POLITECHNIKA RADOMSKA
IM. KAZIMIERZA PUŁASKIEGO
PROJEKT NR 01.
TEMAT: Zaprojektować mechanizm śrubowy typ: ROZPIERAK
DANE:
Nacisk Q=10kN
Zakres Lmax=200mm
Typ produkcji: jednostkowa
Wykonał: Sprawdził:
KUCHARCZYK ARTUR dr inż. LESZEK SARNOWICZ
Wydział: Mechaniczny
Studia: Magisterskie
Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn
Rok studiów: III. Semestr: V.
Gr.: B3
Radom 1999
ROZPIERAK -1-
Obciążenie Q=10kN
Zakres  L max =200mm	                                        Produkcja : jednostkowa
| Dane 1 | Obliczenia 2 | Wyniki 3 | 
| 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Q=10kN kr=200MPa 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 P=4mm D2=18mm 
 
 
 
 
 | 
 1) Sprawdzam wytrzymałość śruby Obliczenia wytrzymałościowe połączenia gwintowego . 
 Przekrój rdzenia śruby jest narażony na ściskanie. Musi więc być spełniony warunek 
 
 
                              
 
                                   Na śrubę przyjmuję stal 45 ulepszaną cieplnie dla której: kc=kr=200Mpa ks=120Mpa Re=420Mpa Sgr=90 (wartości odczytane z tablic ) 
                                   
 
 
 -2- 
Dla  dalszych  obliczeń   przyjmuje  gwint  Tr  20 dla którego: d3=15,5mm-średnica rdzenia d=20mm-średnica zewnętrzna gwintu d2=18mm-średnica podziałowa p=4mm-skok gwintu 
     Skok gwintu P oraz kąt wzniosu linii śrubowej związane są ze sobą zależnością 
 
                                tg 
 
                              tg 
 
                                
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 | 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 d3=8mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
  Tr20 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 | 
| 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Q=10kN d=20mm D1=16mm pdop.ruch=12MPa 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 | -3- 2)Obliczenia nakrętki śruby Obliczenia wysokości nakrętki H z warunku na naciski dopuszczalne . 
 
                         pdop to 
 
                         n= 
 oraz 
                       H= p 
 Zakładam materiał na nakrętkę brąz BK331 dla którego :pdop.spocz.=53MPa pdop.ruch.=12MPa (odczytano z tabel literatura ) 
 
                          n= 
 
 
                           H= 
 H=29,6+1,5=31mm (ze względów konstrukcyjnych ) Przyjmuję do konstrukcji wysokość nakrętki H=31mm 
 
Obliczam   średnicę  zewnętrzną  nakrętki                                   
 
 
 
 
 
 
 | 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 n=7.4zwoja 
 
 
 
 
 
 H=31mm 
 
 
 
 
 
 
 
 | 
| 
 
 d=20mm 
 
 
 
 
 
 Q=10kN pdop.spoc=53MPa D01=24mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 | -4- 
   D01=d+ 
 D01=20+4=24mm 
 
             P= 
 
           D'z1= 
 
 
           D'z1= 
 
            Dz1=D'z1+ 
 Przyjmiemy do konstrukcji D'z1=28,5mm Dz1=30,5mm Nakrętka będzie montowana na wcisk , po montażu należy ją zabezpieczyć przed wysuwaniem i obracaniem za pomocą dwóch wkrętów M4x1, które należy zamontować po złożeniu rozpieraka. 
 
 | 
 
 
 
 D01=24mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Dz1=30,5mm D'z1=28,5mm 
 
 
 
 
 
 
 
 | 
| 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 d1=16mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 d3=15,5mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Imin=3216mm4 A=188,7mm2 Sgr=90 
 
 
 
 
 
 
 Lw=231mm imin=4,12mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Q=10kN d2=18mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 d3=15,5mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Ms=21507,4Nm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 kr=200MPa ks=120MPa 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 dk=15mm Q=10kN 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Q=10kN kc=95MPa 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Fr=200N Ms=21507,4Nmm 
 
 
 
 l=110mm Fr=200N 
 
 
 
 
 kgj=165MPa 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 a=18mm b=12mm Dz=42mm dw=24mm 
 
 
 
 
 
 
 l=320mm μ=1 i=10,9mm | 
 3)Sprawdzam samohamowność gwintu Tr20x4 
 Śruba stosowane w mechanizmach śrubowych oraz w połączeniach śrubowych powinny być samohamowne, tzn. po napięciu nie mogą się same luzować. Warunkiem dostatecznym jest by: 
 
                               
 
w  naszym  przypadku    
 
 
 
                            tg 
 
 Współczynnik tarcia dla materiałów 45-BK331 -5- 
 
 
tg 
 
 
 
 
 
 Warunek jest spełniony więc gwint jest samohamowny 
 
 4)Obliczenie śruby na wyboczenie 
 
Współczynnik  wyboczenia  śruby   
Lśr=0,5 L=0,5H+Lśr=15,5+100=115,5mm -długość liczona od środka nakrętki do końca śruby 
Lw= Lcał=300mm -całkowita długość śruby 
 
 
                Imin= 
 
               Imin= 
 
 
                A= 
 A-powierzchnia przekroju śruby 
 
 
              A= 
 
 imin- promień bezwładności przekroju 
 
 -6- 
              imin= 
 
 
                  imin= 
 s - smukłość śruby 
 
          
 
 
          
 Przy wyboczeniu sprężysto -plastycznym s<sgr Korzystamy z wzoru Tetmajera-Jasińskiego 
 
    
 
     
 xw - współczynnik bezpieczeństwa 
                    
 5)Sprawdzenie śruby na naprężenia złożone 
 Przekrój rdzenia śruby jest narażony na ścinanie siłą osiową Q oraz na skręcanie momentem skręcającym Ms pochodzącym od tarcia między śrubą i nakrętką. 
 
          Ms= 
 
          Ms= 
 
 Naprężenia ściskające wynoszą 
 
 
 -7- 
                  Naprężenia skręcające wynoszą 
 
                        
 
 Ms- moment skręcający 
 Wo=0,2d33 
 
  W 
 
                         
 Naprężenie zastępcze według hipotezy Hubera wynoszą 
 
                 
 postać częściej stosowana w obliczeniach śrub roboczych 
 
                  
     Przyjmujemy  że   
             
Przyjmujemy   
 
               
 
                 
 Sprawność mechanizmu śrubowego 
 
                      
 -8- 
 
                     
 
 6)Obliczenie korony rozpieraka 
 
 Rys. Schemat korony 
 
 
 
 Wkładkę 1 wykonano z brązu 
  Pdop.brąz/stal=12MPa  połączenie ruchowe   Naciski powierzchniowe wynoszą 
 
                         
 
 
                          
 
 Obliczam średnicę korony Koronę wykonamy ze stali St2S, dla której kc=95MPa. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 -9- 
                     
                    
                     Ze względów konstrukcyjnych i wykonawczych średnicę korony przyjmuję ds.=50mm. 7) Obliczenie długości pokrętła. 
 Pokrętło wykonane ze stali St5, dla której kgj=165MPa. 
                     Ms- moment skręcający Fr- siła ręki pracownika 
                     
Przyjmuję długość pokrętła  
 Obliczam średnicę pokrętła 
                      
                       
               
                       
                   Przyjmuję średnicę pokrętła dpok=16mm. 8) Obliczenie korpusu. 
 Na korpus zakładam rurę bez szwu walcowaną na gorąco ogólnego przeznaczenia ze stali St5 o średnicy 
 
 Sprawdzenie rury korpusu. 
 Naprężenia ściskające wynoszą (dla przekroju najbardziej niebezpiecznego) 
 
 
 
 -10- 
 
 
             
              
 Naprężenia są mniejsze od dopuszczalnych. 
 Minimalny promień bezwładności 
                
 Smukłość rury 
                   l- długość korpusu 
W korpusie będzie umieszczona tulejka ze stali St3 o średnicy wewnętrznej  
 Rys.8.1. Literatura na podstawie której powstał projekt: [1]-Wiktor J., Żółkiewski J.: Podstawy konstrukcji maszyn. Politechnika Warszawska 1995. [2]-Ciecieląg J., Pawłowski B.: Zbiór zadań z podstaw konstrukcji maszyn . WSI Radom 1984. [3]-Szewczyk K.: Połączenia gwintów | 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Imin=3216mm4 
 
 
 
 
 
 
 
 
 A=188,7mm2 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 imin= 4,12mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 S=56 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Ms=21Nm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Wo=745mm3 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 P=56MPa 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 ds.=50mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 l=131mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Mg=26,2[Nm] 
 
 
 
 dpok=11,5mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 imin=10,9mm 
 
 
 S=29,3 |