Stosunki wodne – wody
powierzchniowe i
podziemne oraz
zagrożenia powodziowe
w Polsce
Anna Galant
Wydział Bezpieczeństwa Narodowego
Studia stacjonarne
Akademia Obrony Narodowej
Spis treści
Cechy wód Polski
a)
Położenie
b)
Zasoby
- Rzeki
- Jeziora
- Wody podziemne
c) Zagrożenia
- Powodzie
- Zanieczyszczenia
d) Bibliografia
• Znaczna część terytorium Polski
leży na granicach zlewni dwóch
największych rzek naszego kraju,
czyli Wisły (54% powierzchni
kraju) oraz Odry (33,9%)
Cechy wód Polski
• Nasz kraj jest zaliczany do krajów o ubogich zasobach
wodnych, a gospodarka jest zaopatrzona przez zasoby
wód powierzchniowych.
•
Przyczyną jest mała suma opadów
( znacznie mniejsze
niż w krajach zachodnich). Jest to także spowodowane
złym zagospodarowaniem rzek, a także niewielką ilośią
zbiorników retencyjnych,
które mogłyby przechowywać
wody wezbraniowe. W dodatku wody powierzchniowe
często są
zanieczyszczone
co powoduje niedobór wody
pitnej w niektórych regionach np. . na Kujawach i w
części Wyżyny Śląskiej.
• Wody podziemne są przeznaczone do dostarczania
ludziom wody pitnej.
• Do wód w naszym kraju zaliczamy:
rzeki, jeziora,
bagna, wody podziemne i morze.
• Prawie cały obszar Polski leży w
zlewisku
Bałtyku (ponad 99 %
), w dorzeczach głównych
polskich rzek czyli Wisły i Odry oraz Niemna i
rzek pobrzeża. Pozostałe obszary należą do
zlewiska Morza Czarnego (Strwiąż przez Dniestr,
Orawa przez Wag i dalej Dunaj) (0,2 %) i Morza
Północnego (Izera i Orlica przez Łabę) (0,1 %).
• Nachylenie terenu naszego kraju
z południa na
północny zachód
oraz ukształtowanie terenu
powodują, że układ rzek
jest asymetryczny
.
• Naszą najdłuższą rzeką jest
Wisła
,
której źródło znajduje się na
Baraniej Górze w Beskidzie Śląskim.
Wisła ma 1047 km długości.
• Drugą najdłuższą rzeką w Polsce
jest
Odra
(854 km). Źródło tej rzeki
znajduje się w Górach Oderskich
(Czechy), a jej najważniejszym
dopływem jest Warta
Wody podziemne w Polsce
• Na terenie naszego kraju są różnego rodzaju
wody podziemne. Wyróżniamy z nich wody
gruntowe płytkie oraz głębokie. Najważniejszymi
zbiornikami wód głębinowych
są Niecka
Mazowiecka, Łódzka i Lubelska.
Oprócz tego w naszym kraju występują także
wody termalne (cieplice)
w Cieplicach Zdroju,
w Lądku Zdroju oraz w Zakopanym
.
Jeziora
• Powierzchnia w Polsce wynosi 1%
w skali terenu całego kraju.
Są to jeziora polodowcowe występujące w górach (cyrkowe i
morenowe), a także na pojezierzach (rynnowe i morenowe).
Występują także jeziora nadbrzeżne (Łebsko, Gardno) deltowe
(Drużno) i krasowe.
• Największa ilość jezior występuje na
terenie Pojezierza
Pomorskiego
gdzie jest ich ponad 4000, a także na Pojezierzu
Mazurskim w ilości ponad 2500.
• Oprócz jezior w naszym kraju można także
spotkać sztuczne
zbiorniki
wodne, które powstały w wyniku budowy zapór na
rzekach. Powstały one aby spełniać funkcje:
przeciwpowodziowe, retencyjne, turystyczne a także mają
znaczenie dla energetyki. Najważniejsze z nich to: Jezioro
Goczałkowickie (Wisła) ,
Jezioro Włocławskie (Wisła) oraz Jezioro Otmuchowskie (Nysa
Kłodzka).
W naszym kraju często występują powodzie. Możemy podzielić je ze względu na proces powstania:
1. opadowe – powstałe w wyniku
silnych opadów.
2. roztopowe – powstałe w wyniku
gwałtownego topnienia śniegu
1.
2.
3. zimowe – przyczyną jest
nasilenie się zjawisk lodowych
4. sztormowe – powstają w skutek
silnych wiatrów, sztormów
występujących na zalewach i
wybrzeżach
3.
4.
Powodzie w Polsce
• W Polsce mieliśmy już wiele wielkich powodzi,
a jedną z największych z nich była powódź
tysiąclecia
. Nawiedziła ona południową i
zachodnią część Polski oraz Czechy, niemieckie
Łużyce, północno-zachodnią Słowację i
wschodnią Austrię w lipcu
1997
roku.
• Tylko w naszym kraju doprowadziła ona do
śmierci 55 osób oraz szkód materialnych na
łączną sumę około 3.5 miliarda dolarów.
• Była to wielka tragedia narodowa, lecz dopiero
po jej przejściu ludzie zaczęli dbać o ochronę
przeciwpowodziową.
Stan czystości rzek
• Niestety stan czystości rzek
w Polsce jest na bardzo
niskim poziomie. Większość
wód w nich płynąca nie
nadaje się nawet do
wykorzystania przez
przemysł.
Bibliografia
Strony internetowe:
• http://levis.sggw.waw.pl/~ozw1/zgw/wis/05_06/eksploatacja/in
dex2.htm
• http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=283
• http://www.polskieszlaki.pl/artykuly/wody-w-polsce.html
• http://www.gios.gov.pl/raport/pol/wody.htm
• http://www.euro-net.pl/~adamczak/ekologia/wody.htm
Linki do obrazków
• http://www.rdw.org.pl/assets/images/dorzecza.gif
• http://www.hydropure.com.pl/woda/images/13.jpg
• http://www.hydropure.com.pl/arlda-wody-pitnej-w-
polsce,52,26?PHPSESSID=ff0d4fe6f147cbe36d4bec7f5a3aeb5e
• http://domynawodzie.pl/aktualnosci_hydrologia.html
• http://www.woda.ovh.org/Zanieczyszczenia.htm
Książki
Stasiak J. , Vademecum z Geografii – Matura 2010, Wydawnictwo
Operon, Warszawa 2010