POCZĄTKI ROZWOJU 

KULTURY STAROŻYTNEJ 

GRECJI

Kultura Minojska

Nazwa pochodzi od legendarnego króla Minosa 

(pierwszego greckiego prawodawcy i sędziego w świecie 
podziemi). Główny ośrodek znajdował się na Krecie w 
mieście Knossos. Apogeum świetności tej kultury 
przypada około 2200 p.n.e. – 1450 p.n.e. Jest ona 
wcześniejsza niż kultura grecka. Została odkryta w czasie 
wykopalisk w 1900 roku przez Sir Artura Evansa. 

Ruiny Pałacu w Knossos

Wykształciło tu się pismo 
linearne A, które do 
naszych czasów nie zostało 
rozszyfrowane.

Była to kultura pałacowa, 
która wpływała nawet na 
wybrzeża Grecji 
kontynentalnej. Knossos 
zostało podbite przez 
Mykeńczyków około 1450 
p.n.e. Moment ten można 
określić jako początek 
najwcześniejszej cywilizacji 
w Grecji kontynentalnej

.

Tabliczki pokryte pismem linearnym A, znalezione na 

Santorynie

Kultura Mykeńska

Twórcami kultury, mykeńskiej są greccy Achajowie. 

Kultura ta została ukształtowanej w XV w. p.n.e. 
na Peloponezie, zniszczyli pałace na Krecie 
i narzucili wyspie swe zwierzchnictwo. 
Posługiwali się przejętym od Kreteńczyków alfabetem, 
tzw. pismem linearnym B. Śladami ich działalności 
budowlanej są ruiny twierdz w Mykenach i Tirynsie, a 
aktywności polityczne - późniejszy, literacki opis wojny z 
Troją w Azji Mniejszej (Iliada Homera). W XII w. p.n.e. 
kultura mykeńska upadła-miasta zostały zniszczone, 
pismo wyszło z użycia. Stało się tak za przyczyną 
napływu obcych ludów i, być może, trzęsień ziemi.

Największym osiągnięciem 
mykeńskiej architektury były 
monumentalne zamki otoczone 
murami z potężnych głazów.
Mykeńczycy byli mistrzami w 
dziedzinie złotnictwa. 
Najsłynniejszymi zabytkami sztuki 
złotniczej są złote maski 
pośmiertne znalezione w 1876 
przez H. Schliemanna w Mykenach. 
Obok masek w tych grobach 
znaleziono złote miecze, kielichy, 
wazy, biżuterię, a także 
przedmioty ze srebra, brązu, kości 
słoniowej, alabastru, ametystu, 
bursztynu i wielu innych surowców.

Lwia Brama w Mykenach

Maska Agamemnona

Pismo linearne B – pismo 

mykeńskie odczytane przez 
angielskich uczonych Michaela 
Ventrisa i Johna Chadwicka w 1953.

W przeciwieństwie do linearnego 

pisma A najprawdopodobniej służyło 
do zapisywania języka greckiego w 
jego przedklasycznej fazie rozwoju. 
Powstało jako modyfikacja pisma 
linearnego A w trakcie podbojów 
dokonywanych przez Kreteńczyków, 
celem stworzenia sprawnej 
administracji na terenach wasalnych 
władców i podbitych miast.

Zawiera około 90 znaków: 

sylabicznych (samogłoski i sylaby 
otwarte) i niewielką ilość ideogramów. 

Sztuka starożytnej Grecji

Powstała i rozwijała się po upadku kultury mykeńskiej, 

spowodowanym w głównym stopniu najazdem Dorów. Za 
czas jej trwania przyjmuje się okres od ok. 1200 p.n.e. do I 
w. p.n.e., czyli do czasu podboju starożytnej Grecji przez 
Rzymian. Jednak wraz z podbojem rzymskim, nie skończył 
się definitywnie okres sztuki greckiej. Artyści nadal 
tworzyli, ale przede wszystkim na potrzeby kolekcjonerów 
rzymskich. Czas trwania sztuki greckiej dzielony jest na 
następujące okresy rozwoju:



Okres archaiczny



Okres klasyczny



Okres hellenistyczny

Porządki architektoniczne

 To system konstrukcyjno-dekoracyjny, którego 

elementy, o określonym kształcie i sposobie dekoracji, są 
powiązane określonymi proporcjami obliczanymi za 
pomocą modułów. Porządek obejmuje podporę (kolumna z 
bazą, trzonem i głowicą) oraz belkowanie. Najbardziej 
wyróżniającym elementem każdego porządku jest 
głowica.
W sztuce greckiej wyróżnia się styl:



joński



dorycki



koryncki

Porządek dorycki

To jeden z najbardziej 

znanych porządków 
architektonicznych czasów 
starożytnych. 
Charakteryzuje się on 
ciężkimi proporcjami, 
surowością i 
monumentalizmem. 
Walory artystyczne 
ustępowały w nim miejsca 
funkcjonalizmowi.

Porządek joński

To jeden z trzech 

podstawowych porządków 
architektonicznych 
występujących w 
architekturze starożytnej 
Grecji. Posiada dwie odmiany: 
attycką i małoazjatycką, 
różniące się przede wszystkim 
detalami bazy i belkowania. 
Powstał w Azji Mniejszej na 
przełomie VII i VI w. p.n.e. pod 
wpływem budownictwa ludów 
Wschodu.

Porządek koryncki

Jeden z trzech 

podstawowych porządków 
architektonicznych 
występujących w 
architekturze starożytnej 
Grecji. Rozwinął się jako 
odmiana porządku jońskiego 
na przełomie V i IV w. p.n.e.

Cechy charakterystyczne 

architektury 

Starożytnej Grecji



monumentalizm budowli



równowaga kompozycyjna



zachowanie proporcji i ładu



duże zastosowanie elementów 
dekoracyjnych

Dziękuję za uwagę