Wykład 3 18,11,12

T : Doradztwo w innych krajach. Systemy doradztwa rolniczego w poszczególnych krajach europejskich.

od 2004 r. ---> istnieje/ jest Doradztwo Półpaństwowe

W odpowiedzi na potrzeby zmian w systemie doradztwa rolnego wynikające z konieczności dostosowania prowadzonej działalności doradczej do zmieniającego się obrazu i obszarów wiejskich, część krajów podjęła w ostatnich latach działania restrukturyzacyjne.

Czego dotyczą zmiany ?

* prywartzacji

* nowych sposobów finansowania doradztwa

* integracji instytucji doradczych z instytucjami badawczymi

W wyniku tych procesów pojawiły się w róznych państwach nowe systemy doradztwa.

Oprócz powszechnego państwowego funkcjonuje doradztwo półpaństwowe (częściowo finansowane przez państwo) i prywatne.

Współczesną fundacją jest ciagłe zmniejszanie roli doradztwa państwowego na rzecz doradztwa finansowanego przez rolników lub w pełni komercyjnego.

SYSTEMY DORADZTWA ROLNICZEGO :

1) konwencjonalny (tradycyjny)

2) półpaństwowy

3) prywatny

Konwencjonalny

system całkowicie finansowany z budżetu państwa, bez pobierania przez państwo za usługi.

Fukcjonuje w :

- Belgii

- Grecji

- Luksemburgu

- Słowenii

- Irlandii

- Szkocji

- USA

Odpowiada za niego Centralna Organizacja Rządowa.

Podobnie jest w :

+ Hiszpanii

+ Południowych Niemczech

+ Portugalii

+ Szewcji

+ Włoszech

+ Szwajcarii

z tym, że w tych państwach zarządzany jest przez jednostki Regionalne.

Półpaństwowy

Doradztwo świadczone jest przezorganizacje państwowe pobierające opłaty za niektóre usługi od rolników. Funkcjonuje w :

- Czechach

- Estonii

- Irlandii

- Norwegia

- Polska

- Słowacja

- Węgry

Prywatny

System zróżnicowany na :

a) stanowiący własność grup rolników (m.in.: izb rolniczych), funkcjonujący w :

* Austrii

* Danii

* Finlandii

* Francji

* północno - zachodnich Niemczech

b) kameracyjny, będący własnością prywatną osób i instytucji. Funkcjonuje w :

~ Angli

~ Walii

~ Holandii

~ Szkocji

~ północno - wschodnich Niemczech

Ponad 50% ogółu organizacji doradztwa rolniczego zostało ustanowione w ostatnich 20 latach.

Rządy wielu krajów traktuja też udział jako główny mechanizm rozwoju gospodarki żywnościowej oraz formę państw w sferę problemów wsi i rolnictwa.

PODSTAWOWE ZMIANY DOTYCZĄCE ROLNICTWA WSPÓLCZESNEGO TO :

+ globalizacja

+ liberalizacja handlu i wynikająca, z tego coraz silniejsza konkurencja

+ zmniejszenie się liczby rolników

+ podejmowanie przez wieś i rolników nowych funkcji pozaprodukcyjnych

+ powszechny dziś zrównoważony rozwój, uwzględniajacy ochronę środowiska i racjonalną gospodarkę zasobami

DORADZTWO ROLNICZE POWINNO BYĆ :

1) niezależnym systemen wsparcia profesjonalnego dla rolników (niezależnym od zmiennej koniunktury w instytucjach władzy)

2) organizacją doradczą o statusie państwowym i o jednolitych strukturach krajowych

3) uczestnikiem otwartego rynku usług doradczych i konkurowac z innymi instytucjami o środki finansowe na swoją działalność (UE, krajowe, regionalne i inne)

4) organizacją składajacą sie z WODR posiadających osobowość prawną

5) organizacją oferującą pakiety usług bezpłatnych

6) organizacją oferującą pakiety usług odpłatnych

7) organizacją współpracującą z innymi instytucjami działajacymi na rzecz rolnictwa

EFEKTYWNY I OFENSYWNY SYSTEM DORADZTWA ROLNICZEGO POWINIEN :

1) jak najpełniej zaspokajać potrzeby odbiorców i uczestników systemu doradztwa rolniczego poprzez ścisłe powiązanie doradztwa z nauką co spowoduje lepsze jakościowo porady, pełniejsze rozszerzanie potrzeb badawczych i rozwojowych, nowoczesne rozwiązywania technologiczne oraz bardziej efektywne zarządzanie gospodarstwami rolniczymi z uwzględnieniem potrzeb rynku.

2) sprawnie funkcjonować przy ograniczonych środkach.

3) być elastyczny, tj. zdolny do rozwoju i przeobrażeń w kierunku nowych potrzeb reformowanej gospodarki

Usługi DR będą się rozwijały głównie według popytu, a nie sprzedaży. Jednakże większość Państw UE ma publiczny lub mieszany system Doradztwa Rolniczego.

SŁABE I MOCNE STRONY PAŃSTWOWEGO I PRYWATNEGO DR :

* Korzyści publicznego systemu

+ jednakowa usługa na terenie całego kraju

+ wyższa jakość usług

+ adresatami mogą być małe gospodarstwa

* Korzyści prywatnego systemu

- bardziej innowacyjny i elastyczny w szukaniu nowych rozwiązań i nowych form

współpracy

Zauważono, iż w małych krajach (Słowenia, Austria) rolnicy mogą mieć problemy finansowe w regulowaniu zobowiązań za świadczone prywatne usługi doradcze.