Nadzór nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego (2)

background image

Nadzór nad działalnością jednostek

samorządu terytorialnego

1.

Pojęcie, zadania i rodzaje kontroli w administracji
publicznej oraz istota nadzoru samorządu
terytorialnego.

2.

Organy kontrolne administracji (państwowe, sądowe,
wewnętrzne).

3.

Organy nadzorcze samorządu terytorialnego (Prezes
Rady Ministrów, Wojewoda, Regionalna Izba
Obrachunkowa).

Piotr Koliński

Adam Kozieł

background image

1. Pojęcie, zadania i rodzaje

kontroli w administracji

publicznej oraz istota nadzoru

samorządu terytorialnego

background image

Definicja Kontroli

Przez Kontrolę rozumiemy obserwowanie, ustalanie
czy wykrywanie stanu faktycznego, porównywanie
rzeczywistości z zamierzeniem, występowanie przeciw
zjawiskom niekorzystnym i sygnalizowanie
odpowiednim jednostkom o dokonanych
spostrzeżeniach lecz bez decydowania o kierunku
zmian działania jednostki kontrolowanej. Kontrola
nigdy nie może objąć całego procesu administrowania.

Zawsze dotyczy jego fragmentu, fragmentu
wskazanego przez obywatela bądź też fragmentu
wybranego przez aparat kontrolny

background image

Kontrola określana bywa przy
pomocy innych terminów takich jak :

1. Inspekcja

jest kontrolą wykonywaną poprzez bezpośrednią
obserwację zachowania się badanej jednostki i porównania
tego zachowania z odpowiednimi wzorcami zachowania
poprawnego.

2.

Lustracja

jest kontrolą skierowaną nie na zachowanie się podmiotu,
lecz zwykle na określony przedmiot - tzn. na jego
rzeczywisty stan, jego cechy w porównaniu z odpowiednimi
wzorcami, określającymi stan pożądany.

background image

3.

Rewizja to

bezpośrednia konfrontacja stanu faktycznego środków
finansowych i innych składników majątkowych jednostki
kontrolowanej z odpowiednią dokumentacją i zawiera ocenę
prawidłowości dysponowania tymi składnikami

.

4.

Wizytacja

polega

na kontroli mającej na celu bezpośredni wgląd w działalność
jednostki kontrolowanej w jej całokształcie.
Swoista forma kontroli; rozpatrywanie sprawozdań jednostki
kontrolowanej.

background image

Istota kontroli

Brak kontroli powoduje niską jakość działania i
niemożliwość utrzymania odpowiednich
standardów. Zatem niezbędne jest dostosowanie
kontroli do potrzeb administracji. Ze względu na
różnorodność działalności administracji konieczne
jest istnienie pewnego sytemu instytucji
kontrolnych i zróżnicowanie form kontroli

background image

Zadania i rola kontroli

Zadaniem kontroli jest zapobieganie błędom w
działaniu administracji.

Rolę kontroli w administracji można określić jako
wtórną.
Pierwotną jest bowiem bezpośrednia działalność
administracji publicznej.
Wtórna rola kontroli musi być dostosowana do
pierwotnej działalności administracji publicznej

background image

Rola kontroli

Kontrola służy kierownictwu do:

- sprawdzania i oceniania, czy odpowiednie
jednostki wykonują swoje zadania,
- wykrywania nieprawidłowości,
- zapobiegania niekorzystnym zjawiskom.

Kontrola jest elementem zarządzania
(sprawdzanie i ocena działalności organizacji na
różnych płaszczyznach: organizacyjnych,
finansowych, technicznych)

background image

Rodzaje kontroli

Podział ze względu na zakres kontroli

Podział ze względu na kryterium etapu działania
organu kontrolnego.

Podział ze względu na umiejscowienie organu
kontrolującego względem organu
kontrolowanego.

background image

Podział ze względu na zakres kontroli

Zupełna (nieograniczona) obejmuje całość

działania kontrolowanej jednostki, jak również ze
wszystkich możliwych stron (kompetencje
kontrolowanej jednostki, gospodarność, celowość,
rzetelność itp.)

Fragmentaryczna (ograniczona) Obejmuje

jedynie fragment kontrolowanej działalności

background image

Podział ze względu na kryterium etapu

działania organu kontrolnego

Wstępna (Wyprzedzająca) (tzw. ex ante- przed

danym działaniem), są to badania obejmujące
czynności wstępne przed podjęciem decyzji,
zarządzenia, przed zrealizowaniem wydatków, np.
badanie umowy w sprawie transakcji, inwestycji

Bieżąca (faktyczna) to kontrola czynności

aktualnie prowadzonych, pracy bieżącej, kontrola
robót inwestycyjnych, w trakcie pracy.

background image

następcza (następna) tzw. kontrola ex post, to

kontrola wykonywanych przedsięwzięć,
zarządzeń, wydatków, sprawozdań finansowych.
Jest najbardziej typową, najczęściej spotykaną i
najbardziej efektywną formą kontroli. Kontrola ta
koncentruje się na etapach działania, które
zostały już zakończone

background image

Podział ze względu na

umiejscowienie organu

kontrolującego względem organu

kontrolowanego

Zewnętrzna

Wewnętrzna

background image

Kontrola Zewnętrzna

Kontrola zewnętrzna jest wykonywana przez
organ strukturalnie nie włączony do systemu
administracji publicznej, a więc wykonują ją
osoby fizyczne i prawne oraz jednostki
organizacyjne usytuowane na zewnątrz
administracji, a więc nie związane stosunkiem
zależności z jakimkolwiek organem administracji.
Kontrolę zewnętrzną możemy podzielić na
kontrolę państwową i kontrolę
niepaństwową

background image

Kontrolę państwową,

Jest to kontrola sprawowana przez organy
państwowe i instytucje państwowe, usytuowane
poza administracją rządową: Sejm RP, Trybunały,
NIK, Sądy powszechne i administracyjne, GIODO.

background image

Kontrola niepaństwowa Jest to kontrola sprawowana
przez osoby fizyczne i organizacje społeczne (stąd
też określenie jako kontrola społeczna), które pozostają
na zewnątrz struktur administracji i nie wchodzą też w
skład organów administracyjnych.(związki zawodowe,
społeczna inspekcja pracy, samorząd pracowniczy w
przedsiębiorstwach państwowych, środki masowego
przekazu). Z taką kontrolą mamy do czynienia także
wtedy, gdy obywatel zauważy nieprawidłowość w
działalności organów administracji i zgłosi się z
odpowiednim wnioskiem do organu przełożonego w
celu zlikwidowania tych nieprawidłowości.
Prawo kontroli organów administracyjnych wynika np. z
uprawnienia do składania petycji, wniosków i skarg w
interesie publicznym, własnym lub innej osoby z jej
zgodą (zob. art. 221 KPA)

background image

Kontrola wewnętrzna:

Wykonywana przez osoby usytuowane
wewnątrz administracji, czyli pracownika,
wewnętrzną jednostkę organizacyjną lub
inny podmiot należący do systemu
jednostek organizacyjnych administracji.
Może to być: samokontrola lub kontrola
innych pracowników.
Do tej kontroli może być również powołana
odrębna jednostka organizacyjna tego
urzędu.

background image

Kontrola wewnętrzna:

kontrola funkcjonalna
to kontrola związana z funkcją, stanowiskiem kierowniczym w
jednostce, do której obowiązków należą czynności kontrolne,
np.. główny księgowy jednostki ma szerokie obowiązki
kontrolne. Ten rodzaj kontroli jest wykonywany przez
upoważnionych pracowników, kierowników wewnętrznych
jednostek organizacyjnych, gdy kontrola jest tylko związana z
wykonywanymi w ramach resortu zadaniami.

kontrola instytucjonalna (niesamoistna)
Ten rodzaj kontroli pełnią wyodrębnione i wyspecjalizowane w
kontroli jednostki organizacyjne danego resortu, czyli gdy
mamy do czynienia z tym rodzajem kontroli, gdy jej
sprawowanie jest wyłączną lub główną funkcją jednostki lub
pracownika.

background image

2.

Organy kontrolne

administracji (państwowe,
sądowe, wewnętrzne).

background image

Organy państwowe:

Najwyższa Izba Kontroli

Generalny Inspektor Ochrony Danych
Osobowych

Państwowa Inspekcja Pracy

Urząd Zamówień Publicznych

background image

Organy sądowe:

sądy powszechne cywilne

sądy ubezpieczeń społecznych
Jest to typ kontroli bezpośredniej -
odwołania od decyzji w sprawach o
świadczenia pieniężne z ubezpieczenia
społecznego

sąd antymonopolowy

sądy administracyjne

background image

Organy wewnętrzne

Komisja rewizyjna

Inne komisje powołane według potrzeb.

background image

3. Organy nadzorcze samorządu

terytorialnego (Prezes Rady
Ministrów, Wojewoda,
Regionalne Izby Obrachunkowe)

background image

Nadzór nad JST:

Nadzorem państwowym nad samorządem terytorialnym jest

funkcją państwa mająca swój tytuł w ustawie zmierzająca w
sposób władczy do uzgodnienia czynności prawnych i
publicznych z wymogami prawa w interesie porządku i
dobra publicznego. Organami nadzoru są: Prezes RM,
Wojewodowie i RIO —w zakresie spraw finansowych. Sejm
na wniosek Prezesa RM może rozwiązać organ stanowiący
samorządu terytorialnego za rażące naruszenie Konstytucji
lub ustawy. Skargi indywidualnych osób fizycznych i
prawnych na dotyczące ich bezpośrednio decyzje j.s.t.
rozpatrywane są przez Samorządowe Kolegia Odwoławcze.
Strona niezadowolona może złożyć skargę do sądu
administracyjnego. 

background image

Nadzór nad samorządem
województwa:

Organy nadzoru mogą wkraczać w działalność
województwa tylko w przypadkach określonych
ustawami. Organy nadzoru mają prawo żądania
informacji i danych dotyczących organizacji i
funkcjonowania województwa, niezbędnych do
wykonania przysługujących im uprawnień nadzorczych.
Marszałek województwa przedstawia wojewodzie
uchwały sejmiku województwa oraz uchwały zarządu
podlegające nadzorowi w ciągu 7 dni od dnia ich
podjęcia. W przypadku wprowadzenia przepisów
porządkowych termin przedłożenia ich wojewodzie
wynosi 2 dni. W tym samym terminie marszałek
przedstawia RIO uchwały objęte zakresem nadzoru izby.

background image

Nadzór nad samorządem powiatowym:

Organy kontroli i ich wkraczanie tak jak w
województwie. Nadzór nad związkiem powiatu
sprawuje wojewoda właściwy dla siedziby
związku. Starosta zobowiązany jest do
przedłożenia wojewodzie uchwał rady w ciągu 7
dni od dnia ich podjęcia. Uchwały powiatu w
sprawie wydania przepisów porządkowych
podlegają przekazaniu nie zwłocznie. Starosta
przedkłada RIO uchwałę budżetową w sprawie
absolutorium dla zarządu oraz inne uchwały
objęte zakresem nadzoru izby.

background image

Nadzór nad samorządem gminnym:

Organy kontroli i ich wkraczanie tak jak w
województwie. Organy nadzoru mają prawo
żądania niezbędnych informacji i danych
dotyczących organizacji i funkcjonowania
gminy oraz mogą dokonywać wizytacji
administracji komunalnej i uczestniczyć w
posiedzeniach organów gminy. Wójt
przedkłada RIO uchwałę budżetową, uchwałę
w sprawie absolutorium dla zarządu oraz inne
uchwały objęte zakresem nadzoru izby.

background image

Organy nadzoru mogą:

orzec o nieważności aktu prawnego w
terminie 30 dni od przedłożenia im aktu
(po upływie terminu wniosek do SA)

zawiesić organy j.s.t. i ustanowić w nich
zarząd komisaryczny

odwołać organ wykonawczy j.s.t. przez
PRM

rozwiązać organ stanowiący j.s.t. przez
Sejm

background image

Bibliografia

Hubert Izdebski ,,Samorząd terytorialny.
Podstawy ustroju i działalności’’. Lexis
Nexis; Warszawa 2006

Ustawa o regionalnych izbach
obrachunkowych z 7.10.1992r. wraz z
pózniejszymi zmianami.

Cykl wykładów p. Anety Kuberskiej
pt:,,Kontrola administracji rządowej’’

background image

Dziękujemy za uwagę

*







||


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Specyfika nadzoru nad działalnością administracyjną samorządowych kolegiów odwoławczych
Prawne i praktyczne aspekty kontroli i nadzoru nad dzialalnoscia samorzadu terytorialnego
Ł Buczkowski Środki nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego
Dzialalnosc gospodarcza jednostek samorzadu terytorialnego (JST)
DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO 12.10.2014, V rok, Ćwiczenia, Działalność
Zakres jawnosci dzialania organow stanowiacych jednostek samorzadu terytorialnego, Pomoce naukowe, U
DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO 30.11.2014, V rok, Ćwiczenia, Działalność
Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego
Działania w stanach nadzwyczajnych w jednostkach samorządu terytorialnego
Nadzór nad działalnością powiatu
Gospodarka budzetowa jednostek samorzadu terytorialnego
Wykaz aktow prawa miejscowego stanowionych przez organy jednostek samorzadu terytorialnego, Legislac
DOCHODY JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
Gospodarka budżetowa jednostek samorządu terytorialnego-ściąga(1), nauka, ekonomia, EKONOMIA (anetas
BUDŻET JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO NA PRZYKŁADZIE GMINY MARCISZÓW praca magisterska
Rola i miejsce zarządzania strategicznego w systemie zarządzania Jednostek Samorządu Terytorialnegox
administracja i prawo publiczne, Czy jednostki samorządu terytorialnego można uznać za ograniczone p
Ideą zrównoważonego rozwoju jednostki samorządu terytorialnego

więcej podobnych podstron