Tosksyczne związki w preparatach do paznokci
Składniki
lakierów do paznokci, których bezpieczeństwo budzi
wątpliwości
Sygnały
z rynku wskazują, że stosowanie niektórych substancji
w bazach lakierów do paznokci budzi kontrowersje. Dotyczy to
przede wszystkim toluenu, ftalanów i żywic formaldehydowych.
Wielu producentów lakierów deklaruje ich wycofanie przez co
handlowcy i konsumenci uważają, że produkty zawierające je
są niebezpieczne i wprowadzone do obrotu niezgodne z prawem.
Często jest to pogląd błędny. Trzeba pamiętać, że prawo
europejskie z zakresie kosmetyków jest bardzo restrykcyjne,
a bezpieczeństwo produktów jest dla producentów kosmetyków
kwestią priorytetową. Szereg składników kosmetyków jest
klasyfikowanych jako substancje niebezpieczne zgodnie
z ustawodawstwem dotyczącym substancji i preparatów
chemicznych. Jednak klasyfikacja ta dotyczy czystych substancji.
Substancje, użyte w gotowym preparacie (na przykład
w kosmetyku), stosowane w odpowiednim stężeniu są
bezpieczne, podobnie jak sam preparat.
LAKIERY DO PAZNOKCI
TOLUEN
Toluen w lakierach
do paznokci pełni funkcję rozcieńczalnika i składnika
modyfikującego własności tworzącego się filmu. Do niedawna był
stosowany dość szeroko ze względu na niską cenę i własności
chemiczne – jest jednym z najlepszych (obok benzenu i ksylenu,
które nie są wykorzystywane w kosmetykach) rozpuszczalników
niepolarnych. W ostatnich latach jego zużycie w lakierach
zaczęło się zmniejszać. Ponieważ jednak wypadkowa ceny
i jakości jest bardzo istotnym czynnikiem decydującym
o powodzeniu produktu na rynku, udział baz lakierowych
zawierających toluen można szacować na 50 proc. sprzedaży
wszystkich baz lakierowych. Obecnie wykorzystywany jest głównie
w tańszych bazach.
Dlaczego toluen jest dyskusyjnym
składnikiem? Zgodnie z przepisami dotyczącymi substancji
chemicznych klasyfikowany jest jako substancja niebezpieczna, m.in.
jako działający szkodliwie na rozrodczość kategorii 3 (Repro.
Kat. 3). Kategoria 3 oznacza, że substancja może być podejrzewana
o własności szkodliwe (np. ze względu na budowę chemiczną),
ale nie zostało to dotychczas udowodnione, a jednoznaczna ocena
nie jest możliwa ze względu na brak wystarczających danych
toksykologicznych.
FTALANY
Nieco
inaczej przedstawia się sytuacja ftalanów w lakierach do
paznokci. Jeszcze kilkanaście lat temu jako plastyfikatory stosowane
były najczęściej ftalany: dioktylowy i dibutylowy. Obecnie
substancje te w Europie znajdują się na liście substancji
niedozwolonych do stosowania w kosmetykach, natomiast np. w USA
ten zakaz nie obowiązuje. W kosmetykach najczęściej używany
jest ftalan dietylu. Flatan dietylu wykorzystywany jest jako
rozpuszczalnik, plastyfikator, skażalnik alkoholu etylowego (czyli
substancja powodująca, że etanol nie nadaje się do spożycia).
Natomiast ftalan dibutylu jest substancja palna, toksyczna,
działająca na rozrodczość, niebezpieczna dla środowiska. Może
działać szkodliwie na dziecko w łonie matki. Możliwe ryzyko
upośledzenia płodności.
FORMALDEHYD
I ŻYWICE FORMALDEHYDOWE
Formaldehyd
klasyfikowany jest jako substancja rakotwórcza kategorii 3. Jednak
inaczej niż w przypadku toluenu jego użycie w preparatach
do paznokci jest regulowane na liście substancji dozwolonych
z ograniczeniami. Wolny formaldehyd może być stosowany
wyłącznie w utwardzaczach do paznokci, w ilości do 5
proc. (w przeliczeniu na czysty formaldehyd). Wówczas na
opakowaniu należy umieścić informację „zawiera formaldehyd”
i ostrzeżenie, że należy chronić skórę olejem lub
tłuszczem przed działaniem preparatu.
Żywice formaldehydowe
stosowane w lakierach do paznokci nie zawierają wolnego
formaldehydu. Otrzymuje się je w reakcji polimeryzacji
z formaldehydu i innych składników, formaldehyd ulega
w nich całkowitemu przereagowaniu. Jednak zastosowanie tego
typu żywic systematycznie maleje ze względu na możliwe własności
uczulające u osób szczególnie wrażliwych. formaldehyd
Przezroczysty gaz trujący , substancja podrażniajaca i wywołująca
raka. W połączeniu z wodą znajduje formaldehyt zastosowanie jako
środek dezynfekujący ,utrwalający lub jako środek konserwujący .
Sprzyja wystąpieniu chorób alergicznych układu oddechowego. Mogą
powodować uczulenia, wysypki i egzemy nie na paznokciach czy
dłoniach, ale na twarzy lub szyi, gdzie dotyka się skórę
palcami.
N-Butyl Acetate
Jest latwo palna, bezbarwna ciecz, o zapachu przypominającym estry. Powtarzajacy sie kontakt ze skóra moze powodowac jej wysuszenie lub pekanie Opary moga powodowac sennosc i zawroty glowy
AKRYL & Żel
MMA metakrylan metylu, do niedawna obecny w liquidach .Synteza metakrylanu metylu odbywa się w wyniku reakcji chemicznej acetonu z kwasem cyjanowodorowym. MMA jest głównym produktem stosowanym m.in. w technologii dentystycznej, w ortopedii, w klejach medycznych, do pokrywania szkieł korekcyjnych, jako wypełniacz ceramiczny, także podczas przedłużania paznokci. Na podstawie przeprowadzonych badań przez wiele niezależnych instytucji na świecie, nie stwierdzono rakotwórczego wpływu MMA na organizm ludzki na skutek jego wdychania. Jest on też słabo toksyczny w przypadku spożycia. Metakrylan metylu łatwo wchłania się przez skórę i ulega w niej hydrolizie oraz rozpadowi do związków toksycznych. Jest to jedyny najbardziej prawdopodobny sposób powstania nowotworu. Dlatego bardzo ważna jest ochrona skóry i należy unikać kontaktu MMA z nią. Aby sprawdzić jego szkodliwość wykonano serie badań na bakteriach. Nie doprowadziły one do żadnych wniosków mówiących o genetycznych mutacjach na etapie syntezy DNA.
Kosmetyki do paznokci wywołują alergie nie w miejscu, gdzie byśmy się tego najbardziej spodziewali – w okolicy paznokcia czy opuszka palców, ale powodują najczęściej wyprysk kontaktowy "z przeniesienia". Świąd, pieczenia i wypryski pojawiają się w okolicach twarzy, oczodołów, szyi. Większość reakcji uczuleniowych występuje u kobiet w średnim wieku, bo też one chętniej sięgają po preparaty pielęgnacyjne. Najczęściej przyczyną alergii są konserwanty i substancje zapachowe.