Czynniki modelujące rynek pracy w Polsce

CZYNNIKI

MODELUJĄCE

RYNEK PRACY W

POLSCE

Międzynarodowe rynki siły roboczej

Prowadzący

dr Iwona Lubimow- Burzyńska

Opracowali

Joanna Jendrzejczak

Iwona Matyjaszczyk
Robert Stobiecki
Paweł Wołoszyn



Wstęp



Pojęcia i istota rynku pracy



Czynniki kształtujące polski rynek pracy



Analiza struktury bezrobocia w Polsce



Pojęcie bezrobocia i jego analiza w latach
1990-2008



Bezrobocie dla poszczególnych
województw – styczeń 2012

Wstęp

Rynek pracy, miejsce w
którym pracodawcy zgłaszają
zapotrzebowanie na
pracownika o konkretnych
cechach i umiejętnościach,
jednocześnie pracownicy
oferują świadczenie swoich
usług w konkretnej branży,
dziedzinie. Bezrobocie
związane jest z rynkiem pracy
występuje jako zjawisko
pozytywne, gdy sięga ono 2-
3% i wiąże się z tym iż dana
grupa osób zmienia pracę na
bardziej dochodową.

2. Pojęcie i istota rynku pracy



Rynek pracy – rodzaj rynku
na którym następuje wymiana
pomiędzy kupującym a
sprzedającym usługę pracy
(pracę).



Popyt na rynku pracy
stwarzają pracodawcy, a
podaż pracownicy. Tak więc
rynek pracy można nazwać
miejscem konfrontacji między
popytem na pracę a podażą
pracy. Podstawową funkcją
rynku pracy jest utrzymanie
w dłuższym okresie
równowagi między popytem
na pracę a podażą pracy.

Źródło:

Unolt J., Ekonomiczne problemy rynku pracy, Wydawnictwo Naukowe ŚLĄSK,

Katowice 1999



Brak równowagi na rynku pracy występuje,
gdy:



- podaż pracy jest większa niż popyt na
pracę – pojawia się bezrobocie (część osób
zdolnych do podjęcia pracy nie znajduje
zatrudnienia pomimo akceptacji
oferowanych na rynku pracy wynagrodzeń)

- popyt na pracę
przewyższa podaż pracy
– pojawia się deficyt siły
roboczej/niedobór kadr
(część pracodawców
oferując określony
poziom wynagrodzenia
nie znajduje
pracowników
posiadających
wymagane kwalifikacje

Zróżnicowanie podaży i popytu
na pracę powoduje wykształcenie się
względnie zamkniętych dla przepływu
siły roboczej segmentów rynku pracy.
Ograniczony dostęp do niektórych
części rynku pracy może być
spowodowany:

konkretnymi wymaganiami
pracodawców, które dyskwalifikują
określoną część pracowników;

czynnikami stworzonymi sztucznie
na przykład przez wyłączenie
z możliwości pozyskania
zatrudnienia osób nienależących
do danej organizacji związkowej;

czynnikami kulturowymi,
obyczajowymi;

innymi przeszkodami
niemożliwymi do pokonania przez
potencjalnego pracownika.

Ze względu na zasięg
geograficzny, wyróżnia się rynki
pracy o charakterze:



lokalnym – obejmującym daną
miejscowość i jej okolice;



regionalnym – dotyczącym danego
regionu (np. województwa);



krajowym,



zagranicznym,



globalnym.

Wyodrębnia się także rynki
pracy ze względu na określone
cechy pracowników, np.:



kwalifikacje (np. rynek pracy
osób z wyższym
wykształceniem lub rynek pracy
niewykwalifikowanej siły
roboczej);



wiek (np. rynek pracy osób
w wieku 15-24 lata lub w wieku
poprodukcyjnym);



wykonywane zawody (np. rynek
pracy kierowców czy
nauczycieli);



rodzaj pracowników (np. rynek
pracy kobiet czy absolwentów).

3. Czynniki kształtujące polski rynek pracy.

W każdym kraju rynek pracy kształtuje rząd
czynników - demograficznych, ekonomicznych,
psychologicznych, które mogą mieć wymiar
mikroekonomiczny bądź makroekonomiczny

Popyt na pracę – ilość osób
chętnych do podjęcia pracy
przy określonej stawce płac.
Przedmiotem transakcji
pomiędzy pracodawcą a
pracownikiem jest praca, za
którą pracownik otrzymuje
określone wynagrodzenie

L – liczba pracowników
W – płaca realna

D - popyt

Źródło: www.stat.gov.pl

Podaż pracy – zgłaszana przez
pracodawców. Ilość osób jaką mogą
zatrudnić pracodawcy przy
określonej stawce płac.

W miarę wzrostu
podaży pracy
zmniejsza się
bezrobocie. Jednak w
niektórych sytuacjach
może to doprowadzić
do nadwyżki podaży
pracy nad
dostępnością
wykwalifikowanej
kadry.

Źródło: wikipedia.pl

Duży wpływ na polski rynek pracy
miały

migracje ludności

, skala

nasiliła się z wejściem do UE oraz
otwarciem kolejnych rynków
pracy skutkiem tego jest odpływ
siły roboczej. Cechą
charakterystyczną migracji jest
selektywność częściej migrują
ludzie młodzi, przedsiębiorczy i
nie bojący się ryzyka. Badania
potwierdzają że 60% emigrantów
nie przekracza 35 lat a 60%
całości emigrantów wynoszą
osoby z średnim wykształceniem.
Istotną kwestią jest, czy skala
tego zjawiska będzie nadal rosła
przy wyraźnych oznakach dobrej
koniunktury gospodarczej w
Polsce i poprawy sytuacji na
polskim rynku pracy.

Kolejnym czynnikiem na polski rynek pracy
jest niewątpliwie

wykształcenie

potrzeba

różnorodności wykształcenia na rynku
pracy. Obserwując krajowy rynek pracy
można zauważyć deficyt osób z
wykształceniem wyższym – typowo
technicznym, natomiast nadmiar osób po
studiach pedagogicznych, typowo
humanistycznych itp. Dlatego większą
szanse na znalezienie pracy mają osoby
właśnie po uczelniach technicznych.

Oddziaływanie

rządu na rynek

pracy nie

jest nowym zjawiskiem. Państwo oddziałuje
na podaż jak i na popyt, zmiana na runku
może wynikać z różnych powodów np.: po
przez podniesienie podatków dochodowych
(ogranicza to dochody pracowników),
podwyższenie podatków dla firm (np.:
opłaty na rzecz ubezpieczeń społecznych).
Skutkiem tego jest wzrost kosztów
krańcowych pracy o wysokość podatku.

Duży wpływ na rynek pracy mają także:



rosnący wskaźnik starzenia się

społeczeństwa,



ujemny przyrost naturalny,



rosnący stopień aktywności

zawodowej kobiet,



zmieniający się charakter rodziny,

osłabienie tzw. tradycyjnego modelu
rodziny, zwiększenie liczby rodzin
niepełnych,

4. Analiza struktury
bezrobocia w Polsce

4.1 Pojęcie bezrobocia i jego

analiza w latach 1990-2008

Z perspektywy rynku pracy społeczeństwo w
Polsce możemy podzielić na:
- osoby w wieku produkcyjnym (18-60/65 lat)

-osoby, które nie są zaliczane do wyżej
wymienionej grupy

Osoby w wieku produkcyjnym:

-ukończyła osiemnasty rok życia

-górna granica wieku charakteryzująca jednostkę
w wieku produkcyjnym, została wyznaczona na
podstawie ustawy o emeryturach i rentach.

Źródło:

http://www.wos.net.pl/bezrobocie.html

Stopa bezrobocia w latach 1990-
2008na podstawie danych
Głównego Urzędu Statystycznego

wielość bezrobocia

0,00%

5,00%

10,00%

15,00%

20,00%

25,00%

3,43%

12,92%

16,49%

14,29%

9,97%

14,00%

18,75%

19,50%

16,19%

9,68%

1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008

Document Outline