Choroba Perthesa
(Osteochondrosis coxae iuvenilis)-Jałowa martwica bliższej
nasady kości udowej.
Stosunek występowania choroby
(chłopiec-dziewczynka wynosi 80%/20%) w granicach wieku 3-14 lat,
przy czym największa liczba zachorowań przypada między 5-8 rokiem
życia. Z reguły choroba umiejscawia się w jednym biodrze, lecz w
skrajnych przypadkach zajęciu mogą ulec stawy obustronne.
Etiologia
nie jest do końca jasna, przyjmuje się anomalie naczyń bliższej
części kości udowej lub zaburzenia hormonalne.
Choroba
Perthesa przebiega w IV stadiach:
I-Okres wstępny
charakteryzujący się wysiękiem stawowym
II-Okres kondensacji
ze zgęszczeniem jądra głowy kości udowej
III-Okres
fragmentacji z niepełnym rozpadem jądra głowy
IV-Okres
strukturalnej odbudowy
Okres przebudowy trwa ok 2-4 lat z
widocznymi zmianami w obrazie Rtg.
Rozpoznanie:
Pierwszym
z objawów jest nieznaczny ból stawu biodrowego, który promieniuje
do stawu kolanowego powodując utykanie. Ból nasila się przy
zwiększonym wysiłku, a ustępuje po odpowiednim odpoczynku.
W
badaniu stwierdza się:
-ból przy rotacji biodra
-ograniczenie
odwodzenia i zgięcia
-w niektórych przypadkach ograniczenie
lub brak przeprostu
-obserwujemy wychudzenie mm kd
-słabo
dodatni objaw Trendelenburga
Leczenie w zależności od
stopnia zaawansowania choroby może mieć charakter zachowawczy
(terapia czynnościowa, fizjoterapia, środki p/zapalne) lub
operacyjny (osteotomia szpotawiąca kości udowej).
Usprawnianie
po wykonaniu zabiegu chirurgicznego w przebiegu choroby
Perthesa:
Przed zabiegiem należy rozciągać małe mm
pośladkowe.
FazaI:
-zapobieganie bólowi (biodro
ułożone w pozycji neutralnej rotacji z lekkim
odwiedzeniem)
-wykonywać optymalne ruchy (przeciwskazana jest
rotacja)
-podczas ćwiczeń zachować lekki opór
-chód 3
punktowy
FazaII:
-docelowy trening małych mm
pośladkowych (wchodzenie po schodach)
-ćwiczenia na końcu
zakresów ruchu (ostrożne rozciąganie mm)
-wzrost obciążenia
podczas chodu (odstawić pomoce, różne podłoże)
-trening ADL
Rokowanie jest gorsze u dziewcząt niż u chłopców i w
przypadku gdy choroba wystąpi po 10 roku życia, natomiast dobre u
dzieci poniżej 6 roku życia i rozpoznanie w początkowej fazie
choroby co w połączeniu z prawidłowym leczeniem uchroni przed
wczesnymi zmianami zwyrodnieniowymi i ciężkim kalectwem.