jest 

sterowanych w systemie CNC (Computer Numerical 
Control - komputerowe sterowanie). Praktycznie 
każdy producent ma swój dialekt programowania 
maszyn, jednak wszystkie one opierają się na 
pewnej ogólnej normie. Najprościej rzecz biorąc, 
program maszynowy wygląda jak instrukcje dla 
pracownika - idioty:
- weź narzędzie nr 1
- dźwignię "kierunek obrotów" przestaw w położenie 
"w lewo"
- dźwignię "posuw" ustaw na pozycji 0,15 mm/obrót
- przestaw narzędzie na 2 mm nad przedmiot
- skrawaj pionowo w dół, aż do osi przedmiotu itd 
itd.
Oczywiście obrabiarki programuje się specjalnym 
kodem i powyższy program może wyglądać np. tak:

N0000 G56 G53 T0000
N0010 G54 G57
N0020 T0101 G95 F150 G96 S150 M04
N0030 G92 S2500
N0040 G00 X32. Z0.
N0050 G01 X-0.5
itd. itd. ....

pomiary

• po wykonaniu przedmiotu należy 

sprawdzić, czy wyszło to, co 
zamierzaliśmy. W tej chwili wszystkie 
narzędzia pomiarowe posiadają 
odczyt cyfrowy i możliwość 
połączenia z komputerem. Systemy 
pomiarów wspomagane komputerem 
oznaczane są skrótem CAQ 
(Computer Aided Quality - 
Komputerowe systemy utrzymania 
jakości). Zaawansowane centra 
obróbcze i elastyczne linie 
produkcyjne potrafią automatycznie 
wykonać niezbędne pomiary i 
zdecydować czy dany detal mieści się 
w założonej klasie dokładności, czy 
też należy go odrzucić. W tego 
rodzaju sprzęcie specjalizuje się np. 
firma MAZAK.

• Istieje wiele dużych systemów, które integrują 

w sobie wszystkie powyższe komponenty, np. 
CATIA czy ProEngineer. Mają tylko jedną wadę. 
Stać na nie tylko największe przedsiębiorstwa, 
gdyż ich ceny kształtują się w setkach tysięcy 
dolarów. Na cały system składają się dziesiątki 
komponentów, które można dokupywać 
osobno. Komputerowe sterowanie całym 
zakładem często nazywa się skrótem CIM 
(Computer Integrated Manufacturing - 
Wytwarzanie zintegrowane komputerowo).

• Prezentacja możliwości 

zintegrowanego systemu 
CATIA
Projekt, wizualizacja, 
obliczenia 
wytrzymałościowe, 
programowanie obrabiarek, 
symulacja obróbki, 
sterowanie maszynami, 
magazynem, i jakością 
przepływ informacji w 
przedsięboirstwie - 
wszystko pod kontrolą 
jednego systemu.

• Co chwila pojawiają się nowe 

zastosowania komputerów. 
Powstają nowe nazwy, nowe 
skróty. Np. Reverse 
engineering - ktoś wpadł na 
pomysł, że skoro można 
kserować kartki papieru, 
dlaczego by nie "skserować" 
trójwymiarowych przedmiotów? 
Istnieje wiele systemów 
digitalizacji to jest skanowania 
brył trójwymiarowych, można 
nawet kupić końcówkę i 
oprogramowanie do zwykłej 
frezarki CNC pozwalające na 
skanowanie i kopiowanie 
trójwymiarowych powierzchni.

Końcówka do 
skanowania 3D