Od CHYLOMIKRONÓW
do HDL
Jolanta Niewiarowska
Katedra i Zakład Biofizyki Molekularnej i
Medycznej
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
LIPIDY
KWASY TŁUSZCZOWE
NASYCONE
- masłowy
- kapronowy
- kaprylowy
- kaprynowy
- laurynowy
- mirystynowy
- palmitynowy
- stearynowy
- arachidowy
- behenowy
- lignocerowy
KWASY TŁUSZCZOWE JEDNONIENASYCONE
-
oleomirystyno
wy
-
oleopalmityno
wy
- oleinowy
- elaidynowy
- wakcenowy
- gadoleinowy
- erukowy
- brasydynowy
KWASY TŁUSZCZOWE
WIELONIENASYCONE
w tym:
Niezbędne Nienasycone Kwasy
tłuszczowe
Ώ-
3
Ώ-
6
KWASY TŁUSZCZOWE OMEGA-3 I
OMEGA-6
EGZOGENNY
EGZOGENNY
!
!
FUNKCJE DHA i EPA
DHA
funkcje strukturalne - jest budulcem
wszystkich błon komórkowych i nerwów:
1.Szczególnie istotny dla prawidłowego rozwoju i
funkcjonowania mózgu (buduje 60% struktur kory
mózgowej)
- korzystnie wpływa na prawidłowe funkcje układu
nerwowego
- buduje przekaźniki informacji
-wpływa na zdolności umysłowe
2. Jest budulcem do syntezy hormonów szczęścia tj.
serotoniny i dopaminy
3. Zapobiega depresji
4. Stanowi 30-60% tłuszczy w siatkówce oka
EPA
reguluje przemiany tłuszczy;
pomaga zachować ich odpowiednią
strukturę we właściwych miejscach;
kontroluje uwalnianie DHA z błon komórek
nerwowych, co wpływa na przekazywanie
informacji;
w razie potrzeby jest w stanie
przekształcić się w DHA;
jest cząsteczką wyjściową do syntezy
eikozanoidów, tzn. hormonów tkankowych,
które uwalniane są z błon.
Dzięki temu:
1.Ma działanie przeciwzakrzepowe i przeciwzapalne
2.Powstrzymuje rozwój guzów nowotworowych
3.Ogranicza kurczliwość naczyń krwionośnych
4.Jest odpowiedzialny za prawidłową pracę serca i
układu krążenia
5.Reguluje ciśnienie krwi
6.Reguluje przemianę cholesterolu
Naturalne źródła kwasów tłuszczowych EPA i DHA
grupy omega-3
Ryby/Owoce
morze
EP/DHA
(mg/100 g)
Aby zapewnić
organizmowi
1000 mg
EPA/DHA
dziennie należy
spożyć
Makrela
2300 (2,3g)
43g
Łosoś z Pacyfiku 1900 (1,9g)
53g
Śledź
1700 (1,7g)
59g
Sardela
1400 (1,4g)
71g
Sardynka
1400 (1,4g)
71g
Łosoś Coho
1200 (1,2g)
83g
Pstrąg
600 (0,6g)
167g
Homar
500 (2,3g)
200g
Halibut
400 (0,4g)
250g
Krewetka
300 (0,3g)
333g
Zębacz
300 (0,3g)
333g
Sola
200 (0,2g)
500g
Dorsz
200 (0,2g)
500g
B-48
SKŁAD LDL i HDL
HDL
(7-13 nm)
55% BIAŁKA (APOPROTEINA A-I)
45% LIPIDY, w tym:
25% FOSFOLIPIDY
20% CHOLESTEROL
5% TRIGLICERYDY
LDL (19-23 nm)
18% BIAŁKA (1cz. APOPROTEINY B,
kilka cz. APO-E)
82% LIPIDY, w tym:
22% FOSFOLIPIDY
29% CHOLESTEROL
31% TRIGLICERYDY
PORÓWNANIE SKŁADU LIPOPROTEIN
DIAGNOSTYKA
PRAWIDŁOWE POZIOMY WE
KRWI:
<40 mg/dl
<100 mg/dl
<150 mg/dl
<200 mg/dl
MIAŻDZYCA NACZYŃ
HDL
LDL
↑
↓
↑
↓
ALKOHOL
NIACYNA
RZUCENIE
PALENIA
ESTROGEN
↓ MASY CIAŁA
ĆWICZENIA
FIZYCZNE
PALENIE
PROGESTERON
OTYŁOŚĆ
CUKRZYCA
BRAK ĆWICZEŃ
↑
TRIGLICERYDY
DIETA
TŁUSZCZOWA
OTYŁOŚĆ
CUKRZYCA
CHOROBY
NEREK
I WĄTROBY
OBCIĄŻENIA
GENETYCZNE
NIACYNA
ESTROGEN
REDUKCJA
TŁUSZCZU
FIBRATY
STATYNY
FIBRATY
STATYNY