background image

MONITORING ŚRODOWISKA 
PRACY – DEFINICJA ORAZ 
DEFINICJE NDS, NDN, 
NDSCH, NDSP, NDSB.

 

background image
background image

Identyfikacja zagrożeń

Identyfikacja zagrożeń jest procesem 

prewencyjnym i stanowi rozpoznanie 
źródeł i charakteru zagrożeń 
związanych z prowadzoną przez 
przedsiębiorstwo działalnością.

Proces identyfikacji zagrożeń polega na 

rozpoznaniu otoczenia, w którym 
człowiek pracuje.

background image

Podstawą ustalania dopuszczalnych wartości 

NDS, NDSCh lub NDSP jest analiza zależności 
dawka-efekt i wynikające z tej analizy wartości :

NOAEL -no observed adverse effect level - 
poziom bez obserwowanego działania 
szkodliwego
, lub 

LOAEL -lowest observed adverse effect level - 
najniższy obserwowany poziom działania 
szkodliwego
, które podzielone przez 
współczynniki niepewności określają 
dopuszczalną średnią wartość stężenia dla 8-
godzinnego narażenia (NDS). 

background image

Etapy ustalania wartości:

Propozycje wartości najwyższych 
dopuszczalnych stężeń i natężeń są 
przygotowywane są przez zespoły 
ekspertów w formie dokumentacji.

Przy opracowywaniu dokumentacji eksperci 
korzystają z oryginalnych materiałów 
bibliograficznych, otrzymywanych z 
komputerowych baz informacyjnych.

Przedstawiane danych na posiedzeniu 
Międzyresortowej Komisji.

background image

Wartości NDS, NDN, NDSCh, NDSP, 

NDSB określone zostały w 

odpowiednich przepisach dotyczących 

środowiska pracy odpowiednio dla 

poszczególnych czynników fizycznych. 

Poziomy te służą między innymi do 

określania czasu pracy i narażenia 

pracownika na czynniki szkodliwe. 

background image

NDN

   

najwyższe dopuszczalne natężenie

natężenie  inne  czynnika  szkodliwego,  którego 
oddziaływanie  na  pracownika  w  ciągu  8-
godzinnego 

dobowego 

przeciętnego 

tygodniowego wymiaru czasu pracy określonego 
w  Kodeksie  Pracy,  przez  jego  okres  aktywności 
zawodowej  nie  powinno  spowodować  ujemnych 
zmian  w  jego  stanie  zdrowia,  oraz  w  stanie 
zdrowia jego przyszłych pokoleń.

background image

Hałas, hałas infradźwiękowy i hałas 
ultradźwiękowy

Drgania działające na organizm człowieka 
przez kończyny górne i drgania o ogólnym 
działaniu na organizm człowieka

Pola i promieniowanie elektromagnetyczne 
z zakresu częstotliwości 0 Hz-300 GH

Mikroklimat gorący/zimny

Promieniowanie optyczne 

background image

NDS

najwyższe dopuszczalnie stężenie

  

toksycznego związku chemicznego

którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 
8-godzinnego dobowego i przeciętnego 
tygodniowego wymiaru czasu pracy 
określonego w Kodeksie Pracy, przez okres 
jego aktywności zawodowej nie powinno 
spowodować ujemnych zmian w jego stanie 
zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych 
pokoleń

background image

Z wartości NDS można wyprowadzić dopuszczalne 

wartości krótkoterminowe NDSCh i NDSP. 

Ponieważ krótkoterminowe stężenia czynników 

szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy 
mają rozkład logarytmiczno-normalny, 
najczęściej współczynnik przekroczenia wartości 
NDS przez wartość NDSCh będzie miał wartość w 
granicach 2-3. 

Natomiast współczynnik przekroczenia wartości 

NDS przez wartość NDSP będzie miał wartość do 
2,35.

background image

NDSCh 

najwyższe dopuszczalne stężenie 

chwilowe 

Wartość średnia stężenia, które nie 
powinno spowodować ujemnych zmian w 
stanie zdrowia pracownika, jeżeli 
występuje w środowisku pracy nie dłużej 
niż 

15 minut 

i nie częściej niż 

2 razy 

czasie zmiany roboczej, w odstępie czasu 
nie krótszym niż 1 godzina.

background image

NDSP

Najwyższe dopuszczalne stężenie 

pułapowe/progowe

Wartość stężenia, która ze względu na 
zagrożenie zdrowia lub życia pracownika nie 
może być w środowisku pracy przekroczona w 

żadnym momencie

W Polsce ustalono dla 352 substancji 

chemicznych 360 wartości NDS oraz 292 
wartości NDSCh (81%).

background image

441 substancje 

background image

Pyły 19

background image

NDSB

największe dopuszczalne stężenie w 

materiale biologicznym

dla dawki pochłoniętej związków szkodliwych lub 

ich metabolitów w płynach ustrojowych (przede 
wszystkim we krwi i w moczu) oraz w tkankach

Dla  niektórych  substancji  emitowanych  w  procesach 

spawalniczych  takich  jak  Cr(VI),  Pb,  Cd,  F-,  CO 
ustalono  najwyższe  dopuszczalne  stężenia  w 
materiale  biologicznym  (DSB)  pozwalające  na 
precyzyjną ocenę wielkości narażenia niezależnie od 
drogi 

wchłaniania, 

wentylacji 

płuc, 

retencji 

substancji 

płucach, 

tj. 

parametrów 

indywidualnych dla każdej sytuacji. 

background image

Monitoring

Oznacza regularne jakościowe i ilościowe pomiary lub 

obserwacje zjawiska czy obecności np. substancji, 

przeprowadzane przez z góry określony czas.

Programy monitoringu są często stosowane w celu 

gromadzenia informacji na temat stanu ilościowego oraz 
jakościowego atmosfery i hydrosfery lub 
rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w czasie i 
przestrzeni. Zgromadzone dane ułatwiają wybór 
właściwych działań w przypadku szkodliwego wpływu 
tego stanu na życie i mienie człowieka czy stan 
środowiska. Pozwalają także na podjęcie akcji 
naprawczych lub usuwania skutków w już istniejącej 
sytuacji np. zagrożenia powodziowego czy 
ekologicznego

.

background image

Monitoring 

W  sytuacji,  gdy  wartość  NDSP  stanowi  jedyny 

normatyw 

higieniczny 

dla 

danej 

substancji, 

optymalnym  rozwiązaniem  wydaje  się  ciągłe 
monitorowanie  stężenia  substancji  na  stanowisku 
pracy.

Monitorowanie takie można prowadzić:

w punktach stacjonarnych, 

zlokalizowanych w miejscach przebywania 
pracowników,

również za pomocą przenośnych indywidualnych 
analizatorów, umieszczanych bezpośrednio na 
odzieży roboczej pracowników

background image

Monitoring

Strategia pobierania próbek do oceny zgodności warunków 

pracy z normatywem higienicznym dla stężenia 
pułapowego powinna być ściśle związana z definicją, 
uzasadnieniem i interpretacją stężenia, określanego jako 
pułapowe. 

Podawany niekiedy czas uśredniania dla próbek powietrza 
od 5 do 15 minut wynika raczej z wymogów metody 
analitycznej, a nie z charakteru działania substancji. 

Stężenia pułapowe są najczęściej 

jedynymi 

wartościami 

dopuszczalnymi dla substancji drażniących lub szybko 
działających, które nie kumulują się w organizmie i przy 
tych poziomach stężeń nie wykazują działania układowego.

background image

Instytucje

Państwowa Inspekcja Pracy

Państwowa Inspekcja Sanitarna 

-Zadania 

Oddziału Higieny Pracy -Nadzór nad warunkami 
środowiska pracy

background image

Są to wartości prawnie obowiązujące dla 

wszystkich gałęzi gospodarki narodowej.

Znajomość 

danych 

zawartych 

pełnych 

dokumentacjach 

dotyczących 

oddziaływania 

czynników  szkodliwych  na  organizm  człowieka 
jest niezbędna do ustalenia właściwej profilaktyki 
medycznej i podejmowania przez zarządzających 
bezpieczeństwem 

higieną 

pracy 

przedsiębiorstwach 

odpowiednich 

działań 

korygujących w celu poprawy warunków pracy.

background image

Wydawnictwem Międzyresortowej Komisji jest 

poradnik 

Czynniki szkodliwe w 

środowisku pracy. Wartości 

dopuszczalne 2012

Zawiera on:

wykazy aktualnych najwyższych 
dopuszczalnych stężeń i natężeń 
czynników szkodliwych w środowisku 
pracy, określone rozporządzeniem 
ministra pracy i polityki społecznej, 

wartości dopuszczalne narażenia 
zawodowego określone w innych 
przepisach bezpieczeństwa i higieny 
pracy oraz normach higienicznych, 

metody pomiaru i oceny narażenia 
zawodowego na poszczególne 
czynniki w środowisk pracy, 

podstawowe zasady profilaktyki. 

background image

Bibliografia 

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI 
SPOŁECZNEJ z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie 
najwyższych dopuszczalnych stżeńi 
natężeńczynników szkodliwych dla zdrowia w 
środowisku pracy – stan prawny: listopad 2005 
r.1Dz.U.02.217.1833 ROZPORZDZENIE MINISTRA 
PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJz dnia 29 listopada 
2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych 
stężeńi natężeńczynników szkodliwych dla zdrowia 
w środowisku pracy.(Dz. U. z dnia 18 grudnia 2002 
r.) 

ciop.pl


Document Outline