Charakterystyka przestępczości i sprawców przestępstw

Przedmiot analizy



Przestępstwo:



czyn



dokonany przez człowieka



zabroniony przez obowiązującą

ustawę pod groźbą kary

(zbrodnia lub występek)



bezprawny



zawiniony



społecznie szkodliwy w stopniu

wyższym niż znikomy

Obraz przestępczości



Przestępczość rzeczywista



Przestępczość ujawniona



Przestępczość stwierdzona



Przestępczość osądzona

Dynamika przestępstw w latach 1990 –

2007 ogółem i bez drogowych

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

200000

400000

600000

800000

1000000

1200000

1400000

1600000

Stwierdzone

Polynomial (Stwierdzone)

bez drogowych

Polynomial (bez drogowych)

Ilość zabójstw stwierdzonych w latach

1990 - 2007

200

400

600

800

1000

1200

1400

591

832

889

955

1091

10541085

1009 997

957

1186

1274

1206

1015

970

861

816 789

Statystyka kryminalna



Statystyka policyjna



Statystyka prokuratorska



Statystyka sądowa



Statystyka penitencjarna



Statystyka kryminologiczna



Współczynnik przestępczości – liczba
przestępstw stwierdzonych przypadająca
na 100 tys. ludności w danym roku.



Wskaźnik wykrywalności – stosunek
procentowy liczby przestępstw wykrytych
do stwierdzonych.



Wskaźnik dynamiki – stosunek
procentowy odpowiadających sobie liczb
w roku bieżącym i ubiegłym lub innych
okresach porównawczych

Płeć sprawców



średnio na 100 podejrzanych:

90,5% mężczyzn
9,5% kobiet



Średnio na 100 skazanych:

94% mężczyzn
6% kobiet

Karalność skazanych



Poprzednio karanych skazanych:

mężczyzn - 37,4%

kobiet – 14,8%



Skazanych recydywistów:

mężczyzn – 11,3%

kobiet – 2,6%

Ogólne wnioski – płeć sprawców

mężczyźni w porównaniu do kobiet :

10-krotnie częściej popełniają

przestępstwa

15-krotnie częściej są skazywani

2,5-krotnie częściej byli karani

4-krotnie częściej skazywani w

warunkach recydywy

Przestępczość na przełomie

wieków



Systematyczny wzrost przestępczości (skok w 1990

wzrost prawie 2X, do 2005 2X - częściowo

sztuczny).



W strukturze największą dynamikę wykazały

przestępstwa p-ko dokumentom - 8x.



Zmniejszył się udział przestępstw przeciwko

mieniu z 85 do 65%.



Przeciwko zdrowiu i życiu wzrost 3,5X.



W zabójstwach wzrost udziału usiłowań z 20 do

50%.



Wzrost rozbojów 3x. i wzrost kradzieży 2,5x.



Zmniejszenie się ilość kradzieży z włamaniem o 1/5



Przestępczość nieletnich jest stabilna.

Cechy charakterystyczne przestępczości w

Polsce po transformacji



Wzrost przestępstw przy użyciu broni

palnej, materiałów wybuchowych,

nowoczesnej łączności i środków

transportu.



Zwiększenie brutalizacji czynów i

agresywności sprawców oraz

okrucieństwa ( dot. nieletnich).



Podejmowanie działań w zorganizowanych

grupach przestępczych (bandy, gangi),

często o charakterze mafijnym, z

branżową specjalizacją i doskonałą

organizacją



Wzrost aktywności międzynarodowych grup

przestępczych zajmujących się przemytem,

handlem narkotykami, fałszerstwami i

poważnymi transakcjami gospodarczymi.



Wzrost liczby przestępstw pospolitych

popełnianych zarówno przez obywateli

polskich i obcokrajowców.



Przesunięcie się Polski do krajów o wysokim

stopniu zagrożenia przestępczością



Wzrost zagrożenia przestępczością w

społeczeństwie, wyraźne obniżenie się

progu bezpieczeństwa publicznego.

Przestępczość na pierwszym lub

drugim po bezrobociu miejscu wśród

palących problemów społecznych.



Szybki wzrost udziału nieletnich w

przestępczości agresywnej (zabójstwa,

pobicia, znęcanie nad ofiarą).

PRZYCZYNY WYSTĘPOWANIA PRZESTĘPCZOŚCI

UJAWNIONEJ I NIEUJAWNIONEJ



sposób funkcjonowania organów

ścigania/organizacja liczebność/



polityka ścigania /praktyka

przyjmowania zgłoszeń/



postawy obywateli /gotowość

zawiadamiania policji/stosunek do

samego czynu/stosunek do

sprawcy/stosunek do organów

ścigania/sytuacja w jakiej się

znajduje/cechy osobowe.

Document Outline