FKwChNW wykład 16 (20.03.2013)
Aktywność ruchowa w chorobie nowotworowej
Aktywność fizyczna – każda praca wykonywana przez mm szkieletowe i która prowadzi do wydatku energetycznego powyżej poziomu spoczynkowego lub powyżej poziomu podtrzymania życia
Aktywność ruchowa to kluczowy składnik zdrowego stylu życia bez którego niemożliwa jest strategia zdrowia oraz jego podtrzymywania i pomnażanie
Aktywność fizyczna przeciwdziała:
rozwojowi otyłości – normalizuje prawidłową wagę
rozwojowi nadciśnienia tętniczego i cukrzycy
zgonom z przyczyn sercowo-naczyniowych
ograniczeniom ruchomości w stawach i zanikom mięśniowym
Aktywność fizyczna a rak jelita grubego:
50 badań epidemiologicznych jest poświęconych temu problemowi
redukcja o 30-40% ryzyka zachorowania u osób systematycznie podejmujących wysiłek fizyczny
systematyczna aktywność ruchowa to 30-60min o umiarkowanej intensywności – zmniejsza ryzyko zachorowania
siedzący tryb życia i wysokie BMI predysponuje do zapadalności na raka jelita grubego
Aktywność ruchowa a rak piersi:
około 60 doniesień z Ameryki Północnej, Europy, Azji i Australii
redukcja ryzyka poprzez aktywność ruchową od 20-80% zarówno u kobiet przed i po menopauzie
skuteczność aktywności ruchowej jako środka zapobiegawczego zależna od DMI
systematyczny wysiłek powoduje: obniżenie poziomu hormonów, obniżenie poziomu insuliny, poprawę odpowiedzi immunologicznej, utrzymanie prawidłowej wagi ciała
Aktywność fizyczna a rak szyjki macicy
przeprowadzonych 20 badań epidemiologicznych
niezależnie od wieku zmniejszenie zachorowania przy podejmowaniu systematycznej aktywności ruchowej o 20-40%
mechanizmy biologiczne wpływające na obniżenie ryzyka przy zwiększonej aktywności fizycznej: obniżenie masy ciała, zmiany w poziomi i metabolizmie estrogenu
brak danych dotyczących powiązania wagi, zmniejszonej aktywności fizycznej a zwiększenia ryzyka zachorowalności
Aktywność fizyczna a rak prostaty:
dotychczasowe doniesienia nie wykazują zależności pomiędzy podejmowaniem aktywności a zmniejszeniem ryzyka zachorowania
Wysiłek o umiarkowanej intensywności:
trening prowadzony zgodnie z zasadą 30x30x130 (zasada Cendrowskiego
intensywność wysiłku określaną przez ćwiczącego według zasady walk and talk
intensywność na poziomi 50-70% maksymalnego tętna treningowego
marsz z prędkością 4,8km/h
Czynnościowe następstwa w onkologii:
zmniejszenie aktywności ruchowej o 11-50%
zmniejszenie sprawności ruchowej o 50%
zmniejszenie wydolności fizycznej 18ml/min/kg (2-4met)
zmęczenie 40-100% chorych
Zasady ćwiczeń w onkologii
Ćwiczenia ruchowe – podstawa rehabilitacji medycznej w onkologii. Ćwiczenia są wskazane w każdej fazie choroby i metodzie leczenia:
naturalne formy ruchu
wszystkie rodzaje treningu
intensywność umiarkowana
czas trwania 20-30 min
częstotliwość 3-5x/tydzień
Wpływ ćwiczeń fizycznych na chorych onkoligicznych:
zwiększenie siły i sprawności mięśni o 32-52%
zwiększenie wydolności o 17-20% do poziomu 8 met
wydłużenie maksymalnego dystansu o 100%
zmniejszenie HR podczas wysiłku submaksymalnego z 138 na 113 / min
zmniejszenie stężenia mleczanów podczas wysiłku submaksymalnego z 2,6 do 1,3 mmol/litr
poprawa czynności monocytów
wzrost proporcji krążących granulocytów
skrócenie czasu neutropenii i trombocytopenii
Mechanizmy protekcyjnego oddziaływania aktywności fizycznej:
intensyfikacja immunologicznych mechanizmów hamujących powstawanie nowotworów (wzrost liczby i aktywności makrofagów, limfocytów nk)
obniżenie stężenia insuliny
obniżenie stymulatorów mitozy normalnych komórek i inhibitorów apoptozy
szybszy czas pasażu jelitowego
obniżenie syntezy i wyrzutu hormonów płciowych
zmniejszenie wrażliwości tkanki na hormony płciowe
zwiększenie syntezy globuliny wiążącej hormony płciowe (obniżenie stężenia wolnej i czynnej ich postaci)