ZATRZYMANIE

KRĄŻENIA W

SYTUACJACH

SZCZEGÓLNYCH

Astma oskrzelowa
Porażenie prądem

ASTMA OSKRZELOWA

Epidemiologia

Według szacunków WHO:
- obecnie 300 milionów ludzi na świecie
choruje na astmę
- kolejne 100 milionów zachoruje na astmę do
2025 roku
- astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą
wśród dzieci

Definicja

Astma oskrzelowa, dychawica oskrzelowa –
przewlekła, zapalna choroba dróg oddechowych, u
podłoża której leży nadreaktywność oskrzeli, która
prowadzi do nawracających napadów duszności i
kaszlu, występujących szczególnie w nocy i nad
ranem.

Nadreaktywność oskrzeli – skłonność do skurczu
oskrzeli i zmniejszenia przepływu powietrza w
oskrzelach

Objawy - rozpoznanie

Typowe objawy to:



napady duszności spowodowane skurczem oskrzeli



świszczący oddech



kaszel

Napady astmy pojawiają się w wyniku kontaktu z
alergenem (kurz, pyłki roślin, sierść zwierząt, pierze,
niektóre pokarmy i in.), w trakcie wysiłku fizycznego,
podczas oddychania mroźnym powietrzem, w trakcie
infekcji (bakteryjnych, wirusowych) układu
oddechowego.

Czynniki zaostrzające objawy astmy to:



kontakt z alergenami



nawracające infekcje układu
oddechowego



palenie papierosów



hiperwentylacja wysiłkowa



niektóre leki (np. aspiryna lub inne
niesteroidowe leki przeciwzapalne,
beta-blokery)



niektóre składniki pokarmowe.

Przyczyny zatrzymania krążenia

Zatrzymanie krążenia u chorych na astmę jest
często końcowym etapem po okresie ciężkiego
niedotlenienia; sporadycznie może mieć nagły
charakter.

Zatrzymanie krążenia w przebiegu astmy jest
związane z :

- Ciężkim skurczem oskrzeli i zamknięciem ich
światła wydzieliną śluzową, co prowadzi do
asfiksji ( ten stan jest przyczyną większości
zgonów w przebiegu astmy )



Zaburzeniami rytmu
spowodowanymi niedotlenieniem
( które jest najczęstszą przyczyną
arytmii w przebiegu astmy )



Pacjenci z epizodem zagrażającego
życiu napadu astmy,
wymagającego intubacji i
wentylacji mechanicznej w
wywiadzie



Nie stosujący odpowiednich leków

Leczenie

Pacjent z objawami ciężkiego napadu
astmy wymaga ,, agresywnego
„ leczenia, aby zapobiec pogorszenia
jego stanu.

Wybór leków i kolejność leczenia
będzie się różnić w zależności od
lokalnej praktyki.

( wytyczne 2010 )

Tlen

Należy zastosować takie

wdechowe stężenie tlenu,

które zapewni

SaO2 94 – 98 %.

Konieczne jest do tego użycie maski z
rezerwuarem !!!

Beta – 2 – antagoniści w
nebulizacji

Salbutamol

w dawce 5 mg

podany w nebulizacji !!

Jest to podstawowy lek stosowany w
leczeniu napadu astmy prawie na całym
świecie.

Często konieczne jest powtarzanie tej
dawki w odstępach 15 – 20 min.

Kortykosteroidy podawane
dożylnie

Corhydron / Hydrocortyzon

100 mg iv – 300 mg iv

Obserwując stan pacjenta

Siarczan magnezu

Siarczan magnezu powoduje łagodny
rozkurcz mięśniówki dróg
oddechowych

1 – 1,2 g iv powoli

U osób dorosłych w stanie zagrożenia
życia, nie reagujących na terapie
wziewną

Płynoterapia i uzupełnianie
elektrolitów

Ciężkiej lub zagrażającej życiu astmie zwykle
towarzyszą odwodnienie i hipowolemia.

Jeśli rozpoznaje się objawy hipowolemii lub
odwodnienia należy podawać płyny iv.

Beta – 2 – antagoniści oraz steroidy mogą
powodować hipokaliemię, która powinna zostać
wyrównana podaniem roztworów elektrolitów.

PWE 500 ml iv…

Specyficzne postacie astmy
oskrzelowej



Astma wysiłkowa: napady duszności
występują przede wszystkim lub wyłącznie
po wysiłku lub po kilku minutach jego trwania
i ustępują wkrótce po jego zaprzestaniu.



Astma aspirynowa: postać astmy, w której
ciężkie napady duszności rozwijają się po
zażyciu kwasu acetylosalicylowego
(aspiryna, polopiryna) lub innego
niesterydowego leku przeciwzapalnego.



Astma zawodowa: postać astmy
ujawniająca się w wyniku zadziałania
szkodliwego czynnika zawodowego u
pracownika, który do tej pory był zdrowy. U
tych chorych objawy choroby mogą
ustępować w dni wolne od pracy, w trakcie
urlopu.



Stan astmatyczny: ciężki, przedłużający się
napad astmy oskrzelowej, który w części
przypadków może stać się bezpośrednim
zagrożeniem życia. Zwykle wymaga leczenia
w szpitalu, na OIOM-ie.

PORAŻENIE PRĄDEM

Urazy spowodowane porażeniem
prądem są stosunkowo rzadkie i
odpowiadają 0,54 przypadków
zgonów na 100 000 osób.

Prowadzą one do wielonarządowych
obrażeń z wysoką chorobliwością i
śmiertelnością.

Porażenie prądem



o wysokim napięciu (> 1000 V, głównie w
pracy),



o niskim napięciu (220 V, głównie w domu),



porażenie piorunem (do 300 kV, krótki
okres ekspozycji – mikrosekundy).

Porażenie piorunem jest rzadkim przypadkiem i
odpowiada za 1000 zgonów rocznie na całym
świecie.

Do czynników mających wpływ na
ciężkość porażenia prądem zaliczamy:



Rodzaj prądu ( stały , zmienny )



Wartość napięcia



Ilość dostarczonej energii



Opór ( opór skóry spada w sytuacji, gdy jest
ona wilgotna, co zwiększa ryzyko urazu )



Drogę przepływu przez ciało pacjenta



Powierzchnia i czas kontaktu ze źródłem
prądu

Prąd zmienny
Może spowodować tężcowy skurcz
mięśni szkieletowych,
uniemożliwiający uwolnienie się od
prądu.
Niewydolność mięśnia sercowego lub
oddechowa mogą być przyczyną
natychmiastowego zgonu.

Zatrzymanie oddechu może być
spowodowane porażeniem ośrodka
oddechowego lub mięśni
oddechowych.

Prąd zmienny wywołuje -
migotanie komór
Prąd stały - asystolię



Prąd który przepływa przez mięsień
sercowy jest bardziej niebezpieczny



Przepływ prądu w poprzek klatki
piersiowej ( z ręki do ręki ) jest
bardziej niebezpieczny niż przepływ
pionowy ( z ręki do nogi ) lub krokowy
( z nogi do nogi )



Wzdłuż drogi przepływu prądu można
obserwować znaczne uszkodzenie
tkanek

Mechanizmy porażenia prądem

Bezpośredni uraz kontaktowy

Jest klasycznym rodzajem porażenia
prądem elektrycznym, w którym ofiara
staje się częścią obwodu.
Przejście prądu przez ciało
poszkodowanego często objawia się
raną wlotową i wylotową lub kilkoma i
charakterystycznymi głębokimi
oparzeniami o białych lub zwęglonych
brzegach.

2. Pozostałe porażenia mają charakter
pośredni, a najgroźniejsze dotyczy sytuacji
kiedy ofiara stanowi część łuku
elektrycznego, zajmując miejsce zwornika
pomiędzy dwoma obiektami o różnych
potencjałach, niebędącymi ze sobą w
bezpośrednim kontakcie.
Wytwarzana jest wówczas wysoka
temperatura dochodząca do 2500 st.C,
doprowadzająca do ciężkich oparzeń IV
stopnia.

3. Oparzenia błyskiem elektrycznym –
wywołują zwykle oparzenia
powierzchowne

4. Wtórne obrażenia oparzeniowe – mają
miejsce po zapaleniu się ubrania ofiary.

5. Obrażenia urazowe – odrzucenie
ofiary przez porażenie prądem stałym.

Urazy układowo – narządowe
spowodowane porażeniem
prądem elektrycznym



Skóra – oparzenia



Układ krążenia – NZK w mechanizmie
asystolii ( prąd stały ) , migotania
komór ( prąd zmienny ) , zaburzenia
rytmu, zmiany w odcinku ST



Układ naczyniowy – krwotoki, zakrzepy
żył i tętnic, niedokrwienie



Układ nerwowy – utrata przytomności,
niepamięć, splątanie, zaburzenia
orientacji, drgawki, porażenia



Układ mięśniowo – szkieletowy –
bóle mięśniowe, martwica mięśni,
złamania kości, rozerwanie stawów



Układ oddechowy - zahamowanie
ośrodka oddechowego w rdzeniu
przedłużonym



Układ pokarmowy –
przedziurawienie i rozerwanie
trzewi ( rzadko )



Układ wydalniczy – niewydolność
nerek



Narząd wzroku - zaćma

Porażenie piorunem

Piorun jest wyładowaniem energii
elektrycznej o napięciu dochodzącym
do 300 kV, którego czas trwania
wynosi kilka milisekund.

Spośród ofiar porażenia piorunem
przeżywa 75 %

Mechanizm powstawania urazów
w następstwie uderzenia pioruna



Uderzenie bezpośrednie – piorun trafia
bezpośrednio w ofiarę. Temu
mechanizmowi towarzyszy najwyższa
śmiertelność



Kontakt – uraz spowodowany jest
uderzeniem przez pioruna w przedmiot
lub konstrukcję dotykaną przez ofiarę



Uderzenie w sąsiedztwie ,, odpryskowe
„ – piorun trafia osobę w sąsiedztwie
ale część energii przechodzi na ofiarę



Uderzenie uziemieniowe –
wyładowanie atmosferyczne do
ziemi w pobliżu, skąd
rozprzestrzenia się promieniście
docierając do ofiary



Uraz tępy – może wystąpić, gdy
ofiara jest wyrzucona przez silną
eksplozję – implozję spowodowaną
gwałtownym rozgrzaniem
powietrza i jego natychmiastowym
oziębieniem

Nagłe zatrzymanie
krążenia w mechanizmie
asystolii !!

Rozpoznanie



Okoliczności zdarzenia nie zawsze
są znane



Pacjent nieprzytomny



W badaniu stwierdza się obecność
punktowych lub liniowych oparzeń
na skórze



,, figury piorunowe „ na skórze

Figury piorunowe - (zwane też
figurami Lichtenberga )

Postępowanie
ratownicze



BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE

Należy upewnić się czy wszystkie
źródła prądu są wyłączone, a do
poszkodowanego nie należy
podchodzić dopóki nie jest
bezpiecznie.

Resuscytacja

Należy bezzwłocznie rozpocząć
standardowe podstawowe i
zaawansowane zabiegi
resuscytacyjne.



Udrożnienie dróg oddechowych
może być trudne jeśli doszło do
poparzenia twarzy lub szyi.

Jak najszybciej należy wykonać
intubację dotchawiczą.



W wyniku porażenia prądem może
dojść do urazów kręgosłupa i głowy.



Wysunięcie żuchwy



Unieruchomienie



VF – porażenie prądem zmiennym



Asystolia – porażenie prądem
stałym

W przypadku zaburzeń rytmu serca
należy stosować standardowe
protokoły postępowania.



Należy usunąć tlące się ubrania i
buty, aby zapobiec dalszym urazą
termicznym ( rozcinamy )



Agresywna płynoterapia jest
niezbędna w przypadku znacznego
uszkodzenia tkanek.



Należy założyć dostęp dożylny w
postaci dwóch grubych kaniul.

Resuscytacja w zatrzymaniu krążenia
i oddychania u ofiar porażonych
prądem elektrycznym powinna być
wykonana przez dostatecznie długi
czas, gdyż wielokrotnie obserwowano
pełny powrót czynności życiowych po
długotrwałych, początkowo
nieskutecznych zabiegach
resuscytacyjnych.