Konstytucja
Rzeczpospolitej Polskiej
Czym jest konstytucja?
Konstytucja to zbiór podstawowych
zasad funkcjonowania państwa,
określający zakres działania i strukturę
organów władzy oraz podstawowe
prawa, wolności oraz obowiązki
obywateli.
Do XVIII wieku „konstytucją” nazywano każdą ustawę uchwaloną przez Sejm Walny.
Do XVIII wieku „konstytucją” nazywano każdą ustawę uchwaloną przez Sejm Walny.
Dziś wymiennym określeniem konstytucji jest USTAWA
ZASADNICZA
Dziś wymiennym określeniem konstytucji jest USTAWA
ZASADNICZA
Historia konstytucji
- I – Konstytucja Stanów
Zjednoczonych Ameryki z 1787 r.
(świat)
- II – Konstytucja 3 Maja z 1791 r.
(Europa)
- III – Konstytucja Francuska z 1791 r.
Polska w swej historii miała aż 10
konstytucji, a aktualnie obowiązującą jest
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2
kwietnia 1997 r., która była
ukoronowaniem trwających od 1989 r.
zmian ustrojowych.
Polska w swej historii miała aż 10
konstytucji, a aktualnie obowiązującą jest
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2
kwietnia 1997 r., która była
ukoronowaniem trwających od 1989 r.
zmian ustrojowych.
Czy wiesz że…
Nie wszystkie państwa posiadają pisaną
konstytucję?
Wielka Brytania nie posiada pisanej
konstytucja, a jej rolę spełniają:
- niektóre akty prawne uchwalone
przez parlament;
- orzeczenia sądów w niektórych
sprawach;
- konwenanse konstytucyjne, czyli
utarte sposoby postępowania w
określonych sytuacjach.
Budowa konstytucji
- uroczysty wstęp –
preambuła
, czasami zawierający
zwrot do Boga (invocatio Dei);
- 13 rozdziałów:
1- zawiera podstawowe zasady ustrojowe naszego kraju
2- to katalog praw i obowiązków obywatela
3- omówienie źródeł prawa
4-9 – omówienie kompetencji poszczególnych organów
Państwa;
10-12- zawierają informacje nt. finansów publicznych,
stanów nadzwyczajnych i zasad zmian konstytucji
13- przepisy przejściowe i końcowe
Zasady ustrojowe państwa
1)
zasada suwerenności narodu
–
art. 4 – władzę bezpośrednią w
naszym kraju sprawują obywatele,
wybierając organy
przedstawicielskie lub pośrednio
naród może decydować o losach
państwa biorąc udział w
referendach lub przejmując
inicjatywę obywatelską
;
Inicjatywa obywatelska – to prawo 100 tys.
obywateli posiadających prawa wyborcze do
wniesienia projektu ustawy do Sejmu.
Inicjatywa obywatelska – to prawo 100 tys.
obywateli posiadających prawa wyborcze do
wniesienia projektu ustawy do Sejmu.
Zasady ustrojowe państwa
2)
Zasada podziału władzy
– art. 10
Podział władzy wg
konstytucji
Podział władzy wg
konstytucji
Władza
ustawodawcza
Sejm
Senat
Władza
ustawodawcza
Sejm
Senat
Władza
wykonawcza
Prezydent RP
Rada Ministrów
Władza
wykonawcza
Prezydent RP
Rada Ministrów
Władza
sądownicza
sądy
trybunały
Władza
sądownicza
sądy
trybunały
Zasady ustrojowe państwa
3)
zasada pluralizmu politycznego
–
art. 11/ art. 13
- mnogość partii politycznych
- możliwość istnienia organizacji
społecznych – np. związki zawodowe,
stowarzyszenia i fundacje;
Zasady ustrojowe państwa
4) Zasada demokratycznego państwa
prawa- art. 2;
- Wszystkie organy i instytucje w
Polsce muszą funkcjonować w
granicach prawa;
Źródła prawa w Polsce:
- Konstytucja – akt wyjątkowy – ustawa zasadnicza
- ratyfikowane umowy międzynarodowe
- akty organów Unii Europejskiej
- ustawy
- rozporządzenia
- akty prawa miejscowego
Hierarchia aktów
prawnych
Hierarchia aktów
prawnych
Konstytucja
Konstytucja
ratyfikowane umowy
międzynarodowe
ratyfikowane umowy
międzynarodowe
akty organów Unii
Europejskiej
akty organów Unii
Europejskiej
ustawy
ustawy
rozporządzenia
rozporządzenia
akty prawa miejscowego
akty prawa miejscowego
Zasady ustrojowe państwa
5) Zasada społecznej gospodarki
rynkowej
Kościół a konstytucja
Konstytucja mówi, że wszystkie
kościoły są równouprawnione i
zapewnia o bezstronności w
sprawach religijnych. Zapewnia
również swobodę wyznania.
Kwestię stosunków kościołem i
państwem regulują osobne akty
prawne. W przypadku Kościoła
katolickiego, umowa taka zwana
jest konkordatem.
Obecnie obowiązujący konkordat został podpisany w 1993 r., natomiast ratyfikowany w 1998.
Obecnie obowiązujący konkordat został podpisany w 1993 r., natomiast ratyfikowany w 1998.
Dziękuję za uwagę!