Podział produktów
spożywczych
Jest wiele podziałów na grupy
produktów spożywczych, obecnie
obowiązuje podziała na 6,7,9,12.
W prezentacji przedstawie podział
na 12 grup produktów.
1. Produkty zbożowe
2. Mleko oraz przetwory mleczne
3. Jaja
4. Mięso, wędliny, drób, ryby
5. Masło, śmietana
6. Inne tłuszcze
7. Ziemniaki
8. Warzywa i owoce z wit. C
9. Warzywa i owoce obfitujące z B-karoten
10. Inne warzywa i owoce
11. Suche nasiona roślin strączkowych
12. Cukier i słodycze
Produkty zbożowe
Należą do niej: mąka, kasze, makarony, pieczywo, chleb, bulki,
płatki, ryż, kluski.
Produkty te są bogate w cukrowce złożone głownie: skrobia i
błonnik dlatego pełnia role energetyczna.
Białka jest od 5-10% ale jest to białko niepełnowartościowe.
Produkty te stanowią ważne źródło składników mineralnych.
Dostarczają żelaza, magnezu, wapnia, potasu, fosforu, a także
cynku i miedzi. Jednak są one mało przyswajalne, a to za sprawa
obecności błonnika i kwasu fitynowego.
Przetwory zbożowe są bogate w witaminy z grupy B (głownie B i
PP)
Przetwory z mąk ciemnych (razowych) są bogatsze w witaminy,
składniki mineralne i błonnik.
Mleko i produkty mleczne.
Należą do niej: mleko, sery(twarogowe, podpuszczkowe), napoje
mleczne fermentowane – kefiry, jogurty, serwatka, maślanka.
Produkty te maja wysoką wartość odżywcza gdyż zawierają
wysoko wartościowe i lekkostrawne białka.
Tłuszcz w mleku występuje w postaci emulsji dlatego jest lekko
strawne.
Cukier w mleku to laktoza.
Bogate źródło wapnia i fosforu.
Są bogate w witaminy. Stanowią podstawowe źródło witamin b,
zawierają również inne witaminy takie jak B oraz PP .
W serach podpuszczkowych oraz w napojach fermentowanych
występuje również witamina B wytwarzana przez bakterie
stosowane do fermentacji.
Jaja
Jaja należą do produktów spożywczych najbardziej
wszechstronnych pod względem zawartości składników
odżywczych.
Nie są produktami wysokokalorycznymi, dostarczają średnio
130kcal/100g ~ 2 jajka
Białko jaj ma bardzo wysoka wartość biologiczna. Jest bardzo
dobrze przyswajalnym białkiem.
Tłuszcz znajdujący się w żółtku jaja zawiera bardzo dużo lecytyny,
nasyconych kwasów tłuszczowych oraz cholesterolu.
Jaja, głownie żółtko są dobrym źródłem żelaza , fosforu , wapnia
oraz siarki
O wysokiej wartości odżywczej jaj decyduje również obecność
znacznych ilości witamin rozpuszczalnych w tłuszczach ( A i D ) i
witamin z grupy B.
Mięso, ryby i ich przetwory
Należą do niej:
-Mięso zwierząt rzeźnych (trzoda chlewna)
-Dóbr (kurczęta, indyki, kaczki, gęsie)
-Ryby
-Dziczyzna
Są dobrym źródłem białka pełnowartościowego (wyjątek białko z
chrząstek i błony np. żelatyna)
Ważne źródło witamin z grupy B zwłaszcza witaminy B i PP .
Są bogatym źródłem żelaza o bardzo wysokiej przyswajalności,
cynku i miedzi
tłuszcze:
-Zwierząt rzeźnych zawierają dużo cholesterolu.
-Ryb są cenne ponieważ zawierają NNKT
Masło i śmietana
Masło i śmietana zostały wydzielone z grupy tłuszczów ze względu
na odmienna role w żywieniu. Tłuszcz w maśle jest lekkostrawny i
łatwo przyswajalny.
Źródło witamin: karoten i witamina D.
Zawiera duże ilości cholesterolu.
Masło jest niezbędne w żywieniu dzieci, młodzieży i kobiet w ciąży
ze względu na witaminę A .
Śmietany słodkie: 12%, 18%, 30%.
Śmietany kwaśne: 12%, 18%.
Inne tłuszcze
Należą do nich wszystkie tłuszcze poza masłem. Czyli margaryna,
oleje, tran, smalec, sadło.
Źródło energii.
Tłuszcze zwierzęce zawierają dużo kwasów Tl. Nasyconych i
cholesterol.
Tłuszcze roślinne natomiast zawierają NNKT, nie maja
cholesterolu.
Oleje zawierają witaminę E, a margaryny A oraz D dodawana
podczas produkcji.
Ziemniaki
Zostały one wyodrębnione jako osobna grupa ze względu na
powszechność i taniość.
Głównym ich składnikiem jest skrobia.
Białka ziemniaków chociaż niepełnowartościowe jest dobrej
jakości.
Główne składniki mineralne to potas i magnez .
Ziemniaki są bardzo ważnym źródłem witaminy C, witaminy z
grupy B oraz K.
Maja mała wartość energetyczna.
Warzywa i owoce zawierające duże ilości witaminy C
*Warzywa kapustne:
-Kapusta biała,
-Kapusta czerwona,
-Kapusta włoska,
-Brukselka,
-Kalafior,
-Kalarepa,
Natka pietruszki.
Papryka, pomidory.
Owoce:
-Porzeczki czarne,
-Porzeczki czerwone,
-Truskawki, poziomki,
-Maliny,
-Jagody,
-Cytrusowe: Pomarańcza,
Grejpfrut, Cytryna.
Warzywa i owoce bogate w karotenoidy
Warzywa:
-Marchew,
-Dynia,
-Boćwina,
-Brokuły,
-Kabaczek,
-Cukinia
-Salata,
-Szczaw,
-Szpinak,
Owoce:
-Arbuz,
-Brzoskwinie,
-Czereśnie,
-Mandarynki,
-Mango,
-Morela,
-Melon,
Inne warzywa i owoce
Warzywa:
-Cebula,
-Buraki,
-Korzeń pietruszki,
-Ogórki,
-Por,
-Seler,
-Rabarbar,
Owoce:
-Gruszki,
-Jabłka,
-Śliwki,
-Winogrona,
Suche nasiona roślin strączkowych
Czyli nasiona fasoli, grochu, soli soczewicy.
Ich białko ma najwyższa wartość odżywcza wśród białek
roślinnych.
Składniki mineralne: fosfor, magnez, potas, żelazo i cynk.
Występuje duża ilość witamin z grupy B .
Cukier i wyroby cukiernicze
Należą do nich: cukier, cukierki, czekolada, miód.
Maja bardzo wysokie wartości energetyczne 300-500kcal/100g.
Stosowane są ze względu na walory smakowe a nie na wartości
odżywcze.
Czekolada wzbogaca posiłki w magnez i witaminy z grupy B.
KONIEC