Naturą administracji jest tworzenie i zarządzanie sieciami.
Teorie dyfuzji władzy:
Czy istnieje centrum decyzyjne, a więc grupa ludzi mających realny wpływ na losy państwa?
Powinno się już „wydrązone” i nie ma czegoś takiego jak centrum decyzyjne. Władza jest rozproszona.
Nie da się osiagnąć sprawności państwa bez odbudowy tego centrum decyzyjnego. Inaczej państwo będzie niezdolne do podejmowanie politycznych decyzji.
Państwo zarządzania sieciowego, albo odbudowanie środka dyspozycji politycznej (centrum decyzyjnego) – spór o kształt państwa polskiego.
Władza rozprasza się w czterech „kierunkach”:
Z ośrodka władzy biegnie w cztery strony → integracji europejskiej, samorządów terytorialnych, globalnych koncernów i społecznych form samoorganizacji (media, świat społecznościowy, ruchy społeczne)
Oczywiście ośrodek władzy wciąż pozostaje w centrum. Z kolei pomiędzy tymi 4 stronami też występują interakcje.
Istnieją 2 nakazy, co by ww. sieć się nie rozpadła:
Zadaniem administracji jest budowanie pomostów w ramach tej sieci. Tak, aby każdego nowego uczestnika włączyć do sieci. Jeżeli pojawi się nowy punkt władzy, nie można go zignorować!
Należy wytworzyć politykę współzależności. Maksymalizujemy liczbę podmiotów zainteresowanych wspólnym sukcesem. Łączymy strategie indywidualne w strategie sieciowe. NIE rywalizacja, TAK współzależność.
Zasada bilansu społecznego – sieć jest sprawna wtedy, gdy rozstrzygnięcia polityczne nie były rozstrzygnięciami zero-jedynkowymi.
Nowe techniki prognostyczne:
planowanie
ORGANIZACJA I FUNKONOWANIE ADMINISTRACJI W PAŃSTWIE
Organizacja centrum to zadanie z trzema poziomami komplikacji:
Trzeba starać się zachować maksymalną spójność centrum (nie rozpraszać go nadmiernie, ustalić w miarę spójne reguły działania.
Jednocześnie z natury rzeczy musi ono być bardzo różnorodne. Administracja obejmuje wszystkie dziedziny życia przecież.
Centrum jest podzielone na część polityczną i część wykonawczą, którymi też należy zarządzać jak dwoma różnymi korpusami.
2 modele zarządzania:
jednolity – podstawową jednostką organizacyjną jest ministerstwo. Rząd składa się z zespołów ministerstw. Kierownikiem jest minister. Wypełniają 5 podstawowych funkcji – PRIZA – Polityka, Regulacje, Inspekcje, Zarządzanie (dysponowanie majątkiem), Administracja (codzienne regulowanie spraw). Spójność jest wynikiem jednolitej organizacji. Przy całym zróżnicowaniu funkcji – jest jednolitość organizacyjna.
W najbardziej sztywnej formie każdy z ministrów jest odrębnie regulowany ustawą (jest ustawa o ministrze sportu, ustawa o ministrze rolnictwa itd.), co usztywnia funkcjonowanie rządu, bo żeby zmienić kompetencje ministra trzeba zmienić ustawę.
Rozproszony – elastyczny rozproszony. Polega na tym,że wyprowadzamy z kompetencji ministerstw wszystkie te funkcje, które nie są bezpośrednio związane z polityką.
- Regulacje – do urzędów regulacyjnych
- Inspekcje do straży służby inspekcji.
- Zarządzanie – do agencji i funduszy
- Administrację – do urzędów wyspecjalizowanych
W efekcie w ministerstwie pozostaje Polityka. Stawiamy barierę pomiędzy politycznym w rozumieniu wymiany wyborczej, a tym co profesjonalne.
Działy administracji publicznej:
(w Polsce nie ma ustaw o poszczególnych ministrach. Jest jedna wspólna ustawa. Dzieli ona działalność państwa na ponad 20 działów – Sport, Edukacja, Nauka, Kultura i Dziedzictwo Narodowe itd.)
Za każdym razem gdy tworzy się nowy rząd, wybrany premier dokonuje tzw. atrybucji działów – tzn. przypisuje działy ministrom stwojego rządu. W sensie strukturalnym każdy kolejny rząd jest zatem rządem autorskim. Tzn. premier tworzy podział ministerstw. Może sobie te ministerstwa łączyć, rozdzielać, w ogóle luz. Jeżeli się ministerstwa łączy – to pozostaje podział na działy
PODSUMOWUJĄC - 2 modele idealne:
Model sztywny i spójny – ministrowie i stanowiska, w oparciu o konkretne ustawy. Plus – stabilność, minus – wszystko jest polityczne
Model elastyczny rozproszony – wydzielamy z ministerstw funkcje niepolityczne, oddajemy je w ręce profesjonalnych urzędników. Małe, polityczne ministerstwa, które podlegają zmianom wraz z atrybucją działów.
W Polsce jesteśmy w połowie tej drogi – mamy system który jest raczej elastyczny rozproszony, ale są elementy sztywnego spójnego.