Dwa typy odporności:
Nieswoista ( wrodzona): fizyczne i chemiczne bariery; lizozym; białka ostrej fazy; układ dopełniacza; cytokiny; receptory Toll-podobne i inne; fagocyty, komórki NK ( Natural Killers); komórki dendrytyczne.
Swoista ( nabyta) – limfocyty B -przeciwciała; limfocyty T

Cechy odporności wrodzonej: Istnieje od urodzenia; obecna u wszystkich zwierząt; reaguje tylko przeciwko substancjom drobnoustrojów; jej swoistość polega na rozpoznawaniu makromolekuł występujących tylko na drobnoustrojach ( „wzory molekularne związane z patogenami” - PAMP); warunkuje skuteczną odpowiedź odporności nabytej.
Mechanizmy odporności wrodzonej – aktywatory neutrofili: uwalnianie z bakterii N-formylowane peptydy (FLMP); składowe dopełniacza (iC3b); leukotrieny ( produkty metabolizmu kwasu arachidonowego); Cytokiny (TNF,IL-8, GM-CSF)
Inne białka odporności wrodzonej: *kolektyny – białka wiążące węglowodany – lektyna wiążąca mannozę ( MBL), konglutyniny * Białka surfaktanta w pęcherzykach płucnych * Białka ostrej fazy ( amyloid AA, ceruloplazmina, transferyna, białko C-reaktywne, α1-antytrypsyna * Cekropiny, magaininy, defenzyny ( antybiotyki peptydowe komórek) – pow. lizę bakterii.

Efekty biologiczne aktywacji układu dopełniacz: ułatwia zabijanie bakterii; oczyszczanie z kompleksów immunologicznych; indukowanie i wzmagania odpowiedzi humoralnej; szkodliwy w przypadku aktywacji na dużo skalę np. w posocznicy bakteriami Gram ujemnymi, w martwicy tkanek, w autoimmunizacji; chemotaksja ( wędrówka komórek do miejsc infekcji) opsonizacji( ułatwianie fagozytozy); wzrost przepływu krwi; zwiększona przepuszczalność naczyń; niszczenie błony komórkowej; uwalnianie mediatorów zapalnych z komórek tucznych.

Sieć Cytokin: * INTERLEUKINY – ukierunkowuja inne komórki do podziałów i różnicowania *INTERFERONY – typ I ( alpha.beta) typ 2- gamma *CZYNNIKI STYMULUJĄCE KOLONIE – (colony stimulating factors CSF) warunkują rozwój i różnicowanie komórek macierzystych w szpiku * CHEMOKINY – powodują ukierunkowany ruch komórek *INNE – TNF, TNF, TGF - zaangażowane w procesach zapalnych cytotoksyczności a także immunosupresji
Cechy odporności nabytej : swoistość; różnorodność; pamięć; wzmożona odpowiedź przy kolejnym kontakcie z tym samym antygenem; samoograniczanie; rozróżnianie między swój-obcy.

ANTYGENY : TD – thymus dependent, grasiczo zależne; TI-1 - thymus independent, grisiczo niezależne 1 – poliklonalne aktywatory lim.B (LPS, dextran); TI-2 – poliwalentne, częściowo grasiczo niezależne ( ficoll,polisacharydy, pneumokoków i inne)
Cząsteczki wiążące antygen: błonowe Ig; receptory limf T ( TCR T – cell recetors); HLA (MHC) klasy I ; HLA (MHC) klasy II; cząsteczki wrodzonej odporności (lektyny i inne)
Główna funkcja komórek zaangażowanych w odpowiedź immunologiczna :Limf.B rozpoznanie antygenu i produkcja przeciwciał, Plazmocyty- produkcja przeciwciał, Limf.Th - pomoc w odpowiedzi immunologicznej, produkcja cytokin, Limf.Treg - hamowanie odpowiedzi immunol.,produkcja cytokin. Limf.Tc - zabijanie komórek docelowych. Komórki NK- zdolne do zabicia komórek zainfekowanych wirusem i nowotworowych. Komórki dendrytyczne - prezentują antygeny limfocytom.

Właściwości komórek prezentujących antygen – *zdolnośc do pobrania i częściowej degradacji antygenu * ekspresja cząsteczek MHC ( klasy I i II) * ekspresja dodatkowych cząsteczek interacji między komórkami cząsteczki adhezyjne) *wydzielanie cytokin

Fazy odpowiedzi immunologicznej:Faza rozpoznania – wiązanie obcego antygenu do swoistych receptorów Faza aktywacji: a/proliferacja klonu limfocytów, b/różnicowanie komórek proliferujących Faza efektorowa (wykonawcza): cytotoksyczność, wydzielanie cytokin itp.

Immunopatologia *Nadwrażliwość – nadmierna odpowiedź immunologiczna OI * Niedobory immunologiczne – nieefektywna OI * Autoimmunizacja – reakcja na własne antygeny * odrzucenie przeszczepu