Stosunki wodne – wody 

powierzchniowe i 

podziemne oraz 

zagrożenia powodziowe 

w Polsce

Anna Galant

Wydział Bezpieczeństwa Narodowego

Studia stacjonarne

Akademia Obrony Narodowej

Spis treści

Cechy wód Polski
a)

Położenie

b)

Zasoby 

- Rzeki
- Jeziora
- Wody podziemne 
c)   Zagrożenia
- Powodzie
- Zanieczyszczenia 
d)   Bibliografia

• Znaczna część terytorium Polski 

leży na granicach zlewni dwóch 
największych rzek naszego kraju, 
czyli Wisły (54% powierzchni 
kraju) oraz Odry (33,9%)

Cechy wód Polski

• Nasz kraj jest zaliczany do krajów o ubogich zasobach 

wodnych, a gospodarka jest zaopatrzona przez zasoby 
wód powierzchniowych.

•  

Przyczyną jest mała suma opadów

 ( znacznie mniejsze 

niż w krajach zachodnich). Jest to także spowodowane 

złym zagospodarowaniem rzek, a także niewielką ilośią 
zbiorników retencyjnych, 

które mogłyby przechowywać 

wody wezbraniowe. W dodatku wody powierzchniowe 
często są 

zanieczyszczone

 co powoduje niedobór wody 

pitnej w niektórych regionach np. . na Kujawach i w 
części Wyżyny Śląskiej. 

• Wody podziemne są przeznaczone do dostarczania 

ludziom wody pitnej.

• Do wód w naszym kraju zaliczamy: 

rzeki, jeziora, 

bagna, wody podziemne i morze.

•  Prawie cały obszar Polski leży w 

zlewisku 

Bałtyku (ponad 99 %

), w dorzeczach głównych 

polskich rzek czyli Wisły i Odry oraz Niemna i 
rzek pobrzeża. Pozostałe obszary należą do 

zlewiska Morza Czarnego (Strwiąż przez Dniestr, 
Orawa przez Wag i dalej Dunaj) (0,2 %) i Morza 
Północnego (Izera i Orlica przez Łabę) (0,1 %). 

• Nachylenie terenu naszego kraju 

z południa na 

północny zachód 

oraz ukształtowanie terenu 

powodują, że układ rzek 

jest asymetryczny

.

• Naszą najdłuższą rzeką jest 

Wisła

, 

której źródło znajduje się na 
Baraniej Górze w Beskidzie Śląskim. 
Wisła ma 1047 km długości.

• Drugą najdłuższą rzeką w Polsce 

jest 

Odra

 (854 km). Źródło tej rzeki 

znajduje się w Górach Oderskich 
(Czechy), a jej najważniejszym 
dopływem jest Warta

Wody podziemne w Polsce

• Na terenie naszego kraju są różnego rodzaju 

wody podziemne. Wyróżniamy z nich wody 
gruntowe płytkie oraz głębokie. Najważniejszymi 
zbiornikami wód głębinowych 

są Niecka 

Mazowiecka, Łódzka i Lubelska. 

Oprócz tego w naszym kraju występują także 

wody termalne (cieplice) 

w Cieplicach Zdroju, 

w Lądku Zdroju oraz w  Zakopanym

.

Jeziora

• Powierzchnia w Polsce wynosi 1% 

w skali terenu całego kraju. 

Są to jeziora polodowcowe występujące w górach (cyrkowe i 
morenowe), a także na pojezierzach (rynnowe i morenowe). 
Występują także jeziora nadbrzeżne (Łebsko, Gardno) deltowe 
(Drużno) i krasowe.

• Największa ilość jezior występuje na 

terenie Pojezierza 

Pomorskiego 

gdzie jest ich ponad 4000, a także na Pojezierzu 

Mazurskim w ilości ponad 2500. 

• Oprócz jezior w naszym kraju można także 

spotkać sztuczne 

zbiorniki 

wodne, które powstały w wyniku budowy zapór na 

rzekach. Powstały one aby spełniać funkcje: 
przeciwpowodziowe, retencyjne, turystyczne a także mają 
znaczenie dla energetyki. Najważniejsze z nich to: Jezioro 
Goczałkowickie (Wisła) ,

Jezioro Włocławskie (Wisła) oraz Jezioro Otmuchowskie (Nysa 

Kłodzka).

W naszym kraju często występują powodzie.  Możemy podzielić je ze względu na proces powstania:

1. opadowe – powstałe w wyniku 

silnych opadów. 

2. roztopowe – powstałe w wyniku 

gwałtownego topnienia śniegu 

1. 

2. 

3. zimowe –  przyczyną jest 

nasilenie  się zjawisk lodowych

4. sztormowe – powstają w skutek 

silnych wiatrów, sztormów 
występujących na zalewach i 
wybrzeżach

3. 

4.

Powodzie w Polsce

• W Polsce mieliśmy już wiele wielkich powodzi, 

a jedną z największych z nich była powódź 

tysiąclecia

. Nawiedziła ona południową i 

zachodnią część Polski oraz Czechy, niemieckie 
Łużyce, północno-zachodnią Słowację i 
wschodnią Austrię w lipcu 

1997

 roku. 

• Tylko w naszym kraju doprowadziła ona do 

śmierci 55 osób oraz szkód materialnych na 
łączną sumę około 3.5 miliarda dolarów.

•  Była to wielka tragedia narodowa, lecz dopiero 

po jej przejściu ludzie zaczęli dbać o ochronę 
przeciwpowodziową.

Stan czystości rzek

• Niestety stan czystości rzek 

w Polsce jest na bardzo 
niskim poziomie. Większość 
wód w nich płynąca nie 
nadaje się nawet do 
wykorzystania przez 
przemysł. 

Bibliografia

Strony internetowe:
• http://levis.sggw.waw.pl/~ozw1/zgw/wis/05_06/eksploatacja/in

dex2.htm

• http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=283
• http://www.polskieszlaki.pl/artykuly/wody-w-polsce.html 
• http://www.gios.gov.pl/raport/pol/wody.htm  
• http://www.euro-net.pl/~adamczak/ekologia/wody.htm 
Linki do obrazków 
• http://www.rdw.org.pl/assets/images/dorzecza.gif 
• http://www.hydropure.com.pl/woda/images/13.jpg
• http://www.hydropure.com.pl/arlda-wody-pitnej-w-

polsce,52,26?PHPSESSID=ff0d4fe6f147cbe36d4bec7f5a3aeb5e

• http://domynawodzie.pl/aktualnosci_hydrologia.html 
• http://www.woda.ovh.org/Zanieczyszczenia.htm 
Książki 
 Stasiak J. , Vademecum z Geografii – Matura 2010, Wydawnictwo 

Operon, Warszawa 2010