Ekonomia
Determinanty dochodu
narodowego
Funkcja konsumpcji
C= a + bY
Funkcja konsumpcji wprowadzona
została do badań
makroekonomicznych przez
Keynesa.
„a” - konsumpcja autonomiczna,
zmienna egzogeniczna. To
minimalna, niezbędna do
przeżycia konsumpcja.
Finansowana jest z oszczędności i
wyprzedaży zasobów. Jest nie do
zrealizowania w czasie długim.
Krańcowa Skłonność do
Konsumpcji
„b” – współczynnik kątowy,
zmienna endogeniczna, zależna od
dochodu. Inaczej: krańcowa
skłonność do konsumpcji –KSK
(ang. MPC).
Wyraża się wzorem:
Δ C
KSK= --------
Δ Y
Funkcja konsumpcji
Funkcja konsumpcji pokazuje, że
istnieje przewidywalna zależność
między rozporządzalnym dochodem a
konsumpcją. Im wyższy jest
rozporządzalny dochód, tym wyższa jest
konsumpcja.
Funkcja konsumpcji jest różna w czasie
długim i w czasie krótkim.
W długim okresie wydatki
konsumpcyjne i PKB rosną w zbliżonym
tempie, natomiast w czasie krótkim
wahania koniunkturalne wydatków
konsumpcyjnych są mniejsze niż PKB.
Rozróżniamy PKB i dochód
rozporządzalny. PKB przewyższa
dochód rozporządzalny o około 40%.
Konsumpcja zależy od dochodu
rozporządzalnego. Gdy wahania
dochodu rozporządzalnego są małe,
małe będą też wahania konsumpcji.
W okresie recesji maleje różnica
między PKB a dochodem
rozporządzalnym- zmniejszają się
podatki, rosną transfery, maleją zyski
nie rozdzielone, gdyż przedsiębiorstwa
nie zmniejszają adekwatnie do
koniunktury dywidend. Zatem dochód
rozporządzalny nie zmniejsza się w
takim samym stopniu, co PKB.
Wyróżniamy trzy rodzaje dóbr
konsumpcyjnych: dobra trwałe,
nietrwałe i usługi. Usługi cechuje stały
wzrost w czasie i brak wrażliwości na
wahania koniunktury (patrz: służba
zdrowia). Wydatki na dobra nietrwałe
podlegają nieco większym wahaniom.
Najbardziej wrażliwe na wahania
koniunktury są wydatki na dobra
trwałe.
Konsumpcja stanowi około 2/3
wszystkich wydatków, a jej reakcja na
zmiany dochodu jest kluczowym
elementem analizy makroekonomicznej.
Konsumpcja zależy od wielu innych
czynników poza dochodem, takich jak:
bogactwo, oczekiwany dochód, czy
relacja cen bieżących do cen
oczekiwanych.
Konsument jest istotą bardziej złożoną-
podejmowane przez niego decyzje
konsumpcyjne nie zależą wyłącznie od
rozmiaru dochodu rozporządzalnego
(jak zakłada model keynesowski). Na
jego decyzje silny wpływ wywierają
także oczekiwania co do przyszłego
dochodu, stanu koniunktury, czy sam
wiek konsumenta
Funkcja konsumpcji
Hipotezy dotyczące
zachowań konsumentów
Hipoteza dochodu absolutnego
Hipoteza dochodu relatywnego
Hipoteza dochodu permanentnego
Oszczędności
S = -a + (1-b)Y
-a to oszczędności (lub ich ubytek)
o charakterze autonomicznym
(1-b)= KSO , czyli Krańcowa
Skłonność do Oszczędności
KSO wyraża się wzorem:
Δ S
KSO= --------
Δ Y
KSO jest zawsze ułamkiem i zawiera
się w przedziale: 0<KSO<1
KSK + KSO = 1 , ponieważ każdą
dodatkową jednostkę dochodu możemy
przeznaczyć tylko na konsumpcję lub
oszczędności
Dla niskich dochodów konsumpcja jest
wyższa od bieżącego dochodu.
Gospodarstwa domowe finansują część
konsumpcji z nagromadzonych
oszczędności lub pożyczają na poczet
przyszłego dochodu. W obu
przypadkach ich oszczędności są
ujemne. Dla Y = Y
0
oszczędności
wynoszą zero, cały dochód jest
konsumowany. Gdy Y > Y
0
wtedy S > 0
Inwestycje
Inwestycje = Inwestycje brutto +
zmiana zapasów planowanych +
zmiana zapasów nieplanowanych
I = I
b
+ ∆ I
sp
+ ∆ I
s up
Cel inwestycji: powiększanie lub
utrzymywanie
zasobów
kapitału
fizycznego
w
postaci
maszyn
i
urządzeń, budynków oraz zapasów.
Inwestycje:
są częścią agregatowego popytu na
towary, a ich zmiany wpływają zatem na
zmiany popytu i dochodu narodowego
stanowią znaczącą i mało stabilną część
wydatków, a ich gwałtowne zmiany
mogą wywierać znaczący
wpływ na popyt globalny, produkcje i
zatrudnienie
przyczyniają się w długim okresie do
rozbudowy
zdolności
wytwórczych
gospodarki
i
wzrostu
produkcji
potencjalnej
Rozmiary inwestycji
zależą od:
Wielkości stopy procentowej
Rozróżniamy stopę procentową
nominalną i realną. O rozmiarach
inwestycji decyduje realna stopa
procentowa.
Zmiany popytu konsumpcyjnego
Kosztów i efektywności wyposażenia
kapitałowego
Oczekiwań co do przyszłości
Inwestycje a stopy
procentowe
Inwestycje mają charakter
autonomiczny względem
dochodu- nie zależą od
wielkości dochodu
narodowego.