Optymalizacja funkcji układu
krążenia w okresie
okołooperacyjnym
Romuald Lango
Zakład Kardioanestezjologii
Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
Plan
1.
Cel optymalizacji funkcji układu krążenia
2.
Następstwa zaburzeń funkcji układu krążenia: zawał okołooperacyjny,
niewydolność narządowa
3.
Przedoperacyjna ocena funkcji układu krążenia
4.
Leki krążeniowe podawanie podczas premedykacji
5.
Śródoperacyjne monitorowanie funkcji układu krążenia
6.
Wpływ leków anestetycznych na układ krążenia
7.
Wpływ urazu operacyjnego na układ krążenia
8.
Zastosowanie leków działających na układ krążenia w okresie śród- i
pooperacyjnym
Literatura
Intensywna terapia dla studentów. Skrypt GUM pod redakcją
Marii Wujtewicz i Barbary Kwiecińskiej. 2005
Podstawy anestezjologii i intensywnej terapii
Zdzisław Kruszyński
AM Poznań, Poznań 2006
Anestezjologia. część 1, 2
R. Larsen
URBAN & PARTNER, Wrocław 2008
Paul Marino. Intensywna terapia.
Tłum Andrzej Kübler. Elsevier Urban & Partner.
Wrocław 2001
Cel optymalizacji funkcji układu krążenia
BILANS
TLENOWY
SERCA
ZAOPATRZENIE
USTROJU
W TLEN
Okołooperacyjne powikłania sercowo-
naczyniowe
niedokrwienie i zawał serca
ostra niewydolność serca
nagła śmierć sercowa
powikłania małego rzutu serca i hipoperfuzji narządowej:
ONN, niedokrwienie jelit, MODS
udar mózgu
zaburzenia funkcji poznawczych
5
= 400.000
?
Prawidłowe funkcjonowanie układu
krążenia
1.
Funkcja układu krążenia: zapewnienie przepływu krwi
umożliwiającego dostarczenie tlenu i substancji odżywczych
do wszystkich narządów ustroju
2.
Warunki:
należyte utlenowanie krwi tętniczej
odpowiedni do zapotrzebowania ustroju rzut serca
ciśnienie tętnicze w zakresie umożliwiającym autoregulację
przepływu narządowego
3.
Minutowy rzut serca = objętość wyrzutowa x częstość akcji
serca
Objętość wyrzutowa zależy od:
kurczliwości serca
objętości końcowo-rozkurczowej w lewej i prawej komorze
(preload)
oporu naczyniowego w krążeniu systemowym i płucnym
(afterload)
Czynniki ryzyka powikłań sercowo-
naczyniowych
Czynniki ryzyka zgonu z przyczyn sercowych w ciągu 30 dni po
operacji nie-kardiochirurgicznej (Obserwacja 1979-1990 z
trzech szpitali w Oxford)
Przebyty zawał serca: OR 3,18, p=0,018
Nadciśnienie tętnicze: OR 1,9, p=0,047
Niewydolność nerek: OR 3,56, p=0,043
SJ Howell. BJA 1998; 80:14-9
7
Czynniki ryzyka powikłań sercowo naczyniowych u pacjentów
nie-kardiochirurgicznych:
• Choroba niedokrwienna serca (Dławica piersiowa, przebyty
zawał serca)
• Niewydolność serca
• Udar lub TIA w wywiadzie
• Cukrzyca leczona insuliną
• Przewlekła niewydolność nerek (stężenie kreatyniny > 170
mmol/l
• Wiek (<40: OR=1,0, >80: OR=19,9)
• Rodzaj operacji
Poldermans D i wsp. Task force for preoperative cardiac risk assessment and
perioperative cardiac management in non-cardiac surgery of European Society of
Cardiology; European Society of Anaesthesiology. Eur J Anaesth 2010;27:92-137
8
Śródoperacyjna optymalizacja funkcji
układu krążenia
BILANS
TLENOWY
SERCA
ZAOPATRZENIE
USTROJU
W TLEN
Bilans tlenowy ustroju
Dostawa tlenu:
DO2= C.O. x [(Hb x 1,34 x
SaO2)
+ 0,003 x PaO2)]
Zapotrzebowanie ustroju na
tlen:
temperatura, metabolizm,
działanie anestetyków
Dystrybucja przepływu
:
zmiany miażdżycowe, ciśnienie
tętnicze
Bilans tlenowy serca
Dostawa tlenu:
Przepływ wieńcowy, Stężenie Hb,
SaO
2
Zapotrzebowanie serca na
tlen
: preload, afterload,
częstość akcji serca
Dystrybucja przepływu
: zmiany
miażdżycowe, przerost mięśnia
sercowego, częstość akcji serca
9
Acta Anaesthesiol Scand 2004 Oct;48(9):1071-9.
Troponin T-values provide long-term prognosis in elderly patients
undergoing non-cardiac surgery.
Olaf Schoulten et al,
• Stężenie Troponiny T > 0.02 ng/ml u 10% pacjentów
• Tylko 11% pacjentów z podwyższonym stężeniem TnT
wykazywało
elektrokardiograficzne lub kliniczne cechy niedokrwienia serca
• W ciągu roku po zabiegu zmarło 32% pacjentów z podwyższonym
stężeniem TnT
15 x wzrost śmiertelności rocznej!!!
• Rutynowe badanie TnT mogłoby być pomocne w wykrywaniu
niemego
klinicznie niedokrwienia okołooperacyjnego w grupie pacjentów
wysokiego
ryzyka.
Leki w chorobach układu krążenia
Kontynuacja leczenia choroby wieńcowej (b-blokery,
nitraty, Ca-blokery)
Kontynuacja leczenia nadciśnienia do dnia przed
operacją, w dniu operacji – indywidualizacja
postępowania
Leki stosowane w leczeniu przewlekłej niewydolności
krążenia (naparstnica, a
2
-agoniści, ACE-inhibitory) –
indywidualizacja postępowania
Diuretyki (?) – ocena stopnia odwodnienia chorego
Statyny – zmniejszają reakcję zapalną na uraz
operacyjny
Przygotowanie przedoperacyjne
Farmakoterapia przedoperacyjna
Farmakoterapia przedoperacyjna: b-blokery
11
Podać dotychczasową dawkę rano w dniu
operacji i ponownie włączyć
jak tylko pacjent będzie stabilny po operacji
Podać dotychczasową dawkę rano w dniu
operacji i ponownie włączyć
jak tylko pacjent będzie stabilny po operacji
Pacjenci przyjmujący
b-blokery z powodu
niewydolności krążenia,
nadciśnienia lub
choroby niedokrwiennej
serca
Pacjenci przyjmujący
b-blokery z powodu
niewydolności krążenia,
nadciśnienia lub
choroby niedokrwiennej
serca
Można rozpocząć terapię przed operacją
i miareczkować przez 1 tydzień
lub lepiej 30 dni pod nadzorem,
do osiągnięcia 60<HR <70. Zaleca się
kontrolę ECHO przed rozpoczęciem terapii
Można rozpocząć terapię przed operacją
i miareczkować przez 1 tydzień
lub lepiej 30 dni pod nadzorem,
do osiągnięcia 60<HR <70. Zaleca się
kontrolę ECHO przed rozpoczęciem terapii
Pacjenci z grupy
wysokiego ryzyka nie
przyjmujący
b-blokerów
Pacjenci z grupy
wysokiego ryzyka nie
przyjmujący
b-blokerów
Rozważyć rozpoczęcie terapii
b-blokerami j.w.
Rozważyć rozpoczęcie terapii
b-blokerami j.w.
Chorzy z chorobą
wieńcową i dodatnim
testem wysiłkowym
Chorzy z chorobą
wieńcową i dodatnim
testem wysiłkowym
b-blokery nie są rekomendowane
b-blokery nie są rekomendowane
Chorzy o niskim ryzyku
powikłań sercowo-
naczyniowych
Chorzy o niskim ryzyku
powikłań sercowo-
naczyniowych
Co determinuje występowanie powikłań
sercowo-naczyniowych?
12
Czynniki
pooperacyj
ne
Choroby
przewlekł
e
Choroby
przewlekł
e
Stan
chorego
przed
operacją
Stan
chorego
przed
operacją
Czynniki
śród-
operacyjne
Czynniki związane
z zabiegiem
Czynniki związane ze
znieczuleniem
Utrata krwi –
objętość, szybkość
Śródoperacyjne
uszkodzenie
tkanek –
rozległość urazu
Mikrobiologiczna
czystość
procedury
Zahamowanie
stymulacji
współczulnej
Zablokowanie reakcji
endokrynnej na uraz
Uzupełnienie utraconej
krwi i optymalizacja
pre-load
Wpływ znieczulenia na
równowagę tlenową w
sercu
Ochronne działanie
anestetyków przed
skutkami
niedokrwienia serca
Czynniki sprzyjające hipowolemii
śródoperacyjnej
HIPOWOLEMIA
Pozostawanie
na czczo
przed zabiegiem
Utrata krwi
Parowanie
z pola operacyjnego
Prowokacja
diurezy
Ucieczka wody
poza łożysko
naczyniowe wskutek
reakcji zapalnej
UBYTEK
OBJĘTOŚCI
KRWI
Reakcja zapalna
na uraz operacyjny
Reakcja zapalna
związana z
przetaczaniem krwi
Reakcje
alergiczne
Działanie
anestetyków
Leki naczynio
-rozszerzające
POSZERZENIE
ŁOŻYSKA
NACZYNIOWEGO
Możliwe następstwa hipowolemii
śródoperacyjnej
HIPOWOLEMIA
NIEWYSTARCZJĄCE OBCIĄŻENIE WSTĘPNE
SPADEK OBJ. WYRZUTOWEJ
MECHANIZMY
KOMPENSACYJNE
TACHYKARDIA
HIPOTENSJA
POGORSZENIE BILANSU
TLENOWEGO SERCA
NIEDOKRWIENIE LUB ZAWAŁ SERCA
NIEDOKRWIENIE
NEREK, JELIT, WĄTROBY
WSTRZĄS LUB
NIEWYDOLNOŚĆ
WIELONARZĄDOWA
WAZOKONSTRYKCJA
Monitorowanie obciążenia wstępnego
15
• Zwiększenie zużycia tlenu w sercu
• pogorszenie bilansu tlenowego
*obrzęk tkanek
*zwiększenie ilości wody pozanaczyniowej
w płucach spadek oksygenacji krwi,
*wzrost ciśnienia śródbrzusznego
ryzyko ONN, pogorszenie perfuzji jelit
Mały rzut serca
* hipotensja
*obkurczenie łożyska
naczyniowego
*niedokrwienie jelit
*ostre uszkodzenie nerek
H
y
p
o
w
o
le
m
ia
H
y
p
e
rw
o
le
m
ia
Optymalne wypełnienie łożyska naczyniowego
Śródoperacyjne monitorowanie
funkcji układu krążenia
Monitorowanie podstawowe
EKG z trzech odprowadzeń (częstość akcji serca, pobudzenia
dodatkowe, ocena objawów niedokrwienia serca)
Ciśnienie tętnicze metodą pośrednią
Pulsoksymetria
Monitorowanie rozszerzone
(Podczas operacji z możliwą znaczną utratą krwi, lub niestabilną funkcją
układu krążenia przed operacją lub znacznym ryzykiem niestabilności
podczas operacji)
Ciśnienie tętnicze metodą bezpośrednią
Ośrodkowe ciśnienie żylne
EKG z pięciu odprowadzeń
Monitorowanie rozszerzone ze szczególnych wskazań
Monitorowanie ciśnienia w tętnicy płucnej i/lub pomiar rzutu serca
metodą termodilucji przy pomocy cewnika Swana-Ganza
Przezprzełykowa echokardiografia
Pomiar rzutu serca metodami mniej inwazyjnymi (NICO, PICCO, LIDCO,
Doppler przezprzełykowy)
17
Czułość odprowadzeń śródoperacyjnego
monitorowania EKG
London MJ i wsp.: Anesthesiology 1988;69(2):232-41,
Landesberg G, Mosseri M, Wolf Y i wsp. Perioperative myocardial ischemia and infarction: Identification by continuous
12-lead electrocardiogram with online ST-segment monitoring. Anesthesiology 2002; 96: 264.
Układy odprowadzeń o najwyższej czułości
Dwa odprowadzenia:
V
4
i V
5
(90%)
II i V
4
(82%)
II i V
5
(80%)
Trzy odprowadzenia:
II, V
4
i V
5
(96%)
V
3
, V
4
, V
5
(94%)
W praktyce najlepsze zestawienie trzech
odprowadzeń:
II, III, V
4
(ewent. V
3
lub V
5
)
Obciążenie wstępne
Ciśnienie czy objętość?
Ośrodkowe ciśnienie żylne: 2-10 mmHg
Ciśnienie zaklinowania w tętnicy płucnej: 6-15 mmHg (lewa komora –
grubszy mięsień → mniejsza podatność)
Zbyt mała objętość końcoworozkurczowa → ↓ objętości wyrzutowej (→
↓ rzutu serca)
Zbyt duża objętość końcoworozkurczowa → ↑ zużycia tlenu w sercu i
możliwość niedokrwienia obszarów podwsierdziowych.
Optymalna wartość ośrodkowego ciśnienia
żylnego - norma „książkowa” czy kontrola
kliniczna?
Wątpliwości, czy wypełnienie łożyska naczyniowego jest
wystarczające do zapewnienia optymalnego preload →
zwiększyć napełnianie serca:
Krótkotrwałe
ułożenie chorego w pozycji
Trendelenburga
Szybkie przetoczenie 200-300 ml płynów
.
↑ ciśnienia tętniczego wskazuje na możliwość poprawy
rzutu serca przez zwiększenie objętości
śródnaczyniowej
.
Ocena obciążenia wstępnego
Parametry
wolumetryczne
Parametry dynamiczne
Objętość końcowo-
rozkurczowa prawej
komory: (RVEDV –
Vigilance, Edwards)
Całkowita pojemność
końcowo-rozkurczowa
(GEDV – PICCO, Pulsion)
Zmienność objętości
wyrzutowej (Stroke
Volume Variation (Flo
Track, Vigileo -Edwards;
LiDCO, PICCO - Pulsion)
Zmienność ciśnienia
tętna (Pulse Pressure
Variation – PICCO –
Pulsion)
Zmienność ciśnienia
skurczowego (LiDCO)
21
PICCO
Zalety:
Ciągłość pomiaru parametrów
hemodynamicznych
Ocena Extravasculr Lung Water i
Iintra-Thoracic Blood Volume
Ocena Stroke Volume Variation i
Pulse Pressure Variation
Umiarkowana inwazyjność
Wady:
Konieczność kalibracji
Konieczność wprowadzenia
cewnika do żyły głównej górnej i
specjalnego cewnika do tętnicy
udowej
22
Flo-track
Zalety:
Możliwość wykorzystania dowolnej linii
tętniczej
Nie ma potrzeby kalibracji z inną metodą
Wysoka zgodność z metodą termodilucji,
nawet u chorych niestabilnych
hemodynamicznie
Możliwość oceny Stroke Voulme Variation
Wady:
Słaba zgodność z metodą termodilucji u
chorych z krążeniem hiperdynamicznym
Brak oceny parametrów wolumetrycznych
23
Doppler przezprzełykowy
Zalety:
Mała inwazyjność
Możliwość oceny zmian przepływu
w aorcie zstępującej
Wady:
Konieczność pozycjonowania sondy
w oparciu o sygnał audiowizualny
Konieczność pomiaru lub
oszacowania średnicy aorty
Przybliżenie pomiaru rzutu serca
wynikające ze zmienności stosunku
przepływu w aorcie zstępującej do
rzutu serca
Brak tolerancji po ekstubacji
24
Bioimpedancja
(Thoracic electrical bioimpedance)
Zalety:
Metoda nieinwazyjna
Poprawa dokładności po uzupełnieniu
analizy o welocymetrię elektryczną
Wady:
Ograniczona zgodność z metodami
referencyjnymi
Nieadekwatne pomiary przy otwartej
klatce piersiowej i obecności drenów lub
IABP
Leki naczyniorozszerzające, nadciśnienie,
anemia, krążenie hiperdynamiczne -
mogą zmniejszyć dokładność pomiaru
25
NICO – Non-invasive cardiac output
Pomiar w oparciu o zmodyfikowaną
metodę Fick’a
Zalety:
Możliwość zastosowania u dzieci
Dokładność u chorych stabilnych
hemodynamicznie
Wady:
Konieczność oddechu zastępczego
Metoda przerywana
Wpływ przecieku płucnego i stężenia
hemoglobiny na wartość pomiaru
Niezadawalająca dokładność pomiaru
u pacjentów niestabilnych
hemodynamicznie
26
Zalety
Mała inwazyjność
Dobra tolerancja po
ekstubacji
Wartości o 5-13% wyższe,
ale dobrze korelujące z
saturacją w tętnicy płucnej
Duża wartość parametru z
punktu widzenia założeń
terapii ukierunkowanej na
cele
27
SCVO2 –ciągły pomiar saturacji w żyle głównej
górnej
Cewnik Swana-Ganza
Monitorowanie ciśnienia w
tętnicy płucnej
Minutowy rzut serca i
pochodne
Saturacja hemoglobiny
tlenem we krwi tętnicy
płucnej
Cewnik CCO do tętnicy
płucnej
Zalety:
Dokładność pomiarów
Największa liczba istotnych
parametrów (Cardiac Output i
pochodne, SVO
2
)
możliwość obliczenia objętości
końcowo-rozkurczowej prawej
komory (Right ventricle end-
diastolic volume – RVEDV)
Wady:
Inwazyjność ryzyko powikłań,
Krótki czas bezpiecznego
wykorzystania
29
Monitorowanie funkcji
układu krążenia
Pomiar ciśnienia zaklinowania w tętnicy płucnej
(Pulmonary Artery Wedge Pressure - PAWP),
minutowego rzutu serca, ocena kurczliwości
lewej i prawej komory, oporu naczyniowego w
krążeniu systemowym i płucnym
Parametr, który informuje nas, czy dostarczanie tlenu do
narządów jest odpowiednie do zapotrzebowania
wysycenie tlenem hemoglobiny we krwi tętnicy płucnej
(SVO
2
; norma: 70 - 75%) (ewent. w żyle głównej górnej:
SVCO
2
)
31
5
10
15
20
25
LVEDP mmHg
LV
S
W
I
10
20
30
40
50
Wpływ leków
inotropowo
dodatnich
Normalna
kurczliwość
Obniżona
kurczliwość
A
B
Krzywa Franka-Starlinga dla serca o
prawidłowej i zmniejszonej
kurczliwości
C
D
Wpływ środków anestetycznych na układ
krążenia
( - )
( + )
( = )
Wpływ środków anestetycznych na układ
krążenia
Anestetyk
Napięcie
układu
współczulneg
o
Kurczliwoś
ć serca
Częstość
akcji
serca
Systemow
y opór
naczyniow
y
Napięcie
naczyń
żylnych
Ochrona serca
przed
niedokrwieniem
Propofol
↓
↓↓
↓
↓↓
↓↓
( - )
Thiopental
↓
↓↓
↓
↓↓
↓↓
( - )
Midazola
m
↓
↓
↓ lub =
↓ lub =
↓ lub =
( - )
Etomidat
↓
=
=
=
=
( - )
Sewoflura
n
↓
↓
(~stężeni
a)
↓
↓
(~stężeni
a)
↓
(~stężen
ia)
( ++ )
Desfluran
↓ (↑)
↓
(~stężeni
a)
↓
↓
(~stężeni
a)
↓
(~stężen
ia)
( + )
Ketamina
↑
↑
↑
↑
↑
( - )
Konieczność przetoczenia wystarczającej objętości płynów przed indukcją znieczulenia
Hartowanie anestetyczne
Mechanizm taki sam jak w przypadku hartowania
niedokrwiennego
Efekt
związany
z
podawaniem
sewofluranu,
izofluranu i desfluranu
W kardioanestezji: Co najmniej 15 min w stężeniu co
najmniej 1 MAC i podczas wczesnej reperfuzji (1-5 min po
przywróceniu przepływu wieńcowego)
Efekt jest blokowany przez doustne leki
przeciwcukrzycowe
Poszerzenie łożyska żylnego
(→ hipowolemia)
Obniżenie systemowego oporu
naczyniowego
(→ hipotensja)
Spadek kurczliwości serca
(→ hipotensja, mały rzut serca)
Zwiększenie przepuszczalności śródbłonka
(→ hipowolemia, obrzęk)
Wpływ reakcji zapalnej związanej z
urazem operacyjnym na funkcję układu
krążenia
Farmakologiczna optymalizacja
krążenia
Leki poprawiające kurczliwość serca:
katecholaminy
inhibitory fosfodiesterazy III (PDE
3
): milrinon, enoksymon
levosimendan (Simdax)
Leki regulujące opór naczyniowy w krążeniu systemowym:
noradrenalina, wazopresyna,
nitrogliceryna, urapidyl (Ebrantil), PDE
3
-inhibitory, ACE-
inhibitory,
Leki regulujące opór naczyniowy w łożysku płucnym:
NO, analog prostacykliny (Illoprost), PDE
3
-inhibitory, sildenafil
Katecholaminy
Działanie przez wzrost cAMP w komórce
Pośrednictwo receptora b (zmniejszenie wrażliwości pod
wpływem amin i w przewlekłej niewydolności krążenia)
Przywrócenie wrażliwości receptora:
•
Wyrównanie zaburzeń gospodarki kwasowo-zasadowej
(optymalne pH)
•
Wyrównanie zaburzeń elektrolitowych (także Ca
++
i Mg
+
+
)
•
Przywrócenie normotermii
•
Podaż steroidów
Katecholaminy - wybór leku
Wybór leku inotropowego powodującego aktywację
pożądanych w danej sytuacji klinicznej receptorów
Opory w krążeniu systemowym i płucnym
Kurczliwość serca
Bilans tlenowy serca
EFEKT HEMODYNAMICZNY
KATECHOLAMIN
Katecholamina
b1 receptor
b2 receptor
(wazodilatacja,
bronchodilatacja
)
a1 receptor
(wazokonstrykc
ja systemowa)
Wazokonstr
y-kcja
płucna
Wskazanie kliniczne
Ino-
tropizm
Chrono
-
tropizm
Adrenalina
+++
+
+++
+++
++(+)
+(+)
Ostra
niewydolność
lewo- (i prawo-)
komorowa
Noradrenalina
+(+)
++++
+++
Sepsa,
wazoplegia
Dopamina
2-5
mg/kg/min.
5-
10mg/kg/min.
>10mg/kg/min
.
++
(+)
+++
+
+(++)
++(+)
Ostra
niewydolność
lewo- (i prawo-)
komorowa,
oporność na
furosemid
Dobutamina
+++
+
++
+++
-
-
Ostra
niewydolność
lewo- (i prawo-)
komorowa
Izoprenalina
+++
+++
+
+++
-
-
Bradykardia,
blok serca
Inhibitory fosfodiesterazy III
Pochodne bipirydyny: amrinone i milrinone; pochodna
midazolu: enoximone
Działanie przez wzrost cAMP w komórce bez pośrednictwa
receptora b
Są inodilatatorami (wazodilatacja systemowa i płucna)
Efekt wazodilatacyjny (także płucny), nasila się przy
stosowaniu wyższych dawek, niż konieczne do osiągnięcia
efektu inotropowego
Inhibitory fosfodiesterazy III
Nie obserwuje się działania chronotropowego
Efekt luzitropowy (lusitropic effect)
Silny efekt synergistyczny z katecholaminami
Skuteczność działania utrzymuje się przez ok. 48 godzin
Levosimendan
Calcium sensitizer (uwrażliwia miozynę na jony wapnia)
Efekt inotropowy bez zwiększenia zapotrzebowania serca
na tlen
Działa na ATP-zależne kanały potasowe
Efekt wazodilatacyjny
Efekt luzitropowy
Efekt utrzymuje się do 7-10 dób
Kontrowersyjne wyniki w leczeniu zdekompensowanej
przewlekłej niewydolności krążenia
Może stanowić „pomost” do wspomagania mechanicznego
Wysoka cena
Optymalizacja obciążenia następczego
Nitrogliceryna
↓ oporu obwodowego – poprawa objętości wyrzutowej
↓ napięcia ściany komory → ↓ zapotrzebowania serca na
tlen
↑ przepływu krwi w strefie podwsierdziowej
Utrzymanie ciśnienia perfuzji naczyń wieńcowych
Efekt tachyfilaksji przy długotrwałym stosowaniu
Przywrócenie napięcia prekapilar:
Wazopresyna
Niektórzy
krytycznie
chorzy
(np.
we
wstrząsie
septycznym)
nie
wytwarzają
dostatecznej
ilości
wazopresyny
Stosowana w ciągłym wlewie u chorych, którzy w celu
obkurczenia łożyska obwodowego wymagają stosowania
noradrenaliny
w
dawkach
przekraczających
0,2
mg/kg/min.
Dawkowanie: 1-4 (max. 8) j/godzinę (ale jak najmniej i jak
najkrócej)
Działania uboczne: obkurczenie naczyń trzewnych,
skórnych, wieńcowych (!?)
Wzrost ciśnienia następuje w czasie do 10 minut od
podłączenia wlewu
Redukcja obciążenia następczego – analog
prostacykliny
(ILLOPROST)
Najbardziej dostępny, skuteczny sposób leczenia
nadciśnienia płucnego i ostrej niewydolności
prawokomorowej
Najlepiej podawać w nebulizacji 2,5 – 10 mg/5ml co 3-6
godz.
Jednocześnie powoduje niewielkie obniżenie ciśnienia w
krążeniu systemowym
Redukcja obciążenia następczego dla
prawej komory
NO
Najdoskonalszy środek w leczeniu nadciśnienia płucnego i
ostrej niewydolności prawokomorowej
Nie powoduje obniżenia ciśnienia systemowego (bardzo
krótki czas półtrwania)
Dawkowanie: do 40-80 ppm
Efekt odbicia po zaprzestaniu terapii ( Illoprost, Sildenafil)
Dziękuję za uwagę