UPRAWNIENIA DOTYCZĄCE
MATERIAŁÓW
WYBUCHOWYCH DO
UŻYTKU CYWILNEGO.

Marta Gałka
Gr. D
Bezpieczeństwo Wewnętrzne

USTAWA Z DNIA 21 CZERWCA 2002 R. O
MATERIAŁACH WYBUCHOWYCH PRZEZNACZONYCH
DO UŻYTKU CYWILNEGO

 

Ustawa określa:

zasady wydawania oraz cofania pozwoleń na nabywanie,
przechowywanie lub używanie materiałów wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego,
zasady używania materiałów wybuchowych przeznaczonych
do użytku cywilnego,
zasady przemieszczania materiałów wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego i jego kontroli, z
wyłączeniem wyrobów pirotechnicznych,
zasadnicze wymagania dla wprowadzanych do obrotu
materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku
cywilnego zaliczonych do klasy 1 materiałów niebezpiecznych,
z wyłączeniem amunicji i wyrobów pirotechnicznych,

procedury oceny zgodności oraz sposób oznaczania
materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku
cywilnego, o których mowa w pkt wyżej,
zasady nadawania numeru identyfikacyjnego materiałom
wybuchowym przeznaczonym do użytku cywilnego na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz prowadzenia
rejestru materiałów wybuchowych przeznaczonych do
użytku cywilnego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
zasady znakowania plastycznych materiałów wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego.

MATERIAŁY WYBUCHOWE, KLASYFIKACJA:

1.

Materiały i przedmioty wybuchowe

2.

Gazy

3.

Materiały ciekłe zapalne

4.1

Materiały stałe zapalne

4.2

Materiały samozapalne

4.3

Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne

5.1

Materiały utleniające

5.2

Nadtlenki organiczne

6.1

Materiały trujące

6.2

Materiały zakaźne

7

Materiały promieniotwórcze

8

Materiały żrące

9

Różne materiały i przedmioty niebezpieczne

W ROZUMIENIU USTAWY MATERIAŁAMI
WYBUCHOWYMI PRZEZNACZONYMI DO UŻYTKU
CYWILNEGO SĄ:



substancje i wyroby, które w toku procedury klasyfikacyjnej zostały
zaliczone do klasy 1 materiałów niebezpiecznych,



materiały wybuchowe w stanie niewybuchowym, jeżeli przez
wysuszenie lub przemycie mogą być im przywrócone właściwości
wybuchowe,



przedmioty ratownicze ujęte w klasie 9 materiałów niebezpiecznych,
jeżeli zawierają materiały i przedmioty wybuchowe zaliczone do klasy
1 materiałów niebezpiecznych- jeżeli są przeznaczone do celów
cywilnych.



Materiał, co do którego istnieje uzasadnione przypuszczenie, że może
mieć właściwości wybuchowe, lub wyrób wypełniony tym materiałem
do czasu przeprowadzenia badań klasyfikacyjnych przez właściwe
jednostki, uważa się za zaklasyfikowany wstępnie jako materiał
wybuchowy.



Klasyfikacji substancji lub wyrobu jako materiału wybuchowego
przeznaczonego do użytku cywilnego oraz nadania mu kodu
klasyfikacyjnego dokonują jednostki organizacyjne upoważnione
przez ministra właściwego do spraw gospodarki.

Materiały wybuchowe przeznaczone do użytku cywilnego na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem
amunicji, wyrobów pirotechnicznych oraz materiałów
niebezpiecznych klasy 4.1, podlegają obowiązkowi:

posiadania numeru identyfikacyjnego materiału wybuchowego
przeznaczonego do użytku cywilnego,
wpisu do rejestru materiałów wybuchowych przeznaczonych do
użytku cywilnego

Organem właściwym w sprawach nadawania numeru

identyfikacyjnego oraz prowadzenia rejestru jest Prezes
Wyższego Urzędu Górniczego.

Z wnioskiem o nadanie numeru identyfikacyjnego występuje

producent, jego upoważniony przedstawiciel lub importer
materiału wybuchowego przeznaczonego do użytku
cywilnego.

Przy nabywaniu, przechowywaniu i używaniu materiałów wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego, a także prowadzeniu prac
badawczych przy ich użyciu należy zapewnić bezpieczeństwo życia i
zdrowia ludzi, mienia oraz środowiska.

Materiały wybuchowe, broń, amunicję oraz wyroby o przeznaczeniu
wojskowym lub policyjnym projektuje się i wytwarza się w taki sposób, aby
w normalnych i przewidywalnych warunkach, w całym projektowanym
okresie ich używania, bez celowego stosowania, stwarzały możliwie
najmniejsze zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, mienia oraz
środowiska naturalnego.

Wykonuje się je w taki sposób, aby przy zastosowaniu odpowiednich
metod technicznych można je było poddać nieodwracalnemu
unieszkodliwieniu.

Materiał wybuchowy, przed uruchomieniem jego produkcji podlega ocenie
pod względem bezpieczeństwa.

Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie
wytwarzania materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o
przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym jest obowiązany stosować
system oceny jakości produkcji, kontrolę produktu końcowego oraz badania
wymagane odrębnymi przepisami.

WYTWARZANIE, NABYWANIE, PRZECHOWYWANIE

UŻYWANIE, OBRÓT

Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie
wytwarzania materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów
o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym jest obowiązany
opracować plan postępowania na wypadek zagrożenia życia lub
zdrowia ludzkiego, mienia oraz środowiska naturalnego i aktualizować
go stosownie do zmieniających się okoliczności.

Pracownik zatrudniony bezpośrednio przy produkcji materiałów
wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu
wojskowym lub policyjnym powinien:

mieć ukończone 21 lat,
mieć pełną zdolność do czynności prawnych,
nie wykazywać zaburzeń psychicznych, oraz istotnych zaburzeń

funkcjonowania psychologicznego,

nie być skazany prawomocnym orzeczeniem za umyślne

przestępstwo lub wykroczenie skarbowe oraz nie powinno toczyć się
przeciwko niemu postępowanie w sprawie o takie przestępstwo lub
wykroczenie,

posiadać odpowiednie przygotowanie zawodowe,
posiadać nienaganną opinię wydaną przez komendanta

powiatowego (miejskiego) Policji właściwego ze względu na miejsce
zamieszkania.

Wytworzone materiały wybuchowe, broń, amunicja oraz wyroby o
przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym przechowuje się w
odpowiednio usytuowanych, przystosowanych i zabezpieczonych
pomieszczeniach magazynowych, w warunkach zapewniających
ochronę życia i zdrowia ludzkiego, mienia oraz środowiska
naturalnego.

Przeterminowane lub nieprzydatne do użycia materiały wybuchowe,
amunicja, broń oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub
policyjnym podlegają unieszkodliwieniu lub odzyskowi.

Unieszkodliwienia lub odzysku dokonuje się w sposób bezpieczny
dla życia lub zdrowia ludzkiego i mienia oraz możliwie najmniej
uciążliwy dla środowiska naturalnego.

OBRÓT MATERIAŁAMI WYBUCHOWYMI

Materiały wybuchowe, broń, amunicja oraz wyroby i technologie o
przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, dopuszczone do obrotu,
powinny osiągać charakterystyki i właściwości przewidziane przez
producenta, w celu zapewnienia ich maksymalnej niezawodności i
bezpieczeństwa.

Minister właściwy do spraw gospodarki i minister właściwy do spraw
wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, po
zasięgnięciu opinii Szefa Urzędu Ochrony Państwa określa, w drodze
rozporządzenia, warunki sprzedaży materiałów wybuchowych, broni,
amunicji oraz wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub
policyjnym oraz zakres i tryb kontroli przestrzegania tych warunków,
mając na względzie zapewnienie bezpieczeństwa i uwzględniając
przepisy odrębnych ustaw, dotyczących tych towarów.

Nabywanie materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów
i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym od
przedsiębiorców nieposiadających koncesji na obrót tymi towarami
jest zakazane

Przedsiębiorca wprowadzający na polski obszar celny lub
wyprowadzający z tego obszaru materiały wybuchowe oraz broń, na
które nie jest wymagane zezwolenie ministra właściwego do spraw
gospodarki, jest obowiązany posiadać koncesję ministra właściwego
do spraw wewnętrznych i okazać ją funkcjonariuszowi celnemu.

Funkcjonariusz celny po dokonaniu odprawy celnej wwiezionego
towaru, na polski obszar celny zawiadamia komendanta
wojewódzkiego Policji właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce
wykonywania działalności przedsiębiorcy.

Zawiadomienie należy wysłać w ciągu 3 dni od daty dokonania
odprawy celnej i powinno ono zawierać: oznaczenie przedsiębiorcy,
jego siedzibę i adres, numer koncesji i datę jej wydania, ilość, rodzaj,
nazwę, kaliber, markę, serię, numer i rok wyrobu broni, odpowiednio
- dane dotyczące materiałów wybuchowych.

Nabywanie materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku
cywilnego jest dozwolone od przedsiębiorcy posiadającego
koncesję na obrót tymi materiałami.

WYMOGI ZWIĄZANE Z NABYWANIEM,
PRZECHOWYWANIEM LUB UŻYWANIEM
MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH.

Nabywanie, przechowywanie lub używanie materiałów

wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego
wymaga uzyskania pozwolenia na nabywanie,
przechowywanie lub używanie materiałów wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego.

Nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia na nabywanie,

przechowywanie lub używanie:

wyrobów pirotechnicznych wymienionych w rozporządzeniu  Ministra
właściwego do spraw gospodarki, w porozumieniu z Ministrem
właściwym do spraw wewnętrznych
wyrobów pirotechnicznych stosowanych w kolejnictwie, leśnictwie,
modelarstwie, motoryzacji, ratownictwie, rolnictwie i żegludze.

POZWOLENIE NA NABYWANIE,
PRZECHOWYWANIE LUB UŻYWANIE MATERIAŁÓW
WYBUCHOWYCH.

Pozwolenie wydaje, odmawia wydania lub cofa wojewoda właściwy ze

względu na siedzibę przedsiębiorcy lub jednostki naukowej

Pozwolenie na nabywanie lub przechowywanie materiałów

wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego dla
przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie:



robót geologicznych,



poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin,



wydobywania kopalin ze złóż,



Bez zbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania
odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach
górniczych

- wydaje, odmawia jego wydania lub je cofa dyrektor okręgowego
urzędu górniczego

POZWOLENIA UDZIELA SIĘ
PRZEDSIĘBIORCY BĘDĄCEMU OSOBĄ
FIZYCZNĄ, KTÓRY:

posiada co najmniej wykształcenie średnie,
ma pełną zdolność do czynności prawnych,
nie wykazuje zaburzeń psychicznych, oraz istotnych
zaburzeń funkcjonowania psychologicznego,
nie był skazany prawomocnym orzeczeniem za umyślne
przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe oraz nie
toczy się przeciwko niemu postępowanie w sprawie o takie
przestępstwo lub wykroczenie,
nie jest wpisany do rejestru dłużników niewypłacalnych,
prowadzonego przez Krajowy Rejestr Sądowy,
zatrudnia osoby spełniające warunki w zakresie dostępu do
materiałów wybuchowych,

ZAKRES POZOWOLENIA

Pozwolenie zawiera:



datę i podstawę prawną jego wydania,



oznaczenie wnioskodawcy, jego siedzibę lub miejsce zamieszkania,



określenie celu nabycia materiałów wybuchowych przeznaczonych
do użytku cywilnego, a także zakresu prac, do jakich będą one
używane,



określenie rodzajów materiałów wybuchowych przeznaczonych do
użytku cywilnego



określenie miejsca ich przechowywania.

Przedsiębiorca i kierownik jednostki naukowej są obowiązani

zawiadomić organ, który wydał pozwolenie, o zmianie danych
zawartych w pozwoleniu, w terminie 7 dni od dnia zaistnienia tych
zmian.

Pozwolenie wydaje się na czas nieokreślony.

ZASADY UŻYWANIA
MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH
PRZEZNACZONYCH DO
UŻYTKU CYWILNEGO.

Przedsiębiorca, kierownik jednostki naukowej, którym wydano
pozwolenie, są obowiązani:

przestrzegać zasad bezpiecznego prowadzenia prac przy użyciu

materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego oraz
podczas oczyszczania terenów

przestrzegać warunków określonych w pozwoleniu,
zapewnić stały nadzór nad osobami mającymi dostęp do

materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego,

dysponować obiektami lub urządzeniami dostosowanymi do

charakteru prac prowadzonych z użyciem materiałów wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego lub terenami przeznaczonymi do
wzniesienia tych obiektów lub urządzeń,

zapewnić bezpieczne przechowywanie materiałów wybuchowych

przeznaczonych do użytku cywilnego lub materiałów wybuchowych
znalezionych podczas oczyszczania terenów,

prowadzić ewidencję nabytych, zużytych, przechowywanych,

przemieszczanych i zbytych materiałów wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego lub znalezionych i zniszczonych
materiałów wybuchowych podczas wykonywania działalności
gospodarczej w zakresie oczyszczania terenów,

na bieżąco oceniać i dokumentować stopień ryzyka związanego z

prowadzeniem prac przy użyciu materiałów wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego,

DOSTĘP DO MATERIAŁÓW
WYBUCHOWYCH

Przedsiębiorca, kierownik jednostki naukowej umożliwiają dostęp do

materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego osobie,
która:

o

ukończyła 21 lat,

o

zdała egzamin, 

o

Etc.

EGZAMIN

Osoba jest obowiązana odbyć szkolenie i zdać egzamin przed komisją

kwalifikacyjną. Osoba, która zdała egzamin, otrzymuje zaświadczenie
potwierdzające jej przygotowanie zawodowe.

Przed odbyciem szkolenia i przystąpieniem do egzaminu osoba, której

przedsiębiorca albo kierownik jednostki naukowej umożliwia dostęp do
wyrobów pirotechnicznych w związku z realizacją publicznych pokazów
pirotechnicznych o charakterze imprez masowych, jest obowiązana
potwierdzić swoją praktykę zawodową w zakresie realizacji tych
pokazów.

UŻYCIE MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH POZA
TERENEM PRZEDSIĘBIORSTWA LUB JEDNOSTKI
NAUKOWEJ



W przypadku konieczności prowadzenia prac przy użyciu
materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku
cywilnego poza terenem przedsiębiorstwa lub jednostki
naukowej, przedsiębiorca lub kierownik jednostki naukowej
zawiadamia o tym komendanta powiatowego (miejskiego)
Policji właściwego dla miejsca prowadzenia tych prac.



W przypadku, o którym mowa wyżej, materiały wybuchowe
przeznaczone do użytku cywilnego lub materiały
wybuchowe znalezione w trakcie oczyszczania terenów
mogą być przechowywane, przez czas niezbędny do
przeprowadzenia prac, w tymczasowym magazynie
zlokalizowanym w sposób zapewniający bezpieczeństwo
ludzi, mienia i środowiska oraz zabezpieczonym przed
dostępem osób nieupoważnionych.

PRZEMIESZCZANIE MATERIAŁÓW
WYBUCHOWYCH

Środki transportu:

Samoloty
Pociągi
Samochody towarowe
Statki

Zgoda na przemieszczanie mat. Wybuch. :



Przemieszczanie materiałów wybuchowych przeznaczonych
do użytku cywilnego wymaga uzyskania przez odbiorcę
zgody ministra właściwego do spraw gospodarki.



Minister właściwy do spraw gospodarki wydaje zgodę na
okres jednego roku w formie decyzji na pisemny wniosek
przedsiębiorcy, kierownika jednostki naukowej, osoby
zagranicznej oraz przedsiębiorcy zagranicznego.

OBOWIĄZKI PRZEWOŻĄCEGO
MATERIAŁY WYBUCHOWE:

Przewożący materiały wybuchowe przeznaczone do użytku
cywilnego jest obowiązany posiadać zgodę i okazywać ją na
żądanie organów kontroli drogowej, celnej i granicznej.
Organy kontroli drogowej, celnej i granicznej, w przypadku
gdy przewożący materiały wybuchowe przeznaczone do
użytku cywilnego nie posiada zgody albo przewozi materiały
innego rodzaju lub w innej ilości niż określone w zgodzie,
dokonują zatrzymania tych materiałów.
Organ, który dokonał zatrzymania materiałów wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego, zawiadamia o tym
niezwłocznie ministra właściwego do spraw gospodarki, a
także właściwego konsula państwa, z którego materiały te
zostały wysłane lub do którego są wysyłane.
Sposób zatrzymania i postępowania z materiałami
wybuchowymi przeznaczonymi do użytku cywilnego
określają odrębne przepisy.

 Minister właściwy do spraw

gospodarki, w przypadku poważnego

zagrożenia obronności,

bezpieczeństwa państwa lub

bezpieczeństwa i porządku

publicznego, w drodze decyzji może

zakazać przemieszczania materiałów

wybuchowych przeznaczonych do

użytku cywilnego, określając czas

trwania tego zakazu oraz rodzaj

materiałów nim objętych.

WYMOGI WOBEC WYROBÓW
PIROTECHNICZNYCH
WIDOWISKOWYCH



Wyroby pirotechniczne widowiskowe mogą być
skonstruowane wyłącznie z materiałów ograniczających
do minimum zagrożenie życia i zdrowia ludzi oraz mienia i
środowiska spowodowane rozrzutem odłamków
powstających w trakcie ich działania.



Sposób zapłonu wyrobu pirotechnicznego widowiskowego
musi być określony na etykiecie lub w instrukcji obsługi.



Wyroby pirotechniczne widowiskowe użytkowane zgodnie
z instrukcją obsługi nie mogą działać w sposób inny niż
opisany przez producenta.



Wyroby pirotechniczne widowiskowe muszą być
zabezpieczone przed przypadkowym zapłonem za pomocą
osłony lub opakowania. 



Na wyrobach pirotechnicznych wprowadzanych do obrotu
producent umieszcza w sposób widoczny, czytelny i
nieusuwalny oznakowanie CE.

PRZEPISY KARNE

Kto dokonuje przemieszczenia materiałów wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego albo amunicji bez
wymaganej zgody, podlega karze pozbawienia wolności od
roku do lat 3.

W razie skazania za przestępstwo, sąd orzeka przepadek
materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku
cywilnego, amunicji, a także innych przedmiotów, które
służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa
albo pochodzących bezpośrednio z przestępstwa, chociażby
nie stanowiły one własności sprawcy.

Kto udaremnia lub utrudnia przeprowadzenie kontroli przez
uprawnione organy w zakresie przechowywania, posiadania,
używania lub przemieszczania materiałów wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego, podlega karze
grzywny.

BIBLIOGRAFIA



Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o
materiałach wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego 



http://www.arslege.pl/ustawa-o-materialach
-wybuchowych-przeznaczonych-do-uzytku-cywi
lnego/k410

/ ( dostęp 27.11.2012 r. )