ZACHOWANIA ZDROWOTNE - TO JAKIEKOLWIEK ZACHOWANIA LUB AKTYWNOŚĆ JEDNOSTKI BĘDĄCE ELEMENTEM CODZIENNEGO ŻYCIA, A PONADTO WPŁYWAJĄCE NA STAN JEJ ZDROWIA. SĄ TO DZIAŁANIA POLEGAJĄCE NA PRAKTYCZNYM STOSOWANIU POSIADANEJ WIEDZY NA TEMAT ZDROWIA I CHOROBY. STANOWIĄ ONE PRZEDMIOT WZGLĘNIE WOLNYCH, INDYWIDUALNYCH WYBORÓW I DECYZJI.
SĄ TO WSELKIE ZACHOWANIA CŁOWIEKA MAJĄCE ZWIĄZEK ZE ZDROWIEM I CHOROBĄ.
PODZIAŁ ZACHOWAŃ ZDROWOTNYCH wg JABŁOŃSKIEGO:
PROZDROWTNE ( BIOPOZYTYWNE) – WYKAZUJĄ POZYTYWNY WPŁYW NA NASZE ZDROWIE, MAJĄCE NA CELU PODTRZYMANIE, UMACNIANIE, PRZYWRACANIE ZDROWIA I SPRAWNOŚCI.
ANTYZDROWOTNE ( BIONEGATYWNE) – MAJĄCY NEGATYWNY WPŁYW NA NASZE ZDROWIE, WYWOŁUJĄCE JEGO ZAGROŻENIE, CHOROBĘ LUB UTRATE SPRAWNOŚCI.
- BEZPOŚREDNIE- ZACHOWANIA DZIAŁAJĄCE NATYCHMIASTOWO NA NASZE ZDROWIE ( ZAGROŻENIE ŻYCIA, ŚMIERĆ)
- POŚREDNIE – ZACHOWANIA , KTÓRE STOPNIOWO USZKADZAJĄ NASZE ZDROWIE
MIESZANE – WYNIKAJĄCE Z RÓŻNYCH STOPNI WIEDZY ZDROWOTNEJ, Z RÓŻNYM ZAKRESEM ZACHOWAŃ PROZDROWOTNYCH I ANTYZDROWTNYCH
BEHAWIORALNE PATOGENY – ZACHOWANIA, KTÓRE ZWIEKSZAJĄ RYZYKO ZAPADALNOŚCI NA OKREŚLONE CHOROBY.
BEHAWIORALNE IMMUNOGENY – ZACHOWANIA, KTÓRE OGRANICZAJĄ RYZYKO ZAPADALNOŚCI NA OKREŚLONE CHOROBY.
STYL ŻYCIA ( wg WOYNAROWSKIEJ) – TO ZESPÓŁ ZACHOWAŃ, POSTAW I OGÓLNA FILOZOFIA ŻYCIA JEDNOSTKI LUB GRUPY. ZALEŻY OD WARUNKÓW ŻYCIA, ŚRODOWISKA, NORM SPOŁECZNYCH, KULTURY, OSOBISTYCH WARTOŚCI, POSTAW, OGÓLNEJ EKONOMII, POLITYKI I ORGANIZACJI STRUKTURY SPOŁECZNEJ.
SKŁADNIKI PRAWIDŁOWEGO STYLU ŻYCIA (DRABIK):
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA
WŁAŚCIWE ODŻYWIANIE
KONTROLA MASY CIAŁA
RADZENIE SOBIE ZE STRESEM
NIE NADUŻYWANIE UŻYWEK
NIE PALENIE TYTONIU
DOSTATECZNA ILOŚĆ SNU
WYZNACZNIKI ZDROWIA:
STYL ŻYCIA (50%)
CZYNNIKI ŚRODOWISKA ZEWNĘTRZNEGO (25 – 35%)
UWARUNKOWANIA GENETYCZNE (10 – 15%)
SPRAWNOŚĆ DZIAŁANIA OPIEKI MEDYCZNEJ (10 -20%)