„Razem w szkole” ramowy plan nauczania (siatka godzin)
Zgodnie z Podstawą Programową obowiązującą od 1 września 2009 roku edukacja wczesnoszkolna - tak jak dotychczas - będzie realizowana w formie kształcenia zintegrowanego.
„W klasach I-III szkoły podstawowej edukację dzieci powierza się jednemu nauczycielowi.
Prowadzenie zajęć z zakresu edukacji muzycznej, plastycznej, wychowania fizycznego,
zajęć komputerowych i języka obcego nowożytnego można powierzyć nauczycielom
posiadającym odpowiednie kwalifikacje. Zajęcia z zakresu edukacji zdrowotnej mogą być
realizowane z udziałem specjalisty z zakresu zdrowia publicznego lub dietetyki,
pielęgniarki lub higienistki szkolnej.”
W nowym ramowym planie nauczania, zgodnym z podstawą, nie określa się liczby godzin przeznaczonych w tygodniu na poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne w cyklu kształcenia.
Określono minimalne (ogólne) liczby godzin przeznaczonych na realizację
podstawy programowej z poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych w trzyletnim cyklu kształcenia. Zadaniem dyrektora jest dopilnowanie, by liczba godzin przeznaczona na zajęcia z danego przedmiotu w cyklu trzyletnim nie była mniejsza niż wymieniona w ramowym planie nauczania oraz, by efekty określone w podstawie programowej zostały osiągnięte.
Ramowy plan nauczania określa tygodniowy wymiar godzin zajęć edukacyjnych dla odpowiednich okresów nauczania.
Nauczyciel planując swoją pracę musi pamiętać, że powinien efektywnie realizować minimalną liczbę godzin określoną w rozporządzeniu w sprawie ramowych planów nauczania.
Rok szkolny trwa średnio 35 - 36 tygodni nauki, podstawa programowa została ustalona tak, by można ją było zrealizować w ciągu 30 tygodni. Pozostały czas przewidziany jest na powtórki, wycieczki itp.
Ramowy plan nauczania dla klas I— III szkoły podstawowej (Załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 marca 2009 r. (poz. 442) określa
60 godzin na obowiązkowe zajęcia edukacyjne ( odliczamy język nowożytny, zajęcia komputerowe).
Podziału godzin przeznaczonych na zajęcia edukacji wczesnoszkolnej dokonuje nauczyciel prowadzący zajęcia.
W trzyletnim okresie nauczania następujące zajęcia edukacyjne należy zrealizować co najmniej w wymiarze:
— język obcy nowożytny — 190 godzin,
— edukacja muzyczna, edukacja plastyczna i zajęcia komputerowe — po 95 godzin,
— wychowanie fizyczne — 290 godzin.
Klasa 1.
Obszary edukacyjne |
Liczba godzin w tygodniu |
31 tygodni |
I półrocze 16tyg. |
II półrocze 15 tyg. |
|||
|
|
Wersja I* |
Wersja II* |
Wersja I |
Wersja II |
Wersja I |
Wersja II |
ed. polonistyczna |
5 |
155 |
155 |
80 |
80 |
75 |
75 |
ed. społeczna |
1 |
31 |
62 |
16 |
32 |
15 |
30 |
ed. przyrodnicza |
1 |
31 |
|
16 |
|
15 |
|
ed. muzyczna |
1 |
31 + 1 |
95 |
16 |
48 |
15 + 1 |
47 |
ed. plastyczna |
1 |
31 + 1 |
|
16 |
|
15 + 1 |
|
zaj. techniczne |
1 |
31 |
|
16 |
|
15 |
|
ed. matematyczna |
4 |
124 |
124 |
64 |
64 |
60 |
60 |
wych. fizyczne |
4 |
124 |
124 |
64 |
64 |
60 |
60 |
razem |
18 |
560 |
560 |
288 |
288 |
272 |
272 |
31 tygodni + 3 dni
W klasie 1. jest realizowana jedna godzina zajęć komputerowych tygodniowo lub 1 godzina w drugim semestrze.
III wersja tygodniowej siatki godzin dla klasy 1 z 1 godziną zajęć komputerowych.
Obszary edukacyjne |
Liczba godzin tygodniowo |
31 tygodni |
I półrocze 16tyg. |
II półrocze 15 tyg. |
|
|
Wersja III |
Wersja III |
Wersja III |
ed. polonistyczna |
5 |
155 |
80 |
75 |
ed. społeczna |
2 |
62 |
32 |
30 |
ed. przyrodnicza |
|
|
|
|
ed. muzyczna |
2 |
62 |
32 |
30 |
ed. plastyczna |
|
|
|
|
zaj. techniczne |
|
|
|
|
ed. matematyczna |
4 |
124 |
64 |
60 |
wych. fizyczne |
4 |
124 |
64 |
60 |
zaj. komputerowe |
1 |
31 |
16 |
15 |
razem |
18 |
558 |
288 |
270 |
Klasa 2.
31 tygodni + 2 dni
W klasie 2. przez cały rok jest realizowana jedna godzina zajęć komputerowych tygodniowo (31 godzin).
Obszary edukacyjne |
Liczba godzin w tygodniu |
31 tygodni |
I półrocze 16tyg. |
II półrocze 15 tyg. |
|||
|
|
Wersja I |
Wersja II |
Wersja I |
Wersja II |
Wersja I |
Wersja II |
ed. polonistyczna |
5 |
155 |
155 |
80 |
80 |
75 |
75 |
ed. społeczna |
1 |
31 |
62 |
16 |
32 |
15 |
30 |
ed. przyrodnicza |
1 |
31 |
|
16 |
|
15 |
|
ed. muzyczna |
1 |
31 |
93 |
16 |
48 |
15 |
45 |
ed. plastyczna |
1 |
31 |
|
16 |
|
15 |
|
zaj. techniczne |
1 |
31 |
|
16 |
|
15 |
|
ed. matematyczna |
4 |
124 |
124 |
64 |
64 |
60 |
60 |
wych. fizyczne |
4 |
124 |
124 |
64 |
64 |
60 |
60 |
razem |
18 |
558 |
558 |
288 |
288 |
270 |
270 |
Klasa 3.
32 tygodnie + 1 dzień
W klasie 3. w pierwszym semestrze jest realizowana jedna godzina zajęć komputerowych tygodniowo, a w drugim semestrze dwie godziny (16 godzin + 32 godziny).
Obszary edukacyjne |
Liczba godzin w tygodniu |
32 tygodni |
I półrocze 16tyg. |
II półrocze 15 tyg. |
|||
|
|
Wersja I |
Wersja II |
Wersja I |
Wersja II |
Wersja I |
Wersja II |
ed. polonistyczna |
5 |
160 |
160 |
80 |
80 |
80 |
80 |
ed. społeczna |
1 |
32 |
64 |
16 |
32 |
16 |
32 |
ed. przyrodnicza |
1 |
32 |
|
16 |
|
16 |
|
ed. muzyczna |
1 |
32 |
96 |
16 |
48 |
16 |
96 |
ed. plastyczna |
1 |
32 |
|
16 |
|
16 |
|
zaj. techniczne |
1 |
32 |
|
16 |
|
16 |
|
ed. matematyczna |
4 |
128 |
128 |
64 |
64 |
64 |
64 |
wych. fizyczne |
4 |
128 |
128 |
64 |
64 |
64 |
64 |
razem |
18 |
576 |
576 |
288 |
288 |
288 |
288 |
*Wersja pierwsza: godziny z zakresu każdej edukacji policzono osobno.
** Wersja druga: godziny z zakresu edukacji przyrodniczej i społecznej policzono łącznie, podobnie jak godziny z zakresu edukacji plastycznej, muzycznej, technicznej.
Nauczyciel, który oprócz zajęć edukacji wczesnoszkolnej, prowadzi w swojej klasie zajęcia z języka nowożytnego lub zajęcia komputerowe, opracowuje podział godzin zgodnie z liczbami podanymi w rozporządzeniu.
W Podstawie programowej czytamy:
„ Zajęcia komputerowe należy rozumieć dosłownie jako zajęcia z komputerami, prowadzone
w korelacji z pozostałymi obszarami edukacji. Należy zadbać o to, aby w sali lekcyjnej
było kilka kompletnych zestawów komputerowych z oprogramowaniem odpowiednim
do wieku, możliwości i potrzeb uczniów. Komputery w klasach I-III szkoły podstawowej
są wykorzystywane jako urządzenia, które wzbogacają proces nauczania i uczenia
się o teksty, rysunki i animacje tworzone przez uczniów, kształtują ich aktywność (gry
i zabawy), utrwalają umiejętności (programy edukacyjne na płytach i w sieci), rozwijają
zainteresowania itp. Uczniom klas I-III należy umożliwić korzystanie ze szkolnej pracowni
komputerowej. Zaleca się, aby podczas zajęć uczeń miał do swojej dyspozycji osobny
komputer z dostępem do Internetu.”
Nie ma w Polsce wielu szkół, w których w pracowniach kształcenia zintegrowanego byłyby dostępne komputery z dostępem do Internetu. Zatem, takie zajęcia odbywają się w pracowni komputerowej i prowadzone są zazwyczaj przez specjalistę. W związku z tym 1 godzinę zajęć komputerowych w siatce godzin przydziela się zazwyczaj z godzin przeznaczonych do dyspozycji dyrektora.
Zgodnie z ramowymi planami:
„Umożliwia się wyłączenie z bloku zajęć zintegrowanych:
języka obcego nowożytnego,
zajęć komputerowych,
edukacji plastycznej
edukacji muzycznej,
wychowania fizycznego.
Uwaga! Wydzielenie niektórych z wyżej wymienionych zajęć może nastąpić w uzasadnionych przypadkach, gdyż zgodnie z zaleceniem według podstawy programowej: „Edukacja w klasach I-III szkoły podstawowej realizowana jest w formie kształcenia zintegrowanego. W klasach I-III szkoły podstawowej edukację dzieci powierza się jednemu nauczycielowi ”.
Wskazuje się liczbę godzin niektórych edukacji (ze względu na możliwość innej organizacji zajęć). W przypadku wydzielenia niektórych zajęć należy przeznaczyć co najmniej:
190 godzin na naukę języka obcego nowożytnego,
po 95 godzin na zajęcia komputerowe, realizację edukacji plastycznej i edukacji muzycznej
oraz 290 godzin wychowania fizycznego.
(Jest to rozliczenie godzin na trzy lata).
Przykładowe szkolne plany nauczania w klasach I-III
Wersja I to 54 godziny tygodniowo w każdej klasie i dodatkowo zajęcia komputerowe z gddd* - razem 57.
GDDD przeznaczone na zajęcia komputerowe, z tym że:
-w pierwszej klasie jedna godzina w drugim semestrze,
-w trzeciej klasie w pierwszym semestrze jedna godzina, a w
drugim semestrze dwie godziny.
W wersji III również przewidziano realizację zajęć komputerowych oddzielnie.
Te przykłady prezentują różne możliwości, zgodnie z ramowym planem nauczania. W zależności od potrzeb szkoły, warunków i zasobów dyrektor będzie te zajęcia planował dostosowując do zmiennych.
Autorzy przygotowując siatkę godzin brali pod uwagę I wersję planu nauczania w klasach I- III (wersję, którą można traktować jako podstawową). W opracowanej siatce godzin można jedynie dopisać, że od drugiego semestru w klasie I będzie realizowana 1 godzina zajęć komputerowych.
*gddd - godziny do dyspozycji dyrektora
Nauczyciel opracowuje szczegółową siatkę godzin biorąc pod uwagę liczbę tygodni w roku oraz plan zajęć klasy zatwierdzony na dany rok szkolny.
UWAGA! Liczba tygodni w roku szkolnym nie jest stała, zmienia się i należy to uwzględnić.
Przykłady szczegółowego opracowania tygodniowej siatki godzin - klasa 1.
Przykład 1.
Temat dnia |
AKTYWNOŚĆ UCZNIA W ZAKRESIE EDUKACJI |
wychowanie fizyczne i zabawy ruchowe |
|||
|
społeczno -przyrodniczej |
polonistycznej |
matematycznej |
muzycznej, plastycznej, technicznej |
|
I. Poznajemy naszą szkołę |
|||||
1. Pierwszy dzień w szkole |
2 godz. lek. |
1 godz. lek.
1 godz. lek.
1 godz. lek.
1 godz. lek.
1 godz. lek. |
36 minut
36 minut
36 minut
36 minut
36 minut |
3 godz. lek. |
3 godz. lek. (wf) 45 minut (zabawy ruchowe) |
2. Droga do szkoły |
|
|
|
|
|
3. Ja i moja klasa |
|
|
|
|
|
4. Pracownicy szkoły |
|
|
|
|
|
5. Przybory szkolne |
|
|
|
|
|
RAZEM: |
2 godziny |
5 godzin |
4 godziny |
3 godziny |
4 godziny |
Przykład 2.
Temat dnia |
Czas aktywności ucznia w zakresie edukacji: |
Razem |
||||
|
społeczno-przyrodniczej
2godz. |
polonistycznej
5 godz. |
matematycznej
4 godz. |
muzycznej, plastycznej, technicznej 3 godz. |
ruchowej i psychomoto- rycznej 4 godz. |
|
I Poznajemy naszą szkołę |
|
|||||
1. Pierwszy dzień w szkole |
30 min. |
45 min. |
35min. |
35min. |
35min. |
180 min |
2. Droga do szkoły |
20 min |
45 min. |
35min. |
60 min |
20 min |
180 min |
3. Ja i moja klasa |
15 min |
45 min. |
35min. |
10 min |
30 min |
135 min |
4.Pracownicy szkoły |
15 min |
45 min. |
35min. |
15 min |
25 min |
135 min |
5. Przybory szkolne |
10 min |
45 min. |
40min. |
15 min |
70 min ( w tym 45min. w sali gimnastycznej |
180 min |
Razem |
90min. |
225 min. |
180 min. |
135min. |
180 min. |
730 min |
3