Pedagogika społeczna, Wykład, 07.12.09
Organizacje pozarządowe jako siły społeczne wychowania w środowisku.
Organizacja – rozumiana jako zorganizowana grupa ludzi o wspólnym programie i celu.
Wg standardów europejskich wspólnot „ organizacje pozarządowe” są definiowane nst. :
nie wchodzą w skład żadnych struktur władz administracji państwowej, sądowej lub samorządowej
nie są finansowane stale z budżetu państwa ( pozycja budżetu ), co nie wyklucza jednorazowych dotacji
nie są organizacjami politycznymi, religijnymi, gospodarczymi, związkami pracowników i pracodawców jak również nie działają pod stałą kontrolą tego typu organizacji
niezależna w znaczeniu: nie są fundacjami skarbu państwa lub jednostkami implementacyjnymi organów administracji państwowej
Winiarski zwraca uwagę, iż w języku pedagogiki, socjologii i polityki społecznej na określenie organizacji pozarządowych wykorzystuje się terminy: stowarzyszenie, towarzystwo, fundacja, wspólnota
wg A. Kamińskiego
stowarzyszenie:
jest grupą zorganizowaną
zorganizowaną w dążeniu do określonych wspólnych celów lub interesów
ze swą własną strukturą organizacyjną i funkcjonariuszami
z ustalonymi lub usankcjonowanymi sposobami postępowania i zachowań społecznych określonych statusem fundacji
Irena Zapalczyk
Stowarzyszenie:
”formalną grupą osób zidentyfikowanych jego celami i zadaniami”
połączonych wspólną więzią o charakterze przedmiotowym, której treścią jest dążenie do realizacji wspólnego obywatelskiego zadania wynikającego z potrzeb mikro lub makro środowiska społecznego
potrzeb aktualnych lub przewidywalnych
Dla realizacji swoich zadań statutowych stowarzyszenia podejmują w różnym zakresie działalność oświatową, która może być ukierunkowana na:
członków i osoby związane ze stowarzyszeniem
na szerszy najczęściej anonimowy krąg odbiorców
lub specjalną kategorią odbiorców
W świetle obowiązujących przepisów prawa:
Stowarzyszenie określa się jako:
dobrowolne, trwałe, samorządne zrzeszenie ludzi, którzy wspólnie realizują cele o charakterze niezarobkowym
mają prawo wypowiadać się w sprawach publicznych i mogą prowadzić działalność gospodarczą, przeznaczając uzyskiwane dochody
Kryteria klasyfikacyjne organizacji społecznych:
organizacje zrzeszające dorosłych – zrzeszające młodzież i dzieci
organizacje świeckie – organizacje wyznaniowe
organizacje lokalne – organizacje paralokalne
organizacje o krajowym zasięgu działania – o zasięgu międzynarodowym ( globalnym )
organizacje zorientowane „dośrodkowo” czyli zaspokajające potrzeby swoich członków, zorientowane „odśrodkowo” na zewnątrz krąg odbiorców
o. wyraźnie sformalizowane – mniej sformalizowane
o. wielofunkcyjne – jednofunkcyjne
o. zrzeszające dużą grupę ludzi – mało liczne
o. prowadząca działalność gospodarczą – nie prowadzą takiej działalności
o. męskie – kobiece
Zadania stojące przed organizacjami społecznymi:
wspieranie i wspomaganie jednostki i rodziny
realizacja zasady subsydiarności ( pomocniczości ) czyli rozwiązania własnych problemów własnymi siłami i w sposób sobie właściwy
dają szansę realizacji zasady współodpowiedzialności ludzie za siebie i wspólne dobro
Pełnią funkcję wspomagania rozwoju osobowego i społecznego jednostki, usprawniają edukację, organizują aktywne sposoby spędzania wolnego czasu przez dzieci i młodzież
zwiększają aktywność społeczną jednostek
poprawiają warunki lokalnych środowisk wychowawczych, w ramach placówek pozaszkolnych
podejmują planową pracę wychowawczą
Trzy filary demokracji.
Demokracja ( gospodarka rynkowa )
→ Filar 1 parlament, rząd, wolne
wybory
→ filar 2 rada gminy, samorząd terytorialny
→ filar 3 organizacja pozarządowa, grupy obywatelskie, rodzina
Potrójny hiperdylemat postkomunistycznej Europy, czyli:
odziedziczonej koncepcji posłusznego ( biernego ) obywatela
scentralizowanymi strukturami administracji
nigdy nie spełnioną, głęboko tkwiącą w świadomości społecznej, utopijną wizją opiekuńczości państwowej
Istota i zadania organizacji pozarządowych.
organizacje pozarządowe – stowarzyszenia i funkcję – stanowią „tkankę łączną” systemu demokratycznego
pełnią rolę pośrednika między obywatelem, a państwem
ZADANIA
artykułowanie różnych, złożonych potrzeb społecznych oraz ich zaspokajanie
propagowanie czynnej postawy obywatelskiej we wszystkich sferach życia społecznego zamiast wiernego poddawania się władzy i opiece państwa
propagowanie pluralizmu i różnorodności życia społecznego ( respektowanie różnorodności )
tworzenie alternatywy dla scentralizowanych agend rządowych z myślą o większej niezależności i podmiotowości wszystkich generacji społeczeństwa
podnoszenie poziomu w zakresie ponoszenia odpowiedzialności za własne życie i funkcjonowanie oraz współodpowiedzialność za swoją rodzinę, sąsiadów oraz dobro wspólne.