Urazy głowy
i klatki piersiowej
Urazy głowy
Urazy te są jedną z głównych przyczyn zgonów
wśród młodych osób.
U osób z podejrzeniem urazu głowy należy
zakładać, iż miał miejsce również uraz
kręgosłupa w odcinku szyjnym.
W niektórych przypadkach urazy głowy mogą nie
dawać objawów bezpośrednio po zdarzeniu.
Osobę poszkodowaną z podejrzeniem urazu głowy
należy poddać obserwacji.
Najczęstsze przyczyny
powstawania urazów głowy
Upadek z wysokości
Udział w wypadku komunikacyjnym (jako
pieszy, kierowca, pasażer…)
Pobicia
Zachowania na skutek spożycia alkoholu lub
innych środków psychoaktywnych
Niezachowanie środków bezpieczeństwa (np.
brak kasku podczas jazdy na rowerze)
Podział urazów głowy
Ze względu na stopień ciężkości:
lekkie, średnio ciężkie oraz
ciężkie
Wtórne oraz pierwotne
Otwarte oraz zamknięte
Urazy lekkie
Najczęstsze
Nie wiążą się z niepokojącymi
objawami
Otarcia naskórka
Zaczerwienienie
Obrzęk lub/i siniaki w miejscu
urazu
Może istnieć potrzebna założenia
opatrunku, rzadko szwów
Urazy lekkie
Urazy średnio ciężkie
Poza objawami jak w przypadku
urazów lekkich, dodatkowo
występują:
Nudności
Wymioty
Dezorientacja poszkodowanego
Bóle i/lub zawroty głowy
Urazy te wymagają obserwacji i
kontaktu z lekarzem.
Urazy ciężkie
Długotrwające objawy wskazujące
na uszkodzenie ośrodkowego
układu nerwowego:
Drgawki
Wielokrotne wymioty
Wielogodzinne lub wielodniowe
zaburzenia świadomości
Konieczny jest jak najszybszy
kontakt z lekarzem!
Uraz
Pierwotny
jest urazem
natychmiastowym,
wywołanym
bezpośrednim
uszkodzeniem
(stłuczeniem) tkanki
mózgowej
Wtórny
to uraz
spowodowany
niedotlenieniem
lub zmniejszeniem
przepływu krwi
przez mózg.
Urazy otwarte i zamknięte
Urazy otwarte - dochodzi do
przerwania ciągłości powłok i
kości czaszki.
Urazy zamknięte - nie występuje
przerwania ciągłości powłok, nie
towarzyszy im uszkodzenie opony
twardej.
Postępowanie na miejscu
zdarzenia
Jako świadek zdarzenia - udzielić pierwszej
pomocy (w tym wezwać pomoc medyczną).
Nie wolno zmieniać pozycji poszkodowanego
z podejrzeniem urazu głowy i/lub kręgosłupa!
Należy zostawić go w pozycji zastanej!
Postępowanie na miejscu
zdarzenia
Stabilizacja głowy – ręcznie lub za
pomocą kołnierza
ortopedycznego.
Należy zawsze upewnić
się,
czy dany kołnierz będzie
odpowiedni dla danej
osoby (rozmiar).
Trzeba pamiętać także o prawidłowym
sposobie założeniu kołnierza!
Postępowanie na miejscu
zdarzenia
Zapewnienie komfortu
termicznego
Postępowanie na miejscu
zdarzenia
W przypadku urazu otwartego należy
założyć opatrunek osłaniający,
umożliwiający wypływanie krwi oraz
innych płynów.
Gdy widać wystające np. fragmenty
kostne nie należy ich wyjmować, ani
próbować „schować” do środka!
Postępowanie na miejscu
zdarzenia
Trzeba pamiętać o ciągłym
kontrolowaniu funkcji
życiowych.
Przykłady chorób/powikłań
powstałych po urazie głowy
Złamanie lub pęknięcie podstawy
czaszki
Wstrząśnienie mózgu
Stłuczenie mózgu
Krwiaki mózgu
Obrzęk mózgu
Urazy klatki
piersiowej
Urazy klatki piersiowej
Urazy w obrębie klatki piersiowej,
które powodują zagrożenie zdrowia bądź
życia poszkodowanego, najczęściej mają
związek z zaburzeniem pracy układów
oddychania i/lub krążenia.
Przy występowaniu urazów klatki piersiowej
zazwyczaj mamy do czynienia także z
urazami innych części ciała.
Najczęstsze przyczyny powstawania
urazów klatki piersiowej
Upadek z wysokości
Wypadki komunikacyjne
Przygniecenia ciężkimi
przedmiotami
Rany postrzałowe
Rany kłute
Podział urazów klatki
piersiowej
Urazy penetrujące/drążące
Urazy tępe
Urazy otwarte i zamknięte
Urazy bezpośrednio zagrażające
życiu
Urazy potencjalne śmiertelne
Urazy
penetrujące/drążące
To najczęściej rana kłuta,
postrzałowa lub powstała w
wyniku wypadku, np. przez
złamane żebro.
Rany postrzałowe
Typowe obrażenia przy urazach
tępych klatki piersiowej:
złamania żeber
urazy tkanek
miękkich
odma opłucnowa
krwiak opłucnej
stłuczenie płuca
rozerwanie płuca
stłuczenie serca
Zdarzają się również
uszkodzenia:
dróg oddechowych
naczyń
krwionośnych
przełyku
przepony
Urazy otwarte
Urazy otwarte
Podział obrażeń ze względu na
objawy
Ból
Stłuczenie
Krwiaki
Złamania żeber
Otarcia naskórka
Powierzchowne rany
Niewydolność oddechowa
Otwarta odma opłucnowa
Zamknięte odma opłucnowa
Odma opłucnowa z
nadciśnieniem (wentylowa)
Krwiak opłucnej
Wiotka klatka piersiowa
Stłuczenie płuca
Niewydolność oddechowa
+ krwotok
- Pęknięcie przepony
- Rozerwanie tchawicy
- Rozerwanie oskrzeli
Krwotok + zakażenie
- Rozerwanie płuca
- Uszkodzenie serca
- Uszkodzenie dużych naczyń
krwionośnych
- Uszkodzenie przełyku
Postępowanie ogólne
Rozpoznanie i usunięcie niedrożności dróg
oddechowych
Ocena oddech z jednoczesnym
obserwowaniem ruchów klatki piersiowej
(należy całkowicie odsłonić klatkę piersiową, w
celu skuteczniejszej obserwacji i łatwiejszemu
dostrzeżeniu występujących podczas
oddychania zaburzeń)
Jeżeli widać wbity przedmiot w ranie –
nie
wyjmuj go
! Załóż opatrunek
unieruchamiając ciało obce
Przy krwotoku staraj się go zatamować
Przykład:
postępowanie przy złamaniu żeber
Gdy poszkodowany jest
przytomny, należy ułożyć go w
pozycji półsiedzącej
Ustabilizować złamane żebra
poprzez ich unieruchomienie
Poszkodowanego
położyć na
uszkodzonym boku - pozycja taka
stabilizuje złamane żebra, a także
poprawia oddychanie oraz
zmniejsza ból
Zawsze pamiętaj o:
Kontrolowaniu funkcji
życiowych
!
!
Zapewnieniu komfortu
termicznego
Wsparciu psychicznym
(gdy osoba jest przytomna)
Przykłady chorób/powikłań
powstałych po urazie klatki
piersiowej
Otwarta odma opłucnowa
Prężna odma opłucnowa
Wiotka klatka piersiowa
Masywne krwawienie do jamy opłucnej
Tamponada osierdzia
Urazowe pęknięcie aorty
Stłuczenie serca
Stłuczenie płuca
Rozdarcie przepony
Obrażenia przełyku
Bibliografia
http://www.pierwszapomoc.net.pl
Materiały z prezentacji lek. med. Sylweriusza Kosińskiego
Dziękuję za uwagę!
Prezentację przygotowała