POZNANIE SPOŁECZNE

Ćwiczenie nr 2

POZNANIE SPOŁECZNE



Sposób myślenia ludzi o sobie i o
świecie społecznym, a szczególnie
sposoby wyboru, interpretacji,
zapamiętywania i wykorzystywania
informacji społecznych do
formułowania sądów i podejmowania
decyzji.

PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA? - CO TO
JEST?



Znany w środowisku psychologów
Gordon. W. Allport zdefiniował
psychologię jako próbę zrozumienia i
wyjaśnienia, w jaki sposób rzeczywista,
wyobrażona czy tez złożona obecność
innych osób wpływa na myśli, uczucia i
zachowania pojedynczych osób.



Po prostu próbuje zrozumieć
zachowanie społeczne innych
jednostek.

TEORIA ATRYBUCJI



Samo słowo atrybucja oznacza sposób w jaki
ludzie próbują zrozumiale wyjaśnić
obserwowane zachowania oraz zdarzenia



Teoria atrybucji jest to pojęcie utworzone przez
Heideggera głoszące, że charakterystyczna
dla ludzi, podstawowa potrzeba przypisywania
przyczynowości pozwala im nadawać
znaczenie otaczającemu światu społecznemu,
czynić go bardziej przejrzystym,
przewidywalnym, dającym się opisać.

TYPY ATRYBUCJI



Wewnętrzna (dyspozycyjna) - to każde
wyjaśnienie które lokuje przyczynę
wewnątrz osoby np. osobowość,
nastrój, zdolności, postawy oraz w
wysiłku.



Zewnętrzna (sytuacyjna) lokuje
przyczynę na zewnątrz osoby np.
działania innych, charakterze sytuacji,
naciskach społecznych, szczęściu.

TEORIA ATRYBUCJI



Teoria jest zbiorem założeń według
Heideggera



Według niego ludzie są motywowani
przez dwie potrzeby:

1)

Potrzebę formułowania spójnej wizji
świata

2)

Potrzebę sprawowania kontroli nad
otoczeniem

TEORIA ATRYBUCJI



Czyli według twórcy tej teorii, ludzi
charakteryzuje podstawowa potrzeba
przypisywania przyczynowości. Nadaje
ona znaczenie otaczającemu nas
światu, czyni go przejrzystym,
przewidywalnym i definiowalnym,
zmniejszając w tym samym naszą
niepewność poznawczą.

JAKIE BŁEDY ATRYBUCJI
POPEŁNIAMY?



Podstawowy błąd atrybucji - Pokazuje, że zwykle
skłaniamy się w kierunku atrybucji wewnętrznej,
dyspozycyjnej, przynajmniej dokonując oceny
zachowania innych(od razu zakładamy po wstępnym
przeanalizowaniu faktów pewne założenia na temat
innej osoby)



Asymetria aktor – obserwator - W tym błędzie
charakteryzuje nas skłonność do atrybucji
zewnętrznych, sytuacyjnych. Popełniamy często ten
sam błąd bo bazujemy na prostych wskazówkach jak
np. wyrazistości spostrzeżeniowej.

JAKIE BŁEDY ATRYBUCJI
POPEŁNIAMY?



Atrybucje egotystyczne- w dużym skrócie
mówiąc jest to przypisywanie sukcesu tylko
sobie, przy pominięciu czynników takich jak
szczęście, przypadek, zaś gdy odnosimy porażki,
„zwalamy” to na brak szczęścia, pech.



Robimy tak by utrzymać poczucie własnej
wartości, chroni nas to przed dyskomfortem.



Porostu dopasowujemy swoje procesy poznawcze
i percepcyjne do naszych potrzeb(nieświadomie)
chroniąc nas przed nadmiernym zdołowaniem.

POZNAWCZY SKĄPIEC-ZAŁOŻENIA
TEORII



Według Taylora i Fiskego, korzystanie z
naszych poznawczych zasobów jest
bardzo kosztowne, wiec próbując
zrozumieć świat społeczny,
podejmujemy działania pozwalające
zaoszczędzić nasz czas i energie.
Heurystyki są jednymi z nich.

HEURYSTYKI - CZYM SĄ



To skróty myślowe, dzięki nim możemy
lepiej i szybciej przyswajać złożone procesy
myślowe, nieświadomie zastępując je
ocenami opartymi o proste reguły.
Rozróżniamy kilka typów heurystyk, są to :



Heurystyka reprezentatywności –
Przypisywanie cech na podstawie
wyrobionego wcześniej „schematu”, po
prostu automatyczne sklasyfikowanie danej
osoby/zdarzenia.



Heurystyka zakotwiczenia – Skłonność do posługiwania się
punktem odniesienia( to właśnie tzw. kotwica) podczas ocen.



Heurystyka dostępności – Ocenianie jakiegoś zdarzenia na
podstawie przywoływania z pamięci uczuć i informacji z nim
związanych. Informacje przywołane szybciej i łatwiej służą
nam do pół-automatycznej oceny. Dzięki temu nie musimy
wysilać się intelektualnie na analizę danych, które pomimo
bycia istotnymi lub wręcz kluczowymi dla oceny faktami,
tkwią głębiej w naszej pamięci.



Heurystyka symulacji - Sprawia, że zdarzenia, które łatwo
sobie wyobrazić, wydają się bardziej prawdopodobne.

SPOŁECZNA KATEGORYZACJA A UPRZEDZENIA WOBEC
INNYCH GRUP



Związek łączący te dwa pojęcia to stereotyp,
jest on bezpośrednio kojarzony z jakaś
kategoria w której umieściliśmy dana
grupę społeczna, rasę. Wynika to z
poznawczego przeciążenia, które to nas
zachęca do korzystania z heurystyk, co
wiąże się z wykorzystaniem kategorii i
powiązanych z nią stereotypów, nawet jeśli
stereotyp jest błędny to i tak pozostanie w
naszej pamięci jak wyjątek od reguły.

MYŚLENIE AUTOMATYCZNE



Jest z założenia nieświadome,
niezamierzone, mimowolne i nie
wymagające wysiłku. Najczęściej dzieje
się to np. gdy pojawia się nagły
problem do rozwiązania i bez wachania
podejmujemy decyzje w celu jego
likwidacji.

SCHEMATY MYŚLOWE



Są to struktury poznawcze organizujące
wiedze o świecie społecznym.
Schematy zawsze zawierają
podstawową wiedzę i wyobrażenia,
którymi się posługujemy, organizując to
co wiemy, i interpretując nowe
sytuacje.

KONTROLOWANE POZNANIE SPOŁECZNE



Z definicji jest to: Myślenie świadome
zamierzone, dobrowolne i wymagające
wysiłku.



Jednym z celów myślenia
kontrolowanego jest sprawdzenie i
równoważenie myślenia
automatycznego, ale do tego jest
potrzebna nasza motywacja i wysiłek.

KONTROLOWANE POZNANIE
SPOŁECZNE



Zajecie innymi sprawami i niemożność
myślenia kontrolowanego ma jedna
wadę - ogranicza zdolność do
wypierania myśli, czyli unikania
myślenia o czymś, o czym chcielibyśmy
jak najszybciej zapomnieć

KONTROLOWANE POZNANIE
SPOŁECZNE



Myślenie konfraktyczne - zmienianie w
myślach niektórych aspektów
przeszłości tak, aby dopasować je do
wyobrażenia, jak mogłoby być.



Stosowane np. gdy do zaliczenia
zabrakło nam jednego punktu, i
wyobrażamy sobie, jak by było,
gdybyśmy jednak go otrzymali.

JAK UDOSKONALIĆ MYŚLENIE?



Wzbudzenie pewnej nieufności do
własnego rozumowania, gdyż jesteśmy
często przekonani, że nasze
rozwiązanie, pomysł jest dobry, rzadko
kiedy patrzymy na konsekwencje
naszego rozwiązania.

BARIERA NADMIERNEJ UFNOŚĆI



Jest zbyt dużym przekonaniem o
trafności własnych sądów. Wielu ludzi
sprawia wrażenie przeświadczonych o
słuszności swojego rozumowania i
zdaje się nie dostrzegać potrzeby
działań naprawczych.

DZIĘKUJEMY ZA WYSŁUCHANIE