Metoda Malowania Dziesięcioma Palcami

Twórczynią tej metody jest pedagog Ruth F. Show, która to zauważyła, że malowanie dziesięcioma palcami, wiąże się ze skłonnościami dzieci do zabawy z materiałami, które konsystencją przypominają błoto.¹

W Polsce osobą, która jako pierwsza zainteresowała się właściwościami tej metody był profesor Stefan Baley, który często omawiał ją na swoich wykładach. Jest to metoda, której przewodnim celem jest pobudzenie samorzutnej aktywności u osób upośledzonych umysłowo, które mają problem z utrzymaniem pędzla w ręce.

Metoda ta pozwala na dzieciom uwolnić się od lęków, wzmacnia wiarę, we własne siły, pomaga w komunikowaniu się. Jest jedną z najskuteczniejszych metod wyzwalania swobodnej ekspresji twórczej, jest to zarazem technika projekcyjna, która pozwala uzewnętrznić napięcia uczuciowe i popędowe, bez ograniczeń ruchowych.

Zastosowanie tej metody w terapii pomaga zdiagnozować zachowania dzieci i młodzieży, które cierpiana zaburzenia funkcji percepcyjno- motorycznych.

Głównymi celami tej metody są:

» usprawnienie motoryki małej,

» usprawnianie analizatora wzrokowego,

» poprawa koordynacji wzrok-ruch,

» rozładowanie napięcia mięśniowego,

» kształtowanie orientacji w przestrzeni,

» ćwiczenie koncentracji uwagi,

» nauka współpracy w grupie,

» poprawa komunikacji,

» rozwój zainteresowania własnym ciałem. ²

Metoda malowania dziesięcioma palcami wymaga przygotowania farb i papieru, z tym że zaleca się wykorzystanie pięciu podstawowych kolorów tj.: niebieski, czerwony, brązowy, zielony i żółty, można dodać też fioletowy i biały. Ponadto należy przygotować miseczki na farby o takich wielkościach, żaby dziecko mogło swobodnie mogło maczać w nich ręce. Malować można na białym lub też szarym papierze o wymiarach 55x 40 cm, który rozkłada się na stole dostosowanym do wysokości dziecka. Dookoła stolika powinno być miejsce do swobodnego poruszania się dziecka. W pobliżu powinna być miska z wodą i ręcznik. Sposób nakładania farby jest przeróżny, może to być klepanie rozmazanej farby, tworzenie kolein, podkładu z grubej warstwy, wycieranie, tworzenie kropek.

Praca tą metodą wymaga instrukcji słownej prowadzącego, która jest uzależniona od wieku i indywidualnych cech dziecka i brzmi mniej więcej tak: w tych miseczkach są farby. nie będziemy używali pędzli, mamy przecież dziesięć palców, pięć w jednej i pięć w drugiej ręce, będziemy więc malować palcami. Dziesięć palców to chyba więcej niż jeden pędzel. Możecie malować to, na co tylko macie ochotę, powiedzcie mi, kiedy skończycie”.³ Ułożenie arkusza papieru jest indywidualną rzeczą każdego dziecka, po dokonaniu wyboru czy poziomo czy pionowo mocuje się papier i można zaczynać malować. Może się zdarzyć, że dziecko nie będzie chciało moczyć ręki w farbie, bojąc się, że się zbrudzi, lub nie będzie się dało umyć rąk, wtedy prowadzący może pokazać, że to nie takie straszne i zanurzyć rękę następnie namalować smugę na papierze. Czas trwania seansu to 2-40 minut, zazwyczaj jednak trwa on 20-30 minut.

Istotną rzeczą w tej metodzie jest, nie wytwór, ale czynności dziecka, sposób wyrażania emocji, zaangażowanie w pracę, kontakt z pozostałymi uczestnikami zabawy.

1 B. Lewandowska Techniki stymulacyjne i terapeutyczne dla dzieci i młodzieży UG, Gdańsk 1985r, s.37

2 E. Minczakiewicz Komunikacja, mowa, język w diagnozie i terapii zaburzeń rozwoju u dzieci i młodzieży niepełnosprawnej, Wyd. Naukowe Akademii Pedagogicznej w Krakowie, Kraków 2005r s.48>

3 B. Kaja Zarys terapii dziecka, Wyd. Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz 2001r s.25